พฤติกรรมการใช้บัตรเครดิตของคนกรุง
กรณีศึกษาตัวอย่างคนทำงานที่มีอายุ 20-55 ปี ในเขตกรุงเทพมหานคร
สถาบันวิจัยและบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ (เอยูโพล) เปิดเผยผลวิจัยเชิงสำรวจเรื่อง พฤติกรรมการใช้บัตรเครดิตของคนกรุง กรณีศึกษาตัวอย่างคนทำงานที่มี อายุ 20-55 ปี จำนวนทั้งสิ้น 1,207 ตัวอย่าง ดำเนินโครงการระหว่างวันที่ 1-20 ธันวาคม 2559 ที่ผ่านมา พบว่า ผลสำรวจพบว่า ตัวอย่างร้อยละ 49.00 เป็นชาย และร้อยละ 51.00 เป็นหญิง เมื่อพิจารณาจำแนกเป็นอายุ พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 20.43 มีอายุ 20-29 ปี ร้อยละ 31.48 มีอายุ 30-39 ปี ร้อยละ 27.24 มีอายุ 40-49 ปี และร้อยละ 20.85 มีอายุ 50-55 ปี ด้านสถานภาพสมรส พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 42.69 เป็นโสด ร้อยละ 50.44 สมรสแล้ว และร้อยละ 6.87 เป็นหม้าย/หย่า/แยกกันอยู่ ส่วนการศึกษาที่สำเร็จมาชั้นสูงสุด พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 47.04 สำเร็จการศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรี ร้อยละ 44.42 ระดับปริญญาตรี และร้อยละ 8.54 ระดับสูงกว่าปริญญาตรี ส่วนรายได้ส่วนตัวเฉลี่ยต่อเดือน พบว่า ตัวอย่างร้อยละ 26.98 มีรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาท ร้อยละ 25.89 มีรายได้ 15,001-20,000 บาท ร้อยละ 15.43 มีรายได้ 20,001-25,000 บาท ร้อยละ 7.50 มีรายได้ 25,001-30,000 บาท และร้อยละ 24.20 มีรายได้สูงกว่า 30,000 บาท สำหรับอาชีพ พบว่า ร้อยละ 36.82 อาชีพ พนักงานบริษัทเอกชน ร้อยละ 21.23 อาชีพค้าขาย ร้อยละ 14.49 อาชีพรับจ้างทั่วไป ร้อยละ 12.13 อาชีพเจ้าของธุรกิจ ร้อยละ 11.37 อาชีพรับราชการ/พนักงานรัฐวิสาหกิจ และ ร้อยละ 3.96 อาชีพอื่นๆ เช่น แพทย์ ทนาย รับจัดตามงานอีเว้นท์
ผลสำรวจพฤติกรรมการใช้บัตรเครดิต พบว่า คนกรุงที่มีบัตรเครดิต มีร้อยละ 33.34 เคยมีบัตรเครดิต 2 ใบ ร้อยละ 32.23 เคยมี 1 ใบ ร้อยละ 16.11 เคยมี 3 ใบ ร้อยละ 9.05 เคยมี 4 ใบ ร้อยละ 5.52 เคยมี 5 ใบ และร้อยละ 3.75 เคยมีมากกว่า 5 ใบ โดยธนาคารที่เคยใช้บัตรเครดิตใน 5 อันดับแรก คือ 1) กสิกรไทย (KBANK) (ร้อยละ 38.08) 2) กรุงไทย (KTC) (ร้อยละ 35.86) 3) กรุงศรี (BAY) (ร้อยละ 27.54) 4) ไทยพาณิชย์ (SCB) (ร้อยละ 24.21) และ 5) ซิตี้แบงค์ (Citibank) (ร้อยละ 20.33) เป็นต้น
สำหรับปัจจัยหรือแรงจูงใจที่ทำให้คนกรุงสมัครบัตรเครดิตใน 5 อันดับแรก ได้แก่ 1) เอาไว้ใช้เวลาจำเป็น (ร้อยละ 59.07) 2) เพื่อความสะดวกสบายในการใช้จ่าย (ร้อยละ 38.33) 3) ใช้ซื้อสินค้าหรือบริการก่อน แล้วค่อยชำระภายหลังหรือผ่อนเป็นงวดๆ (ร้อยละ 35.56) 4) ใช้กดเงินสด (ร้อยละ 27.96) และ 5) ใช้เพราะอยากได้ของรางวัล/ ของแถมตอนสมัคร (ร้อยละ 23.15) เป็นต้น ส่วนการใช้บัตรเครดิตนั้น พบว่า คนกรุงมีพฤติกรรมการใช้ใน 5 อันดับแรก ดังนี้ 1) ใช้ในการผ่อนชำระสินค้า/บริการ (ร้อยละ 48.69) 2) ใช้ทุกครั้งที่สามารถใช้บัตรเครดิตได้ (ร้อยละ 41.76) 3) ใช้ในกรณีที่มีส่วนลด แลก แจก แถม (ร้อยละ 29.21) 4) ใช้ในกรณีที่ราคาสินค้าเกินกว่าที่จะจ่ายได้ (ร้อยละ 29.03) และ 5) ใช้ซื้อสินค้าและบริการแบบจ่ายครั้งเดียว (ร้อยละ 28.84) เป็นต้น เมื่อสอบถามถึงข้อดีข้อเสียของการมีบัตรเครดิต พบว่า คนกรุงกว่าครึ่ง คือ ร้อยละ 52.28 ระบุว่า การมี บัตรเครดิตมีทั้งข้อดีข้อเสียพอๆ กัน ในขณะที่ร้อยละ 33.08 ระบุว่า มีข้อดีมากกว่า และร้อยละ 14.64 ระบุว่า มีข้อเสียมากกว่า ทั้งนี้ คนกรุงที่มีบัตรเครดิตส่วนใหญ่ คือ ร้อยละ 79.89 ไม่เคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต ในขณะที่ร้อยละ 20.11 เคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต โดยมีปัญหาจากการเป็นหนี้เยอะ/หาเงินจ่ายไม่ทัน/จ่ายหนี้ไม่ตรงกำหนด (ร้อยละ 40.86) ใช้เงินมากเกินไปโดยไม่รู้ตัว/ใช้เงินเกินความจำเป็น (ร้อยละ 23.66) และเครื่องรูดบัตรไม่ได้ (ร้อยละ 8.60) แจ้งยกเลิก แต่ไม่ยกเลิกให้/เก็บค่าธรรมเนียม (ร้อยละ 4.30) เป็นต้น ส่วนผู้ที่มีบัตรเครดิตและเลิกใช้แล้วส่วนใหญ่ระบุเหตุผลว่า ไม่ต้องการมีภาระหนี้สินเพิ่ม/ไม่อยากใช้จ่ายเกินความจำเป็น (ร้อยละ 54.30) หมุนเงินไม่ทัน/ไม่มีเงินชำระหนี้ (ร้อยละ 9.88) ได้ของที่ต้องการแล้ว/ชำระหนี้หมดแล้ว (ร้อยละ 9.88) ไม่มีความจำเป็นต้องใช้ (ร้อยละ 6.18) และโดนฟ้อง/ติดแบล็คลิสต์ (ร้อยละ 6.18) เป็นต้น
เกี่ยวกับการนำคะแนน (Points) ในบัตรเครดิตไปแลกของสมนาคุณนั้น พบว่า คนกรุงที่มีบัตรเครดิตส่วนใหญ่ คือ ร้อยละ 68.02 เคยนำคะแนนไปแลกของสมนาคุณ ในขณะ ที่ร้อยละ 31.98 ไม่เคยนำคะแนนไปแลกของสมนาคุณ โดยของสมนาคุณที่นำไปแลก ได้แก่ ส่วนลดในการซื้อสินค้า (ร้อยละ 46.20) บัตรกำนัล (ร้อยละ 44.84) ใช้แทนเงินสดในการซื้อ สินค้า/บริการ เช่น ตั๋วหนัง ที่พัก ฯลฯ (ร้อยละ 38.59) คืนเงินสดเข้าบัญชี (ร้อยละ 28.53) และแลกไมล์สะสม (ร้อยละ 19.29) เป็นต้น ซึ่งการนำคะแนนไปแลกของสมนาคุณส่วนใหญ่ คือ ร้อยละ 59.75 ระบุว่า คุ้มค่า ส่วนอีกร้อยละ 40.25 ระบุว่า ไม่คุ้มค่า ส่วนผู้ที่ไม่เคยนำคะแนนไปแลกของสมนาคุณก็ระบุเหตุผล เช่น ไม่ได้สนใจ/ไม่คิดจะแลก (ร้อยละ 45.61) คะแนนสะสมยังไม่ถึงเกณฑ์ที่จะแลก/เพิ่งเปิดใช้บัตรได้ไม่นาน (ร้อยละ 28.07) และลืมแลก/ไม่มีเวลาไปแลก (ร้อยละ 9.65) เป็นต้น
ด้านวิธีการชำระบัตรเครดิต พบว่า คนกรุงกว่าครึ่ง คือ ร้อยละ 54.32 ชำระตามกำหนดและเต็มจำนวน ส่วนร้อยละ 40.60 ชำระตามกำหนด แต่เป็นบางส่วนหรือขั้นต่ำ และร้อยละ 5.08 ชำระไม่ตามกำหนด โดยสถานการณ์เงินเดือนของคนกรุงในแต่ละเดือน พบว่า ร้อยละ 45.21 มีรายรับมากกว่ารายจ่าย ส่วนร้อยละ 37.55 มีรายรับเท่ากับรายจ่าย และร้อยละ 17.24 มีรายรับน้อยกว่ารายจ่าย สำหรับผลกระทบทางลบจากการมีบัตรเครดิตพบว่ามีหลายประการ เช่น ทำให้ใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้น (ร้อยละ 39.69) ใช้จ่ายเกินความจำเป็น (ร้อยฃะ 39.31) มีหนี้สินเพิ่มขึ้น (ร้อยละ 30.92) เครียดเป็นกังวลเกี่ยวกับการชำระเงิน (ร้อยละ 14.89) และเสียประวัติ ติดเครดิตบูโร (ร้อยละ 6.87) เป็นต้น มีเพียงบางส่วน เท่านั้นที่ระบุว่า ไม่มีผลกระทบ/ไม่แตกต่างจากตอนที่ไม่มีบัตรเครดิต (ร้อยละ 29.58) ทั้งนี้ ด้านความเชื่อมั่นต่อระบบความปลอดภัยของบัตรเครดิตของคนกรุงพบว่า ร้อยละ 8.22 เชื่อมั่น มากที่สุด ร้อยละ 34.99 เชื่อมั่นมาก ร้อยละ 52.01 เชื่อมั่นปานกลาง ร้อยละ 3.63 มีเพียงร้อยละ 3.63 เชื่อมั่นน้อย และอีกร้อยละ 1.15 เชื่อมั่นน้อยที่สุด ? โปรดพิจารณารายละเอียดดังต่อไปนี้ ตารางที่ 1 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุจำนวนบัตรเครดิตที่มีหรือเคยมี
ลำดับที่ จำนวนบัตรเครดิตที่มีหรือเคยมี ร้อยละ 1 1 ใบ 32.23 2 2 ใบ 33.34 3 3 ใบ 16.11 4 4 ใบ 9.05 5 5 ใบ 5.52 6 มากกว่า 5 ใบ 3.75 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 2 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุธนาคารที่เคยใช้บัตรเครดิต (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) ลำดับที่ ธนาคารที่เคยใช้บัตรเครดิต ร้อยละ 1 กสิกรไทย (KBANK) 38.08 2 กรุงไทย (KTC) 35.86 3 กรุงศรี (BAY) 27.54 4 ไทยพาณิชย์ (SCB) 24.21 5 ซิตี้แบงค์ (Citibank) 20.33 6 กรุงเทพ (BBL) 17.74 7 อิออน (AEON) 16.27 8 เฟิร์สช้อยส์ (First Choice) 15.90 9 บัตรเครดิตห้างสรรพสินค้า (เทสโก้วีซ่า, เซนทรัลคาร์ด, โฮมโปร) 11.28 10 ยูโอบี (UOB) 8.69 11 ทหารไทย (TMB) 6.65 12 ธนชาต (TBANK) 4.44 13 สแตนดาร์ดชาร์เตอร์ 4.07 14 ออมสิน (GSB) 3.14 15 อเมริกันเอ็กเพรส 1.29 16 ซีไอเอ็มบี (CIMB) 1.11 17 อื่นๆ เช่น ICBC, BOC, Easy buy, Umay+, Home pro, AIG เป็นต้น 1.29 ตารางที่ 3 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุปัจจัยหรือแรงจูงใจที่ทำให้สมัครบัตรเครดิต (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) ลำดับที่ ปัจจัยหรือแรงจูงใจที่ทำให้สมัครบัตรเครดิต ร้อยละ 1 เอาไว้ใช้เวลาจำเป็น 59.07 2 เพื่อความสะดวกสบายในการใช้จ่าย 38.33 3 ใช้ซื้อสินค้าหรือบริการก่อน แล้วค่อยชำระภายหลังหรือผ่อนเป็นงวดๆ 35.56 4 ใช้กดเงินสด 27.96 5 ใช้เพราะอยากได้ของรางวัล/ของแถมตอนสมัคร 23.15 6 ปลอดภัยไม่ต้องพกเงินสด 15.56 7 เพื่อสะสมคะแนนไว้แลกของรางวัล 15.00 8 ได้รับสิทธิพิเศษจากร้านค้า/บริการ เช่น ส่วนลด ของแถม จับรางวัล 11.48 9 เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับตัวเอง 10.00 10 อื่นๆ เช่น ได้ส่วนลดจากธนาคาร เพื่อนชวน บริษัททำให้ 1.48 ตารางที่ 4 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุการใช้บัตรเครดิต (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) ลำดับที่ การใช้บัตรเครดิต ร้อยละ 1 ใช้ในการผ่อนชำระสินค้า/บริการ 48.69 2 ใช้ทุกครั้งที่สามารถใช้บัตรเครดิตได้ 41.76 3 ใช้ในกรณีที่มีส่วนลด แลก แจก แถม 29.21 4 ใช้ในกรณีที่ราคาสินค้าเกินกว่าที่จะจ่ายได้ 29.03 5 ใช้ซื้อสินค้าและบริการแบบจ่ายครั้งเดียว 28.84 6 อื่นๆ เบิกเงินสด เวลาจำเป็น 1.50 ตารางที่ 5 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุข้อดีข้อเสียของการมีบัตรเครดิต ลำดับที่ ข้อดีข้อเสียของการมีบัตรเครดิต ร้อยละ 1 มีข้อดีมากกว่า 33.08 2 มีข้อเสียมากกว่า 14.64 3 มีทั้งข้อดีและข้อเสียพอๆ กัน 52.28 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 6 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุว่าเคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต ลำดับที่ การเคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต ร้อยละ 1 เคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต 20.11 2 ไม่เคยประสบปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต 79.89 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 7 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต ลำดับที่ ปัญหาจากการใช้บัตรเครดิต ร้อยละ 1 เป็นหนี้เยอะ/หาเงินจ่ายไม่ทัน/จ่ายหนี้ไม่ตรงกำหนด 40.86 2 ใช้เงินมากเกินไปโดยไม่รู้ตัว/ใช้เงินเกินความจำเป็น 23.66 3 เครื่องรูดบัตรไม่ได้ 8.60 4 แจ้งยกเลิก แต่ไม่ยกเลิกให้/เก็บค่าธรรมเนียม 4.30 5 ดอกเบี้ยแพง 3.23 6 ข้อมูลบริษัทล่าช้า ทำให้ดูเหมือนว่าชำระหนี้ช้า 3.23 7 หมายเลขผิด 3.23 8 ชอบขายข้อมูลให้กับบริษัทประกันภัย 3.23 9 บัตรหาย 3.23 10 ติดแบล็คลิสต์ 2.15 11 อื่นๆ เช่น ไม่ชอบเวลาทวงหนี้/สินค้าและบริการที่ใช้บัตรเครดิตมีน้อย/ 4.32 หาตู้กดเงินสดไม่ค่อยมี เป็นต้น ? ตารางที่ 8 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุเหตุผลที่เลิกใช้บัตรเครดิต (เฉพาะผู้ที่เคยมีบัตรเครดิต) ลำดับที่ เหตุผลที่เลิกใช้บัตรเครดิต ร้อยละ 1 ไม่ต้องการมีภาระหนี้สินเพิ่ม/ไม่อยากใช้จ่ายเกินความจำเป็น 54.30 2 หมุนเงินไม่ทัน/ไม่มีเงินชำระหนี้ 9.88 3 ได้ของที่ต้องการแล้ว/ชำระหนี้หมดแล้ว 9.88 4 ไม่มีความจำเป็นต้องใช้ 6.18 5 โดนฟ้อง/ติดแบล็คลิสต์ 6.18 6 เปลี่ยนอาชีพ/เปลี่ยนงาน 4.94 7 ดอกเบี้ยแพง 4.94 8 มีค่าธรรมเนียมรายปี 2.47 9 ไม่ชอบเวลาทวงหนี้ 1.23 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 9 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุว่าเคยนำคะแนน (Points) ในบัตรเครดิตไปแลกของสมนาคุณ ลำดับที่ การเคยนำคะแนน (Points) ในบัตรเครดิตไปแลกของสมนาคุณ ร้อยละ 1 เคย 68.02 2 ไม่เคย 31.98 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 10 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุประเภทของสมนาคุณที่แลก (เฉพาะผู้ที่เคยแลกของสมนาคุณ) ลำดับที่ ประเภทของสมนาคุณที่แลก ร้อยละ 1 ส่วนลดในการซื้อสินค้า 46.20 2 บัตรกำนัล 44.84 3 ใช้แทนเงินสดในการซื้อสินค้า/บริการ เช่น ตั๋วหนัง ที่พัก ฯลฯ 38.59 4 คืนเงินสดเข้าบัญชี 28.53 5 แลกไมล์สะสม 19.29 6 อื่นๆ เช่น ของใช้ในครัวเรือน บริจาคให้สภากาชาดไทย 1.09 ตารางที่ 11 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุเหตุผลที่ไม่เคยแลกคะแนนสะสม (เฉพาะผู้ที่ไม่เคยแลกของสมนาคุณ) ลำดับที่ เหตุผลที่ไม่เคยแลกคะแนนสะสม ร้อยละ 1 ไม่ได้สนใจ/ไม่คิดจะแลก 45.61 2 คะแนนสะสมยังไม่ถึงเกณฑ์ที่จะแลก/เพิ่งเปิดใช้บัตรได้ไม่นาน 28.07 3 ลืมแลก/ไม่มีเวลาไปแลก 9.65 4 ไม่รู้จะแลกอะไร 5.26 5 แลกไม่เป็น 5.26 6 ใช้แค่ผ่อนสินค้าอย่างเดียว 2.63 7 ขั้นตอนการแลกยุ่งยาก 2.63 8 บัตรเครดิตไม่ค่อยร่วมรายการ 0.89 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 12 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความคุ้มค่าในการนำคะแนนในบัตรเครดิตไปแลกของสมนาคุณ ลำดับที่ ความคุ้มค่าในการนำคะแนนในบัตรเครดิตไปแลกของสมนาคุณ ร้อยละ 1 คุ้มค่า 59.75 2 ไม่คุ้มค่า 40.25 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 13 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุวิธีการชำระบัตรเครดิตโดยส่วนใหญ่ ลำดับที่ วิธีการชำระบัตรเครดิตโดยส่วนใหญ่ ร้อยละ 1 ชำระตามกำหนดและเต็มจำนวน 54.32 2 ชำระตามกำหนด แต่เป็นบางส่วนหรือขั้นต่ำ 40.60 3 ชำระไม่ตามกำหนด 5.08 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 14 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุสถานการณ์การเงินในแต่ละเดือน ลำดับที่ สถานการณ์การเงินในแต่ละเดือน ร้อยละ 1 รายรับมากกว่ารายจ่าย 45.21 2 รายรับเท่ากับรายจ่าย 37.55 3 รายรับน้อยกว่ารายจ่าย 17.24 รวมทั้งสิ้น 100.00 ตารางที่ 15 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุผลกระทบทางลบจากการมีบัตรเครดิต (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ) ลำดับที่ ผลกระทบทางลบจากการมีบัตรเครดิต ร้อยละ 1 ใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้น 39.69 2 ใช้จ่ายเกินความจำเป็น 39.31 3 มีหนี้สินเพิ่มขึ้น 30.92 4 เครียดเป็นกังวลเกี่ยวกับการชำระเงิน 14.89 5 เสียประวัติ ติดเครดิตบูโร 6.87 6 ไม่มีผลกระทบ/ไม่แตกต่างจากตอนที่ไม่มีบัตรเครดิต 29.58 ตารางที่ 16 ค่าร้อยละของตัวอย่างที่ระบุความเชื่อมั่นต่อระบบความปลอดภัยของบัตรเครดิต ลำดับที่ ความเชื่อมั่นต่อระบบความปลอดภัยของบัตรเครดิต ร้อยละ 1 มากที่สุด 8.22 2 มาก 34.99 3 ปานกลาง 52.01 4 น้อย 3.63 5 น้อยที่สุด 1.15 รวมทั้งสิ้น 100.00
เอยูโพล มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ
โทร. 0-2723-2163-8
--เอยูโพลล์--