การจัดงาน Australia Unlimited MENA 2014 ครั้งนี้ ออสเตรเลียเป็นเจ้าภาพจัดงานส่งเสริมการค้าและการลงทุนใน 6 เมืองด้วยกัน ได้แก่ กรุงอาบูดาบีและดูไบ ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ กรุงริยาด ประเทศซาอุดิอาระเบีย คูเวตซิตี้ ประเทศคูเวต กรุงมัสกัต ประเทศโอมาน และกรุงราบัต ประเทศโมร็อกโก โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ศักยภาพด้านการค้าและการลงทุนของออสเตรเลีย รวมไปถึงเชิญชวนให้นักลงทุนจากกลุ่มประเทศ GCC และกลุ่มประเทศแอฟริกาตอนเหนือเข้ามาร่วมลงทุนในโครงการขนาดใหญ่ของออสเตรเลียด้วย
นายแอนดรูว์ ร็อบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการค้าและการลงทุนของออสเตรเลียได้กล่าวสุนทรพจน์ภายในงานว่า ขณะนี้ออสเตรเลียมีโครงการขนาดใหญ่ที่ต้องการแหล่งเงินทุนจากต่างประเทศเป็นจำนวนมาก ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐานมูลค่ากว่า 7 แสนล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย ธุรกิจการเกษตร และธุรกิจการบิน ออสเตรเลียจึงเชิญชวนให้นักลงทุนจากต่างประเทศเข้ามาร่วมลงทุนในโครงการเหล่านี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การลงทุนจากกองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติ (Sovereign Wealth Funds) ของกลุ่มประเทศ GCC ที่มีเงินลงทุนจำนวนมากพอที่จะช่วยสนับสนุนทางการเงินให้แก่โครงการต่างๆ ของออสเตรเลียได้
นอกเหนือจากการส่งเสริมการลงทุน รัฐมนตรีออสเตรเลียยังได้กล่าวถึงการเจรจา FTA กับ GCC ที่หยุดการเจรจาไว้ตั้งแต่ปี 2552 โดยออสเตรเลียเห็นว่า การทำ FTA กับ GCC จะเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้การค้าระหว่างออสเตรเลียกับ GCC มีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งรัฐมนตรีของออสเตรเลียได้เคยเข้าพบกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเศรษฐกิจสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (นายสุลต่าน บิน ซาอิด แมนซัวรี) เพื่อหารือเกี่ยวกับการเจรจา FTA ระหว่างออสเตรเลียกับ GCC ต่อหลังจากที่การเจรจาหยุดชะงักมาระยะหนึ่ง โดยออสเตรเลียประสงค์ที่จะให้ FTA ระหว่างออสเตรเลียกับ GCC สามารถสรุปการเจรจาได้โดยเร็วที่สุด เพราะจะเป็นโอกาสอันดีที่จะขยายการค้าและการลงทุนระหว่างกันให้มากขึ้น
บทวิเคราะห์
ด้านการค้าGCC เป็นคู่ค้าสำคัญอันดับที่ 4 ของออสเตรเลีย รองจากจีน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ในปี 2556 ออสเตรเลียกับ GCC มีมูลค่าการค้าระหว่างกันประมาณ 1.19 หมื่นล้านเหรียญออสเตรเลีย หรือประมาณ 9.39 พันล้านเหรียญสหรัฐ และเป็นตลาดส่งออกสำคัญอันดับที่ 8 ของออสเตรเลีย โดยมีมูลค่าส่งออกประมาณ 7.17 พันล้านเหรียญออสเตรเลีย หรือประมาณ 6.73 พันล้านเหรียญสหรัฐ นอกจากนี้ GCC ยังเป็นตลาดส่งออกสำคัญของสินค้าสัตว์มีชีวิต เนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์จากนม ผัก ผลไม้ ธัญพืช และสินค้าอาหาร ซึ่งมีมูลค่าส่งออกรวมกันประมาณ 2 พันล้านเหรียญออสเตรเลีย หรือประมาณ 1.88 พันล้านเหรียญสหรัฐ นอกจากนี้ GCC ยังเป็นตลาดส่งออกรถยนต์นั่งส่วนบุคคลอันดับ 1 ของออสเตรเลีย ซึ่งมีมูลค่าส่งออกประมาณ 1.4 พันล้านเหรียญออสเตรเลีย หรือประมาณ 1.31 พันล้านเหรียญสหรัฐ
ด้านการลงทุน ประเทศสมาชิกของ GCC มีรายได้ส่วนใหญ่มาจากการส่งออกน้ำมัน และจะ นำรายได้ที่ได้จากการส่งออกน้ำมันส่วนหนึ่งเข้ากองทุนมั่งคั่งแห่งชาติ หรือ Sovereign Wealth Funds (SWFs) เพื่อนำไปลงทุนในต่างประเทศให้เกิดผลตอบแทน ซึ่งจากข้อมูลของ Sovereign Wealth Funds Institutes พบว่า กองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติของกลุ่มประเทศ GCC มีมูลค่ารวมกันอยู่ประมาณ 2,257.5 พันล้านเหรียญสหรัฐ หรือคิดเป็นประมาณร้อยละ 35 ของมูลค่ากองทุนความมั่งคั่งแห่งชาติทั้งหมดทั่วโลก ซึ่งมูลค่ากองทุนที่มีจำนวนมากสามารถนำไปร่วมลงทุนในโครงการสำคัญๆ ของรัฐบาลของออสเตรเลียได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โครงการโครงสร้างพื้นฐานมูลค่า 7 แสนล้านเหรียญออสเตรเลีย ที่จะมีการพัฒนาการขนส่งระบบรางภายในเมือง ถนน และสร้างอุโมงค์เชื่อมระหว่างเมืองสำคัญๆ ทั่วประเทศ
ออสเตรเลียกับ GCC ได้เริ่มเจรจา FTA ระหว่างกันเมื่อเดือนกรกฎาคม 2550 โดยการเจรจาครอบคลุมทั้ง (1) การค้าสินค้าและประเด็นที่เกี่ยวข้อง เช่น กฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า มาตรฐานสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) (2) การค้าบริการ (3) การลงทุน และ (4) ประเด็นอื่นๆ อาทิ สิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา การจัดซื้อภาครัฐ นโยบายการแข่งขัน เป็นต้น ซึ่งมีการเจรจามาแล้วทั้งสิ้น 4 รอบ การเจรจารอบล่าสุดจัดขึ้น เมื่อปี 2552 ณ กรุงมัสกัต ประเทศโอมาน แต่ในเวลาต่อมา GCC ได้ขอระงับการเจรจา FTA ชั่วคราว เนื่องจาก GCC ได้มีการทบทวนนโยบายการค้าของ GCC อย่างไรก็ตาม ออสเตรเลียสนับสนุนให้มีการเจรจา FTA ต่อโดยเร็ว เพราะออสเตรเลียเห็นว่า FTA จะมีประโยชน์ต่อการค้า 2 ฝ่าย หากการจัดทำ FTA ออสเตรเลีย กับ GCC ประสบความสำเร็จจะเป็นประโยชน์ต่อออสเตรเลีย ดังนี้
การค้าสินค้า ออสเตรเลียจะสามารถขจัดอุปสรรคทางภาษี โดยเฉพาะสินค้าเกษตร อาหาร และรถยนต์นั่งส่วนบุคคล ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกหลักของออสเตรเลียไปยัง GCC ถึงแม้ว่าภาษีที่ GCC เรียกเก็บกับสินค้านำเข้าส่วนใหญ่อยู่ในระดับต่ำไม่เกินร้อยละ 5 หรือบางรายการสินค้าปราศจากภาษีก็ตาม แต่หากออสเตรเลีย มี FTA กับ GCC จะทำให้สินค้าสำคัญของออสเตรเลียที่ส่งออกไปยัง GCC มีภาษีเป็นศูนย์ และมีราคาที่ต่ำลง อันเป็นการเพิ่มความได้เปรียบทางการแข่งขันให้กับออสเตรเลีย นอกจากนี้ การจัดทำ FTA จะทำให้ออสเตรเลียสามารถเจรจาลดอุปสรรคที่มิใช่ภาษีกับ GCC ได้อีกด้วย
การค้าบริการ ลดข้อจำกัดของการเข้าสู่ตลาด GCC ที่เกี่ยวข้องกับภาคบริการ โดยเฉพาะการค้าบริการรูปแบบการเข้าไปลงทุนเพื่อให้บริการธุรกิจใน GCC (Commercial presence : Mode 3) และการให้บุคลากรออสเตรเลียเข้าไปทำงานใน GCC (Presence of natural person : Mode 4) ในสาขาที่ออสเตรเลียมีศักยภาพ อาทิ การเงิน การศึกษา โทรคมนาคม การก่อสร้าง วิศวกรรม สถาปัตยกรรม บริการสุขภาพ และการท่องเที่ยว เป็นต้น
ขณะนี้หลายประเทศให้ความสนใจจัดทำ FTA กับ GCC เช่น จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ มาเลเซีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ เป็นต้น โดยเห็นว่า GCC เป็นตลาดส่งออกที่สำคัญและมีศักยภาพ อย่างไรก็ตาม GCC ได้ขอระงับการเจรจา FTA กับคู่เจรจาทุกกรอบการเจรจาเมื่อปี 2552 เนื่องจาก GCC ได้มีการทบทวนนโยบายการค้าและในขณะเดียวกัน GCC อยู่ระหว่างการจัดการกฎระเบียบต่างๆ ภายใต้สหภาพศุลกากร จึงทำให้การเจรจา FTA ของ GCC ล่าช้า
ปัจจุบันมีเพียง FTA GCC - สิงคโปร์ ที่ได้รับการเจรจาต่อจนสามารถสรุปผลการเจรจาได้ รวมทั้งได้มีการลงนาม FTA และมีผลใช้บังคับแล้วเมื่อเดือนกันยายน 2556 ซึ่งเป็นประเทศแรกนอกภูมิภาคตะวันออกกลาง และเป็นประเทศแรกในอาเซียนที่มี FTA กับ GCC
สำหรับความสัมพันธ์ระหว่าง ASEAN กับ GCC เริ่มมีความคืบหน้าเพิ่มขึ้น โดยเมื่อปลายปีที่ ผ่านมา บาห์เรนได้เป็นเจ้าภาพจัดการประชุมระดับรัฐมนตรี ASEAN - GCC ครั้งที่ 3 โดยได้มีการจัดทำแผนปฏิบัติการร่วมระหว่าง ASEAN กับ GCC ภายใต้แผนปฏิบัติการร่วมฯ ในส่วนของความร่วมมือด้านเศรษฐกิจ การค้า และการลงทุน ได้ระบุให้ทั้ง 2 ฝ่ายหารือแนวทางการจัดทำ Framework Agreement on Economic, Technical and Investment Cooperation ให้แล้วเสร็จโดยเร็ว เพื่อส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือด้านเศรษฐกิจ การค้า และการลงทุนระหว่าง ASEAN กับ GCC ให้มีผลเป็นรูปธรรม อันจะส่งผลต่อความคืบหน้าของการขยายการค้าและการลงทุนระหว่าง ASEAN กับ GCC ให้ก้าวหน้ามากขึ้น
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เลขที่ 44/100 ถ.นนทบุรี1 ต. บางกระสอ อ. เมือง จ. นนทบุรี 11000
โทรศัพท์ (66) 2507-7444 แฟกซ์ (66) 2547-5630