นางอภิรดี ตันตราภรณ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยว่า จีนเสนอให้รัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียนและจีนมีการลงนามพิธีสารเพื่อยกระดับความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน ในช่วงการประชุมสุดยอดผู้นำ ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย แต่จนถึงปัจจุบันทั้งสองฝ่ายสามารถสรุปผลการเจรจาได้เพียงข้อบทด้านพิธีการศุลกากรและการอำนวยความสะดวกทางการค้า ที่ประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน-จีนจึงเร่งให้ทั้งสองฝ่ายเจรจาเพื่อให้ได้ข้อสรุปในประเด็นต่างๆ เพิ่มเติมเพื่อรวมในพิธีสาร เพื่อยกระดับความตกลง ซึ่งในปีนี้จะมีการเจรจากันอีกครั้งในเดือนตุลาคม
ไทยในฐานะประเทศผู้ประสานงานอาเซียน-จีน มีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการเจรจาดังกล่าว โดยนายธวัชชัยโสภาเสถียรพงศ์ อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ ได้หารือสองฝ่ายกับนาย Zhang Shaogang อธิบดีกรมการค้าและและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ (Department of International Trade and Economic Affairs) เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2558 เพื่อหาแนวทางในการขับเคลื่อนการเจรจาให้สามารถได้ข้อสรุปและบรรจุประเด็นที่สามารถตกลงกันได้ในพิธีสารว่าด้วยการยกระดับความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน ซึ่งจีนได้แสดงความยืดหยุ่นในการเจรจา ทั้งนี้ทั้งสองฝ่ายเห็นว่านอกจากข้อบทด้านพิธีการศุลกากรและการอำนวยความสะดวกทางการค้าแล้ว ประเด็นอื่นที่อาจสามารถบรรจุอยู่ในพิธีสารฯ ได้แก่ การปรับปรุงความตกลงด้านการลงทุนในเฉพาะประเด็นการส่งเสริมการลงทุนและการอำนวยความสะดวกทางการลงทุน และการแก้ไขข้อบทว่าด้วยความร่วมมือทางเศรษฐกิจและด้านเทคนิค
สำหรับประเด็นคงค้างที่ไม่สามารถหาข้อสรุปได้ก่อนการลงนามพิธีสารฯ รัฐมนตรีเห็นชอบให้มีการเจรจาต่อไป (built-in agenda) อาทิ การปรับปรุงความตกลงด้านการลงทุนในประเด็นการคุ้มครองและการเปิดเสรีด้านการลงทุน การเปิดเสรีสินค้าอ่อนไหว ซึ่งเป็นประเด็นละเอียดอ่อนและต้องใช้ระยะเวลาในการเจรจา รวมทั้งประเด็นเรื่องข้อผูกพันการเปิดตลาดการค้าบริการชุดที่ 3 ในส่วนของการเจรจากฎถิ่นกำเนิดสินค้า ทั้งสองฝ่ายยังคงเดินหน้าการเจรจาเพื่อปรับปรุงข้อบทดังกล่าวให้มีความทันสมัยและสอดคล้องกับแนวทางการค้าในปัจจุบัน
ในการประชุมครั้งนี้ จีนยังได้เสนอมาตรการเพื่อเพิ่มความร่วมมือด้านการค้าและเศรษฐกิจระหว่างอาเซียนและจีน ประกอบด้วย การขยายการค้าและการลงทุนระหว่างสองฝ่ายเพื่อให้มีมูลค่าการค้าระหว่างกัน 1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ และเพิ่มการลงทุนของจีนในอาเซียน 1 แสนล้านเหรียญสหรัฐ ภายในปี 2020 การยกระดับความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีน การจัดงาน China-ASEAN Expo ความร่วมมือด้านโครงสร้างพื้นฐานและความเชื่อมโยง ความร่วมมือด้านการผลิต ความร่วมมือในระดับภูมิภาค เป็นต้น
นอกจากนี้ อาเซียนได้ผลักดันให้จีนเร่งแก้ไขปัญหาเหล็กจีนทะลักเข้ามาในอาเซียนต่อที่ประชุมรัฐมนตรีเศรษฐกิจอาเซียน-จีนในครั้งนี้ ซึ่งจีนตอบรับที่จะหาแนวทางผลักดันเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น โดยการลดปริมาณการผลิต การปรับปรุงกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง และการให้ความร่วมมือทางเทคนิคโดยการตั้งคณะกรรมการทางเทคนิคทั้งในภาครัฐบาลและเอกชน รวมทั้งจะเร่งให้มีการหารือระหว่างภาคเอกชนของทั้งสองฝ่ายและสนับสนุนให้นักลงทุนจีนไปลงทุนในอาเซียน เพื่อให้การแก้ปัญหามีผลเป็นรูปธรรมโดยเร็ว และรักษาบรรยากาศทางการค้าและการลงทุนที่ดีระหว่างอาเซียน-จีน
มูลค่าการค้าสองฝ่ายระหว่างอาเซียน-จีน ในปี 2557 การค้ารวมมีมูลค่า 533,358.67 ล้านเหรียญสหรัฐอาเซียนส่งออกไปจีนมูลค่า 231,147.54 ล้านเหรียญสหรัฐ และนำเข้าจากจีนมูลค่า 302,211.13 ล้านเหรียญสหรัฐ สำหรับช่วง 6 เดือนแรกของปี 2558 การค้ารวมมีมูลค่า 223,507.45 ล้านเหรียญสหรัฐ อาเซียนส่งออกไปจีนมูลค่า 88,750.22 ล้านเหรียญสหรัฐ และนำเข้าจากจีนมูลค่า 134,757.23 ล้านเหรียญสหรัฐ จากตัวเลขดังกล่าว คาดว่าอาเซียนและจีนจะสามารถบรรลุเป้าหมายการค้าที่มูลค่า 1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐในปี 2563 ได้ตามที่ผู้นำอาเซียน-จีนได้ตั้งเป้าไว้
การค้ารวมระหว่างไทยกับจีนในปี 2557 คิดเป็น 63,582.75 ล้านเหรียญสหรัฐ ไทยส่งออกไปจีน 25,084.40 ล้านเหรียญสหรัฐ และนำเข้าจากจีน 38,498.34 ล้านเหรียญสหรัฐ ทั้งนี้ มูลค่าการค้าไทย-จีน คิดเป็นสัดส่วนมากกว่า ร้อยละ 11 ของมูลค่าการค้าอาเซียน-จีน และในช่วง 6 เดือนแรกของปี 2558 การค้ารวมไทย-จีน มีมูลค่า 30,994.54 ล้านเหรียญสหรัฐ ไทยนำเข้าจากจีนมูลค่า 19,498.68 ล้านเหรียญสหรัฐ และส่งออกไปจีน มูลค่า 11,495.86 ล้านเหรียญสหรัฐ
กระทรวงพาณิชย์
26 สิงหาคม 2558
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เลขที่ 44/100 ถ.นนทบุรี1 ต. บางกระสอ อ. เมือง จ. นนทบุรี 11000
โทรศัพท์ (66) 2507-7444 แฟกซ์ (66) 2547-5630