สรุปผลการประชุมคณะทำงานด้านการค้าบริการอาเซียน - อินเดีย ครั้งที่ 7
1. การประชุมคณะทำงานด้านการค้าบริการอาเซียน - อินเดีย ครั้งที่ 7 มีขึ้นระหว่างวันที่ 26 - 30 เมษายน 2553 ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย โดยเป็นการประชุม ASEAN Caucus ระหว่างวันที่ 26 - 27 เมษายน 2553 และเป็นการประชุมเจรจากับอินเดียในวันที่ 28 - 30 เมษายน 2553 การประชุมครั้งนี้จัดขึ้นพร้อมกับการประชุมคณะกรรมการเจรจาการค้าอาเซียน - อินเดีย ครั้งที่ 25
2. การประชุมในครั้งนี้มีนาย Wong Toon Joon, Deputy Director, Ministry of Trade and Industry, Singapore เป็นประธานฝ่ายอาเซียน และนาง Aparna Sinha, Joint Director, Department of Commerce, Ministry of Commerce & Industry, India เป็นประธานฝ่ายอินเดีย โดยมีผู้แทนของประเทศสมาชิกอาเซียนทุกประเทศเข้าร่วมการประชุม
3. ที่ประชุมได้หารือใน 3 ประเด็นหลัก คือ (1) การเจรจาร่างข้อบทความตกลงการค้าบริการอาเซียน-อินเดีย (2) การเจรจาต่อรองเรื่องการเปิดตลาดการค้าบริการ และ (3) จำนวนข้อผูกพันเปิดตลาดการค้าบริการ (modality)
การเจรจาร่างข้อบทความตกลงการค้าบริการ
4. ความคืบหน้าการเจรจาร่างข้อบทความตกลงการค้าบริการค่อนข้างน้อย เนื่องจากข้อบทที่ยังไม่สามารถตกลงได้ เป็นข้อบทที่แต่ละฝ่ายให้ความสำคัญ ได้แก่ ข้อบทกฎระเบียบภายใน (Domestic Regulations) ข้อบทการยอมรับ (Recognition) ภาคผนวกสาขาการเงิน (Financial Services Annex) ซึ่งมีมาตรการการรักษาเสถียรภาพของระบบการเงินและอัตราแลกเปลี่ยน (Prudential Measures, Exchange Rate and Financial Stability) และภาคผนวกการเคลื่อนย้ายบุคลากร (Annex on Movement of Natural Person)
5. ภาคผนวกการเคลื่อนย้ายบุคลากร (Annex on Movement of Natural Person) อินเดียให้ความสำคัญกับภาคผนวกนี้มาก ถือเป็นนโยบายที่จะต้องมีภาคผนวกนี้ในความตกลงการค้าเสรีของอินเดียทุกฉบับ แต่ในการประชุมครั้งนี้ อาเซียนบางประเทศ (ได้แก่ กัมพูชา ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซียและไทย) ยังขอสงวนที่จะมีการเจรจาภาคผนวกนี้ อย่างไรก็ตาม อาเซียนได้หารือในหลักการระหว่างกันว่า หากอาเซียนจะยอมรับให้มีภาคผนวกการเคลื่อนย้ายบุคคลากรในความตกลงการค้าบริการอาเซียน - อินเดีย ควรมีเนื้อหาหรือขอบเขตพันธกรณี ดังนี้ (1) จำกัดการเคลื่อนย้ายบุคคลเฉพาะผู้ให้บริการภายใต้ความตกลงการค้าบริการ และจะหารือกับคณะทำงานด้านการลงทุนต่อไปว่าควรรวมถึงบุคคลประเภท "นักลงทุน" ซึ่งอยู่ภายใต้ความตกลงการลงทุนด้วยหรือไม่ (2) ประเภทของผู้ให้บริการ ควรจะจำกัดเฉพาะนักธุรกิจ (business visitor) ผู้โอนย้ายภายในกิจการ (Intra-corporate Transferees) และผู้ให้บริการตามสัญญา (Contractual Service Suppliers) (3) ระบุการเปิดตลาดการเคลื่อนย้ายผู้ให้บริการ (mode 4) ใส่ไว้ในตารางเดียวกับรูปแบบการให้บริการอื่น (mode of supply) ใน mode 1-3 ไว้ในตารางการเปิดตลาดของแต่ละประเทศ (4) หลักการอื่น ๆ เช่น ความโปร่งใสของการเคลื่อนย้ายบุคคลากรตามที่อินเดียเสนออาจมีได้แต่จะต้องหารือในรายละเอียดต่อไป
การเจรจาเปิดตลาดการค้าบริการ
6. ในการเจรจาเรื่องการเปิดตลาดการค้าบริการ มี 7 ประเทศสมาชิกอาเซียนที่ได้มีการปรับปรุงการเปิดตลาด (revised offers) ส่วนพม่าและเวียดนามไม่ได้ปรับปรุงการเปิดตลาด และกัมพูชายังคงยืนยันที่จะเปิดตลาดเท่ากับในกรอบ WTO เพราะกัมพูชาเพิ่งเข้าเป็นสมาชิก WTO ส่วนอินเดียได้ปรับปรุงตารางเปิดตลาดให้เฉพาะไทย สิงคโปร์ และมาเลเซีย โดยยื่นแบบตารางเดียวโดยเปิดตลาดให้แต่ละประเทศอาเซียนแตกต่างกัน (geographical carve out)
7. ได้มีการหารือระหว่างหัวหน้าคณะเจรจาอาเซียน-อินเดีย โดยหัวหน้าคณะเจรจาของอาเซียนแนะนำให้คณะทำงานการด้านการค้าบริการของอาเซียนพิจารณาให้อาเซียนทุกประเทศพิจารณาเสนอเปิดตลาดเท่ากับกรอบอาเซียนในรอบ 5 หรือ 6 (AFAS Package 5 หรือ 6) ซึ่งประเทศอาเซียนบางประเทศเห็นว่ามีความยากลำบากที่จะทำตามคำแนะนำของหัวหน้าคณะเจรจา แต่ทั้งนี้ก็จะนำเรื่องนี้ไปหารือต่อไป
จำนวนการจัดทำข้อผูกพันเปิดตลาดการค้าบริการ
8. ในเรื่องจำนวนข้อผูกพันเปิดตลาดการค้าบริการ (modality) อินเดียยังคงยืนยันหลักการการเปิดตลาดให้แต่ละประเทศสมาชิกอาเซียนไม่เท่ากัน เพื่อตอบสนองต่อระดับการเปิดตลาดของแต่ละประเทศอาเซียน อย่างไรก็ตาม เพื่ออำนวยความสะดวกในการเจรจา อินเดียได้จัดทำตารางรูปแบบ 1:10 โดยตารางข้อผูกพันของอินเดีย 1 ตารางแต่เปิดตลาดให้แต่ละประเทศอาเซียนแตกต่างกัน (geographical carve out) อย่างไรก็ดี ฝ่ายอาเซียนได้ยืนยันหลักการที่จะให้อินเดียเปิดตลาดให้สมาชิกอาเซียนทุกประเทศเหมือนกันเพียง 1 ตาราง ดังนั้น อาเซียนจะหาวิธีการ (เช่นการประเมินข้อเรียกร้องและข้อเสนอของแต่ละประเทศ)เพื่อผลักดันให้อินเดียยอมรับรูปแบบการเปิดตลาดตามที่อาเซียนเรียกร้องต่อไป
9. การประชุมคณะทำงานด้านการค้าบริการอาเซียน-อินเดีย ครั้งที่ 8 จะมีขึ้นระหว่างวันที่ 14 - 18 มิถุนายน 2553 ณ กรุงนิวเดลี ประเทศอินเดีย
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ เลขที่ 44/100 ถ.นนทบุรี1 ต. บางกระสอ อ. เมือง จ. นนทบุรี 11000
โทรศัพท์ (66) 2507-7444 แฟกซ์ (66) 2547-5630