คนกรุงเทพฯ กว่า 1 ใน 3 ตั้งใจว่าจะกินเจรอบ 2 โดย 63.6% กินเพื่อบุญกุศลละเว้นชีวิตสัตว์ 72.0% วอนรัฐช่วยดูแลราคาอาหารเจไม่ให้สูงเกินไป และเมื่อพูดถึงเทศกาลกินเจจะนึกถึงธงเหลือง เจ้าแม่กวนอิมมากที่สุด
เนื่องในวันที่ 24 ตุลาคม - 3 พฤศจิกายน 2557 ที่จะถึงนี้ จะเข้าสู่ “เทศกาลกินเจ” ซึ่งในปีนี้จะมีเทศกาลกินเจถึง 2 ครั้งในรอบ 132 ปี ศูนย์วิจัยมหาวิทยาลัยกรุงเทพ (กรุงเทพโพลล์) ร่วมกับ คณะเศรษฐศาสตร์ จึงได้สำรวจความคิดเห็นประชาชน เรื่อง “คนกรุงกับเทศกาลกินเจเดือน 9 สองครั้งในรอบ 132 ปี” โดยเก็บข้อมูลกับประชาชนในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครจำนวน 1,188 คน พบว่า
คนกรุงเทพฯ ร้อยละ 25.7 ระบุว่าจะกินเจทั้ง 2 รอบ ขณะที่ร้อยละ 11.1 ระบุว่ากินรอบแรกแค่รอบเดียว และร้อยละ 9.5 ระบุว่าไม่ได้กินรอบแรกแต่คาดว่าจะกินรอบ 2 ทั้งนี้มีร้อยละ 53.7 ไม่ได้เข้าร่วมเทศกาลกินเจทั้ง 2 รอบ
ผลสำรวจยังเผยอีกว่า ส่วนใหญ่ร้อยละ 57.8 อยากไปท่องเที่ยวและสัมผัสกับบรรยากาศของเทศกาลกินเจในกรุงเทพฯ มากที่สุด รองลงมา ร้อยละ 34.8 อยากไปจังหวัดภูเก็ต และร้อยละ 14.3 อยากไปจังหวัดนครสวรรค์
ส่วนสิ่งที่คนกรุงเทพฯ นึกถึงมากที่สุดเมื่อพูดถึงเทศกาลกินเจ (ไม่นับรวมอาหารเจ) คือ ธงเหลือง(ร้อยละ 57.2) รองลงมาคือ เจ้าแม่กวนอิม (ร้อยละ 41.4) ตามมาด้วย วัดจีนหรือศาลเจ้า (ร้อยละ 25.3) คนทรงเจ้าหรือม้าทรง (ร้อยละ19.1) และมังกร (ร้อยละ12.8)
เมื่อถามถึงราคาของอาหารเจมีผลต่อการตัดสินใจในการเข้าร่วมเทศกาลกินเจมากน้อยเพียงใดพบว่า ส่วนใหญ่ ร้อยละ 55.5 เห็นว่ามีผลน้อยถึงน้อยที่สุด ในขณะที่ร้อยละ 34.3 เห็นว่ามีผลมากถึงมากที่สุด
ทั้งนี้เมื่อถามต่อว่าอยากให้รัฐบาลเข้ามาช่วยดูแลราคาอาหารเจไม่ให้สูงเกินไปหรือไม่ โดยร้อยละ 72.0 เห็นว่าควรให้รัฐบาลเข้ามาช่วยดูแล ขณะที่ร้อยละ 14.7 เห็นว่าไม่ควร
ส่วนความตั้งใจที่คิดว่าจะเข้าร่วมเทศกาลกินเจรอบ 2 พบว่ามีเพียงร้อยละ 35.2 ในจำนวนนี้ร้อยละ 19.3 คาดว่าอาจจะกินไม่ครบทั้ง 9 วัน และร้อยละ 15.9 ตั้งใจจะกินครบทั้ง 9 วัน ขณะที่ร้อยละ 53.7 ตั้งใจว่าจะไม่กินเจในรอบที่ 2 ที่จะถึงนี้ ที่เหลือร้อยละ 11.1 ยังไม่แน่ใจ
เมื่อถามเหตุผลสำคัญที่ต้องการเข้าร่วมในเทศการกินเจในรอบที่ 2 คือ เพื่อบุญกุศลละเว้นชีวิตสัตว์ (ร้อยละ 63.6) รองลงมาเพื่อสุขภาพ (ร้อยละ 43.1) และเห็นว่าเป็นปีที่มีเดือน 9 สองครั้งเป็นสิริมงคล (ร้อยละ 22.6)
สำหรับราคาอาหารเจต่อมื้อที่รับได้นั้น ส่วนใหญ่ร้อยละ 56.6 อยากให้อยู่ในช่วงราคา 35-50 บาท รองลงมาร้อยละ 34.1 อยากให้ไม่เกิน 35 บาท และมีร้อยละ 6.8 อยากให้อยู่ในช่วงราคา 50-65 บาท
สุดท้ายเมื่อถามถึงความเชื่อมั่นต่อร้านขายอาหารเจว่าจะไม่มีการปนเปื้อนจาก DNA เนื้อสัตว์พบว่า ส่วนใหญ่ร้อยละ 43.9 เชื่อมั่นมากถึงมากที่สุด ขณะที่ร้อยละ 34.2 เชื่อมั่นน้อยถึงน้อยที่สุด
โดยมีรายละเอียดตามประเด็นข้อคำถาม ดังต่อไปนี้
กินรอบแรกและคาดว่าจะกินรอบ 2 ร้อยละ 25.7
กินรอบแรกแต่จะไม่กินรอบ 2 ร้อยละ 11.1
ไม่ได้กินรอบแรกแต่คาดว่าจะกินรอบ 2 ร้อยละ 9.5
ไม่ได้กินเจ ร้อยละ 53.7
2. สถานที่จัดเทศกาลกินเจที่อยากท่องเที่ยวและสัมผัสบรรยากาศมากที่สุด (5 อันดับแรก)(ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ)
กรุงเทพฯ ร้อยละ 57.8
ภูเก็ต ร้อยละ 34.8
นครสวรรค์ ร้อยละ 14.3
กระบี่ ร้อยละ 5.2
ชลบุรี ร้อยละ 4.0
3. ถ้าไม่นับรวมอาหารเจ สิ่งที่นึกถึงเมื่อพูดถึงเทศกาลกินเจมากที่สุดคือ (5อันดับแรก)
ธงเหลือง ร้อยละ 57.2
เจ้าแม่กวนอิม ร้อยละ 41.4
วัดจีน/ศาลเจ้า ร้อยละ 25.3
คนทรงเจ้า /ม้าทรง ร้อยละ 19.1
มังกร ร้อยละ 12.8
4. ราคาอาหารเจมีผลต่อการตัดสินใจกินเจหรือกินอาหารเจมากน้อยเพียงใด
มีผลมากถึงมากที่สุด ร้อยละ 34.3(โดยแบ่งเป็นมีผลมากร้อยละ 25.1 และมีผลมากที่สุดร้อยละ 9.2)
มีผลน้อยถึงน้อยที่สุด ร้อยละ 55.5
(โดยแบ่งเป็นมีผลน้อยร้อยละ 25.7 และมีผลน้อยที่สุดร้อยละ 29.8)
ไม่แน่ใจ ร้อยละ 10.2
5. ความเห็นต่อข้อคำถามที่ว่า “ควรให้รัฐบาลเข้ามาช่วยดูแลราคาอาหารเจไม่ให้สูงมากจนเกินไปหรือไม่”
ควรให้เข้ามาช่วยดูแล ร้อยละ 72.0
ไม่ควรให้เข้ามาช่วยดูแล ร้อยละ 14.7
ไม่แน่ใจ ร้อยละ 13.3
6. ความตั้งใจจะกินเจในรอบที่ 2 ที่จะถึงนี้
ตั้งใจว่าจะกิน ร้อยละ 35.2
กินครบทั้ง 9 วัน ร้อยละ 15.9
กินแต่อาจจะไม่ครบทั้ง 9 วัน ร้อยละ 19.3
ไม่กินเจเลยทั้ง 2 รอบ ร้อยละ 53.7
กินรอบแรกรอบเดียว ร้อยละ 11.1
7. เหตุผลหลักที่ตั้งใจจะกินเจในปีนี้ (5 อันดับแรก)(ถามเฉพาะผู้ที่ตั้งใจจะกินเจรอบ 2 และตอบได้มากกว่า 1 ข้อ)
กินเพื่อบุญกุศลละเว้นชีวิตสัตว์ ร้อยละ 63.6
กินเพื่อสุขภาพ ร้อยละ 43.1
กินเพราะเป็นปีที่มีเดือน 9 สองครั้งเป็นสิริมงคล ร้อยละ 22.6
กินเพราะปฏิบัติมาทุกปี ร้อยละ 22.2
อยากลองกินเพื่อให้เข้ากับเทศกาล ร้อยละ 9.7
8. ความเห็นต่อข้อคำถามที่ว่า “ราคาอาหารเจต่อมื้อที่พอรับได้ไม่ควรเกินมื้อละเท่าไหร่” (ถามเฉพาะผู้ที่ตั้งใจจะกินเจรอบ 2)
ไม่เกิน 35 บาท ร้อยละ 34.1
35-50 บาท ร้อยละ 56.6
50-65 บาท ร้อยละ 6.8
65-80 บาท ร้อยละ 2.1
มากกว่า 80 บาท ร้อยละ 0.4
9. ความเชื่อมั่นต่อร้านที่ขายอาหารเจว่าจะไม่มีการปนเปื้อน DNA จากเนื้อสัตว์ผสมในอาหารพบว่า
เชื่อมั่นมากถึงมากที่สุด ร้อยละ 43.9(โดยแบ่งเป็นเชื่อมั่นมากร้อยละ 34.3 และเชื่อมั่นมากที่สุดร้อยละ 9.6)
เชื่อมั่นน้อยถึงน้อยที่สุด
(โดยแบ่งเป็นเชื่อมั่นน้อยร้อยละ 25.9 และเชื่อมั่นน้อยที่สุดร้อยละ 8.3) ร้อยละ 34.2
ไม่แน่ใจ ร้อยละ 21.9
รายละเอียดการสำรวจ
- เพื่อสะท้อนถึงความตั้งใจและเหตุผลในการกินเจรอบ 2 ที่จะถึงนี้
- เพื่อสะท้อนถึงสถานที่ สิ่งที่นึกถึงเมื่อพูดถึงเทศกาลกินเจ
- เพื่อสะท้อนราคาอาหารเจว่ามีผลต่อการตัดสินใจกินเจหรือกินอาหารเจมากน้อยเพียงใด
- เพื่อสะท้อนความเห็นของประชาชนที่อยากให้รัฐบาลเข้ามาช่วยดูแลราคาอาหารเจไม่ให้สูงจนเกินไป
- เพื่อสะท้อนความเชื่อมั่นต่อร้านอาหารเจว่าจะไม่มีการปนเปื้อน DNA เนื้อสัตว์ผสมในอาหารเจ
การสำรวจใช้การสุ่มตัวอย่างจากประชาชนอายุ 18 ปีขึ้นไปในทุกสาขาอาชีพ ในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวน 23 เขต จาก 50 เขต ทั้งเขตชั้นใน ชั้นกลาง และชั้นนอก ได้แก่ คลองเตย ดอนเมือง ดินแดง ดุสิต ทวีวัฒนา ทุ่งครุ บางเขน บางซื่อ บางนา บางพลัด บางรัก บึงกุ่ม ปทุมวัน ประเวศ ป้อมปราบ พระนคร ภาษีเจริญ ราชเทวี ราษฎร์บูรณะ สวนหลวง สัมพันธวงศ์ สาทรและหลักสี่ ด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน (Multi-Stage Sampling) จากนั้นใช้วิธีเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบพบตัว ได้กลุ่มตัวอย่างทั้งสิ้นจำนวน 1,188 คน เป็นชายร้อยละ 47.5 และหญิงร้อยละ 52.5
การประมาณการขนาดตัวอย่างมีขอบเขตของความคลาดเคลื่อน ? 3% ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%
ใช้การสัมภาษณ์แบบพบตัว โดยเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสอบถามที่มีโครงสร้างแน่นอน ประกอบด้วยข้อคำถามแบบเลือกตอบ (Check List Nominal) และได้นำแบบสอบถามทุกชุดมาตรวจสอบความถูกต้องสมบูรณ์ก่อนบันทึกข้อมูลและประมวลผล
ระยะเวลาในการเก็บข้อมูล : 17 - 19 ตุลาคม 2557
วันที่เผยแพร่ผลสำรวจ : 22 ตุลาคม 2557
ข้อมูลประชากรศาสตร์
จำนวน ร้อยละ เพศ
ชาย 564 47.5
หญิง 624 52.5
รวม 1,188 100
อายุ
18 ปี – 25 ปี 290 24.4
26 ปี – 35 ปี 321 27
36 ปี – 45 ปี 280 23.6
46 ปี ขึ้นไป 297 25
รวม 1,188 100
การศึกษา
ต่ำกว่าปริญญาตรี 711 59.9
ปริญญาตรี 410 34.5
สูงกว่าปริญญาตรี 67 5.6
รวม 1,188 100
อาชีพ
ลูกจ้างรัฐบาล 91 7.7
ลูกจ้างเอกชน 431 36.3
ค้าขาย/ ทำงานส่วนตัว 373 31.4
เจ้าของกิจการ/ นายจ้าง 64 5.4
ทำงานให้ครอบครัว 10 0.8
พ่อบ้าน/ แม่บ้าน/ เกษียณอายุ 67 5.6
นักเรียน/ นักศึกษา 129 10.9
ว่างงาน/ เกษตรกร 23 1.9
รวม 1,188 100
--ศูนย์วิจัยกรุงเทพโพลล์--