การบัญชีเกี่ยวกับเงินลงทุน

                                        8  ธันวาคม  2542
เรียน  ผู้จัดการ
      ธนาคารพาณิชย์จดทะเบียนในประเทศทุกธนาคาร
      สาขาธนาคารต่างประเทศทุกธนาคาร*
      บริษัทเงินทุน  บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์  และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ทุกบริษัท
          ที่ ธปท.สนส.(21) ว. 4291/2542  เรื่อง  การบัญชีเกี่ยวกับเงินลงทุน
         ด้วยสำนักงาน ก.บช. ได้ออกประกาศมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 40  เรื่อง  การบัญชีสำหรับเงินลงทุนในตราสารหนี้และตราสารทุน  โดยให้ถือปฏิบัติสำหรับงบการเงินที่เริ่มใน หรือหลังวันที่ 1  มกราคม  2542 เป็นต้นไปนั้น  
           ธนาคารขอยกเลิกหนังสือที่ ธปท.งพ.(ว) 2129/2538  เรื่อง  การบัญชีเกี่ยวกับการลงทุน  ในตราสารหนี้  ลงวันที่ 3  ตุลาคม  2538 และให้สถาบันการเงินบันทึกบัญชีเงินลงทุนในตราสารหนี้และตราสารทุนตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ในมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 40  ทั้งนี้ธนาคารขอซักซ้อมความเข้าใจเกี่ยวกับการบันทึกรายการเงินลงทุนดังกล่าว ดังนี้
           1.  ในหนังสือฉบับนี้ตราสารหนี้หมายถึง  (1) พันธบัตร  (2) ตั๋วเงินคลัง  (3) หุ้นกู้     (4) ตั๋วแลกเงินที่บริษัทเงินทุน หรือบริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ออกเพื่อระดมทุนจากประชาชน  (5) ตั๋วแลกเงินที่ออกโดยธุรกิจอื่นหากมีลักษณะเป็นการระดมทุน และมีลักษณะคล้ายหุ้นกู้           (6) FRN FRCD  หรือตราสารแห่งหนี้อื่นใด ที่มีลักษณะเป็นหุ้นกู้ หรือคล้ายคลึงหุ้นกู้ที่สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์อนุญาตให้เสนอขาย  และ  (7) ตราสารหนี้ประเภทอื่นใดที่ธนาคารจะประกาศเพิ่มเติมในภายหลัง
           2.  การประเมินมูลค่ายุติธรรมสำหรับเงินลงทุนในตราสารหนี้ที่ไม่มีตลาดรองรับ  หรือตลาดนั้นไม่มีคุณสมบัติเพียงพอที่จะเป็นตลาดซื้อขายคล่อง  ให้สถาบันการเงินประเมิน     มูลค่ายุติธรรม  ดังนี้
                    2.1  ตราสารหนี้ภาครัฐ  ให้ประเมินมูลค่ายุติธรรมโดยใช้สูตรที่กำหนดไว้ในหนังสือเวียนของธนาคารแห่งประเทศไทย ที่ ธปท.นว.(ว) 1086/2538  เรื่อง  มาตรฐานเสนอซื้อขาย  และคำนวณราคาสำหรับการซื้อขายหลักทรัพย์รัฐบาลในตลาดรอง ลงวันที่  22  พฤษภาคม  2538  และหนังสือเวียนเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวที่จะกำหนดในภายหลัง  สำหรับอัตราผลตอบแทน (yield)  ที่จะใช้ในการคำนวณมูลค่ายุติธรรมนั้น  ให้คำนวณจากเส้น yield curve  ซึ่งกำหนดขึ้นจากอัตราดอกเบี้ยที่ได้จากการประมูลในแต่ละเดือนของพันธบัตรธนาคารแห่งประเทศไทย  พันธบัตรรัฐบาลพันธบัตรรัฐวิสาหกิจที่รัฐบาลค้ำประกัน  แต่สำหรับพันธบัตรรัฐวิสาหกิจที่รัฐบาลมิได้ค้ำประกัน หรือพันธบัตรเทศบาลนั้น ให้ใช้เส้น yield curve ข้างต้นได้ โดยบวกค่าความเสี่ยง (risk premium) ตามความเหมาะสม 
                    2.2  ตราสารหนี้อื่นที่ออกจำหน่ายในประเทศนอกเหนือจากที่ระบุไว้ในข้อ 2.1 ให้สถาบันการเงินที่เชื่อถือได้เป็นผู้ประเมินมูลค่ายุติธรรม  หรือคำนวณหามูลค่ายุติธรรมจากเส้น yield curve ที่ระบุไว้ในข้อ 2.1 บวกค่าความเสี่ยง (risk premium)  แต่ทั้งนี้ สถาบันการเงินผู้ประเมินราคาจะต้องแสดงเหตุผลที่เชื่อถือได้เป็นลายลักษณ์อักษรประกอบด้วย
                    2.3  ตราสารหนี้ที่ออกจำหน่ายในต่างประเทศ  ให้สถาบันการเงินในต่างประเทศที่เป็นผู้ขาย หรือเป็น dealer  ในตราสารหนี้ดังกล่าวให้แก่ธนาคารพาณิชย์  บริษัทเงินทุน บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์  และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์  หรือสถาบันการเงินในต่างประเทศรายอื่นที่เชื่อถือได้เป็นผู้ประเมินมูลค่ายุติธรรม  ซึ่งต้องทำการประเมินเป็นลายลักษณ์อักษรและมีแหล่งข้อมูลอ้างอิงได้
          3.  การประเมินมูลค่ายุติธรรมสำหรับเงินลงทุนที่มีตลาดรองรับ ให้ใช้ราคาเสนอซื้อครั้งล่าสุด ณ วันสิ้นงวดการบัญชีนั้นในการประเมินมูลค่ายุติธรรม
          4.  ให้สถาบันการเงินแสดงมูลค่าที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงที่เกิดจากการตีราคาใหม่ให้เป็นมูลค่ายุติธรรมของหลักทรัพย์ประเภทเผื่อขายเป็นส่วนเกินทุนและส่วนต่ำกว่าทุนแยกจากกันในส่วนของผู้ถือหุ้น
          5.  ในการประเมินการด้อยค่าของเงินลงทุนแต่ละประเภทให้สถาบันการเงินพิจารณาดำเนินการและบันทึกบัญชีตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ในมาตรฐานการบัญชี  อย่างไรก็ดีจำนวนค่าเผื่อ          การด้อยค่าของเงินลงทุนประเภทเงินลงทุนทั่วไป  และประเภทตราสารหนี้ที่ถือจนครบกำหนดต้องมีจำนวนไม่ต่ำกว่าจำนวนเงินสำรองตามเกณฑ์การจัดชั้นสินทรัพย์ตามที่กำหนดไว้ในประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย เรื่อง  สินทรัพย์ที่ไม่มีราคาหรือเรียกคืนไม่ได้  และสินทรัพย์ที่สงสัยว่าจะไม่มีราคาหรือเรียกคืนไม่ได้ลงวันที่ 30 มิถุนายน 2541 และประกาศเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าวที่จะกำหนดในภายหลัง
          6.  ในการปรับปรุงโครงสร้างหนี้  กรณีที่สถาบันการเงินรับชำระหนี้โดยรับทุนของลูกหนี้ที่เกิดจากการแปลงหนี้เป็นทุน  สถาบันการเงินต้องกำหนดนโยบายในการถือครองไว้อย่างชัดเจนตั้งแต่วันที่ได้รับทุนนั้นมาว่าจะถือไว้เป็นเงินลงทุนทั่วไป  หรือเป็นเงินลงทุนในบริษัทร่วม หรือบริษัทย่อย  และให้บันทึกบัญชีให้สอดคล้องกับมาตรฐานการบัญชีและนโยบายที่กำหนดไว้ 
          จึงเรียนมาเพื่อทราบ และให้ถือปฏิบัติกับงบการเงินสำหรับรอบระยะเวลาบัญชีที่สิ้นสุดในหรือหลังวันที่ 31 ธันวาคม 2542 เป็นต้นไป
                                                             ขอแสดงความนับถือ
                                                            (นายกิตติ  พัฒนาพงศ์พิบูล)
                                                      รองผู้ว่าการ (เสถียรภาพสถาบันการเงิน)
          ฝ่ายโครงการพิเศษและการวิเคราะห์
          โทร. 2835806, 2836822
          สนสว90-กส24104 - 25421209 ด
-ยก-