ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบัญชีของบง.และบ.เครดิตฟองซิเอร์

                         ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย
                   เรื่อง ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบัญชีของบริษัทเงินทุน
                            และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์
                             —————————————————
         อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 22 ทวิ และมาตรา 56 แห่งพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจเงินทุน ธุรกิจหลักทรัพย์ และธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์ พ.ศ. 2522   ธนาคารแห่งประเทศไทยออกข้อกำหนดไว้เป็นมาตรฐานดังนี้
         ข้อ 1. ให้ยกเลิกประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย  เรื่อง ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบัญชีของบริษัทเงินทุน  บริษัทหลักทรัพย์  และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ ลงวันที่ 8 มกราคม 2529  และประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย เรื่อง ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบัญชีของบริษัทเงินทุน บริษัทหลักทรัพย์ และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2531 ลงวันที่ 28 มกราคม 2531
         *ข้อ 2.ในประกาศฉบับนี้
               "บริษัท" หมายความว่า บริษัทเงินทุน และบริษัทเครดิตฟองซิเอร์
               "ลูกหนี้เงินให้กู้ยืม" หมายความรวมถึง ลูกหนี้ที่เกิดจากการรับซื้อ ซื้อลด   หรือรับช่วงซื้อลดตั๋วเงิน ตราสารเปลี่ยนมืออื่น หรือตราสารการเครดิต แต่ไม่รวมถึง (1) พันธบัตร (2) ตั๋วเงินคลัง (3) หุ้นกู้ (4) ตั๋วแลกเงินที่บริษัทเงินทุน   หรือบริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ออกเพื่อระดมทุนจากประชาชน (5) ตั๋วแลกเงินที่ออกโดยธุรกิจอื่นหากมีลักษณะเป็นการระดมทุนและมีลักษณะคล้ายหุ้นกู้  และ (6) FRNFRCD หรือตราสารแห่งหนี้อื่นใดที่มีลักษณะเป็นหุ้นกู้หรือคล้ายคลึงหุ้นกู้ที่สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลัทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์อนุญาตให้เสนอขาย
               "หลักประกัน" หมายความว่า    ทรัพย์สินที่อาจจำนำหรือจำนองได้ตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยว่าด้วยการกำหนดหลักประกันเป็นทรัพย์สินที่บริษัทเงินทุนต้องเรียก
               "การขายทรัพย์สิน" หมายความรวมถึง การจะขายทรัพย์สินด้วย
         ข้อ 3. ให้บริษัทจัดทำบัญชีแสดงสินทรัพย์และหนี้สินให้ครบถ้วนถูกต้องเป็นปัจจุบัน  ตามความเป็นจริงตามกฎหมายว่าด้วยการบัญชีและตามมาตรฐานการบัญชีที่คณะกรรมการควบคุมการประกอบวิชาชีพสอบบัญชี (ก.บช.) ให้ความเห็นชอบตามที่สมาคมนักบัญชีและผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยกำหนดเว้นแต่ธนาคารแห่งประเทศไทยกำหนดมาตรฐานการจัดทำบัญชีไว้เป็นอย่างอื่น
         ข้อ 4. ภายใต้บังคับข้อ 5 ในการจัดทำบัญชีรวมทั้งงบการเงิน ให้บริษัทถือปฏิบัติตามเกณฑ์ค้างรับค้างจ่ายทุกเดือน เว้นแต่
               (1) เมื่อลูกหนี้เงินให้กู้ยืมและหรือลูกหนี้ที่เกิดจากการค้ำประกัน  หรือการรับรอง รับอาวัล หรือสอดเข้าแก้หน้าในตั๋วเงินรายใดมีดอกเบี้ยค้างชำระเกินกว่าหกเดือน นับแต่วันครบกำหนด ชำระดอกเบี้ยหรือเงินต้นแล้วแต่วันใดจะถึงก่อนให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นรายได้ตามจำนวนเงินที่ได้รับชำระแต่ในกรณีมีหลักประกันคุ้มเงินต้นและดอกเบี้ย ให้บันทึกบัญชีเป็นรายได้เฉพาะส่วนที่ไม่เกินมูลค่าของหลักประกันตามเกณฑ์ค้างรับค้างจ่ายได้ต่อไปอีกไม่เกินหกเดือน
                   การตีราคาหลักประกันให้เป็นไปตามประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยว่าด้วยการกำหนดหลักประกันเป็นทรัพย์สินที่บริษัทเงินทุนต้องเรียก
               (2) เมื่อผู้เช่าซื้ออสังหาริมทรัพย์ผิดนัดและค้างชำระเงินงวดใดงวดหนึ่ง เกินกว่าหกเดือนขึ้นไปให้บันทึกบัญชีเป็นรายได้ตามจำนวนเงินที่ได้รับชำระ
               (3) เมื่อลูกหนี้ตาม (1) และผู้เช่าซื้อตาม (2)  ค้างชำระดอกเบี้ยหรือเงินรายงวดตั้งแต่หนึ่งเดือนขึ้นไปแต่ไม่เกินหกเดือน  บริษัทจะบันทึกบัญชีเป็นรายได้ตามจำนวนเงินที่ได้รับชำระก็ได้
               ความใน (1) และ (2) มิให้ใช้บังคับในกรณีที่ธนาคารแห่งประเทศไทยผ่อนผันเป็นประการอื่น
         *ข้อ 5. ในกรณีดังต่อไปนี้ให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นรายได้ดังนี้
                (1) การให้เช่าซื้อสังหาริมทรัพย์ ให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นรายได้  โดยคำนวณตามวิธีผลรวมจำนวนปี หรือวิธีอื่นที่คล้ายคลึงกัน
                (2) การขายทรัพย์สิน ให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นกำไรดังนี้
                    ก. กรณีผู้ซื้อมิได้กู้ยืมเงินจากบริษัท เพื่อนำมาชำระราคาค่าซื้อทรัพย์สิน ให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นกำไรได้เพียงจำนวนที่ไม่เกินสัดส่วนของเงินสดที่ได้รับชำระแล้วต่อราคาขาย หรือจะบันทึกบัญชีเป็นกำไรทั้งจำนวนต่อเมื่อได้รับเงินครบถ้วนตามสัญญาแล้วก็ได้
                    ข. กรณีบริษัทให้กู้ยืมเงินเพื่อให้ผู้กู้นำมาชำระราคาค่าซื้อทรัพย์สินจากบริษัท
                       (1) ถ้าบริษัทให้กู้ยืมเต็มราคาขายทรัพย์สิน ให้บริษัทบันทึกบัญชีเป็นกำไรตามสัดส่วนของเงินให้กู้ยืมที่ได้รับชำระคืนต่อราคาขาย
                       (2)ถ้าบริษัทให้กู้ยืมไม่เต็มราคาขายทรัพย์สิน ให้บริษัทบันทึกรับรู้กำไรตามที่กล่าวใน ก. สำหรับส่วนที่ได้รับชำระเป็นเงินสด  และให้บันทึกรับรู้กำไรตามสัดส่วนของเงินให้กู้ยืมที่ได้รับชำระคืนต่อราคาขาย สำหรับส่วนของราคาขายที่เท่ากับจำนวนเงินที่บริษัทให้กู้ยืม
                    การขายทรัพย์สินโดยบริษัทยังมีภาระที่จะต้องดำเนินการอยู่อีก   และจะมีผลกระทบต่อกำไรจากการขายทรัพย์สินนั้นเช่นภาระในการโยกย้ายผู้อยู่อาศัยภาระในการรื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง เป็นต้น  ในการคำนวณกำไรจากการขายทรัพย์สินดังกล่าว    ให้บริษัทหักค่าใช้จ่ายที่ประมาณว่าอาจจะเกิดขึ้นในภายหน้าออกจากกำไรจากการขายทรัพย์สินนั้น  ตามสัดส่วนของเงินสดที่ได้รับชำระ ต่อราคาขายหรือตามสัดส่วนของเงินให้กู้ยืมที่ได้รับชำระคืนต่อราคาขายแล้วแต่กรณี
         ข้อ 6.ให้บริษัทจัดทำทะเบียนเพื่อบันทึกรายละเอียดเกี่ยวกับการค้ำประกันการรับรองตั๋วเงินการรับอาวัลตั๋วเงิน หรือภาระผูกพันอื่นในทำนองเดียวกัน และให้บริษัทบันทึกบัญชีรายการดังกล่าวเป็นรายการตรงกันข้ามทั้งด้านสินทรัพย์และหนี้สิน  ในการจัดทำงบการเงินให้เปิดเผยยอดคงเหลือ ของการรับรองตั๋วเงินไว้ในงบดุล ส่วนการค้ำประกัน การรับอาวัลตั๋วเงินหรือภาระผูกพันอื่นให้แสดงยอดคงเหลือไว้ต่อท้ายงบดุลตามแบบที่ธนาคารแห่งประเทศไทยกำหนด
         ข้อ 7. ประกาศนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2538 เป็นต้นไป
                                                  ประกาศ ณ วันที่ 6 มีนาคม 2538
                                                         วิจิตร สุพินิจ
                                                           ผู้ว่าการ
                                                     ธนาคารแห่งประเทศไทย
         (ราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่ม 112 ตอนที่ 20 ง วันที่ 9 มีนาคม 2538)
         *แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย เรื่อง ข้อกำหนดเกี่ยวกับการบัญชีของบริษัทเงินทุนและบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2538 ลงวันที่ 22 ธันวาคม 2538  (ราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่น 112 ตอนพิเศษ 48 ง วันที่ 22 ธันวาคม 2538)