การให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องและการให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้น

                                      12  กันยายน  2544
เรียน  ผู้จัดการ
      บริษัทเงินทุนและบริษัทเครดิตฟองซิเอร์
          ที่ สนส.(02) ว. 61/2544  เรื่อง  การนำส่งประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยเรื่อง การให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องและการให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้น
          ธนาคารแห่งประเทศไทยขอส่งประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย เรื่อง การให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องและการให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้น ลงวันที่ 4 กันยายน
 2544 ซึ่งจะมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 12 กันยายน 2544 และได้ลงประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่ม 118 ตอนพิเศษ 88 ง ลงวันที่ 11 กันยายน 2544 แล้ว 
          สาระสำคัญของประกาศฉบับนี้ คือ
          1. ให้บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ระงับการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในกิจการที่บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ในปริมาณเกินสมควรโดยได้กำหนดความหมายของการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในปริมาณเกินสมควร พร้อมกับข้อยกเว้นที่จะไม่นับรวมเป็นการให้สินเชื่อหรือลงทุนดังกล่าว นอกจากนี้ยังได้กำหนดข้อปฏิบัติในกรณีที่ได้ให้กู้ยืมเงิน หรือลงทุนเกินอัตราที่กำหนดก่อนวันที่ประกาศกำหนดด้วย
          2. ให้บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ระงับการให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์นั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์โดยมีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดพิเศษผิดไปจากปกติ พร้อมกับกำหนดกรณีที่ถือว่าเป็นการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนโดยมีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดพิเศษผิดไปจากปกติ
          3. ให้บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์จัดทำนโยบายการให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่บริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์ หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทเงินทุนหรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์นั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัท 
          จึงเรียนมาเพื่อทราบและถือปฏิบัติ
                                                  ขอแสดงความนับถือ
                                        (นายสามารถ  บูรณวัฒนาโชค)
                                        ผู้อำนวยการอาวุโส สายนโยบายสถาบันการเงิน
                                                        ผู้ว่าการ  แทน
 สิ่งที่ส่งมาด้วย  ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย เรื่อง การให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องและ
             การให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้น ลงวันที่ 4 กันยายน 2544
 ฝ่ายโครงการพิเศษและการวิเคราะห์
 โทร. 0-2283-6827-8
 หมายเหตุ  [….
]  ธนาคารแห่งประเทศไทยจะจัดให้มีการประชุมชี้แจงในวันที่ ………... ณ
          [ X 
]  ไม่มีการจัดประชุมชี้แจง
สนสว33-กส33103-25440912ด
                                   ประกาศธนาคารแห่งประเทศไทย
            เรื่อง  การให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องและการให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้น
                                    ______________________  
          เนื่องจากสถาบันการเงินได้มีการลงทุนในกิจการต่าง ๆ มากมายซึ่งมีทั้งกิจการที่สถาบันการเงินเข้าไปลงทุนด้วยตนเองและลงทุนร่วมกับกรรมการ ผู้บริหารของสถาบันการเงิน และผู้ที่เกี่ยวข้องกับบุคคลเหล่านี้ รวมทั้งมีการให้กู้ยืมแก่กิจการที่กล่าว และผู้ถือหุ้นในปริมาณสูงโดยไม่ได้มีกระบวนการพิจารณาให้กู้ยืมเงินที่รัดกุมเหมาะสม หรือให้กู้ยืมเงินในลักษณะเอื้อประโยชน์ให้แก่กิจการเหล่านี้ หรือไม่ได้มีการตีราคาอสังหาริมทรัพย์ที่วางเป็นประกันอย่างรอบคอบ ส่งผลให้สถาบันการเงินได้รับความเสียหายจากการให้กู้ยืมเงินนั้น ดังนั้น เพื่อพิทักษ์รักษาผลประโยชน์ของประชาชน อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 26(3) และ26(4)(จ) แห่งพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจเงินทุน ธุรกิจหลักทรัพย์ และธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์ พ.ศ.2522 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติการประกอบธุรกิจเงินทุน ธุรกิจหลักทรัพย์ และธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์ พ.ศ.2522 พ.ศ. 2526 ธนาคารแห่งประเทศไทยออกข้อกำหนดดังต่อไปนี้
          ข้อ 1 ในหนังสือฉบับนี้
          "บริษัท"  หมายความว่า บริษัทเงินทุน หรือบริษัทเครดิตฟองซิเอร์
          "บริษัทจำกัด" หมายความว่า บริษัทจำกัดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บริษัทมหาชนจำกัดตามกฎหมายว่าด้วยบริษัทมหาชนจำกัด ห้างหุ้นส่วนจำกัด ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล หรือนิติบุคคลอื่น
          "ผู้ที่เกี่ยวข้อง"  หมายความว่า บุคคลที่มีความสัมพันธ์กับอีกบุคคลหนึ่งในลักษณะอย่างหนึ่งอย่างใดดังต่อไปนี้ 
          (1)       เป็นคู่สมรส บิดา มารดา หรือผู้รับบุตรบุญธรรม
          (2)       เป็นบุตรหรือบุตรบุญธรรม
          (3)       เป็นบริษัทจำกัดที่บุคคลนั้นหรือบุคคลตาม (1) หรือ (2) มีอำนาจในการจัดการ
          (4)       เป็นบริษัทจำกัดที่บุคคลนั้นหรือบุคคลตาม (1) หรือ (2) มีอำนาจควบคุมคะแนนเสียงส่วนใหญ่ในที่ประชุมผู้ถือหุ้น
          (5)       เป็นบริษัทจำกัดที่บุคคลนั้นหรือบุคคลตาม (1) หรือ (2) มีอำนาจควบคุมการแต่งตั้งหรือถอดถอนกรรมการ
          (6)       เป็นบริษัทลูกของบริษัทจำกัดตาม (3) หรือ (4) หรือ (5) 
          (7)       เป็นบริษัทร่วมของบริษัทจำกัดตาม (3) หรือ (4) หรือ (5) 
          (8)       เป็นตัวการหรือตัวแทน
          ในกรณีที่บุคคลใดถือหุ้นในบริษัทจำกัดใดตั้งแต่ร้อยละ 20 ขึ้นไปของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าบริษัทจำกัดนั้นเป็นผู้ที่เกี่ยวข้องกับบุคคลดังกล่าว
          "บริษัทแม่"  หมายความว่า บริษัทจำกัดที่มีอำนาจควบคุมกิจการของบริษัทจำกัดอื่น
          "บริษัทลูก"  หมายความว่า 
          (1)       บริษัทจำกัดที่มีบริษัทจำกัดอื่นมีอำนาจควบคุมกิจการของบริษัทจำกัดนั้น
          (2)       บริษัทลูกของบริษัทจำกัดตาม (1) ทุกทอด
          "บริษัทร่วม"  หมายความว่า บริษัทลูกที่มีบริษัทแม่ร่วมกัน 
          "อำนาจควบคุมกิจการ" หมายความว่า  
          (1)       การที่บุคคลหนึ่งมีหุ้นในบริษัทจำกัดหนึ่งเกินกว่าร้อยละ 50 ของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม หรือ
          (2)       การที่บุคคลหนึ่งมีอำนาจควบคุมคะแนนเสียงส่วนใหญ่ในที่ประชุมผู้ถือหุ้นของบริษัทจำกัดหนึ่งไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม หรือไม่ว่าเพราะเหตุอื่นใด หรือ
          (3)       การที่บุคคลหนึ่งมีอำนาจควบคุมการแต่งตั้งและถอดถอนกรรมการตั้งแต่กึ่งหนึ่งของกรรมการทั้งหมดในบริษัทจำกัดหนึ่ง
          ในกรณีที่บุคคลหนึ่งมีหุ้นในบริษัทจำกัดหนึ่งตั้งแต่ร้อยละ 20 ขึ้นไปของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่า บุคคลที่มีหุ้นดังกล่าวมีอำนาจควบคุมกิจการในบริษัทจำกัดนั้น
          "สมาชิกในครอบครัวที่ใกล้ชิด" หมายความว่า  พี่ น้อง ลุง ป้า น้า อา รวมทั้งคู่สมรสและบุตรของบุคคลดังกล่าว
          "กิจการที่บริษัท หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง"  หมายความว่า
          (1)       กิจการที่บริษัท หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัท หรือผู้ที่เกี่ยวข้องหรือสมาชิกในครอบครัวที่ใกล้ชิดของบุคคลที่กล่าวข้างต้น ถือหุ้นรวมกันเกินร้อยละ 10 ของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดของกิจการนั้น หรือมีอำนาจควบคุมกิจการในกิจการนั้น
          (2)       บริษัทร่วมของบริษัท
          (3)       กิจการที่มีกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัท เป็นกรรมการในกิจการนั้น
          "ผู้ถือหุ้น" หมายความว่า
          (1)       บุคคลที่ถือหุ้นในบริษัทไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมเกินร้อยละ 10 ของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดของบริษัทโดยให้นับรวมถึงหุ้นที่ถือโดยผู้ที่เกี่ยวข้องและสมาชิกในครอบครัวที่ใกล้ชิดด้วย
          (2)       บุคคลที่มีอำนาจควบคุมกิจการของบริษัทรวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องและสมาชิกในครอบครัวที่ใกล้ชิดด้วย
          (3)       บริษัทจำกัดที่บุคคลตาม(1)หรือ(2) ถือหุ้นเกินร้อยละ 10 ของจำนวนหุ้นที่จำหน่ายได้แล้วทั้งหมดของบริษัทจำกัดนั้น หรือมีอำนาจควบคุมกิจการในบริษัทจำกัดนั้น
          "ธุรกิจทางการเงิน" หมายความว่า ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการเงิน เช่น ธุรกิจธนาคารพาณิชย์ ธุรกิจเงินทุน ธุรกิจเครดิตฟองซิเอร์ ธุรกิจหลักทรัพย์ ธุรกิจเช่าซื้อ ธุรกิจลิสซิ่ง ธุรกิจประกันชีวิต ธุรกิจบริหารสินทรัพย์ ธุรกิจการรับโอนโดยมีค่าตอบแทนซึ่งสิทธิเรียกร้องที่เกิดจากการจำหน่ายสินค้า เป็นต้นข้อ 2  ให้บริษัทระงับการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในกิจการที่บริษัท หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัทในปริมาณเกินสมควร
          การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในปริมาณเกินสมควร หมายความว่า การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างรวมกันแก่กิจการหรือบุคคลตามวรรคหนึ่งเกินร้อยละ 5 ของเงินกองทุนชั้นที่ 1 ของบริษัท หรือร้อยละ 50 ของส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทจำกัดนั้น หรือร้อยละ 25 ของยอดหนี้สินรวมของบริษัทจำกัดนั้นแล้วแต่จำนวนใดจะต่ำกว่า และให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในทุกรายรวมกันเกินร้อยละ 20 ของเงินกองทุนชั้นที่ 1 ของบริษัท
          ทั้งนี้ การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนดังกล่าวข้างต้น ไม่รวมถึงการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในธุรกิจทางการเงิน ธุรกิจที่ลงทุนเนื่องจากการควบรวมกิจการ การแยกธุรกิจ และการปรับโครงสร้างหนี้ซึ่งบริษัทหรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นไม่ได้มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องในธุรกิจนั้นก่อนการปรับโครงสร้างหนี้ 
          ในกรณีที่บริษัทใดได้ให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนเกินอัตราส่วนที่กล่าวข้างต้นก่อนวันที่ในหนังสือฉบับนี้และไม่ใช่เป็นการให้กู้ยืมเงินที่มีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดพิเศษผิดไปจากปกติดังกล่าวในข้อ 3 ให้คงอัตราส่วนนั้นต่อไปได้ แต่จะให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนเพิ่มขึ้นอีกไม่ได้และให้บริษัททยอยลดอัตราส่วนลงเหลือไม่เกินอัตราที่กำหนดตามวรรคสองเมื่อการให้กู้ยืมครบกำหนดตามสัญญา  ยกเว้นกรณีที่ธนาคารแห่งประเทศไทยได้อนุญาตหรือสั่งการเป็นอย่างอื่นไว้แล้ว ให้ธนาคารพาณิชย์ปฏิบัติตามนั้น หรือ กรณีที่เป็นเงินให้กู้ยืมเพื่อใช้เป็นเงินทุนหมุนเวียนในกิจการที่ประกอบธุรกิจการนำเข้าหรือส่งออก ให้คงอัตราส่วนนั้นต่อไปได้อีก 3 ปี นับแต่วันที่ในหนังสือนี้
          ข้อ 3  ให้บริษัทระงับการให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่บริษัท หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัทโดยมีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดพิเศษผิดไปจากปกติการให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในกรณีต่อไปนี้ให้ถือว่า มีเงื่อนไขหรือข้อกำหนดพิเศษผิดไปจากปกติ
          (1)       การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนโดยไม่ได้พิจารณาถึงฐานะและผลการดำเนินงานของธุรกิจหรือไม่ได้มีการวิเคราะห์ความเป็นไปได้ของโครงการ 
          (2)       การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนในลักษณะที่เป็นการเอื้อประโยชน์ให้แก่กิจการนั้น เช่น เรียกเก็บอัตราดอกเบี้ยต่ำกว่าอัตราปกติของลูกค้าที่มีความเสี่ยงระดับเดียวกัน หรือไม่มีการจดจำนองอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นหลักประกัน ไม่ดำเนินการให้หลักประกันมีผลบังคับได้ตามกฎหมาย เป็นต้น 
          (3)       การให้กู้ยืมเงินแก่กิจการที่มีอัตราส่วนหนี้สินต่อทุนสูงผิดไปจากปกติสำหรับธุรกิจประเภทเดียวกัน
          ข้อ 4  ให้บริษัทจัดทำนโยบายการให้กู้ยืมเงินแก่หรือลงทุนในกิจการที่บริษัท หรือกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทนั้นมีผลประโยชน์เกี่ยวข้อง หรือให้กู้ยืมเงินแก่ผู้ถือหุ้นของบริษัท โดยจะต้องมีข้อกำหนดอย่างน้อยดังต่อไปนี้
          (1)  ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดในประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยลงวันที่ 16 สิงหาคม 2543  เรื่อง การปฏิบัติเกี่ยวกับการรับและจ่ายเงิน การตรวจสอบและการควบคุมภายในของบริษัทเงินทุนและบริษัทเครดิตฟองซิเอร์
          (2)  การให้กู้ยืมเงินหรือลงทุนดังกล่าวข้างต้น ต้องได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการบริษัทด้วยมติเป็นเอกฉันท์ 
          (3)  ห้ามกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือพนักงานหรือบุคคลผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทที่มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องกับการให้กู้ยืมเงินเข้าร่วมพิจารณาอนุมัติการให้กู้ยืมเงินนั้น
          ข้อ 5 ประกาศนี้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
                                              ประกาศ  ณ  วันที่  4  กันยายน  2544
                                                     (ม.ร.ว.ปรีดิยาธร เทวกุล)
                                                                ผู้ว่าการ
                                                     ธนาคารแห่งประเทศไทย
สนสป33-กส33102-25440904ด
-ยก-