การขออนุมัติคณะรัฐมนตรีในการใช้ข้อสัญญาอนุญาโตตุลาการ

เรื่อง การขออนุมัติคณะรัฐมนตรีในการใช้ข้อสัญญาอนุญาโตตุลาการในสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution

Agreement ระหว่างบริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) กับกลุ่มสายการบิน Star Alliance

คณะรัฐมนตรีอนุมัติให้บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) (บกท.) ใช้ข้อสัญญาอนุญาโตตุลาการในสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement กับกลุ่มสายการบิน Star Alliance ตามที่กระทรวงคมนาคมเสนอ

สาระสำคัญของเรื่อง

กระทรวงคมนาคมเสนอตามที่ได้รับรายงานจาก บกท. ว่า

1. บกท. ได้เข้าร่วมในพันธมิตรการบินภายใต้ชื่อว่า STAR ALLIANCE ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 โดย บกท. เป็นหนึ่งในสายการบินผู้ก่อตั้งพันธมิตรดังกล่าว ทั้งนี้ เพื่อร่วมมือในการดำเนินการทางธุรกิจและเพื่อให้สมาชิกทุกสายการบินมีความเข้มแข็งและบรรลุวัตถุประสงค์ทางด้านธุรกิจร่วมกัน

2. วันที่ 30 มีนาคม 2544 สายการบินสมาชิก จำนวน 15 สายการบิน ได้มีการจัดทำธรรมนูญก่อตั้งเพื่อกำหนดบทบาท สิทธิ หน้าที่ ความสัมพันธ์ และหลักการความร่วมมือของสมาชิก โดยจัดทำเป็น Star Alliance Agreement ยกเว้น บกท. เป็นสายการบินเดียวที่ไม่ได้ลงนาม เพราะอยู่ในระหว่างการพิจารณาขอความเห็นชอบจากรัฐบาล และเงื่อนไขในสัญญาดังกล่าวได้มีข้อกำหนด Exit Fee จำนวน 25 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ในกรณีที่ถูกไล่ออกหรือถอนตัวจากการเป็นสมาชิก ซึ่ง บกท. เห็นว่า เนื่องจาก บกท. เป็นรัฐวิสาหกิจ จึงไม่อยู่ในฐานะที่จะผูกพันได้ จึงยังมิได้ลงนามในสัญญาดังกล่าว

3. บกท. ได้มีหนังสือถึงกระทรวงคมนาคม เมื่อวันที่ 11 กันยายน 2544 แจ้งให้ทราบในการดำเนินการเข้าร่วมพันธมิตรการบิน และลงนามในสัญญา Star Alliance Agreement อย่างเป็นทางการ รวมทั้งร่วมมือ และ/หรือร่วมลงทุนในโครงการต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นใน Star Alliance ในอนาคตด้วย ซึ่งกระทรวงคมนาคมได้แจ้งรับทราบเมื่อวันที่ 17 กันยายน 2544

4. Star Alliance ได้มีการปรับปรุงแก้ไขสัญญา Star Alliance Agreement ทั้งหมด 3 ครั้ง ได้แก่ ฉบับแก้ไขครั้งที่ 1 จนถึงฉบับที่ 3 ซึ่งเป็นการแก้ไขเล็กน้อย เช่น เพิ่มจำนวนสมาชิก ปรับปรุงสถานภาพการเป็นสมาชิกเฉพาะในส่วนของสายการบินที่มีขนาดเล็กและไม่มีผลกระทบใดๆ กับ บกท. ซึ่งอยู่ในกลุ่มสายการบินขนาดกลาง สำหรับสัญญา Dispute Resolution Agreement นั้น ได้มีการลงนามกันตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคม 2544 โดยถือเป็นสัญญาการตกลงระงับข้อพิพาทที่เกิดขึ้นจากการเข้าร่วมเป็นสมาชิก Star Alliance ทุกๆ สัญญา สามารถนำสัญญาฉบับนี้มาใช้โดยกำหนดวิธีการให้เป็นไปตามวิธีการของ UNCITRAL

5. Star Alliance ได้มีมติเห็นชอบเมื่อเดือนธันวาคม 2551 ให้พัฒนารูปแบบ/สถานภาพการเป็นสมาชิกแบบใหม่ เพื่อตอบรับกับความเปลี่ยนแปลงข้างต้นตามแนวคิดพันธมิตรสำหรับอนาคต (To manage the alliance of the future) โดยเรียกว่า Membership Package แบ่งเป็น 3 Package ที่เป็นตัวกำหนดอย่างชัดเจนสำหรับสมาชิกแต่ละประเภทของสมาชิก ซึ่งถือเป็นการจัดทำเป็น Forth Amendment แก้ไขสัญญา Star Alliance Agreement ครั้งที่ 4 โดย บกท. เข้าร่วมเป็นสมาชิก Star Alliance Membership Package แบบ Pollux Package ซึ่งเป็นสมาชิกแบบที่มีสิทธิในทุกเรื่องใน Star Alliance และ บกท. ได้ลงนามในสัญญา Forth Amendment and Restatement to the Star Alliance Agreement สำหรับสมาชิกแบบ Pollux เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2552 ซึ่ง บกท. ต้องเร่งดำเนินการปรับระดับการให้ความสนใจและความมุ่งมั่นที่จะทำความร่วมมือกับ Star Alliance ตลอดจนต้องร่วมมีบทบาทในการผลักดันโครงการความร่วมมือกับกิจกรรม Star Alliance เพื่อเร่งส่งเสริมความเข้มแข็งให้กับกลุ่มพันธมิตรเพื่อเวทีการแข่งขันในระดับโลก

6. กลุ่ม Star Alliance มีการทบทวนและแก้ไขสัญญาสมาชิกต่างๆ โดยเฉพาะสัญญา Master Cost Sharing Agreement และได้มีการปรับปรุงสัญญาอื่นๆ ได้แก่ Shareholders Agreement, First Amendment to the Star Alliance Trademark Agreement, Trademark License Agreement, Second Amendment and Restatement of the Services Agreement, Second Amendment and Restatement to the Master Cost Sharing Agreement และ First Amendment to the Dispute Resolution Agreement

7. ในระหว่าง พ.ศ. 2553 - พ.ศ. 2554 บกท. ได้มีการลงนามในสัญญา First Amendment to the Star Alliance Trademark Agreement, Trademark License Agreement, Second Amendment and Restatement of the Services Agreement และ Second Amendment and Restatement to the Master Cost Sharing Agreement, Shareholders Agreement แต่ยังไม่ได้ลงนามในสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement

8. เนื่องจาก Star Alliance กำหนดให้ใช้สัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement เป็นสัญญาเกี่ยวกับการระงับข้อพิพาทอันเนื่องมาจากข้อพิพาทตามสัญญาที่เกี่ยวกับ Star Alliance ทุกฉบับ ซึ่งระบุให้ใช้อนุญาโตตุลาการตามขั้นตอนของ UNCITRAL สายการบินสมาชิกทุกสายการบินต้องลงนาม หาก บกท. ไม่ลงนามในสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement อาจทำให้เกิดอุปสรรคและความล่าช้าในการดำเนินการเรื่องต่างๆ กับ Star Alliance และสายการบินสมาชิก และไม่เป็นไปตามแนวนโยบายเดียวกับ Star Alliance ซึ่งอาจทำให้ บกท. เกิดความไม่คล่องตัวในการแข่งขันในอุตสาหกรรมการบิน

9. กลุ่ม Star Alliance ได้มีการทบทวนและแก้ไขสัญญาต่างๆ กับสมาชิกในครั้งที่ 4 โดย บกท. ได้ลงนามในสัญญา Forth Amendment and Restatement to the Star Alliance Agreement สำหรับสมาชิกแบบ Pollux ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2552 ซึ่ง บกท. ต้องเร่งดำเนินการปรับระดับการให้ความสนใจและความมุ่งมั่นที่จะทำความร่วมมือกับ Star Alliance ตลอดจนต้องร่วมมีบทบาทในการผลักดันโครงการความร่วมมือกับกิจกรรม Star Alliance เพื่อเร่งส่งเสริมความเข้มแข็งให้กับกลุ่มพันธมิตรเพื่อเวทีการแข่งขันในระดับโลก

10.บกท. ได้ลงนามในสัญญาต่างๆ ของ Star Alliance เรียบร้อยแล้ว เหลือเพียงแต่สัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement ที่ยังไม่ได้ลงนาม กรณีจึงจำเป็นต้องเสนอขออนุมัติคณะรัฐมนตรีโดยด่วน โดยสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution Agreement ที่เสนอขออนุมัติในครั้งนี้เป็นการแก้ไขสัญญาฉบับเดิม คือ Dispute Resolution Agreement ที่ บกท. เคยลงนามไปแล้วอันเป็นสัญญาเกี่ยวกับการระงับข้อพิพาทอันเนื่องมาจากข้อพิพาทตามสัญญาที่เกี่ยวกับ Star Alliance โดยมีการปรับปรุงเพิ่มเติมรายละเอียดสัญญาเดิมบางประการ แต่ Star Alliance เลือกใช้วิธีการลงนามสัญญาใหม่ในลักษณะ Restatement ในลักษณะเดียวกับการแก้ไขสัญญาอื่นๆ

11.คณะกรรมการ บกท. ในคราวประชุมครั้งที่ 7/2554 เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2554 ได้มีมติเห็นชอบการใช้วิธีอนุญาโตตุลาการในการระงับข้อพิพาทสำหรับสัญญา First Amendment to the Dispute Resolution ระหว่าง บกท. กับสายการบินกลุ่ม Star Alliance และให้ขออนุมัติต่อคณะรัฐมนตรีตามมติคณะรัฐมนตรี (28 ก.ค. 52)

--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 13 กันยายน 2554--จบ--