ทำเนียบรัฐบาล--16 มิ.ย.--บิสนิวส์
คณะรัฐมนตรีอนุมัติหลักการร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... รวม 3 ฉบับ ตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ ดังนี้
1. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขอายุผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน) ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว
2. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขอายุผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน)
3. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขคุณสมบัติและการออกจากตำแหน่งของผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครอง และผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบ) ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้วและให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้รวมร่างพระราชบัญญัติทั้ง 3 ฉบับ เป็นฉบับเดียวกันและให้ส่งคณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎรพิจารณา ก่อนนำเสนอสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป
ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าว มีสาระสำคัญคือ แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2457 รวม 4 ประการ ดังนี้
1. แก้ไขอายุผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน โดยยกเลิกความในมาตรา 11(1) ที่กำหนดให้มีสัญชาติไทยและบรรลุนิติภาวะแล้วเป็นมีสัญชาติไทยและมีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ในวันที่ 1 มกราคมของปีที่มีการเลือก เพื่อให้เท่าเทียมกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
2. แก้ไขอายุผู้สมัครรรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน โดยยกเลิกความในมาตรา 12(2) ที่กำหนดให้มีอายุไม่ต่ำกว่ายี่สิบห้าปีบริบูรณ์ แต่ไม่เกินหกสิบปีบริบูรณ์เป็นมีอายุไม่ต่ำกว่ายี่สิบห้าปีบริบูรณ์ในวันรับเลือก เพื่อให้สอดคล้องกับการเลือกตั้งทุกระดับและรัฐธรรมนูญ
3. ยกเลิกความในมาตรา 12(12) ที่กำหนดให้ไม่เป็นผู้ลาออกจากตำแหน่งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และยังไม่พ้นกำหนดเวลาหนึ่งปี นับแต่วันที่ได้รับอนุญาตให้ลาออก
4. เพิ่มเติมมาตรา 18 ว่า เมื่อผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่งไม่ว่าด้วยเหตุใด ให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบต้องออกจากตำแหน่งด้วย เนื่องจากมาตรา 18 เดิมไม่ได้กำหนดไว้
เนื่องจากกระทรวงมหาดไทยเสนอว่า
1. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ได้กำหนดให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจะต้องมีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ สมควรแก้ไขอายุของผู้มีสิทธิเลือกกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ให้มีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ เพื่อให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน มีสิทธิในการเลือกกำนัน ผู้ใหญ่บ้านด้วย
2. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และกฎหมายอื่น ๆ ไม่ได้จำกัดบุคคลที่อายุเกินหกสิบปีไม่ให้สมัครรับเลือกตั้งการกำหนดอายุดังกล่าวจึงเป็นการจำกัดสิทธิบุคคลทั่วไป ขัดหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อนึ่ง ในการห้ามผู้ใหญ่บ้านที่ลาออกจะสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นกำหนดเวลาหนึ่งปี ทำให้ไม่สามารถแก้ไขปัญหาทางการบริหารและการปกครองในระดับตำบล หมู่บ้านได้ สมควรแก้ไขให้สอดคล้องเป็นแนวเดียวกัน
3. พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2457 ที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน มิได้กำหนดให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่งเมื่อผู้ใหญ่บ้านพ้นจากตำแหน่ง สมควรปรับปรุงพระราชบัญญัติดังกล่าว โดยกำหนดให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบ ต้องออกจากตำแหน่งเมื่อผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่ง ทั้งนี้ เพื่อให้ผู้ใหญ่บ้านที่เข้ารับตำแหน่งใหม่สามารถคัดเลือกตัวบุคคลมาร่วมปฏิบัติงานในท้องที่ในฐานะผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน
4. จึงได้เสนอร่างพระราชบัญญัติรวม 3 ฉบับ มาเพื่อดำเนินการ
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี(ชุดนายชวน หลีกภัย)--วันที่ 16 มิถุนายน 2541--
คณะรัฐมนตรีอนุมัติหลักการร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... รวม 3 ฉบับ ตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ ดังนี้
1. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขอายุผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน) ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว
2. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขอายุผู้สมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน)
3. ร่างพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... (แก้ไขคุณสมบัติและการออกจากตำแหน่งของผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครอง และผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบ) ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้วและให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้รวมร่างพระราชบัญญัติทั้ง 3 ฉบับ เป็นฉบับเดียวกันและให้ส่งคณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎรพิจารณา ก่อนนำเสนอสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป
ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าว มีสาระสำคัญคือ แก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2457 รวม 4 ประการ ดังนี้
1. แก้ไขอายุผู้มีสิทธิเลือกผู้ใหญ่บ้าน โดยยกเลิกความในมาตรา 11(1) ที่กำหนดให้มีสัญชาติไทยและบรรลุนิติภาวะแล้วเป็นมีสัญชาติไทยและมีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ในวันที่ 1 มกราคมของปีที่มีการเลือก เพื่อให้เท่าเทียมกับการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
2. แก้ไขอายุผู้สมัครรรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้าน โดยยกเลิกความในมาตรา 12(2) ที่กำหนดให้มีอายุไม่ต่ำกว่ายี่สิบห้าปีบริบูรณ์ แต่ไม่เกินหกสิบปีบริบูรณ์เป็นมีอายุไม่ต่ำกว่ายี่สิบห้าปีบริบูรณ์ในวันรับเลือก เพื่อให้สอดคล้องกับการเลือกตั้งทุกระดับและรัฐธรรมนูญ
3. ยกเลิกความในมาตรา 12(12) ที่กำหนดให้ไม่เป็นผู้ลาออกจากตำแหน่งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และยังไม่พ้นกำหนดเวลาหนึ่งปี นับแต่วันที่ได้รับอนุญาตให้ลาออก
4. เพิ่มเติมมาตรา 18 ว่า เมื่อผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่งไม่ว่าด้วยเหตุใด ให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบต้องออกจากตำแหน่งด้วย เนื่องจากมาตรา 18 เดิมไม่ได้กำหนดไว้
เนื่องจากกระทรวงมหาดไทยเสนอว่า
1. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ได้กำหนดให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจะต้องมีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ สมควรแก้ไขอายุของผู้มีสิทธิเลือกกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ให้มีอายุไม่ต่ำกว่าสิบแปดปีบริบูรณ์ เพื่อให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน มีสิทธิในการเลือกกำนัน ผู้ใหญ่บ้านด้วย
2. รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และกฎหมายอื่น ๆ ไม่ได้จำกัดบุคคลที่อายุเกินหกสิบปีไม่ให้สมัครรับเลือกตั้งการกำหนดอายุดังกล่าวจึงเป็นการจำกัดสิทธิบุคคลทั่วไป ขัดหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตย อนึ่ง ในการห้ามผู้ใหญ่บ้านที่ลาออกจะสมัครรับเลือกเป็นผู้ใหญ่บ้านต้องพ้นกำหนดเวลาหนึ่งปี ทำให้ไม่สามารถแก้ไขปัญหาทางการบริหารและการปกครองในระดับตำบล หมู่บ้านได้ สมควรแก้ไขให้สอดคล้องเป็นแนวเดียวกัน
3. พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พระพุทธศักราช 2457 ที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบัน มิได้กำหนดให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่งเมื่อผู้ใหญ่บ้านพ้นจากตำแหน่ง สมควรปรับปรุงพระราชบัญญัติดังกล่าว โดยกำหนดให้ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายปกครองและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านฝ่ายรักษาความสงบ ต้องออกจากตำแหน่งเมื่อผู้ใหญ่บ้านต้องออกจากตำแหน่ง ทั้งนี้ เพื่อให้ผู้ใหญ่บ้านที่เข้ารับตำแหน่งใหม่สามารถคัดเลือกตัวบุคคลมาร่วมปฏิบัติงานในท้องที่ในฐานะผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน
4. จึงได้เสนอร่างพระราชบัญญัติรวม 3 ฉบับ มาเพื่อดำเนินการ
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี(ชุดนายชวน หลีกภัย)--วันที่ 16 มิถุนายน 2541--