คณะรัฐมนตรีเห็นชอบตามที่สำนักนายกรัฐมนตรีเสนอ ร่างแผนปฏิบัติการกำหนดขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อดำเนินการตามพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542 และให้รายงานต่อสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา และประกาศในราชกิจจานุเบกษาต่อไป
ร่างแผนดังกล่าว มีสาระสำคัญ ดังนี้
1. แผนปฏิบัติการกำหนดขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำหนดกรอบแนวคิด เป้าหมาย และแนวทางการกระจายอำนาจให้สอดคล้องกับแผนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามมาตรา 30 และมาตรา 32 แห่งพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542
2. วัตถุประสงค์ของแผนปฏิบัติการ
2.1 เพื่อถ่ายโอนภารกิจที่ราชการบริหารส่วนกลางและราชการบริหารส่วนภูมิภาคดำเนินการอยู่ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
2.2 เพื่อให้มีการกระจายอำนาจทางการเงิน การคลัง และงบประมาณให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างต่อเนื่องสอดคล้องกับเป้าหมายที่กำหนดไว้ตามแผนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นพ.ศ. 2543
2.3 เพื่อแก้ไขหรือจัดให้มีกฎหมายเพื่อรองรับการถ่ายโอนภารกิจ
2.4 เพื่อกระจายบุคคลากรจากราชการส่วนกลางและราชการส่วนภูมิภาคไปสู่ท้องถิ่น
3. เป้าหมายของแผนปฏิบัติการ
3.1 ถ่ายโอนภารกิจของส่วนราชการให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยเริ่มถ่ายโอนในปีงบประมาณ 2545 และภารกิจส่วนใหญ่จะถ่ายโอนเสร็จสิ้นในปี 2547 โดยมีรูปแบบการถ่ายโอน 3 ลักษณะ คือ
1) ภารกิจที่ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการเอง
2) ภารกิจที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการร่วมกับรัฐ
3) ภารกิจที่รัฐยังคงดำเนินการอยู่แต่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถจะดำเนินการได้
3.2 ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้เพิ่มขึ้น โดยมีเป้าหมายให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้เพิ่มขึ้น คิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้ของรัฐบาลไม่น้อยกว่าร้อยละ 20 ในปี พ.ศ. 2544 และให้มีรายได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนถึงปี พ.ศ. 2549 ให้มีรายได้คิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้ของรัฐบาลไม่น้อยกว่าร้อยละ 35 โดยคำนึงถึงภารกิจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและมาตรฐานคุณภาพการให้บริการสาธารณะที่ต้องรับผิดชอบเป็นสำคัญ
3.3 แก้ไขหรือจัดให้มีกฎหมาย กฎ ระเบียบ หรือคำสั่งเพื่อรองรับอำนาจและหน้าที่ตามภารกิจที่ถ่ายโอน จำนวน 64 ฉบับ หรือ
3.4 ถ่ายโอนบุคลากรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามภารกิจและงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
4. การปรับปรุงประสิทธิภาพการบริหารจัดการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
4.1 ส่วนราชการที่ถ่ายโอนภารกิจมีหน้าที่เตรียมความพร้อมให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เช่นการฝึกอบรม การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน ฯลฯ
4.2 ปรับโครงสร้างภายในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อรองรับการถ่ายโอนภารกิจ
4.3 การพัฒนาองค์กรในระดับจังหวัดเพื่อรองรับการถ่ายโอน
4.4 การเพิ่มขีดความสามารถของบุคลากรให้ส่วนราชการที่ถ่ายโอนภารกิจ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสถาบันการศึกษาของรัฐ มีหน้าที่ให้ความช่วยเหลือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้มีความรู้ความชำนาญในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4.5 การมีส่วนร่วมของประชาชนในการตรวจสอบการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
5. การบังคับใช้ของแผนปฏิบัติการ เมื่อคณะรัฐมนตรีเห็นชอบแล้วรายงานต่อรัฐสภาและประกาศในราชกิจจานุเบกษา แผนปฏิบัติการจะมีผลบังคับใช้ซึ่งจะมีผลผูกพันหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องต้องดำเนินการตามแผนปฏิบัติการฯ หากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใดยังไม่มีความพร้อมรับการถ่ายโอนภารกิจ เนื่องจากมีข้อจำกัดด้านขีดความสามารถ หรือไม่สามารถดำเนินการตามโครงการถ่ายโอนภารกิจได้ไม่ว่าด้วยเหตุใด เป็นหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นที่จะต้องร้องขอ หรือขอความช่วยเหลือสนับสนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นเป็นผู้ดำเนินการ และราชการบริหารส่วนกลางและราชการบริหารส่วนภูมิภาคจะลดหรือยุติบทบาทจากผู้ปฏิบัติ เป็นผู้สนับสนุนช่วยเหลือการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งเป็นผู้กำหนดและตรวจสอบเกณฑ์มาตรฐานการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 27 พ.ย. 44--
-สส-
ร่างแผนดังกล่าว มีสาระสำคัญ ดังนี้
1. แผนปฏิบัติการกำหนดขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กำหนดกรอบแนวคิด เป้าหมาย และแนวทางการกระจายอำนาจให้สอดคล้องกับแผนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามมาตรา 30 และมาตรา 32 แห่งพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. 2542
2. วัตถุประสงค์ของแผนปฏิบัติการ
2.1 เพื่อถ่ายโอนภารกิจที่ราชการบริหารส่วนกลางและราชการบริหารส่วนภูมิภาคดำเนินการอยู่ให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
2.2 เพื่อให้มีการกระจายอำนาจทางการเงิน การคลัง และงบประมาณให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอย่างต่อเนื่องสอดคล้องกับเป้าหมายที่กำหนดไว้ตามแผนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นพ.ศ. 2543
2.3 เพื่อแก้ไขหรือจัดให้มีกฎหมายเพื่อรองรับการถ่ายโอนภารกิจ
2.4 เพื่อกระจายบุคคลากรจากราชการส่วนกลางและราชการส่วนภูมิภาคไปสู่ท้องถิ่น
3. เป้าหมายของแผนปฏิบัติการ
3.1 ถ่ายโอนภารกิจของส่วนราชการให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยเริ่มถ่ายโอนในปีงบประมาณ 2545 และภารกิจส่วนใหญ่จะถ่ายโอนเสร็จสิ้นในปี 2547 โดยมีรูปแบบการถ่ายโอน 3 ลักษณะ คือ
1) ภารกิจที่ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการเอง
2) ภารกิจที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการร่วมกับรัฐ
3) ภารกิจที่รัฐยังคงดำเนินการอยู่แต่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถจะดำเนินการได้
3.2 ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้เพิ่มขึ้น โดยมีเป้าหมายให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้เพิ่มขึ้น คิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้ของรัฐบาลไม่น้อยกว่าร้อยละ 20 ในปี พ.ศ. 2544 และให้มีรายได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนถึงปี พ.ศ. 2549 ให้มีรายได้คิดเป็นสัดส่วนต่อรายได้ของรัฐบาลไม่น้อยกว่าร้อยละ 35 โดยคำนึงถึงภารกิจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและมาตรฐานคุณภาพการให้บริการสาธารณะที่ต้องรับผิดชอบเป็นสำคัญ
3.3 แก้ไขหรือจัดให้มีกฎหมาย กฎ ระเบียบ หรือคำสั่งเพื่อรองรับอำนาจและหน้าที่ตามภารกิจที่ถ่ายโอน จำนวน 64 ฉบับ หรือ
3.4 ถ่ายโอนบุคลากรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นตามภารกิจและงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
4. การปรับปรุงประสิทธิภาพการบริหารจัดการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
4.1 ส่วนราชการที่ถ่ายโอนภารกิจมีหน้าที่เตรียมความพร้อมให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เช่นการฝึกอบรม การจัดทำคู่มือการปฏิบัติงาน ฯลฯ
4.2 ปรับโครงสร้างภายในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อรองรับการถ่ายโอนภารกิจ
4.3 การพัฒนาองค์กรในระดับจังหวัดเพื่อรองรับการถ่ายโอน
4.4 การเพิ่มขีดความสามารถของบุคลากรให้ส่วนราชการที่ถ่ายโอนภารกิจ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสถาบันการศึกษาของรัฐ มีหน้าที่ให้ความช่วยเหลือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้มีความรู้ความชำนาญในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4.5 การมีส่วนร่วมของประชาชนในการตรวจสอบการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
5. การบังคับใช้ของแผนปฏิบัติการ เมื่อคณะรัฐมนตรีเห็นชอบแล้วรายงานต่อรัฐสภาและประกาศในราชกิจจานุเบกษา แผนปฏิบัติการจะมีผลบังคับใช้ซึ่งจะมีผลผูกพันหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องต้องดำเนินการตามแผนปฏิบัติการฯ หากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นใดยังไม่มีความพร้อมรับการถ่ายโอนภารกิจ เนื่องจากมีข้อจำกัดด้านขีดความสามารถ หรือไม่สามารถดำเนินการตามโครงการถ่ายโอนภารกิจได้ไม่ว่าด้วยเหตุใด เป็นหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้นที่จะต้องร้องขอ หรือขอความช่วยเหลือสนับสนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นอื่นเป็นผู้ดำเนินการ และราชการบริหารส่วนกลางและราชการบริหารส่วนภูมิภาคจะลดหรือยุติบทบาทจากผู้ปฏิบัติ เป็นผู้สนับสนุนช่วยเหลือการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมทั้งเป็นผู้กำหนดและตรวจสอบเกณฑ์มาตรฐานการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 27 พ.ย. 44--
-สส-