เรื่อง แนวทางและมาตรการรณรงค์การใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าเนื่องในประเพณีสงกรานต์ประจำปี พ.ศ. 2559 (สงกรานต์แบบไทย ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า)
คณะรัฐมนตรีมีมติรับทราบการกำหนดแนวทางและมาตรการรณรงค์การใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าเนื่องในประเพณีสงกรานต์ ภายใต้แนวคิด “สงกรานต์แบบไทย ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า” ตามที่กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) เสนอ
สาระสำคัญของเรื่อง
วธ. รายงานว่า
1. ประเพณีสงกรานต์ เป็นประเพณีที่มีสาระอันงดงาม ให้ความสำคัญต่อการแสดงความศรัทธาในศาสนา ความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ และการแสดงความปรารถนาดีต่อผู้อื่น และต่อสิ่งแวดล้อม โดยใช้น้ำซึ่งมีคุณูปการต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์เป็นสัญลักษณ์ของการคารวะ เพราะ “น้ำ” เป็นเครื่องชำระล้างสิ่งสกปรกหรือมลทินต่าง ๆ และยังถือว่าเป็นเครื่องหมายของความอุดมสมบูรณ์ อีกทั้งช่วงเดือนเมษายนเป็นฤดูร้อน คนสมัยก่อนจึงมีการใช้น้ำสาดกันเพื่อความสนุกสนานและคลายร้อน รวมถึงใช้สรงพระพุทธรูปและพระสงฆ์เพื่อความเป็นสิริมงคล ใช้รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่เพื่อขอพรและเป็นการแสดงความกตัญญูและใช้ทำความสะอาดบ้านเรือน เสมือนเป็นการชำระล้างสิ่งสกปรกให้ออกจากบ้านไปอีกด้วย
2. อย่างไรก็ดีปี พ.ศ. 2559 ประเทศไทยประสบกับสภาวะภัยแล้ง รัฐบาลจึงมีการณรงค์ส่งเสริมให้ทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนตระหนักถึงคุณค่าความสำคัญของน้ำ ส่งเสริมให้มีการใช้น้ำในช่วงเทศกาลสงกรานต์ อย่างรู้คุณค่า ไม่ฟุ่มเฟือย และมีจุดมุ่งหมายในการใช้น้ำ โดยยังคงสืบสานคุณค่าสาระของประเพณีสงกรานต์แบบไทย แต่งกายให้สภาพ ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ รวมไปถึงการเดินทางในช่วงเทศกาลสงกรานต์และการเล่นน้ำสงกรานต์ให้มีความปลอดภัย
3. การบูรณาการความร่วมมือระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเนื่องในประเพณีสงกรานต์ ประจำปี พ.ศ. 2559 เป็นการดำเนินการตามนโยบายของรัฐบาล ในเรื่องการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และเผยแพร่มรดกทางวัฒนธรรมอย่างถูกต้องและเหมาะสม การรณรงค์ให้มีการจัดกิจกรรมอย่างสร้างสรรค์ การรักษาสิ่งแวดล้อมการป้องกันและดูแลรักษาความปลอดภัยทั้งชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน รวมทั้งสร้างความมั่นใจแก่นักท่องเที่ยวในช่วงเทศกาลที่สำคัญของไทย ตลอดจนการรณรงค์ให้ประชาชนเฉลิมฉลองเทศกาลสงกรานต์โดยคำนึงถึงคุณค่าของน้ำและการใช้น้ำอย่างประหยัด ซึ่งเป็นเรื่องที่รัฐบาลให้ความสำคัญ
4. วธ. ได้จัดประชุมร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ซึ่งเป็นหน่วยงานหลักที่ดูแลรับผิดชอบใน 3 ภารกิจที่สำคัญ ได้แก่ การจัดงานช่วงเทศกาลสงกรานต์ การดูแลรักษาความปลอดภัย และการบริหารจัดการน้ำ โดยร่วมกันกำหนดแนวทางและมาตรการรณรงค์การใช้น้ำอย่างรู้คุณค่าเนื่องในประเพณีสงกรานต์ รวมทั้งเตรียมการป้องกันและแก้ไขปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ประจำปี 2559 ภายใต้แนวคิด “สงกรานต์แบบไทย ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า” ดังนี้
4.1 การรณรงค์ เรื่อง สงกรานต์แบบไทย โดยขอความร่วมมือจากประชาชนช่วยกันสืบสานประเพณีสงกรานต์แบบไทยให้คงไว้ เช่น การไปทำบุญตักบาตร การสรงน้ำพระพุทธรูป การสรงน้ำพระสงฆ์ การรดน้ำขอพรผู้ใหญ่ ควรใช้น้ำสะอาด เล่นน้ำอย่างสุภาพ แต่งกายด้วยผ้าไทยและแต่งกายให้เหมาะสมในเทศกาลสงกรานต์ รวมทั้ง จัดให้มีการสวดมนต์ขอพรรับวันขึ้นปีใหม่ไทยเพื่อรณรงค์ให้คนไทยเข้าวัดมากขึ้นในเทศกาลสงกรานต์ และรณรงค์ละเว้นอบายมุขและสิ่งมึนเมา เพื่อลดอุบัติเหตุและลดอาชญากรรมต่าง ๆ ในเทศกาลสงกรานต์
4.2 การรณรงค์ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า โดยกำหนดสถานที่ให้ประชาชนเล่นน้ำเป็นการเฉพาะ โดยขอความร่วมมือจากประชาชน ซึ่งจะส่งผลดีต่อการดูแล รักษา และควบคุมการใช้ปริมาณน้ำ พร้อมขอความร่วมมือไม่ใช้น้ำอย่างฟุ่มเฟือย เช่น ไม่นำน้ำใส่รถกะบะเล่นสาดน้ำกัน หรือใช้สายยางฉีดน้ำใส่กันบริเวณท้องถนนหรือบริเวณจัดงานต่าง ๆ และกำหนดระยะเวลาและปริมาณการจ่ายน้ำ รวมทั้งจุดบริการน้ำ เพื่อให้การจัดกิจกรรมงานสงกรานต์มีการใช้น้ำอย่างประหยัด
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 29 มีนาคม 2559--