คณะรัฐมนตรีอนุมัติแผนแม่บทโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2545 - 2549)ตามที่กระทรวงกลาโหมเสนอ ซึ่งมีวัตถุประสงค์ เป้าหมาย และแนวทางการดำเนินงานที่สอดคล้องกับนโยบายความมั่นคงและสอดรับกับยุทธศาสตร์การพัฒนาตามแผนพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 (พ.ศ. 2545 - 2549)และส่วนราชการที่เกี่ยวข้องได้เห็นชอบในหลักการด้วยแล้ว โดยให้กระทรวงกลาโหมรับความเห็นเพิ่มเติมและข้อสังเกตของสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และสำนัก-งบประมาณไปพิจารณาดำเนินการด้วย
แผนแม่บทโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2545 - 2549) โดยมีความต่อเนื่องกับแผนแม่บทโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2540 - 2544) และมีความสอดคล้องกับร่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 แผนเตรียมพร้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 และแผนป้องกันประเทศตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จ ทั้งนี้ เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้เป็นแนวทางในการดำเนินงานตามโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดนได้อย่างมีประสิทธิภาพ สรุปสาระสำคัญได้ ดังนี้
1. จุดมุ่งหมายของแผนแม่บท
ให้หมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน และชุมชนชายแดนได้รับการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นระบบสอดคล้อง เชื่อมโยงเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ประชาชนในพื้นที่เป้าหมายมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน รัก หวงแหนแผ่นดิน ไม่ละทิ้งถิ่นฐาน มีจิตสำนึกร่วมกันในการปกป้องรักษาความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ พร้อมที่จะให้ความร่วมมือกับส่วนราชการ ตลอดจนสามารถสนับสนุนการปฏิบัติทางทหาร ตามแผนป้องกันประเทศในแต่ละด้านตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จ
2. วัตถุประสงค์
2.1 เพื่อให้มีการจัดระบบประชากรให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ตามแนวชายแดน และสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ทางทหาร รวมทั้งดำเนินการให้เป็นหมู่บ้านตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457
2.2 เพื่อเตรียมกำลังประชาชนให้มีความพร้อมในการป้องกันตนเอง ตลอดจนปลูกจิตสำนึกให้ประชาชน รักและหวงแหนพื้นที่ รวมทั้งมีความสามารถในการสนับสนุนการปฏิบัติทางทหารตามแผนป้องกันประเทศในแต่ละด้านตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2.3 เพื่อจัดระบบการพัฒนาให้มีประสิทธิภาพ ทำให้หมู่บ้านและชุมชนบริเวณชายแดนได้รับการพัฒนา และการจัดระเบียบชายแดนจนมีความเข้มแข็ง สามารถสนับสนุนส่วนราชการในพื้นที่บริเวณชายแดนให้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความมั่นคงปลอดภัยในพื้นที่ชายแดนของประเทศ
2.4 เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนในพื้นที่มีส่วนร่วมในการปกครองและพัฒนาหมู่บ้าน การบริหารจัดการตลอดจนการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม ประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น มีความสมานฉันท์ เอื้ออาทรต่อกัน และสามารถแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างสันติวิธี
2.5 เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของประชาชนให้สามารถพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมกับชุมชนชายแดนของประเทศเพื่อนบ้านได้อย่างถาวรและยั่งยืนบนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วมกัน
3. เป้าหมาย
เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ จึงได้กำหนดเป้าหมายของการดำเนินงานใน 3 ระบบไว้ดังนี้คือ 1) ระบบประชากร 2) ระบบป้องกัน และ 3) ระบบพัฒนา
4. การบริหารจัดการ ปัจจุบันมีส่วนราชการที่รับผิดชอบการปฏิบัติงาน ประกอบด้วยหน่วยงานจาก8 กระทรวงหลัก และ 2 หน่วยงานเสริม คือ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศึกษาธิการกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม กระทรวงกลาโหม การกีฬาแห่งประเทศไทย และสำนักงานอัยการสูงสุด โดยการบริหารงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน แบ่งได้เป็น 2 ส่วนคือ ส่วนกำหนดนโยบาย และส่วนปฏิบัติตามนโยบาย
5. แผนงาน เพื่อให้การดำเนินงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน บรรลุวัตถุประสงค์ เป้าหมายและเป็นไปตามแนวทางที่กำหนดไว้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปกำหนดเป็น แผนงาน/โครงการ สนับสนุนแผนปฏิบัติงานให้สอดคล้องไปในทิศทางเดียวกัน จึงได้กำหนดแผนงาน/โครงการที่เกี่ยวข้องไว้ 9 แผนงาน ดังนี้
5.1 แผนงานเพื่อความมั่นคง
5.2 แผนงานพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
5.3 แผนงานพัฒนาและส่งเสริมอาชีพ
5.4 แผนงานพัฒนาคุณภาพชีวิต
5.5 แผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
5.6 แผนงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด
5.7 แผนงานเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ
5.8 แผนงานประชาสัมพันธ์
5.9 แผนงานพิเศษ อาทิ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ แผนงานตามโครงการ ที่ใช้งบประมาณเงินช่วยเหลือจากองค์การภาคเอกชน องค์การระหว่างประเทศ และแผนงานอื่น ๆ ที่ทางสำนักงานเลขานุการ โครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ร่วมกับหน่วยงานจาก 8 กระทรวงหลัก 2 หน่วยงานเสริมกำหนดขึ้น
6. งบประมาณ
งบประมาณดำเนินงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ตามแผนงานที่ 5.1 - 5.8 เป็นงบประมาณปกติของหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องที่ได้จัดตั้งงบประมาณสนับสนุนการดำเนินงานตามโครงการในแต่ละปีส่วนงบประมาณดำเนินงานแผนงานที่ 5.9 ซึ่งเป็นแผนงานพิเศษนั้น เป็นงบประมาณของหน่วยงานต่าง ๆ ที่พิจารณาสนับสนุนการดำเนินงานให้แก่โครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน เป็นการเฉพาะ
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 26 มิ.ย.44--
-สส-
แผนแม่บทโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2545 - 2549) โดยมีความต่อเนื่องกับแผนแม่บทโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2540 - 2544) และมีความสอดคล้องกับร่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 แผนเตรียมพร้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 และแผนป้องกันประเทศตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จ ทั้งนี้ เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้เป็นแนวทางในการดำเนินงานตามโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดนได้อย่างมีประสิทธิภาพ สรุปสาระสำคัญได้ ดังนี้
1. จุดมุ่งหมายของแผนแม่บท
ให้หมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน และชุมชนชายแดนได้รับการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นระบบสอดคล้อง เชื่อมโยงเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ประชาชนในพื้นที่เป้าหมายมีคุณภาพชีวิตที่ดี มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน รัก หวงแหนแผ่นดิน ไม่ละทิ้งถิ่นฐาน มีจิตสำนึกร่วมกันในการปกป้องรักษาความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ พร้อมที่จะให้ความร่วมมือกับส่วนราชการ ตลอดจนสามารถสนับสนุนการปฏิบัติทางทหาร ตามแผนป้องกันประเทศในแต่ละด้านตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จ
2. วัตถุประสงค์
2.1 เพื่อให้มีการจัดระบบประชากรให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ตามแนวชายแดน และสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ทางทหาร รวมทั้งดำเนินการให้เป็นหมู่บ้านตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457
2.2 เพื่อเตรียมกำลังประชาชนให้มีความพร้อมในการป้องกันตนเอง ตลอดจนปลูกจิตสำนึกให้ประชาชน รักและหวงแหนพื้นที่ รวมทั้งมีความสามารถในการสนับสนุนการปฏิบัติทางทหารตามแผนป้องกันประเทศในแต่ละด้านตามยุทธศาสตร์การต่อสู้เบ็ดเสร็จได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2.3 เพื่อจัดระบบการพัฒนาให้มีประสิทธิภาพ ทำให้หมู่บ้านและชุมชนบริเวณชายแดนได้รับการพัฒนา และการจัดระเบียบชายแดนจนมีความเข้มแข็ง สามารถสนับสนุนส่วนราชการในพื้นที่บริเวณชายแดนให้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ซึ่งจะส่งผลให้เกิดความมั่นคงปลอดภัยในพื้นที่ชายแดนของประเทศ
2.4 เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนในพื้นที่มีส่วนร่วมในการปกครองและพัฒนาหมู่บ้าน การบริหารจัดการตลอดจนการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรม ประเพณีอันดีงามของท้องถิ่น มีความสมานฉันท์ เอื้ออาทรต่อกัน และสามารถแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างสันติวิธี
2.5 เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของประชาชนให้สามารถพัฒนาความร่วมมือทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมกับชุมชนชายแดนของประเทศเพื่อนบ้านได้อย่างถาวรและยั่งยืนบนพื้นฐานของผลประโยชน์ร่วมกัน
3. เป้าหมาย
เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ จึงได้กำหนดเป้าหมายของการดำเนินงานใน 3 ระบบไว้ดังนี้คือ 1) ระบบประชากร 2) ระบบป้องกัน และ 3) ระบบพัฒนา
4. การบริหารจัดการ ปัจจุบันมีส่วนราชการที่รับผิดชอบการปฏิบัติงาน ประกอบด้วยหน่วยงานจาก8 กระทรวงหลัก และ 2 หน่วยงานเสริม คือ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงศึกษาธิการกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม กระทรวงกลาโหม การกีฬาแห่งประเทศไทย และสำนักงานอัยการสูงสุด โดยการบริหารงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน แบ่งได้เป็น 2 ส่วนคือ ส่วนกำหนดนโยบาย และส่วนปฏิบัติตามนโยบาย
5. แผนงาน เพื่อให้การดำเนินงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน บรรลุวัตถุประสงค์ เป้าหมายและเป็นไปตามแนวทางที่กำหนดไว้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปกำหนดเป็น แผนงาน/โครงการ สนับสนุนแผนปฏิบัติงานให้สอดคล้องไปในทิศทางเดียวกัน จึงได้กำหนดแผนงาน/โครงการที่เกี่ยวข้องไว้ 9 แผนงาน ดังนี้
5.1 แผนงานเพื่อความมั่นคง
5.2 แผนงานพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน
5.3 แผนงานพัฒนาและส่งเสริมอาชีพ
5.4 แผนงานพัฒนาคุณภาพชีวิต
5.5 แผนงานอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
5.6 แผนงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด
5.7 แผนงานเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการ
5.8 แผนงานประชาสัมพันธ์
5.9 แผนงานพิเศษ อาทิ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ แผนงานตามโครงการ ที่ใช้งบประมาณเงินช่วยเหลือจากองค์การภาคเอกชน องค์การระหว่างประเทศ และแผนงานอื่น ๆ ที่ทางสำนักงานเลขานุการ โครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ร่วมกับหน่วยงานจาก 8 กระทรวงหลัก 2 หน่วยงานเสริมกำหนดขึ้น
6. งบประมาณ
งบประมาณดำเนินงานโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน ตามแผนงานที่ 5.1 - 5.8 เป็นงบประมาณปกติของหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องที่ได้จัดตั้งงบประมาณสนับสนุนการดำเนินงานตามโครงการในแต่ละปีส่วนงบประมาณดำเนินงานแผนงานที่ 5.9 ซึ่งเป็นแผนงานพิเศษนั้น เป็นงบประมาณของหน่วยงานต่าง ๆ ที่พิจารณาสนับสนุนการดำเนินงานให้แก่โครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน เป็นการเฉพาะ
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ชุดพ.ต.ท.ดร.ทักษิณ ชินวัตร) วันที่ 26 มิ.ย.44--
-สส-