คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงที่ออกตามพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2562 จำนวน 4 ฉบับ ตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา แล้วดำเนินการต่อไปได้
1. ร่างกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการทะเบียนราษฎร พ.ศ. …. เป็นการกำหนดค่าธรรมเนียมการแจ้งการย้ายที่อยู่ที่เป็นการแจ้งต่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งแห่งท้องที่ที่ไปอยู่ใหม่โดยไม่ต้องแจ้งย้ายออก ฉบับละ 20 บาท และแก้ไขค่าธรรมเนียมการขอรับสำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้านแทนฉบับที่สูญหาย จากเดิมฉบับละ 20 บาท เป็นฉบับละ 30 บาท ส่วนค่าธรรมเนียมกรณีอื่น ๆ ได้แก่ การขอคัดและรับรองสำเนารายการทะเบียนและรายการข้อมูลทะเบียนประวัติราษฎร และการแจ้งการเกิด การตาย ยังคงตามเดิม
2. ร่างกฎกระทรวงกำหนดให้คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยปฏิบัติเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรและกำหนดอัตราค่าธรรมเนียม พ.ศ. …. เป็นการกำหนดให้คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร และกำหนดค่าธรรมเนียมการทะเบียนราษฎรสำหรับคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย ดังนี้
2.1 ให้มีการแจ้งการเกิดและการตายสำหรับคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยทุกคนที่เกิดหรือตายในประเทศไทยตามกฎหมายการทะเบียนราษฎร
2.2 ให้คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่มีใบสำคัญถิ่นที่อยู่หรือใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าว คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่ได้รับอนุญาตให้เข้ามาอาศัยอยู่ในราชอาณาจักร เป็นเวลาตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่ได้รับการผ่อนผันให้อาศัยอยู่ในราชอาณาจักรเป็นกรณีพิเศษเฉพาะเรื่องตามที่รัฐมนตรีว่า การกระทรวงมหาดไทยประกาศกำหนด ได้แก่ ชนกลุ่มน้อยและกลุ่มชาติพันธุ์ รวมถึงบุตรของบุคคลดังกล่าวที่เกิดในราชอาณาจักร ปฏิบัติเกี่ยวกับการเพิ่มชื่อและรายการบุคคลในทะเบียนบ้าน การแจ้งการย้ายที่อยู่ การสำรวจตรวจสอบหรือแก้ไขปรับปรุงรายการทะเบียนราษฎร การจัดทำทะเบียนประวัติ และการจัดทำบัตรประจำตัว
2.3 คนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยที่ได้รับอนุญาตให้เข้ามาอยู่ในราชอาณาจักรเป็นการชั่วคราวเป็นเวลาน้อยกว่า 6 เดือน รวมถึงบุตรของบุคคลดังกล่าวที่เกิดในราชอาณาจักร ได้รับยกเว้นการปฏิบัติตามกฎหมาย การทะเบียนราษฎร แต่ถ้าผู้ใดมีความประสงค์จะปฏิบัติเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรก็สามารถร้องขอต่อนายทะเบียนได้
2.4 กำหนดค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรสำหรับคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย กรณีการแจ้งการย้ายที่อยู่ที่เป็นการแจ้งต่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งแห่งท้องที่ที่ไปอยู่ใหม่โดยไม่ต้องแจ้งย้ายออก ฉบับละ 20 บาท และแก้ไขค่าธรรมเนียมการขอรับสำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้านแทนฉบับที่สูญหาย จากเดิมฉบับละ 20 บาท เป็นฉบับละ 30 บาท ส่วนค่าธรรมเนียมกรณีอื่น ๆ ได้แก่ การออกบัตรประจำตัวให้กับคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย การขอคัดและรับรองสำเนารายการทะเบียน บัตรประจำตัว และรายการข้อมูลทะเบียนประวัติราษฎร และการแจ้งการเกิด การตาย ยังคงตามเดิม
2.5 ยกเว้นค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรสำหรับคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย ดังนี้
(1) การออกบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยกรณีทำบัตรครั้งแรกสำหรับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 15 ปีบริบูรณ์
(2) การขอคัดและรับรองสำเนารายการทะเบียนและรายการข้อมูลทะเบียนประวัติราษฎร เพื่อใช้ในเรื่องการศึกษาและการศาสนา การขอรับการสงเคราะห์จากทางราชการ และการปฏิบัติหน้าที่ของส่วนราชการ หน่วยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจ
(3) การแจ้งการเกิด แจ้งตาย และการขอรับสำเนาทะเบียนบ้านฉบับเจ้าบ้าน และการออกบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยกรณีบัตรเดิมสูญหาย ถูกทำลาย หรือชำรุดในสาระสำคัญ ในเขตท้องที่ที่ประสบสาธารณภัยตามที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางประกาศกำหนด และได้แจ้งหรือขอภายในกำหนดเวลาที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางประกาศกำหนด
3. ร่างกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการแจ้งหรือขอเมื่อพ้นกำหนดเวลา พ.ศ. …. เป็นการกำหนดค่าธรรมเนียมการแจ้งหรือขอดำเนินการเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรเมื่อพ้นกำหนดเวลาตามที่กฎหมายกำหนด ดังนี้
3.1 กำหนดค่าธรรมเนียมการแจ้งเกี่ยวกับการทะเบียนราษฎรซึ่งผู้มีหน้าที่แจ้งได้แจ้งต่อนายทะเบียนผู้รับแจ้งเมื่อพ้นกำหนดเวลาที่กฎหมายกำหนด ได้แก่ การแจ้งการเกิด การตาย การจัดการศพ การย้ายที่อยู่ การขอเลขที่บ้าน การขอเพิ่มชื่อ หรือจัดทำทะเบียนประวัติของคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย การแก้ไขปรับปรุงรายการทะเบียนบ้าน การรื้อถอนบ้าน และการแจ้งย้ายบ้านที่เคลื่อนย้ายได้ และค่าธรรมเนียมการขอมีบัตรประจำตัวของคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทย กรณีขอมีบัตรครั้งแรก การขอมีบัตรใหม่กรณีบัตรเดิมหมดอายุ บัตรสูญหายหรือถูกทำลาย บัตรชำรุดในสาระสำคัญ และกรณีผู้ถือบัตรแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือวันเดือนปีเกิด ซึ่งผู้ขอได้ยื่นคำขอมีบัตร หรือมีบัตรใหม่ต่อนายทะเบียนเมื่อพ้นกำหนดเวลาที่กฎหมายกำหนด ดังต่อไปนี้
(1) ระยะเวลาที่แจ้งล่วงเลยไปไม่เกิน 6 เดือน ครั้งละ 30 บาท
(2) ระยะเวลาที่แจ้งล่วงเลยไปเกินกว่า 6 เดือน แต่ไม่เกิน 1 ปี ครั้งละ 50 บาท
(3) ระยะเวลาที่แจ้งล่วงเลยไปเกินกว่า 1 ปี ให้คิดค่าธรรมเนียมเพิ่มจาก (2) เป็นรายเดือน ๆ ละ 10 บาท แต่เมื่อรวมกับค่าธรรมเนียมตาม (2) แล้ว ต้องไม่เกินครั้งละ 500 บาท ทั้งนี้ เศษของเดือนถ้าเกิน 15 วัน ให้คิดเป็น 1 เดือน
3.2 ยกเว้นค่าธรรมเนียมการแจ้งหรือขอเมื่อพ้นกำหนดเวลาตามข้อ 3.1 ในกรณีมี เหตุจำเป็นทำให้ผู้แจ้งหรือผู้ขอไม่สามารถแจ้งหรือขอได้ภายในระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด ดังนี้ (1) เกิดภัยพิบัติหรือภัยธรรมชาติในบริเวณท้องที่ที่อยู่อาศัย (2) เป็นผู้พิการทางกายเดินไม่ได้ หรือเป็นใบ้ ตาบอดทั้งสองข้าง หรือจิตฟั่นเฟือนไม่สมประกอบ (3) เป็นคนไร้ที่พึ่งที่อยู่ในการสงเคราะห์ของหน่วยงานในสังกัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (4) เป็นผู้ป่วยที่ต้องใช้ระยะเวลาการรักษาเกินกว่าหนึ่งเดือน (5) เป็นผู้อยู่ในที่คุมขังโดยชอบด้วยกฎหมาย และ (6) มีเหตุจำเป็นอื่นตามที่ผู้อำนวยการทะเบียนกลางกำหนด
4. ร่างกฎกระทรวงกำหนดลักษณะอาคารที่สร้างขึ้นเพื่อประโยชน์อย่างอื่นอันมิใช่เพื่อเป็นที่อยู่อาศัย พ.ศ. …. เป็นการกำหนดลักษณะของอาคารที่สร้างขึ้นเพื่อประโยชน์อย่างอื่นอันมิใช่เพื่อเป็นที่อยู่อาศัยที่จะต้องกำหนดเลขประจำอาคาร และจัดทำทะเบียนอาคารตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร ได้แก่ อาคารพาณิชย์ อาคารสาธารณะ อาคารพิเศษ สำนักงาน คลังสินค้า โรงงาน โรงมหรสพ ภัตตาคาร และอาคารอื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวงที่ออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 7 พฤษภาคม 2562--