เรื่อง ขออนุมัติการจัดทำและลงนามร่างบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการเปิดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศและจุดข้ามแดนเพิ่มเติม ภายใต้พิธีสาร 1 ของความตกลงว่าด้วยการอำนวยความสะดวกในการขนส่งข้ามพรมแดนในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง
คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติการจัดทำและลงนามร่างบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการเปิดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศและจุดข้ามแดนเพิ่มเติม ภายใต้พิธีสาร 1 ของความตกลงว่าด้วยการอำนวยความสะดวกในการขนส่งข้ามพรมแดนในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง (ความตกลงฯ) [บันทึกความเข้าใจฯ] (The Draft Memorandum of Understanding on the Opening of Additional Routes and Border Crossing Under Protocol 1 of the CBTA) รวมทั้งอนุมัติให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายเป็นผู้ลงนามฝายไทย และอนุมัติให้กระทรวงการต่างประเทศจัดทำหนังสือมอบอำนาจเต็ม (Full Powers) ให้แก่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม หรือผู้แทนสำหรับการลงนามดังกล่าวตามที่กระทรวงคมนาคมเสนอ
อย่างไรก็ตามในกรณีที่มีความจำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติมบันทึกความเข้าใจฯ จากที่คณะรัฐมนตรีเคย มีมติอนุมัติหรือให้ความเห็นชอบไปแล้ว หากการปรับเปลี่ยนไม่ขัดกับหลักการที่คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติหรือ ให้ความเห็นชอบไว้ ให้สามารถนำเสนอคณะรัฐมนตรีทราบภายหลัง พร้อมทั้งชี้แจงเหตุผลและประโยชน์ที่ไทยได้รับจากการปรับเปลี่ยนดังกล่าวตามหลักเกณฑ์ของมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2558
เดิมคณะรัฐมนตรีได้มีมติ (23 พฤศจิกายน 2542) อนุมัติให้ประเทศไทยเข้าร่วมเป็นภาคีความตกลงว่าด้วยการอำนวยความสะดวกในการขนส่งข้ามพรมแดนในอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง (ความตกลงฯ) และต่อมาประเทศในกลุ่มภาคีความตกลงฯ ได้ให้สัตยาบันต่อภาคผนวกและพิธีสารแนบท้ายความตกลงดังกล่าว รวม 20 ฉบับ ซึ่งรวมถึงพิธีสาร 1 การกำหนดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศ จุดเข้าและออกประเทศด้วย ทั้งนี้ ในพิธีสาร 1 ดังกล่าวได้กำหนดจำนวนเส้นทางไว้แล้ว จำนวน 13 เส้นทาง โดยมีเส้นทางที่ผ่านประเทศไทย 7เส้นทาง
ในการประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสของคณะกรรมการอำนวยความสะดวกการขนส่งแห่งชาติ ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2559 ธนาคารพัฒนาเอเชีย (Asian Development Bank ADB) ได้มีการเสนอขอให้ประเทศสมาชิกแจ้งข้อเสนอแก้ไขเพิ่มเติมพิธีสาร 1 (การกำหนดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศ จุดเข้าและออกประเทศ) ของความตกลงฯ ผ่านร่างบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการเปิดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศและ จุดข้ามแดนเพิ่มเติม ภายใต้พิธีสาร 1 ของความตกลงฯ เพื่อปรับปรุงและเพิ่มเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศให้มีความทันสมัยและครอบคลุมกับความต้องการของผู้ประกอบการขนส่งระหว่างประเทศของประเทศสมาชิกกลุ่มแม่น้ำโขง โดยจะเปิดใช้เส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศและจุดข้ามแดนใหม่ จำนวน 11 เส้นทาง 13 จุดข้ามแดน ซึ่งมีเส้นทางและจุดข้ามแดนที่กระทบต่อประเทศไทยโดยตรง 5 เส้นทาง 6 จุดผ่านแดน (เป็นจุดผ่านแดนใหม่ จำนวน 3 จุด ได้แก่ พุน้ำร้อน หนองเอี่ยน และนครพนม) ดังนี้
เส้นทาง
1 มัณฑะเลย์ – แม่สอด / จุดข้ามแดน แม่สอด
2 นาบูเล – กรุงเทพมหานคร / จุดข้ามแดน พุน้ำร้อน
3 แหลมฉบัง – สะแรอัมเปิล (ศรีโสภณ) / จุดข้ามแดน อรัญประเทศและหนองเอี่ยน
4 กรุงเทพมหานคร – ฮานอย / จุดข้ามแดน นครพนม
5 อุบลราชธานี – แหลมฉบังหรือกรุงเทพมหานคร / จุดข้ามแดน ช่องเม็ก
ทั้งนี้ภายหลังจากที่มีการจัดทำบันทึกความเข้าใจฯ จะทำให้การกำหนดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศตาม พิธีสาร 1 ดังกล่าว มีจำนวนเส้นทางเพิ่มขึ้นเป็น 24 เส้นทาง โดยเป็นเส้นทางที่มีผลกระทบต่อประเทศไทย รวมทั้งสิ้น 12 เส้นทาง
โดยการเปิดเส้นทางการขนส่งระหว่างประเทศและจุดข้ามแดนเพิ่มเติมภายใต้พิธีสาร 1 ดังกล่าว ถือเป็นการส่งเสริมการเคลื่อนย้ายคน (ผ่านรถโดยสารแบบไม่ประจำทางเท่านั้น) และสินค้า รวมทั้งช่วยอำนวยความสะดวกในการขนส่งข้ามพรมแดนระหว่างประเทศสมาชิกลุ่มแม่น้ำโขง ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการค้าและการลงทุนในระดับภูมิภาค อีกทั้งยังสอดคล้องกับนโยบายด้านโลจิสติกส์ของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในส่วนของเส้นทางใหม่ กรุงเทพมหานคร – ฮานอย ที่จะมีการกำหนดจุดข้ามแดนเพิ่มที่นครพนม เนื่องจากจะช่วยทำให้การเชื่อมต่อกับโครงการศูนย์การขนส่งชายแดนจังหวัดนครพนม ของกรมการขนส่งทางบกซึ่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติอนุมัติเมื่อวันที่ 29 มกราคม 2562 เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและส่งเสริมให้เกิดห่วงโซ่อุปทานตามแนวระเบียงเศรษฐกิจนครพนมต่อไป
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 18 มิถุนายน 2562--