ร่างกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าชลประทาน การจัดเก็บหรือชำระค่าชลประทาน และการยกเว้นและการผ่อนชำระค่าชลประทาน พ.ศ. ….

คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดอัตราค่าชลประทาน การจัดเก็บหรือชำระค่าชลประทาน และการยกเว้นและการผ่อนชำระค่าชลประทาน พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาอีกครั้งหนึ่ง โดยให้รับความเห็นของสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติไปประกอบการพิจารณาด้วย แล้วดำเนินการต่อไปได้ และให้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์รับความเห็นของสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย

1. กำหนดให้เรียกเก็บค่าชลประทานจากผู้รับอนุญาตใช้น้ำในอัตราลูกบาศก์เมตรละห้าสิบสตางค์

2. กำหนดให้การใช้น้ำจากทางน้ำชลประทานเพื่อกิจการโรงงาน การประปา หรือกิจการอื่น ในหรือนอกเขตชลประทานต้องดำเนินการติดตั้งมาตรวัดน้ำตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่อธิบดีกำหนด และในกรณีที่มาตรวัดน้ำของผู้รับอนุญาตใช้น้ำชำรุดใช้การไม่ได้หรือด้วยเหตุอื่นใด ให้ผู้รับอนุญาตใช้น้ำดำเนินกการซ่อมแซมมาตรวัดน้ำหรือติดตั้งมาตรวัดน้ำตัวใหม่ทดแทนภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ได้รับหนังสือแจ้งจากนายช่างชลประทาน

3. กำหนดให้การคำนวณค่าชลประทานให้คิดเป็นรายเดือน เศษของเดือนให้คำนวณตามส่วน โดยคิดสามสิบวันเป็นหนึ่งเดือน และเป็นไปตามหลักเกณฑ์ต่อไปนี้

3.1 ในกรณีที่ผู้รับอนุญาตใช้น้ำติดตั้งมาตรวัดน้ำแล้ว ให้เจ้าพนักงานคำนวณค่าชลประทานตามปริมาตรน้ำที่ใช้จริงที่วัดได้จากมาตรวัดน้ำนั้น

3.2 ในกรณีที่ไม่อาจคำนวณปริมาตรน้ำจากมาตรวัดน้ำได้ เนื่องจากมาตรวัดน้ำชำรุดใช้การไม่ได้หรือด้วยเหตุอื่นใด ให้เจ้าพนักงานคำนวณค่าชลประทานตามปริมาตรน้ำสูงสุดที่ขนาดของเครื่องสูบน้ำจะสูบได้ใน 720 ชั่วโมงต่อเดือน จนกว่าผู้รับอนุญาตใช้น้ำจะดำเนินการซ่อมแซมมาตรวัดน้ำหรือติดตั้งมาตรวัดน้ำตัวใหม่ทดแทน

4. กำหนดให้เจ้าพนักงานจัดส่งใบแจ้งหนี้ค่าชลประทานหรือใบแจ้งปริมาตรน้ำแก่ผู้รับอนุญาตใช้น้ำภายในวันสุดท้ายของเดือน และให้ผู้รับอนุญาตใช้น้ำชำระค่าชลประทานภายในวันที่สิบของเดือนถัดไปผ่านวิธีการระบบอิเล็กทรอนิกส์ เช่น บริการรับชำระเงิน (Bill Payment) การรับเงินด้วยบัตรอิเล็กทรอนิกส์ (บัตรเดบิต) ผ่านอุปกรณ์รับชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ (เครื่อง Electronic Data Capture : EDC) บริการมาตรฐาน QR Code ในธุรกรรมการชำระเงิน (Thai QR Code Payment Standard) หรือเคาน์เตอร์เซอร์วิส หรือตามที่ กค. คณะกรรมการบริหารเงินทุนหมุนเวียนเพื่อการชลประทานจะกำหนดเพิ่มเติมในภายหลัง และเมื่อสิ้นวันทำการ ให้สรุปยอดการรับชำระเงินในแต่ละวันเพื่อนำมาตรวจสอบกับหลักฐานการรับชำระเงินให้ถูกต้องตรงกัน เพื่อออกใบเสร็จรับเงินหรือใบกำกับภาษีให้กับผู้ชำระเงินแต่ละราย และส่งให้ผู้ชำระเงินพร้อมกับใบแจ้งหนี้หรือใบแจ้งปริมาตรน้ำและใบแจ้งการชำระเงินในครั้งถัดไป

5. กำหนดให้ยกเว้นค่าชลประทานแก่ผู้รับอนุญาตใช้น้ำเพื่อกิจการสาธารณประโยชน์โดยไม่แสวงหากำไร โดยต้องได้รับการยกเว้นเป็นหนังสือจากอธิบดี พร้อมกำหนดรายละเอียดวิธีการและขั้นตอนการขอยกเว้น

6. กำหนดให้ในกรณีที่กิจการที่ใช้น้ำจากทางน้ำชลประทานของผู้รับอนุญาตใช้น้ำได้รับความเสียหายจากภัยธรรมชาติ หรือจากเหตุอื่นใดอันมีลักษณะและความร้ายแรงในระดับเดียวกัน จนเป็นเหตุให้ผู้รับอนุญาตใช้น้ำไม่สามารถประกอบกิจการนั้นได้ทั้งหมดหรือบางส่วน ผู้รับอนุญาตใช้น้ำมีสิทธิยื่นคำขอผ่อนชำระค่าชลประทานได้ พร้อมกำหนดรายละเอียดวิธีการและขั้นตอนการขอผ่อนชำระ

7. กำหนดให้ผู้รับอนุญาตใช้น้ำซึ่งได้รับอนุญาตและดำเนินการติดตั้งมาตรวัดน้ำแล้วอยู่ในวันก่อนวันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ ให้ใช้มาตรวัดน้ำนั้นได้ต่อไปจนกว่าระยะเวลาการอนุญาตใช้น้ำจะสิ้นสุดลง และให้คำนวณค่าชลประทานตามปริมาตรน้ำที่ใช้จริงที่วัดได้จากมาตรวัดน้ำนั้น ส่วนผู้รับอนุญาตใช้น้ำซึ่งได้รับอนุญาตอยู่ในวันก่อนวันที่กฎกระทรวงนี้ใช้บังคับ และยังมิได้ดำเนินการติดตั้งมาตรวัดน้ำ ต้องดำเนินการติดตั้งมาตรวัดน้ำให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่อธิบดีกำหนดตามกฎกระทรวงนี้ภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ได้รับหนังสือแจ้งจากนายช่างชลประทาน และในระหว่างที่ยังไม่ดำเนินการติดตั้งมาตรวัดน้ำ ให้คำนวณค่าชลประทานเป็นรายเดือนตามปริมาตรน้ำสูงสุดที่ขนาดของเครื่องสูบน้ำจะสูบได้ใน 720 ชั่วโมงต่อเดือน

ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 24 ธันวาคม 2562