เรื่อง ร่างกฎกระทรวงกำหนดจำนวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกประธานกรรมการและกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งและการพ้นจากตำแหน่งของคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน พ.ศ. ....
คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดจำนวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกประธานกรรมการและกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งและการพ้นจากตำแหน่งของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. .... ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) เสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา แล้วดำเนินการต่อไปได้
ทั้งนี้ ศธ. เสนอว่า กฎกระทรวงกำหนดจำนวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกประธานกรรมการและกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งและการพ้นจากตำแหน่งของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2546 ซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตามความในพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 ได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานาน จึงไม่เหมาะสมและไม่สอดคล้องกับสภาพการณ์ในปัจจุบัน ซึ่งสถานศึกษาขั้นพื้นฐานหลาย แห่งพบปัญหาจากการบังคับใช้กฎกระทรวงดังกล่าวหลายประการ ประกอบกับได้มีการยุบเลิกคณะกรรมการ เขตพื้นที่การศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยการศึกษาแห่งชาติ และกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ ตามคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 10/2559 เรื่อง การขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการในภูมิภาค ลงวันที่ 21 มีนาคม พุทธศักราช 2559 และคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 19/2560 เรื่อง การปฏิรูปการศึกษาในภูมิภาคของกระทรวงศึกษาธิการ ลงวันที่ 3 เมษายน พุทธศักราช 2560 จึงสมควรปรับปรุงกฎกระทรวงดังกล่าวเกี่ยวกับคุณสมบัติของประธานกรรมการ และกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และปรับปรุงหลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งของกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานบางประเภทให้เหมาะสมยิ่งขึ้น รวมทั้งกำหนดให้คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดปฏิบัติหน้าที่แทนคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษา ซึ่งได้ถูกยุบเลิกไปแล้ว
จึงได้เสนอร่างกฎกระทรวงกำหนดจำนวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกประธานกรรมการและกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งและการพ้นจากตำแหน่งของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. .... มาเพื่อดำเนินการ
ปรับปรุงกฎกระทรวงกำหนดจำนวนกรรมการ คุณสมบัติ หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหาการเลือกประธานกรรมการและกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งและการพ้นจากตำแหน่งของคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2546 เกี่ยวกับคุณสมบัติของประธานกรรมการและกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน หลักเกณฑ์ วิธีการสรรหา การเลือกกรรมการ วาระการดำรงตำแหน่งของกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานบางประเภท และ การปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัด โดยร่างกฎกระทรวงดังกล่าวมีสาระสำคัญที่แตกต่าง จากกฎกระทรวงเดิม สรุปได้ดังนี้ 1. คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของกรรมการ
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
กำหนดเฉพาะกรณีกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานต้องไม่เป็นคู่สัญญากับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาหรือสถานศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษานั้น
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
เพิ่มกรณีกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในสถานศึกษาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ต้องไม่เป็นคู่สัญญากับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหรือสถานศึกษาในสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2. วิธีการสรรหาและเลือกกรรมการ
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
- ไม่ได้กำหนดเกี่ยวกับการสรรหาและเลือกกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นผู้แทนศิษย์เก่าไว้เป็นการเฉพาะ
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
- เพิ่มวิธีการสรรหาและเลือกกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานที่เป็นผู้แทนศิษย์เก่าโดยให้ศิษย์เก่าเสนอชื่อผู้ที่เห็นสมควรเป็นกรรมการ และให้ผู้ที่ได้รับการเสนอชื่อเลือกกันเองให้เหลือหนึ่งคน สำหรับกรณีสถานศึกษาตั้งใหม่ที่ไม่มีศิษย์เก่า ให้สรรหาและเลือกเฉพาะกรรมการตำแหน่งอื่นจนกว่าจะมีศิษย์เก่าที่มีคุณสมบัติที่จะเป็นกรรมการ
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
- กำหนดวิธีการเสนอรายชื่อผู้ที่ได้รับการสรรหาและได้รับเลือกเป็นกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยให้เสนอรายชื่อต่อผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเพื่อพิจารณาแต่งตั้ง
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
- เพิ่มกรณีการเสนอรายชื่อผู้ที่ได้รับการสรรหาและได้รับเลือกเป็นกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานกรณีสถานศึกษาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นการเฉพาะ โดยให้ผู้อำนวยการสถานศึกษาเสนอรายชื่อต่อนายกองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อพิจารณาแต่งตั้ง และให้แจ้งให้ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาทราบ
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
กำหนดให้กรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละ 4 ปี และอาจได้รับแต่งตั้งใหม่อีกได้ แต่จะดำรงตำแหน่งเกินสองวาระติดต่อกันไม่ได้ โดยไม่ได้กำหนดกรณีสถานศึกษาที่มีข้าราชการครูเพียงคนเดียวเป็นการเฉพาะ
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
เพิ่มกรณีสถานศึกษาที่มีข้าราชการครูเพียงคนเดียว ให้กรรมการที่เป็นข้าราชการครูดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกินสองวาระได้ 4. คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัด
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
- กำหนดให้ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษา มีอำนาจในการประกาศให้สถานศึกษาใดเป็นสถานศึกษาที่มีสภาพและลักษณะการปฏิบัติงานแตกต่างจากสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโดยทั่วไป ซึ่งไม่สามารถแต่งตั้งคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานได้ครบองค์ประกอบตามกฎกระทรวงนี้
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
- แก้ไขให้เป็นอำนาจของผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัด
กฎกระทรวงฯ พ.ศ. 2546
- กำหนดเหตุแห่งการพ้นจากตำแหน่งของกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในกรณีที่คณะกรรมการเขตพื้นที่การศึกษาให้ออกเพราะบกพร่องต่อหน้าที่ทำให้เสื่อมเสียต่อสถานศึกษาหรือหย่อนความสามารถ
ร่างกฎกระทรวงฉบับนี้
- แก้ไขเป็นกรณีคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดให้ออก
ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 10 พฤศจิกายน 2563