เรื่อง ร่างกฎกระทรวงการขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การขอออกใบแทนใบอนุญาต การพักใช้ใบอนุญาตและการเพิกถอนใบอนุญาตเพื่อจัดการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพร พ.ศ. ....
คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงการขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การขอออกใบแทนใบอนุญาต การพักใช้ใบอนุญาตและการเพิกถอนใบอนุญาตเพื่อจัดการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพร พ.ศ. .... ตามที่กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้รับความเห็นของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและกระทรวงมหาดไทยไปประกอบการพิจารณาด้วย แล้วดำเนินการต่อไปได้ และให้ สธ. เร่งดำเนินการออกกฎกระทรวงกำหนดพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรตามความเห็นของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาโดยด่วนต่อไป
1. โดยที่มาตรา 61 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2542 บัญญัติให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข โดยคำแนะนำของคณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยมีอำนาจออกกฎกระทรวงกำหนดเขตพื้นที่คุ้มครองสมุนไพร ประกอบกับมาตรา 63 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2542 บัญญัติให้ในพื้นที่คุ้มครองสมุนไพร ห้ามมิให้ผู้ใดยึดถือหรือครอบครองที่ดินหรือปลูกหรือก่อสร้างสิ่งหนึ่งสิ่งใด หรือตัด โค่น แผ้วถาง เผา หรือทำลายต้นไม้ หรือพฤกษชาติอื่นหรือทำลายความหลากหลายทางชีวภาพหรือระบบนิเวศน์ตามธรรมชาติ หรือขุดหาแร่ หิน ดิน หรือเปลี่ยนแปลงทางน้ำ หรือทำให้น้ำในลำน้ำ ลำห้วย หนอง บึง ท่วมท้น เหือดแห้ง เป็นพิษ หรือเป็นอันตรายต่อสมุนไพร เว้นแต่การดำเนินการใด ๆ เพื่อจัดการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพร หรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพรโดยได้รับใบอนุญาตจากผู้อนุญาต โดยการขอรับใบอนุญาต และการออกใบอนุญาตให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวง
2. ดังนั้น เพื่อให้เป็นไปตามข้อกฎหมายดังกล่าว สธ. จึงได้ยกร่างกฎกระทรวงการขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การขอออกใบแทนใบอนุญาต การพักใช้ใบอนุญาตและการเพิกถอนใบอนุญาตเพื่อจัดการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพร พ.ศ. .... เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การขอออกใบแทนใบอนุญาต การพักใช้ใบอนุญาตเพื่อจัดการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพร
3. คณะกรรมการคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย ในการประชุมครั้งที่90-3/2563 (Zoom Cloud Meeting) เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2563 ที่ประชุมได้มีมติเห็นชอบร่างกฎกระทรวงตามข้อ 2. และให้ดำเนินการต่อไป
4. ร่างกฎกระทรวงในเรื่องนี้ได้ดำเนินการรับฟังความคิดเห็น โดยการเผยแพร่ทางเว็บไซต์ www.dtam.moph.go.th ระหว่างวันที่ 26 สิงหาคม 2562 ? 20 กันยายน 2562 รวมระยะเวลา 26 วัน รวมทั้ง มีหนังสือไปยังส่วนราชการ และองค์กรที่เกี่ยวข้องและมีการแสดงความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ จำนวน 16 หน่วยงาน โดยส่วนใหญ่เห็นชอบในหลักการของร่างกฎกระทรวงฯ จึงได้เสนอร่างกฎกระทรวงการขอรับใบอนุญาตและการออกใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การขอออกใบแทนใบอนุญาต การพักใช้ใบอนุญาตและการเพิกถอนใบอนุญาตเพื่อการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือใช้ประโยชน์จากสมุนไพร พ.ศ. .... มาเพื่อดำเนินการ
1. กำหนดคำนิยามคำว่า ?พื้นที่คุ้มครองสมุนไพร? ?ใบอนุญาต? ?ผู้อนุญาต? ?เจ้าหน้าที่? ?อธิบดี? และ ?คณะกรรมการ?
2. กำหนดให้กฎกระทรวงนี้ ไม่ให้ใช้บังคับกับกรณีดังต่อไปนี้
2.1 การใช้ประโยชน์จากสมุนไพรในพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรของหมอพื้นบ้านในการผลิตยาเพื่อยังชีพแบบพื้นบ้าน หรือผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย หรือผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยประยุกต์ ตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพการแพทย์แผนไทย หรือการประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยหรือการประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยประยุกต์เพื่อช่วยเหลือตนเอง หรือประชาชน
2.2 การใช้ประโยชน์จากสมุรไพร หรือการใช้ประโยชน์จากพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรของประชาชน ตามวิถีวัฒนธรรมของชุมชนที่เป็นมา
3. กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการยื่นคำขอรับใบอนุญาต และวิธีการพิจารณาอนุญาตการชำระค่าธรรมเนียม และการแจ้งการอนุญาต รวมทั้งกำหนดมาตรการคุ้มครองในการบริหารพื้นที่คุ้มครองสมุนไพรหรือการใช้ประโยชน์จากสมุนไพรในพื้นที่คุ้มครองสมุนไพร
4. กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการพักใช้ใบอนุญาต การสั่งถอนคำสั่งพักใช้ใบอนุญาตการเพิกถอนใบอนุญาต และการแจ้งคำสั่งพักใช้ใบอนุญาต หรือคำสั่งเพิกถอนใบอนุญาต
ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 8 ธันวาคม 2563