(ร่าง) แผนการปฏิรูปประเทศ (ฉบับปรับปรุง)

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามที่สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ในฐานะฝ่ายเลขานุการคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติเสนอ ดังนี้

1.เห็นชอบ (ร่าง) แผนการปฏิรูปประทศ (แผนฯ) (ฉบับปรับปรุง) ตามที่คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติเสนอ และรายงานต่อรัฐสภาตามขั้นตอนในพระราชบัญญัติแผนและขั้นตอนการดำเนินการปฏิรูปประเทศ พ.ศ. 2560 ต่อไป

2. เห็นชอบแนวทางการขับคลื่อนแผนฯ (ฉบับปรับปรุง) โดยให้คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ หน่วยงานผู้รับผิดชอบหลัก หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และ สศช. ร่วมกันขับเคลื่อนแผนฯ ให้บรรลุผลตามเป้าประสงค์ภายในกรอบระยะเวลาที่กำหนดต่อไป

สศช. รายงานว่า

1. คณะกรรมการปฏิรูปประเทศทั้ง 13 คณะ ได้ดำเนินการปรับปรุงแผนฯ ตามมติคณะรัฐมนตรี โดยได้มีการรับฟังความเห็นของประชาชนเมื่อเดือนสิงหาคม ? กันยายน 2563 ผ่านช่องทางต่าง ๆ แล้วจึงได้เสนอ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ต่อที่ประชุมคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ ครั้งที่ 2/2563 เมื่อวันที่ 10 กันยายน 2563 เพื่อให้ความเห็นต่อ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) แล้วจึงได้นำประเด็นความเห็นดังกล่าวไปปรับปรุงกิจกรรม Big Rock เป้าหมายและผลสัมฤทธิ์ของแผนให้มีความครบถ้วนและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ก่อนที่จะนำเสนอ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ตามขั้นตอนของกฎหมาย โดยที่ประชุมร่วมประธานกรรมการปฏิรูปทุกคณะได้มีมติเห็นชอบ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2563 ก่อนนำเสนอคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติให้ ความเห็นชอบ

2. คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ ในคราวประชุม ครั้งที่ 3/2563 เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน 2563 มีมติเกี่ยวกับ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ดังนี้

2.1 เห็นชอบ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ตามที่คณะกรรมการปฏิรูปประเทศทั้ง 13 คณะ เสนอ โดยเป็นการดำเนินการตามนัยมติคณะรัฐมนตรี ซึ่งได้แต่งตั้งคณะกรรมการปฏิรูปประเทศ จำนวน 13 คณะ และเห็นชอบการปรับปรุงแผนฯ ให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติฯ และให้ขยายระยะเวลาการปรับปรุง แผนฯ โดยขั้นตอนการเสนอ (ร่าง) แผนฯ(ฉบับปรับปรุง) เป็นไปตามตามนัยของมาตรา 11 และ มาตรา 13 แห่งพระราชบัญญัติแผนและขั้นตอนการดำเนินการปฏิรูปประเทศ พศ. 2560 ซึ่งบัญญัติให้คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติเสนอ (ร่าง) แผนฯ ที่ผ่านการพิจารณาแล้วต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบภายใน 30 วัน นับจากวันที่คณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติมีมติเห็นชอบแล้ว (ภายในวันที่ 9ธันวาคม 2563)

2.1.1 องค์ประกอบของ (ร่าง) แผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ประกอบด้วย

1. แผนฯ 13 ด้าน ได้แก่

(1) การเมือง (2) การบริหารราชการแผ่นดิน (3) กฎหมาย (4) กระบวนการยุติธรรม (5) เศรษฐกิจ (6) ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (7) สาธารณสุข (8) สื่อสารมวลชน เทคโนโลยีสารสนเทศ (9) สังคม (10) พลังงาน (11) การป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ (12) การศึกษา และ (13) วัฒนธรรม กีฬา แรงงาน และการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์

2. กิจกรรมปฏิรูปประเทศที่จะส่งผลต่อประชาชนอย่างมีนัยสำคัญ (Big Rock)

เป็นกิจกรรมที่กำหนดขึ้นใหม่/ดึงจากแผนฯ เดิม โดยเน้นเฉพาะกิจกรรมปฏิรูปสำหรับแก้ไขปัญหาเร่งด่วนและสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นรูปธรรมได้ (Big Rock) จำนวน 62 กิจกรรม ทั้งนี้ ทุกกิจกรรม Big Rock ต้องมีเป้าหมายสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาประเทศที่กำหนดไว้ในยุทธศาสตร์ชาติและแผนแม่บทฯ

3. ผลอันพึงประสงค์

ผลสัมฤทธิ์ที่คาดว่าจะเกิดขึ้น ค่าเป้าหมายและตัวชี้วัดเป็นไปตามบทบัญญัติที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย หมวด 16 การปฏิรูปประเทศ ในมาตรา 257 และมาตรา 258 ซึ่งบัญญัติให้ทำการปฏิรูปประเทศเพื่อวางรากฐานการพัฒนาไปสู่ประเทศที่มีความสามัคคีปรองดอง มีการพัฒนาอย่างยั่งยืนตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และมีความสมดุล ประชาชนในสังคมมีโอกาสทัดเทียมกัน และมีคุณภาพชีวิตที่ดี รวมทั้งมีส่วนร่วมในการพัฒนาประเทศและการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

4. หน่วยงานผู้รับผิดชอบหลัก

กำหนดหน่วยงานผู้รับผิดชอบแต่ละกิจกรรม Big Rock เพื่อทำงานร่วมกับคณะกรรมการปฏิรูปประเทศ ในการประสานบูรณาการกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง รวมหน่วยงานทั้งสิ้น 36 แห่ง และ 2 คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ

5. ระยะเวลาดำเนินการ

ต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในปี 2565

6. ขั้นตอนและวิธีการ

ดำเนินการปฎิรูป ระบุขั้นตอนและวิธีการการดำเนินงานของกิจกรรมปฏิรูปเพื่อให้บรรลุเป้าหมายของกิจกรรมปฏิรูปและแผนการปฏิรูปประเทศด้านนั้น ๆ

7. ข้อเสนอให้มีหรือให้แก้ไขปรับปรุงกฎหมาย

มีรายชื่อของกฎหมายที่ต้องจัดทำหรือปรับปรุง รวมทั้งสิ้น 45 ฉบับ

2.1.2 ในส่วนของการบูรณาการระหว่างแผนฯ ด้านต่าง ๆ พบว่ามีประเด็นใกล้เคียงและเกี่ยวข้องกันที่สามารถบูรณาการร่วมกันได้ 7 ประเด็น ได้แก่ (1) การพัฒนาศักยภาพคน (2) การท่องเที่ยว (3) การเตรียมความพร้อมและการพัฒนาผู้สูงอายุ (4) การลดอุปสรรคในการดำเนินชีวิต และลดขั้นตอนทางธุรกิจ (5) การกระจายอำนาจ (6) การป้องกันและปราบปรามการทุจริตในภาครัฐ และ (7) การมีส่วนร่วม และการปรับเปลี่ยนรูปแบบการบริหารจัดการภาครัฐ โดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องภายใต้กิจกรรม Big Rock จะต้องหาแนวทางดำเนินงานร่วมกันระหว่างหน่วยงาน เพื่อขับเคลื่อนแผนฯ ไปสู่การปฏิบัติได้อย่างแท้จริง

2.2 เห็นชอบแนวทางการขับเคลื่อนแผนการปฏิรูปประเทศ โดยเมื่อแผนฯ (ฉบับปรับปรุง) มีผลใช้บังคับแล้ว ให้คณะกรรมการปฏิรูปประเทศ หน่วยงานผู้รับผิดชอบหลักหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และ สศช. ดำเนินการขับเคลื่อนแผนฯ (ฉบับปรับปรุง) ให้บรรลุตามเป้าประสงค์ภายในปี 2565 โดยดำเนินการ ดังนี้

2.2.1 ให้หน่วยงานผู้รับผิดชอบดำเนินกิจกรรมของแผนฯ เดิม ในรูปแบบภารกิจปกติของหน่วยงาน คู่ขนานกับกิจกรรม Big Rock

2.2.2 จัดประชุมเพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับกิจกรรม Big Rockและถ่ายทอดขั้นตอนการดำเนินการแก่หน่วยงานปฏิบัติ

2.2.3 ให้หน่วยงานจัดทำแผนการขับเคลื่อนดำเนินงานของหน่วยงาน ซึ่งรวมถึงการดำเนินงาน/โครงการที่ดำเนินการภายใต้กิจกรรม Big Rock และแผนการใช้จ่ายงบประมาณ

2.2.4 การขับเคลื่อนประเด็นการบูรณาการระหว่างแผนฯ ด้านต่าง ๆ ให้คณะกรรมการปฏิรูปประเทศและหน่วยงานผู้รับผิดชอบจัดทำความเชื่อมโยงของกิจกรรม Big Rock เพื่อให้การดำเนินงานมีความสอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

2.2.5 ให้สำนักงบประมาณให้ความสำคัญในการจัดสรรงบประมาณเพื่อใช้ดำเนินโครงการภายใต้กิจกรรม Big Rock

2.2.6 ให้คณะกรรมการปฏิรูปประเทศและ สศช. ทำหน้าที่ขับเคลื่อนและติดตามในระดับนโยบาย และให้สำนักงานขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ยุทธศาสตร์ชาติ และการสร้างความสามัคคีปรองดอง (สำนักงาน ป.ย.ป.) ทำหน้าที่ขับเคลื่อนและติดตามในระดับปฏิบัติ รวมถึงพัฒนาระบบติดตามและประเมินผลแห่งชาติ (eMENSCR) เพื่อรองรับการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการดำเนินงาน/โครงการที่ดำเนินการภายใต้กิจกรรม Big Rock

ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 8 ธันวาคม 2563