คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบร่างบันทึกความเข้าใจสำหรับการจัดตั้งและการปฏิบัติงานของคลังเก็บสิ่งของช่วยเหลือทางไกลของอาเซียน ภายใต้โครงการ DELSA และให้อธิบดีกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยหรือผู้แทนในฐานะผู้ประสานงานหลัก (Focal Point) ในคณะกรรมการอาเซียนด้านการจัดการภัยพิบัติ [ASEAN Committee on Disaster Management: ACDM (คณะกรรมการ ACDM)] เป็นผู้ลงนามในร่างบันทึกความเข้าใจฯ ร่วมกับผู้อำนวยการบริหาร AHA Centre เนื่องจากเป็นการดำเนินงานตามความตกลงอาเซียนว่าด้วยการจัดการภัยพิบัติและการตอบโต้สถานการณ์ฉุกเฉิน ซึ่งเป็นพันธกรณีที่ประเทศไทยได้ลงนามรับรองไว้แล้ว เมื่อปี พ.ศ. 2548 ทั้งนี้ หากมีการแก้ไขโดยไม่กระทบสาระสำคัญหรือขัดต่อผลประโยชน์ของอาเซียน ให้กระทรวงมหาดไทย โดยกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) สามารถดำเนินการต่อไปได้ โดยไม่ต้องเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาอีก ตามที่กระทรวงมหาดไทย (มท.) เสนอ
ร่างบันทึกความเข้าใจฯ เป็นการแสดงเจตนารมณ์ร่วมกันเพื่อขับเคลื่อนแผนงานอาเซียนด้าน โลจิสติกส์ฉุกเฉิน และปฏิญญาอาเซียนว่าด้วยความเป็นหนึ่งเดียวกันในการตอบโต้ภัยพิบัติทั้งภายในและภายนอกภูมิภาค (Declaration on One ASEAN, One Response: ASEAN Responding to Disaster as One in the Region and Outside Region) (คณะรัฐมนตรีมีมติเมื่อวันที่ 30 สิงหาคม 2559 เห็นชอบปฏิญญาดังกล่าวแล้ว) ตลอดจนเสริมสร้างศักยภาพในการตอบโต้ภัยพิบัติของอาเซียนผ่านความร่วมมือเชิงเทคนิคในการจัดตั้งคลังเก็บสิ่งของฯ ในประเทศไทย ซึ่งผู้อำนวยการบริหาร AHA Centre แจ้งว่า AHA Centre ได้ปรับแก้ไขร่างบันทึกความเข้าใจฯ ตามที่ ปภ. เสนอแล้ว มีสาระสำคัญโดยสรุป ดังนี้
ปภ. และ AHA Centre จะดำเนินกิจกรรมร่วมกันในประเด็นดังต่อไปนี้
(1) จัดตั้งและเปิดปฏิบัติการคลังเก็บสิ่งของฯ ณ จังหวัดชัยนาท ประเทศไทย
(2) จัดฝึกอบรบเพื่อเสริมสร้างศักยภาพด้านโลจิสติกส์ในการตอบโต้ภัยพิบัติของภูมิภาค
(3) ส่งเสริมกระบวนการสร้างฐานความรู้โดยรวบรวมประสบการณ์และบทเรียนของภูมิภาค
กิจกรรมต่าง ๆ สำหรับการดำเนินงานข้างต้นจะถูกกำกับการปฏิบัติงานโดยข้อกำหนดและเงื่อนไขสำหรับการจัดตั้งและการปฏิบัติงานของคลังเก็บสิ่งของ (ข้อกำหนดฯ) และมาตรฐานวิธีปฏิบัติการจัดส่งสิ่งของช่วยเหลือผู้ประสบภัยออกจากคลังเก็บสิ่งของฯ ณ จังหวัดชัยนาท (มาตรฐานวิธีปฏิบัติฯ) ซึ่งข้อกำหนดฯ และมาตรฐานวิธีปฏิบัติฯ จะมีการจัดทำโดยผ่านการหารือร่วมกันที่แยกออกไปต่างหาก และจะถูกผนวกเข้าในเอกสารประกอบบันทึกความเข้าใจฯ ในฐานะภาคผนวก
บันทึกความเข้าใจฯ ไม่ต้องการให้เกิดความผูกพันทางกฎหมายระหว่างประเทศ ระหว่าง ปภ. และ AHA Centre แต่เป็นเพียงการแสดงถึงความสนใจของผู้มีส่วนร่วม ทั้งสองฝ่ายในการทำงานร่วมกัน เพื่อให้เกิดกิจกรรมตามที่ได้กำหนดไว้ในเบื้องต้น ภายใต้ข้อกำหนดที่ผู้มีส่วนร่วมทั้งสองฝ่ายนั้นได้เห็นชอบ
แต่ละฝ่ายจะต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการตามบันทึกความเข้าใจฯ รวมถึงเอกสารข้อกำหนดฯ และมาตรฐานวิธีปฏิบัติฯ ตลอดจนเอกสารและการบริหารจัดการที่ได้เห็นชอบร่วมกันในภายหลัง
มีผลบังคับใช้เมื่อมีการลงนามโดยผู้ที่ได้รับการมอบอำนาจจากผู้มีส่วนร่วมทั้งสองฝ่าย และมีระยะเวลาในการบังคับใช้จนกว่าผู้มีส่วนร่วมทั้งสองฝ่ายจะต้องเห็นพ้องร่วมกันในการยกเลิก (เป็นลายลักษณ์อักษรอย่างน้อยหกสิบวัน) ทั้งนี้ การยกเลิกจะไม่ส่งผลกระทบต่อกิจกรรมในความรับผิดชอบที่ได้มีการดำเนินการไปแล้ว รวมทั้งสามารถแก้ไขได้หากได้รับความเห็นชอบร่วมกันเป็นลายลักษณ์อักษร
เมื่อมีความเห็นที่แตกต่างหรือเกิดข้อขัดแย้งที่เกิดขึ้นจากการแปลความและการนำบันทึกความเข้าใจฯ ไปปฏิบัติ ผู้มีส่วนร่วมทั้งสองจะต้องแก้ไขปัญหาความขัดแย้งดังกล่าวร่วมกันผ่านการปรึกษาหารือและการเจรจาต่อรอง
ที่มา: ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 20 เมษายน 2564