คณะรัฐมนตรีเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. .... และร่างพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... รวม 2 ฉบับ ตามที่กระทรวงวัฒนธรรมเสนอ และให้ส่งคณะกรรมการประสานงานด้านนิติบัญญัติพิจารณา ก่อนเสนอสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป
ข้อเท็จจริง
กระทรวงวัฒนธรรมเสนอว่า ได้พิจารณาร่างพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. .... และร่างพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... รวม 2 ฉบับ ที่ขอถอนจากสภาผู้แทนราษฎรแล้วเห็นว่า สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลข้อ 3.4 นโยบายด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรม ดังนี้
1. โดยที่พระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พุทธศักราช 2485 และพระราชบัญญัติสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2522 ได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานาน ทำให้มีบทบัญญัติหลายประการไม่เหมาะสมกับสภาพการณ์ในปัจจุบัน สมควรปรับปรุงเพื่อให้มีการอนุรักษ์และฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปะและวัฒนธรรมอันดีของชาติและของท้องถิ่น รวมทั้งการยกย่องเชิดชูเกียรติให้แก่บุคคลที่สมควรเป็นศิลปินแห่งาติ ผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรมหรือบุคคลที่มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรมอันเป็นการรองรับและสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ประชาชนที่มีส่วนร่วมในการสืบสานเรื่องดังกล่าวได้อย่างเหมาะสม ทั้งนี้ ภายใต้การส่งเสริมและประสานงานของคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติและหน่วยงานที่รับผิดชอบ โดยตรงเพื่อการดำเนินการให้เป็นรูปธรรมและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น จึงจำเป็นต้องตราร่างพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. ....
2. โดยที่เป็นการสมควรยุบเลิกสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติและเปลี่ยนเป็นกรมวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา เพื่อทำหน้าที่รับผิดชอบงานด้านวัฒนธรรมวิถีชีวิต และภูมิปัญญา รวมทั้งกองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา จึงจำเป็นต้องตราร่างพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
จึงได้เสนอร่างพระราชบัญญัติรวม 2 ฉบับ ดังกล่าวมาเพื่อดำเนินการ
สาระสำคัญของร่างกฎหมาย
1. ร่างพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. ....
1.1 ยกเลิกพระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ พุทธศักราช 2485 พระราชบัญญัติวัฒนธรรมแห่งชาติ (ฉบับที่ 2) พุทธศักราช 2486 พระราชบัญญัติเครื่องแบบคณะกรรมการสภาวัฒนธรรมแห่งชาติ พุทธศักราช 2486 พระราชบัญญัติสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2522 และพระราชบัญญัติสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535 (ร่างมาตรา 3)
1.2 กำหนดให้มีคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีที่นายกรัฐมนตรีมอบหมายเป็นประธานกรรมการโดยตำแหน่ง กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิไม่เกิน 9 คน โดยมีปลัดกระทรวงวัฒนธรรม เป็นกรรมการและเลขานุการ กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ วาระการดำรงตำแหน่ง องค์ประชุมและอำนาจหน้าที่ (ร่างมาตรา 6 ถึงร่างมาตรา 11)
1.3 กำหนดให้จัดตั้งกองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา ในกรมวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา โดยให้โอนทรัพย์สินส่วนหนึ่งมาจากกองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรมตามพระราชบัญญัติสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2522 ด้วย (ร่างมาตรา 13 และร่างมาตรา 25)
1.4 กำหนดให้กองทุนมีการบริหารโดยคณะกรรมการกองทุนซึ่งประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในการบริหารจัดการด้านการเงินและด้านวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา ซึ่งคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติเป็นผู้แต่งตั้งและให้คณะกรรมการกองทุนมีอำนาจหน้าที่ตามที่กำหนด (ร่างมาตรา 15 และร่างมาตรา 17)
1.5 กำหนดให้มีการยกย่องเชิดชูเกียรติทางวัฒนธรรม ได้แก่ ศิลปินแห่งชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรม และบุคคลที่มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรม โดยการกำหนดสาขา คุณสมบัติ หลักเกณฑ์และวิธีการคัดเลือก รวมทั้งประโยชน์ตอบแทนศิลปินแห่งชาติให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎกระทรวง (ร่างมาตรา 21 และร่างมาตรา 22)
1.6 กำหนดบทเฉพาะกาลรองรับผู้ซึ่งเป็นศิลปินแห่งชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรมและผู้มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ เป็นศิลปินแห่งชาติ ผู้ทรงคุณวุฒิทางวัฒนธรรมและบุคคลที่มีผลงานดีเด่นทางวัฒนธรรมตามพระราชบัญญัตินี้ แล้วแต่กรณี เพื่อรองรับให้แก่บุคคลดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง (ร่างมาตรา 26)
2. ร่างพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
2.1 ยุบเลิกสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติในกระทรวงวัฒนธรรม และจัดตั้งกรมวัฒนธรรม วิถีชีวิตและภูมิปัญญา ในกระทรวงวัฒนธรรม (ร่างมาตรา 3)
2.2 กำหนดให้โอนบรรดากิจการ ทรัพย์สิน สิทธิ หนี้ ข้าราชการ พนักงานราชการ ลูกจ้าง และเงินงบประมาณของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงวัฒนธรรม ไปเป็นของกรมวัฒนธรรมวิถีชีวิตและ ภูมิปัญญา กระทรวงวัฒนธรรม (ร่างมาตรา 4)
2.3 กำหนดให้มีการรองรับบทบัญญัติแห่งกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง หรือมติคณะรัฐมนตรีใดที่อ้างถึงสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ข้าราชการ พนักงานราชการ และลูกจ้างของสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ ให้ถือว่าบทบัญญัติแห่งกฎหมาย กฎ ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง หรือมติคณะรัฐมนตรีนั้น อ้างถึงกรมวัฒนธรรม วิถีชีวิตและภูมิปัญญา อธิบดีกรมวัฒนธรรมวิถีชีวิตและภูมิปัญญา ข้าราชการ พนักงานราชการ และลูกจ้างของกรมวัฒนธรรมและภูมิปัญญา แล้วแต่กรณี (ร่างมาตรา 5)
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 8 กันยายน 2552 --จบ--