คณะรัฐมนตรีเห็นชอบท่าทีไทยสำหรับการประชุมรัฐมนตรี (Ministerial Conference : MC) ขององค์การการค้าโลก (WTO) สมัยสามัญ ครั้งที่ 7 ระหว่างวันที่ 30 พฤศจิกายน — 2 ธันวาคม 2552 ในการขยายเวลาการยกเว้นอากรศุลกากรเป็นการชั่วคราวสำหรับการค้าที่ส่งผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ต่อไปจนกว่าจะถึงการประชุม MC ครั้งที่ 8 และการขยายเวลาการยกเว้นการใช้ TRIPS non-violation complaint ออกไปจนกว่าจะถึงการประชุม MC ครั้งที่ 8 ตามที่กระทรวงพาณิชย์เสนอ ทั้งนี้ ให้กระทรวงพาณิชย์รับความเห็นของกระทรวงการต่างประเทศไปประกอบการพิจารณาด้วย
สรุปสาระสำคัญ
1. การขยายเวลาการยกเว้นการเก็บอากรศุลกากรชั่วคราวสำหรับการค้าผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (Customs Duties Moratorium on Electronic Transmissions) พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ถูกหยิบยกขึ้นมาหารือเป็นครั้งแรกใน WTO ในการประชุมรัฐมนตรีองค์การการค้าโลก (MC) ครั้งที่ 2 เมื่อเดือนพฤษภาคม 2541 ณ นครเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ที่ประชุมได้มีมติให้ประเทศสมาชิกคงสถานะการไม่เก็บอากรศุลกากรสำหรับการค้าผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ไว้ชั่วคราว เนื่องจากยังไม่เคยมีประเทศใดเรียกเก็บอากรศุลกากรกับการค้าแบบนี้มาก่อน และต่อมาได้มีการขยายระยะเวลาการยกเว้นดังกล่าวเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
การประชุมรัฐมนตรีองค์การการค้าโลก (MC) ครั้งที่ 7 ที่จะถึงนี้ จะมีการพิจารณาการขยายเวลาการยกเว้นอากรศุลกากรเป็นการชั่วคราวสำหรับการค้าที่ส่งผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ต่อไปจนกว่าจะถึงการประชุม MC ครั้งที่ 8
2. การขยายเวลาการยกเว้นการใช้ TRIPS-non violation complaint
โดยทั่วไป กรณีพิพาทภายใต้องค์การการค้าโลก จะเกิดขึ้นเนื่องจากมีการละเมิดพันธกรณีที่ประเทศสมาชิกผูกพันไว้ภายใต้ WTO แต่สมาชิกก็อาจฟ้องร้อง โดยอ้างว่าตนได้รับความเสียหาย หรือเสียประโยชน์อันพึงได้รับจากพันธกรณีภายใต้ WTO จากการออกมาตรการใหม่หรือการปรับเปลี่ยนกฎหมาย/กฎระเบียบใด ๆ ของประเทศสมาชิกอื่น โดยไม่ได้ขัดกับพันธกรณีโดยตรง เรียกว่า Non-violation complaint ตามข้อ XXIII : 1(b) ของความตกลงแกตต์ เช่น การยกเลิกอัตราภาษีเดิมที่เคยกำหนดไว้ในระดับต่ำและใช้มาตรการอื่นแทน โดยที่ไม่ได้ขัดกับความตกลง WTO ใดๆ
ประเทศสมาชิก WTO ได้ตกลงไม่ให้นำการฟ้องร้องกรณีที่มิได้มีการละเมิดข้อตกลง (non-violation) มาใช้ภายใต้ความตกลง TRIPs ข้อ 64.2 เรื่อง การระงับข้อพิพาท เป็นเวลา 5 ปี (ตั้งแต่ความตกลง TRIPs มีผลบังคับใช้ในปี พ.ศ. 2538) และได้มีการต่ออายุเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ทั้งนี้ ในการประชุมรัฐมนตรีองค์การการค้าโลก ครั้งที่ 7 จะมีการพิจารณาให้มีการขยายเวลาการยกเว้นการใช้ TRIPS non-violation complaint ออกไปจนกว่าจะถึงการประชุม MC ครั้งที่ 8 อันจะมีผลให้การนำเรื่องเข้าสู่กระบวนการระงับข้อพิพาทของ WTO ในกรณีที่มิได้มีการละเมิดข้อตกลง (non-violation complaint) ยังไม่สามารถทำได้
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 24 พฤศจิกายน 2552 --จบ--