คณะรัฐมนตรีรับทราบสรุปผลการดำเนินการเรื่องร้องทุกข์จากประชาชน ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 ตามที่สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรีเสนอ และมอบหมายให้ทุกหน่วยงานติดตามผลการดำเนินการเรื่องราวร้องทุกข์ ที่อยู่ในความรับผิดชอบอย่างต่อเนื่อง โดยให้หน่วยงานที่มีร้อยละของเรื่องยุติต่ำเร่งรัดการดำเนินการเรื่องร้องทุกข์ให้มีผลเป็นที่ยุติเพิ่มมากขึ้นด้วย
ข้อเท็จจริง
สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรีได้ประมวลผลสถิติการร้องทุกข์ และผลการดำเนินการเรื่องร้องทุกข์จากประชาชนที่มีมาถึงนายกรัฐมนตรี รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 สรุปประเด็นสำคัญดังนี้
1. สถิติการแจ้งเรื่องราวร้องทุกข์ของประชาชนจำแนกตามช่องทางการร้องทุกข์ โดยเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 พบว่า ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 ประชาชนแจ้งเรื่องราวร้องทุกข์รวมทั้งสิ้น 142,451 ครั้ง โดยผ่านช่องทางสายด่วนของรัฐบาล 1111 มากที่สุด รองลงมา คือ ช่องทางเว็บไซต์ (www.1111.go.th) และช่องทางตู้ ปณ. 1111/ไปรษณีย์/โทรสาร ตามลำดับ ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 พบว่าในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 มีจำนวนการแจ้งเรื่องราวร้องทุกข์เพิ่มมากขึ้น จำนวน 49,557 ครั้ง
2. จำนวนเรื่องราวร้องทุกข์ จำแนกตามประเภทเรื่องที่ได้รับการประสานงาน โดยเรียงตามลำดับจากประเภทเรื่องหลักที่มีการร้องทุกข์มากที่สุด เปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 พบว่า ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 ประชาชนร้องทุกข์ในประเภทเรื่องต่าง ๆ รวมทั้งสิ้น 103,878 เรื่อง โดยร้องทุกข์ในประเภทเรื่องหลักได้แก่ ด้านสังคมและสวัสดิการมากที่สุด รองลงมา คือ ด้านการเมือง-การปกครอง และด้านเศรษฐกิจ ตามลำดับ ในการนี้ ประเภทเรื่องรองที่ประชาชนร้องทุกข์มากที่สุด ได้แก่ สาธารณูปโภค รองลงมา คือ กล่าวโทษหรือร้องเรียนเจ้าหน้าที่ของรัฐ และการเมือง ตามลำดับ
ทั้งนี้ ประเภทเรื่องรองที่มีจำนวนเรื่องร้องทุกข์เพิ่มขึ้นมากที่สุดปีงบประมษณ พ.ศ. 2552 เมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 ได้แก่ กล่าวโทษหรือร้องเรียนเจ้าหน้าที่ของรัฐ รองลงมา คือ การเมือง และสาธารณูปโภค ตามลำดับ สำหรับประเภทเรื่องรองที่มีจำนวนการร้องทุกข์ลดลงมากที่สุดในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 เมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 ได้แก่ นโยบายของรัฐบาล รองลงมา คือ ปัญหาความมั่นคง และการใช้สิทธิหรือข้อพิพาทระหว่างเอกชนตามลำดับ
3. จำนวนเรื่องราวร้องทุกข์และผลการดำเนินการ จำแนกตามหน่วยงานที่ได้รับการประสานงาน โดยเรียงลำดับจากกระทรวงที่ได้รับการประสานงานเพื่อรับทราบและพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องราวร้องทุกข์ให้แก่ประชาชนมากที่สุด พบว่า ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 หน่วยงานต่างๆ ได้รับการประสานงานเรื่องราวร้องทุกข์ รวมทั้งสิ้น 30,598 เรื่อง โดยหน่วยงานที่ได้รับการประสานงานเพื่อรับทราบและพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องราวร้องทุกข์ให้แก่ประชาชนเรียงตามลำดับจากมากที่สุด ได้แก่ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ รองลงมา คือ กระทรวงแรงงาน และกระทรวงการคลัง ตามลำดับ
ทั้งนี้ รัฐวิสาหกิจที่ได้รับการประสานงานเพื่อรับทราบและพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องราวร้องทุกข์ให้แก่ประชาชนเรียงตามลำดับจากมากที่สุด ได้แก่ ธนาคารออมสิน รองลงมา คือ องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ตามลำดับ
4. จำนวนเรื่องราวร้องทุกข์และผลการดำเนินการ จำแนกตามรายจังหวัดที่ได้รับการประสานงาน โดยเรียงลำดับจากจังหวัดที่ได้รับการประสานงานเพื่อรับทราบและพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องราวร้องทุกข์ให้แก่ประชาชนมากที่สุด พบว่าในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 จังหวัดต่างๆ ที่ได้รับการประสานงานเรื่องร้องทุกข์รวมทั้งสิ้น 24,136 เรื่อง โดยจังหวัดที่ได้รับการประสานงานเพื่อรับทราบและพิจารณาดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องราวร้องทุกข์ให้แก่ประชาชนเรียงตามลำดับมากที่สุด ได้แก่ กรุงเทพมหานคร รองลงมา คือ จังหวัดนนทบุรี และจังหวัดสมุทรปราการ ตามลำดับ
บทสรุป
จากข้อมูลเรื่องราวร้องทุกข์ดังกล่าวสรุปภาพรวมการร้องทุกข์ได้ว่า ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2552 ประชาชนได้แจ้งเรื่องราวร้องทุกข์เพิ่มขึ้นจากปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 ถึงร้อยละ 34.79 (ทั้งนี้อาจสืบเนื่องมาจากกระแสโลกาภิวัตน์ และความเจริญเติบโตของประเทศเป็นปัจจัยกระตุ้นให้ประชาชนได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร เกิดความตื่นตัวในการเรียกร้องสิทธิ การร่วมตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ และการมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น ยื่นเรื่องร้องเรียน ร้องทุกข์ แจ้งเบาะแส ฯลฯ ประกอบกับการมีช่องทางรับเรื่องราวร้องทุกข์หลายช่องทาง ได้เอื้ออำนวยให้ประชาชนเข้าถึงการให้บริการและยื่นเรื่องราวร้องทุกข์เพิ่มมากขึ้น) โดยมีจำนวนเรื่องราวร้องทุกข์ด้านสาธารณูปโภคมากที่สุด (ส่วนใหญ่เป็นเรื่องขอให้ขยายแนวเขต ไฟฟ้า การบริการขนส่งทางบก และรถโดยสารประจำทางสาธารณะ รวมทั้งขอให้ปรับปรุงซ่อมแซมถนน เป็นต้น) ทั้งนี้ เมื่อเปรียบเทียบกับปีงบประมาณ พ.ศ. 2551 พบว่า ประเภทเรื่องรองที่ประชาชนร้องทุกข์เพิ่มขึ้นมากที่สุดได้แก่ กล่าวโทษหรือร้องเรียนเจ้าหน้าที่ของรัฐ (ส่วนใหญ่เป็นเรื่องเกี่ยวกับการให้บริการและการปฏิบัติงานตามอำนาจหน้าที่) สำหรับประเภทเรื่องรองที่ประชาชนร้องทุกข์ลดลงมากที่สุดได้แก่ นโยบายของรัฐบาล (ซึ่งอาจเนื่องมาจากการกำหนดนโยบายของรัฐบาลว่าด้วยมาตรการเร่งด่วนหลายประการ ที่สามารถตอบสนองได้ตรงตามความต้องการของประชาชน)
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 26 มกราคม 2553--จบ--