คณะรัฐมนตรีเห็นชอบหลักการร่างปฏิญญากรุงธากาว่าด้วยการพัฒนาชนบท และอนุมัติให้รัฐมนตรี ว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หรือผู้แทนที่เข้าร่วมการประชุมลงนามในปฏิญญาดังกล่าว ทั้งนี้ หากมีความจำเป็นต้องปรับปรุงแก้ไขเอกสารดังกล่าวที่ไม่ใช่สาระสำคัญ หรือไม่ขัดต่อผลประโยชน์ของไทย ให้ผู้แทนไทยดำเนินการได้โดยไม่ต้องนำเสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาอีก ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอ โดยให้รับความเห็นของกระทรวงการต่างประเทศไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย
สาระสำคัญของเรื่อง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์รายงานว่า
1. ศูนย์พัฒนาชนบทแบบผสมผสานสำหรับภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก หรือ CIRDAP (Centre on Integrated Rural Development for Asia and the Pacific) มีสถานะเป็นสถาบันระหว่างรัฐบาลของภูมิภาคเอเชียและ แปซิฟิก ถือกำเนิดขึ้นในคราวประชุมสมัชชาองค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติประจำภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ครั้งที่ 14 เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2521 ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อช่วยเหลือและสนับสนุนความร่วมมือทั้งในระดับชาติและระดับภูมิภาคในการพัฒนาชนบทผ่านทางเครือข่ายสถาบันต่าง ๆ ของประเทศสมาชิก เพื่อปรับปรุงการผลิต การเพิ่มรายได้ และสภาพความเป็นอยู่ของเกษตรกรและชาวชนบท ปัจจุบันมีสมาชิก 14 ประเทศ (อินเดีย อัฟกานิสถาน บังกลาเทศ ศรีลังกา ปากีสถาน เนปาล อิหร่าน เวียดนาม ฟิลิปปินส์ ลาว อินโดนีเซีย มาเลเซีย พม่า ไทย) ทาง CIRDAP ได้จัดประชุมระดับรัฐมนตรี (Ministerial Meeting of Rural Development) ครั้งแรกเมื่อปี 2530 ที่ประเทศบังกลาเทศซึ่งผ่านมาแล้วกว่า 20 ปี และสถานการณ์ต่าง ๆ ได้เปลี่ยนแปลงไป จึงจะจัดประชุมระดับรัฐมนตรีเป็นครั้งที่ 2 ที่กรุงธากา ประเทศบังกลาเทศ ในวันที่ 27 -28 มกราคม 2553 เพื่อทบทวนบทบาทของ CIRDAP ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของโลกาภิวัฒน์ และเพื่อเป็นการเชิญชวนให้ประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเข้าเป็นสมาชิกเพิ่มขึ้น เช่น จีน ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย กัมพูชา ฯลฯ โดยในการประชุมดังกล่าว จะมีการลงนามเพื่อรับรองปฏิญญากรุงธากาว่าด้วยการพัฒนาชนบท (The Dhaka Declaration on Rural Development) เพื่อให้ประเทศสมาชิกร่วมมือกันในการพัฒนาชนบทอย่างยั่งยืน
2. สาระสำคัญของร่างปฎิญญาฯ ดังกล่าวมีดังนี้
2.1 การให้ความสำคัญต่อนโยบายการลดความอดอยากหิวโหยและสร้างความมั่นคงด้านอาหารโดยสนับสนุนการลงทุนเพื่อเพิ่มผลิตผลและผลิตภาพการเกษตรอย่างยั่งยืน การลดความยากจน และสร้างความมั่นใจว่าประชาชนทุกคนจะต้องมีความมั่นคงด้านอาหาร และสามารถเข้าถึงอาหารได้ตลอดเวลา
2.2 การกระจายอำนาจและทรัพยากรสู่ชนบท รวมถึงการสร้างกลไกให้ประชาชนทุกภาคส่วน โดยเฉพาะคนยากจน คนอ่อนแอ และประชาชนผู้ด้อยโอกาสได้มีส่วนร่วมในกระบวนการตัดสินใจและพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง ตลอดจนการให้การศึกษา การสาธารณสุขและบริการขั้นพื้นฐานต่าง ๆ แก่ชาวชนบท
2.3 การสร้างความเข้มแข็งให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง
2.4 การเสริมสร้างสมรรถนะและสร้างความเข้มแข็งให้แก่สถาบันหรือหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชนบท
2.5 การปรับปรุงบทบาทหน้าที่ของคณะกรรมการภายใต้ CIRDAP ทุกระดับ เพื่อให้เป็นเวทีระดับภูมิภาคในเรื่องที่เกี่ยวกับการพัฒนาชนบทและการขจัดความยากจน รวมถึงการจัดประชุม Regional Policy Dialogue ให้มีลักษณะที่เป็นวิชาการมากขึ้น และจัดประชุมระดับรัฐมนตรีด้านพัฒนาชนบทให้บ่อยครั้งขึ้น
2.6 การเชิญชวนให้ประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิกเข้าเป็นสมาชิกให้มากขึ้น โดยเฉพาะประเทศผู้บริจาค (donors) เช่น ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ เป็นต้น
2.7 การสร้างความร่วมมือกับองค์กรระดับภูมิภาค เช่น ASEAN SAARC และ BIMSTECS ในการพัฒนาชนบทและขจัดความยากจน
2.8 การขอให้ประเทศ/องค์การระหว่างประเทศผู้บริจาคต่างๆ (donors) ที่ดำเนินกิจกรรมในภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก ใช้ประโยชน์จากความรู้ความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ของ CIRDAP ในการดำเนินกิจกรรมต่างๆ เพื่อประโยชน์ของประเทศสมาชิก
3. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์มีความเห็นว่า ปฏิญญาฯ ดังกล่าวเป็นการแสดงเจตนารมณ์ทางการเมือง ซึ่งแม้จะมีการลงนามแต่ไม่มีข้อผูกพันทางกฎหมาย (legal binding) และไม่เข้าข่ายตามมาตรา 190 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ซึ่งแต่ละประเทศมีอำนาจอธิปไตยของตัวเองที่จะทำตามหรือไม่ก็ได้ ส่วนประเด็นการพัฒนาชนบทที่ระบุไว้ในปฏิญญาฯ ก็เป็นเพียงกรอบแนวทางการดำเนินการกว้าง ๆ เพื่อให้ประเทศสมาชิกนำไปปรับใช้ และส่วนใหญ่เป็นไปตามแนวนโยบายของรัฐบาลที่ดำเนินการอยู่แล้ว จึงไม่น่าจะมีข้อขัดข้องในการให้ความร่วมมือปฏิบัติตามปฏิญญาฯ ดังกล่าว
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 26 มกราคม 2553--จบ--