เรื่อง ร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. ....
และร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการค้ำประกันการชำระหนี้ของหน่วยงานของรัฐ
รัฐวิสาหกิจหรือสถาบันการเงินภาครัฐ พ.ศ. ....
คณะรัฐมนตรีเห็นชอบในหลักการร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. .... และร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการค้ำประกันการชำระหนี้ของหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจหรือสถาบันการเงินภาครัฐ พ.ศ. .... รวม 2 ฉบับ ตามที่กระทรวงการคลังเสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา โดยให้รับข้อสังเกตของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติไปประกอบการพิจารณาด้วย แล้วดำเนินการต่อไปได้
ข้อเท็จจริง
กระทรวงการคลังเสนอว่า ด้วยพระราชบัญญัติการบริหารหนี้สาธารณะ พ.ศ. 2548 ได้กำหนดให้กระทรวงการคลังมีอำนาจกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมและการค้ำประกันได้ โดยการกู้เงินและการค้ำประกันดังกล่าวกฎหมายกำหนดให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่รัฐมนตรีกำหนดโดยอนุมัติคณะรัฐมนตรี ดังนั้น เพื่อเป็นการอนุวัติการตามความในกฎหมายว่าด้วยการบริหารหนี้สาธารณะ จึงมีความจำเป็นต้องกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการและ เงื่อนไขการกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม และการค้ำประกันของกระทรวงการคลังขึ้น ซึ่งนอกจากจะทำให้การกู้เงินและการค้ำประกันของกระทรวงการคลังมีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนแล้ว การกำหนดหลักเกณฑ์ดังกล่าวยังช่วยสนับสนุนการดำเนินนโยบายทางเศรษฐกิจที่สำคัญของรัฐบาลด้วย โดยเฉพาะมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจอย่างเร่งด่วน เพื่อเป็นการบรรเทาผลกระทบจากปัญหาวิกฤติเศรษฐกิจโลก เนื่องจากการกู้เงินของกระทรวงการคลังจากแหล่งเงินทุนต่างประเทศ และการค้ำประกันการชำระหนี้ให้แก่หน่วยงานภาครัฐต่าง ๆ ของกระทรวงการคลังจะมีส่วนช่วยกระตุ้นการใช้จ่ายและสร้างความเชื่อมั่นให้แก่นักลงทุนอันจะช่วยผลักดันให้มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาลสำเร็จลุล่วงไปได้
สาระสำคัญของร่างประกาศ
1. ร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. ....
1.1 กำหนดให้กระทรวงการคลังกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมได้เฉพาะกรณีหนึ่งกรณีใด ดังต่อไปนี้
(1) เมื่อมีความจำเป็นต้องใช้จ่ายเงินนอกเหนือจากงบประมาณรายจ่ายประจำปีและต้องใช้เป็นเงินตราต่างประเทศ
(2) เมื่อมีความจำเป็นต้องกู้เงินเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางการเงินของประเทศ (ร่างข้อ 3)
1.2 กำหนดให้การกู้เงินกระทำได้เมื่อหน่วยงานของรัฐมีความจำเป็นต้องใช้จ่ายเงินนอกเหนือจากงบประมาณรายจ่ายประจำปี เพื่อดำเนินโครงการหรือแผนงานที่มีความจำเป็นต้องใช้เงินตราต่างประเทศ ทั้งนี้ ให้กระทรวงการคลังกู้เงินได้ตามสัดส่วนค่าใช้จ่ายของโครงการหรือแผนงานที่ต้องใช้จ่ายเป็นเงินตราต่างประเทศ (ร่างข้อ 4)
1.3 กำหนดให้การกู้เงินเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางการเงินของประเทศ ต้องเสนอ คณะรัฐมนตรีพิจารณาอนุมัติ (ร่างข้อ 6)
1.4 กำหนดให้การกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมให้กระทรวงการคลังกู้เป็นเงินตราต่างประเทศ เว้นแต่กรณีภาวะตลาดการเงินในประเทศเอื้ออำนวยและเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาระบบการเงิน การคลัง และตลาดทุน กระทรวงการคลังโดยอนุมัติคณะรัฐมนตรีอาจกู้เงินบาทแทนการกู้เงินตราต่างประเทศก็ได้ (ร่างข้อ 7)
1.5 ในปีงบประมาณหนึ่งกระทรวงการคลังจะกู้เงินเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมได้ไม่เกินร้อยละสิบของงบประมาณรายจ่ายประจำปี แต่ต้องไม่เกินกรอบวงเงินกู้ตามแผนการบริหารหนี้สาธารณะประจำปีงบประมาณที่คณะรัฐมนตรีอนุมัติ (ร่างข้อ 8)
2. ร่างประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการค้ำประกันการชำระหนี้ของหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจหรือสถาบันการเงินภาครัฐ พ.ศ. ....
2.1 กำหนดให้กระทรวงการคลังจะค้ำประกันการชำระหนี้เงินกู้ของหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือสถาบันการเงินภาครัฐได้เฉพาะกรณีอย่างหนึ่งอย่างใดดังต่อไปนี้
(1) เป็นการกู้เงินเพื่อดำเนินโครงการหรือแผนงานในด้านสาธารณูปโภคหรือสาธารณูปการซึ่งเป็นประโยชน์ต่อประชาชนโดยส่วนรวม และเป็นโครงการหรือแผนงานที่มีผลตอบแทนทางเศรษฐกิจและสังคมสูงแต่มีผลตอบแทนการเงินต่ำ หรือเป็นโครงการหรือแผนงานที่ราคาสินค้าและบริการอยู่ภายใต้การควบคุมตามนโยบายรัฐบาล ยกเว้นกรณีมีความจำเป็น และสอดคล้องกับนโยบายรัฐบาล กระทรวงการคลังอาจพิจารณาการค้ำประกันให้เป็นรายกรณีได้
(2) เป็นการกู้เงินที่มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นเงินทุนหมุนเวียนหรือเพื่อเสริมสภาพคล่องให้แก่หน่วยงานที่ราคาสินค้าและบริการอยู่ภายใต้การควบคุมตามนโยบายรัฐบาล หรือจำเป็นต้องใช้เงินกู้เพื่อดำเนินการตามนโยบายรัฐบาล
(3) เป็นการกู้เงินจากสถาบันการเงินระหว่างประเทศ รัฐบาลต่างประเทศหรือสถาบันการเงินของรัฐบาลต่างประเทศที่กำหนดเงื่อนไขให้กระทรวงการคลังค้ำประกัน
(4) เป็นการกู้เงินในขณะที่สภาวะตลาดการเงินไม่เอื้ออำนวย หากกระทรวงการคลังไม่ ค้ำประกันเงินกู้ให้แก่หน่วยงานอาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อภาครัฐ
(5) เป็นการกู้เงินซึ่งคณะรัฐมนตรีมีมติให้รัฐบาลรับภาระทั้งหมดหรือบางส่วน
(6) เป็นการกู้เงินเพื่อปรับโครงสร้างหนี้ซึ่งกระทรวงการคลังเคยค้ำประกัน (ร่างข้อ 3)
2.2 ห้ามมิให้กระทรวงการคลังค้ำประกันการชำระหนี้เงินกู้ต่าง ๆ ในกรณีดังต่อไปนี้
(1) กรณีการกู้เงินของรัฐวิสาหกิจที่มิได้ประกอบกิจการอันเป็นสาธารณูปโภคและมีผลประกอบการขาดทุนติดต่อกันเกินสามปี เว้นแต่กรณีการกู้เงินของรัฐวิสาหกิจในระหว่างยุบเลิกกิจการตามมติคณะรัฐมนตรีให้กระทรวงการคลังค้ำประกันได้
(2) กรณีหน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือสถาบันการเงินภาครัฐอยู่ระหว่างผิดนัดชำระหนี้เงินกู้ต่อแหล่งเงินกู้ใดๆ (ร่างข้อ 4)
2.3 ในปีงบประมาณหนึ่งกระทรวงการคลังจะค้ำประกันได้ไม่เกินร้อยละยี่สิบของงบประมาณรายจ่ายประจำปี แต่ต้องไม่เกินกรอบวงเงินค้ำประกันตามแผนการบริหารหนี้สาธารณะประจำปีงบประมาณที่คณะรัฐมนตรีอนุมัติ (ร่างข้อ 6)
2.4 เมื่อคณะรัฐมนตรีอนุมัติแผนการบริหารหนี้สาธารณะประจำปีงบประมาณแล้วให้กระทรวงการคลังดำเนินการพิจารณาแหล่งเงินกู้ อัตราดอกเบี้ย และระยะเวลาของการกู้เงิน รวมถึงการอื่นใดที่เกี่ยวข้องตามความเหมาะสมและเป็นประโยชน์ต่อการบริหารหนี้สาธารณะ และในการค้ำประกันการชำระหนี้เงินกู้ ให้กระทรวงการคลังเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการค้ำประกันหรือค่าธรรมเนียมอื่นใดได้ในอัตราและเงื่อนไขที่กำหนดในกฎกระทรวงว่าด้วยการกำหนดอัตราและเงื่อนไขการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการค้ำประกันของกระทรวงการคลัง (ร่างข้อ 7)
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 9 มีนาคม 2553--จบ--