รายงานผลความก้าวหน้าการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี

คณะรัฐมนตรีรับทราบรายงานผลความก้าวหน้าการดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี เรื่องแนวทางแก้ไขปัญหาที่ดินทำกินเกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ (กษ.) เสนอ ดังนี้

สาระสำคัญของเรื่อง

กษ. โดย ส.ป.ก. ได้ดำเนินการตามมติคณะรัฐมนตรี (3 กุมภาพันธ์ 2552) โดยมีรายละเอียด ดังนี้

1. ผลการดำเนินงาน

1.1 ส.ป.ก. ได้ตรวจสอบการมีที่ดินทำกิน การได้รับการจัดที่ดินจากหน่วยงานรัฐแล้วส่งรายชื่อสมาชิกให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมจังหวัด (ส.ป.ก. จังหวัด) จำนวน 21 จังหวัด

1.2 ส.ป.ก. จังหวัดได้ประกาศกำหนดพื้นที่จัดซื้อที่ดินและประกาศให้เสนอขายที่ดินแล้ว จำนวน 21 จังหวัด

1.3 รับคำเสนอขายที่ดิน จำนวน 21 จังหวัด เนื้อที่ประมาณ 20,401 — 3 — 99 ไร่

1.4 เกษตรกรมาตรวจสอบสิทธิ จำนวน 1,451 ราย ปรากฏว่า

                 - สละสิทธิ์             จำนวน    16      ราย
                 - คุณสมบัติไม่ครบ        จำนวน    69      ราย
                 - คุณสมบัติครบ          จำนวน    1,366   ราย

1.5 ส.ป.ก. จังหวัดดำเนินการตามขั้นตอนตามระเบียบคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการจัดหาที่ดินและจัดหาที่ดินให้แก่กลุ่มเกษตรกรที่ได้รับความช่วยเหลือเรื่องที่ดินทำกินตามมติคณะรัฐมนตรี พ.ศ. 2552 โดยมีเกษตรกรที่แสดงความประสงค์และพึงพอใจในที่ดินที่มีผู้เสนอขาย จำนวน 651 ราย เนื้อที่ประมาณ 9,426-1-62 ไร่

1.6 ส.ป.ก. จังหวัดสามารถดำเนินการจัดหาที่ดินเพื่อนำมาจัดซื้อและจัดที่ดินให้เกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค ดังนี้

1.6.1 ที่ดินที่ตั้งอยู่ในเขตปฏิรูปที่ดิน

คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัดเห็นชอบแผนการจัดซื้อที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินเพื่อจัดให้เกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค รวม 8 จังหวัด จำนวน 155 ราย เนื้อที่ประมาณ 2,119-1-78 ไร่

จังหวัดนครพนมดำเนินการจัดซื้อที่ดินเพื่อจัดให้เกษตรกร จำนวน 2 ราย จำนวน 1 แปลง เนื้อที่ 24-2-86 ไร่ ส่วนจังหวัดที่เหลืออยู่ระหว่างการรังวัดสอบเขตแปลงที่ดิน

1.6.2 ที่ดินที่ตั้งอยู่นอกเขตปฏิรูปที่ดิน

คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) มีมติอนุมัติกำหนดเขตที่ดินในท้องที่ต่าง ๆ เฉพาะพื้นที่ตามหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินของกรมที่ดินที่จะดำเนินการจัดซื้อ จำนวน 3 จังหวัด จำนวน 281 ราย เนื้อที่ประมาณ 3,752-1-95 ไร่ ให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินต่อไป ทั้งนี้ ส.ป.ก. ยังไม่สามารถดำเนินการจัดซื้อที่ดินเพื่อมาจัดให้แก่เกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาคได้ เนื่องจากต้องดำเนินการตราพระราชกฤษฎีกาให้พื้นที่ที่จะจัดซื้อที่ดินเป็นเขตปฏิรูปที่ดินจึงจะมีอำนาจจัดซื้อที่ดินได้ตามกฎหมาย

2. ปัญหาอุปสรรค

2.1 ความไม่เป็นเอกภาพของสภาประชาชน 4 ภาค ทำให้เกิดความขัดแย้งในการดำเนินงานด้านต่างๆ แบ่งเป็นกลุ่ม แต่ละกลุ่มไม่ให้การยอมรับซึ่งกันและกัน ตัวแทนสมาชิกเกษตรกรแต่ละจังหวัดที่ได้รับการคัดเลือกไม่เป็นที่ยอมรับของเกษตรกรอีกฝ่าย/กลุ่ม มีการจัดกลุ่มมวลชนต่อต้านการดำเนินงานของอีกฝ่าย/กลุ่ม

2.2 ที่ดินที่จะดำเนินการจัดซื้อมิได้อยู่ในเขตปฏิรูปที่ดินต้องดำเนินการตราพระราชกฤษฎีกาให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินก่อนจึงจะมีอำนาจจัดซื้อตามกฎหมาย

2.3 การรังวัดสอบเขตที่ดินแปลงที่จะจัดซื้อ เจ้าของที่ดินต้องไปยื่นขอรังวัดสอบเขตที่สำนักงานที่ดินแห่งท้องที่ แต่เนื่องจากเจ้าหน้าที่มีภารกิจมากจึงต้องใช้ระยะเวลานานในการดำเนินงาน ทำให้เกิดความล่าช้าในการจัดซื้อที่ดินให้แก่เกษตรกร

2.4 ราคาเสนอขยายที่ดินเกินราคาหนึ่งเท่าครึ่งของราคาประเมินที่ดินและเกินราคาซื้อขายที่ดินบริเวณใกล้เคียงตามความเป็นจริงย้อนหลังไม่เกิน 1 ปี นับจากวันที่คณะรัฐมนตรี มีมติตามข้อ 13.3 และ 13.4 ของระเบียบคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขในการจัดหาที่ดินและจัดหาที่ดินให้แก่กลุ่มเกษตรกรที่ได้รับความช่วยเหลือเรื่องที่ดินทำกินตามมติคณะรัฐมนตรี พ.ศ. 2552 ไม่มีบทบัญญัติที่จะเป็นทางออกในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ จำต้องมีการแก้ไขเพิ่มเติมระเบียบคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมดังกล่าวก่อนจึงจะสามารถดำเนินการจัดซื้อที่ดินให้แก่เกษตรกรได้

2.5 สภาประชาชน 4 ภาค ได้ทำการจัดส่งรายชื่อเกษตรกรที่ไม่ได้เป็นผู้ที่มีรายชื่อตามบัญชีรายชื่อ จำนวน 1,889 ราย ที่ได้รับความช่วยเหลือตามมติคณะรัฐมนตรีมายัง ส.ป.ก. เพื่อขอรับการจัดที่ดินแทนสมาชิกเกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค ที่ได้รับความช่วยเหลือแต่ยังไม่มารับการตรวจสอบสิทธิ ทำให้เจ้าหน้าที่ ส.ป.ก. จังหวัดต้องใช้เวลาในการตรวจสอบความถูกต้องว่าเป็นผู้มีสิทธิที่ได้รับความช่วยเหลือเฉพาะตามบัญชีรายชื่อ จำนวน 1,889 ราย ตามมติคณะ รัฐมนตรีเท่านั้น

3. แนวทางแก้ไข

3.1 กรรมการฝ่ายราชการได้ชี้แจงให้เข้าใจถึงความสามัคคีปรองดอง และการประสานประโยชน์ร่วมกันของทุกฝ่าย / กลุ่ม ในสภาประชาชน 4 ภาค

3.2 ให้ ส.ป.ก. ดำเนินการจัดหาที่ดินที่เจ้าของที่ดินมีความประสงค์จะขายที่ดินที่อยู่ในเขตปฏิรูปที่ดินเป็นหลักและดำเนินการหาแนวทางแก้ไขในการลดขั้นตอนการตราพระราชกฤษฎีกากำหนดเขตปฏิรูปที่ดินในกรณีที่เจ้าของประสงค์จะขายอยู่นอกเขตปฏิรูปที่ดิน

3.3 ประสานกระทรวงมหาดไทยแจ้งหน่วยงานในสังกัดพิจารณาให้ความร่วมมือในการดำเนินการแก้ไขปัญหาที่ดินทำกินให้แก่เกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค

3.4 คปก. ได้มีมติอนุมัติแก้ไขเพิ่มเติมระเบียบคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการจัดหาที่ดินฯ ข้อ 13 โดยเพิ่มเติมข้อความ ดังนี้ “ในกรณีที่มีเหตุผลและความจำเป็นที่จะต้องจัดซื้อที่ดินที่มีราคาสูงกว่าข้อ 13.4 แต่ไม่เกินราคาที่ดินต่อไร่ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อคณะอนุกรรมการจัดหาที่ดินและคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัดเห็นชอบตามข้อ 15 แล้ว ให้นำเสนอ คปก.

3.5 ให้ความช่วยเหลือเกษตรกรสภาประชาชน 4 ภาค เฉพาะตามบัญชีรายชื่อ จำนวน 1,889 ราย ตามมติคณะรัฐมนตรี ส่วนเกษตรกรที่ไม่มีที่ดินทำกินรายใหม่ที่ขอให้ไปยื่นคำร้องขอที่ดินทำกินที่ ส.ป.ก. จังหวัด เพื่อตรวจสอบคุณสมบัติและรวบรวมรายชื่อเสนอ ส.ป.ก. เพื่อพิจารณาให้ความช่วยเหลือต่อไป

--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 29 มิถุนายน 2553--จบ--