คณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้อธิบดีกรมศุลกากรเป็นผู้ลงนามบันทึกความเข้าใจสำหรับการดำเนินโครงการนำร่องในการอำนวยความสะดวกด้านศุลกากรด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ณ จุดเดียวของอาเซียน (Memorandum of Understanding on the Implementation of the ASEAN Single Window Pilot Project) และอนุมัติให้กระทรวงการต่างประเทศ (กต.) จัดทำหนังสือมอบอำนาจเต็ม (Full Powers) ในการลงนามต่อไป ตามที่กระทรวงการคลังเสนอ
สาระสำคัญของเรื่อง
กระทรวงการคลัง (กค.) รายงานว่า
1. ประเทศสมาชิกอาเซียนได้ลงนามในความตกลงว่าด้วยการอำนวยความสะดวกด้านศุลกากรด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ณ จุดเดียวของอาเซียน และพิธีสารว่าด้วยการอำนวยความสะดวกด้านศุลกากรด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ณ จุดเดียวของอาเซียนแล้ว
2. ในระยะเริ่มต้นประเทศสมาชิกอาเซียนจะดำเนินโครงการนำร่องในการนำระบบ ASEAN Single Window มาใช้ โดยได้มีการยกร่างบันทึกความเข้าใจสำหรับการดำเนินโครงการนำร่องในการอำนวยความสะดวกด้านศุลกากรด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ณ จุดเดียวของอาเซียน ซึ่งประเทศที่ลงนามในบันทึกความเข้าใจดังกล่าวจะมีทั้งในฐานะผู้เข้าร่วม (Participant) และผู้สังเกตการณ์ (Observer) สำหรับประเทศไทยนั้นจะลงนามในฐานะผู้เข้าร่วมและในชั้นนี้ประเทศสมาชิกอาเซียนส่วนใหญ่เห็นว่าควรให้อธิบดีศุลกากรของประเทศสมาชิกอาเซียนเป็นผู้ลงนามในบันทึกความเข้าใจดังกล่าว เว้นแต่มาเลเซียและอินโดนีเซีย สำหรับประเทศมาเลเซียผู้ลงนาม คือ Secretary General, Ministry of International Trade and Industry ส่วนประเทศอินโดนีเซียผู้ลงนาม คือ Deputy Minister for Trade and Industry Coordinating Ministry for Economic Affairs
3. ร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวมีสาระสำคัญเกี่ยวกับการทดสอบต้นแบบทางเทคนิคในการแลกเปลี่ยนข้อมูลและสารสนเทศด้วยข้อมูลและสารสนเทศทดสอบโดยการใช้เอกสารสารสนเทศ ข้อมูล และการประมวลผลที่มีมาตรฐานและมีความง่าย อีกทั้งมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารสำหรับการแลกเปลี่ยนข้อมูลดังกล่าวในระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียน และการดำเนินโครงการนำร่องดังกล่าวนี้เป็นการทดสอบระบบ ASEAN Single Window ก่อนที่จะมีการดำเนินการจัดตั้งระบบ ASEAN Single Window ที่มีการปฏิบัติงานจริงในอนาคตสำหรับระบบ National Single Window ของประเทศไทยนั้นได้ดำเนินการในระยะแรกแล้ว และมีความพร้อมพอสมควรที่จะเข้าร่วมโครงการนำร่องดังกล่าวในฐานะผู้เข้าร่วม
4. สำนักเลขาธิการอาเซียนได้เร่งรัดให้ประเทศสมาชิกอาเซียนทั้งหลายดำเนินขั้นตอนภายในของแต่ละประเทศให้แล้วเสร็จโดยเร็ว และเมื่อประเทศสมาชิกอาเซียนทั้งหลายดำเนินขั้นตอนภายในของแต่ละประเทศเรียบร้อยแล้ว สำนักเลขาธิการอาเซียนจะดำเนินการให้มีการลงนามในร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวโดยเร็วต่อไป
5. กรมศุลกากรได้มีหนังสือหารือกรมสนธิสัญญาและกฎหมาย กต. ว่าการลงนามในร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวจะต้องได้รับความเห็นชอบของรัฐสภาตามมาตรา 190 วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยหรือไม่ ซึ่งกรมสนธิสัญญาและกฎหมายแจ้งว่า ร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวน่าจะเป็นหนังสือสัญญาตามมาตรา 190 ของรัฐธรรมนูญฯ และโดยที่ขณะนี้ยังไม่มีกฎหมายว่าด้วยการกำหนดขั้นตอนและวิธีการจัดทำหนังสือสัญญาตามที่รัฐธรรมนูญฯ กำหนด จึงเห็นควรใช้แนวปฏิบัติที่ผ่านมา กล่าวคือส่วนราชการเจ้าของเรื่องต้องเป็นผู้พิจารณาให้ความเห็นในเรื่องนี้ต่อคณะรัฐมนตรี และส่วนราชการที่เกี่ยวข้องจะต้องให้ความเห็นชอบประกอบเพื่อพิจารณาด้วย และในส่วนของกรมสนธิสัญญาและกฎหมายนั้นเห็นว่า ร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวไม่น่าจะเป็นหนังสือสัญญาที่มีบทเปลี่ยนแปลงอาณาเขตหรือเขตพื้นที่นอกอาณาเขตซึ่งประเทศไทยมีสิทธิอธิปไตย หรือมีเขตอำนาจตามหนังสือสัญญาหรือตามกฎหมายระหว่างประเทศ หรือมีผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจหรือสังคมของประเทศอย่างกว้างขวาง หรือมีผลผูกพันทางด้านการค้า การลงทุน หรืองบประมาณของประเทศไทยอย่างมีนัยสำคัญ
6. กค. เห็นว่า ร่างบันทึกความเข้าใจดังกล่าวไม่น่าที่จะเป็นหนังสือสัญญาที่มีบทเปลี่ยนแปลงอาณาเขตหรือเขตพื้นที่นอกอาณาเขตซึ่งประเทศไทยมีสิทธิอธิปไตย หรือมีเขตอำนาจตามหนังสือสัญญาหรือตามกฎหมายระหว่างประเทศ หรือมีผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจหรือสังคมของประเทศอย่างกว้างขวาง หรือมีผลผูกพันทางด้านการค้า การลงทุน หรืองบประมาณของประเทศไทยอย่างมีนัยสำคัญ ตามความเห็นของกรมสนธิสัญญาและกฎหมาย และไม่ต้องออกพระราชบัญญัติเพื่อให้การเป็นไปตามหนังสือสัญญาแต่อย่างใด
--ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ (นายกรัฐมนตรี) วันที่ 28 กันยายน 2553--จบ--