ร่าง
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
หมวด 5
หลักการพื้นฐานในการกำหนดนโยบายของรัฐ
มาตรา 72 บทบัญญัติในหมวดนี้มีไว้เพื่อเป็นแนวทางสำหรับการตรากฎหมายและการกำหนดน โยบายในการบริหารราชการแผ่นดิน
มาตรา 73 รัฐต้องพิทักษ์รักษาไว้ซึ่งสภาบันพระมหากษัตริย์ เอกราช และบูรณภาพแห่งอาณา เขต
มาตรา 74 รัฐต้องจัดให้มีกำลังทหารไว้เพื่อรักษาเอกราช ความมั่นคงของรัฐ สถาบันพระ มหากษัตริย์ การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และการพัฒนาประเทศ
มาตรา 75 รัฐต้องให้ความอุปถัมภ์และคุ้มครองพุทธศาสนาและศาสนาอื่นส่งเสริมความเข้าใจ อันดีและความสมานฉันท์ระหว่างศาสนิกชนของทุกศาสนา รวมทั้งสนับสนุนการนำหลักธรรมของศาสนาใช้ เพื่อพัฒนาคุณธรรมและคุณภาพชีวิต
มาตรา 76 รัฐต้องส่งเสริมสัมพันธไมตรีกับนานาประเทศ และถือหลักในการปฏิบัติต่อกัน อย่างเสมอภาค
มาตรา 77 รัฐต้องดูแลให้มีการปฏิบัติตามกฎหมาย คุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคล จัดระ บบงานของกระบวนการยุติธรรมให้มีประสิทธิภาพและอำนวยความยุติธรรมแก่ประชาชนอย่างเท่าเทียมกัน รวมทั้งจัดระบบราชการและงานของรัฐอย่างอื่นให้มีประสิทธภาพเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชน
มาตรา 78 รัฐต้องส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดนโยบายและการตัดสิน ใจทางการเมืองทุกระดับ
มาตรา 79 รัฐต้องจัดให้มีแผนพัฒนาการเมือง จัดทำมาตรฐานทางคุณธรรมและจริยธรรม ของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ข้าราชการ และพนักงานหรือลูกจ้างอื่นของรัฐ เพื่อป้องกันการทุจริต และประพฤติมิชอบ และเสริมสร้างความมีประสิทธิภาพ
มาตรา 80 รัฐต้องกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นพึ่งตนเองและตัดสินใจในกิจการท้องถิ่นได้เอง พัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่นและระบบสาธาณูปโภคและสาธารณูปการในท้องถิ่นให้ทั่วถึงและเท่าเทียมกันทั่วประ เทศ รวมทั้งอาจพัฒนาจังหวัดที่มีความพร้อมให้เป็นองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดใหญ่โดยคำนึงถึงเจต นารมณ์ของประชาชนในจังหวัดนั้น
มาตรา 81 รัฐต้องจัดการศึกษาและสนับสนุนให้เอกชนจัดการศึกษาให้เกิดความรู้คู่คุณธรรม สร้างเสริมความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตย สนับสนุนการค้นคว้าวิจัย
พัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาประเทศ และส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรมของชาติ
มาตรา 82 รัฐต้องจัดและส่งเสริมการสาธารณสุขให้ประชาชนได้รับบริการที่ได้มาตรฐานและ มีประสิทธิภาพอย่างทั่วถึง
มาตรา 83 รัฐต้องส่งเสริมและสนับสนุนให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการบำรุงรักษาและใช้ประ โยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและยั่งยืน
มาตรา 84 รัฐต้องดำเนินการให้มีการกระจายรายได้ให้เป็นธรรมสงเคราะห์คนชรา ผู้ยาก ไร้และผู้ด้อยโอกาสให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและพึ่งตนเองได้
มาตรา 85 รัฐต้องจัดระบบการถือครองที่ดิน และการใช้ที่ดินและแหล่งน้ำเพื่อเกษตรกรรม ให้เกษตรกรอย่างทั่วถึง และรักษาผลประโยชน์ของเกษตรกรในการผลิต และการตลาดสินค้าเกษตรให้ ได้รับผลตอบแทนสูงสุด
มาตรา 86 รัฐต้องสนับสนุนระบบเศรษฐกิจแบบเสรี วางมาตรการให้มีการแข่งขันอย่างเป็น ธรรม คุ้มครองผู้บริโภค และป้องกันการผูกขาดตัดตอนทั้งทางตรงและทางอ้อม รวมทั้งลดกฎหมายและกฎ เกณฑ์ที่ควบคุมธุรกิจที่ไม่สอดคล้องกับความจำเป็นทางเศรษฐกิจลง และต้องไม่ประกอบกิจการแข่งขันกับ เอกชน เว้นแต่มีความจำเป็นเพื่อประโยชน์ในการรักษาความมั่นคงของรัฐ รักษาผลประโยชน์ส่วนรวม หรือการจัดให้มีการสาธารณูปโภค
มาตรา 87 ในการแถลงนโยบายต่อรัฐสภาตามมาตรา 207 คณะรัฐมนตรี ที่จะเข้าบริหาร ราชการแผ่นดิน ต้องชี้แจงต่อรัฐสภาให้ชัดแจ้งว่าจะพยายามดำเนินการเพื่อบริหารราชการแผ่นดินให้เป็น ไปตามหลักการพื้นฐานในการกำหนดนโยบายของรัฐตามที่บัญญัติไว้ในหมวดนี้ และต้องจัดทำรายงาน เสนอต่อรัฐสภาปีละหนึ่งครั้งแสดงผลการดำเนินการ รวมทั้งปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินการดังกล่าว เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนทราบ
--คณะกรรมาธิการประชาสัมพันธ์สภาร่างรัฐธรรมนูญ--
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
หมวด 5
หลักการพื้นฐานในการกำหนดนโยบายของรัฐ
มาตรา 72 บทบัญญัติในหมวดนี้มีไว้เพื่อเป็นแนวทางสำหรับการตรากฎหมายและการกำหนดน โยบายในการบริหารราชการแผ่นดิน
มาตรา 73 รัฐต้องพิทักษ์รักษาไว้ซึ่งสภาบันพระมหากษัตริย์ เอกราช และบูรณภาพแห่งอาณา เขต
มาตรา 74 รัฐต้องจัดให้มีกำลังทหารไว้เพื่อรักษาเอกราช ความมั่นคงของรัฐ สถาบันพระ มหากษัตริย์ การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และการพัฒนาประเทศ
มาตรา 75 รัฐต้องให้ความอุปถัมภ์และคุ้มครองพุทธศาสนาและศาสนาอื่นส่งเสริมความเข้าใจ อันดีและความสมานฉันท์ระหว่างศาสนิกชนของทุกศาสนา รวมทั้งสนับสนุนการนำหลักธรรมของศาสนาใช้ เพื่อพัฒนาคุณธรรมและคุณภาพชีวิต
มาตรา 76 รัฐต้องส่งเสริมสัมพันธไมตรีกับนานาประเทศ และถือหลักในการปฏิบัติต่อกัน อย่างเสมอภาค
มาตรา 77 รัฐต้องดูแลให้มีการปฏิบัติตามกฎหมาย คุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคล จัดระ บบงานของกระบวนการยุติธรรมให้มีประสิทธิภาพและอำนวยความยุติธรรมแก่ประชาชนอย่างเท่าเทียมกัน รวมทั้งจัดระบบราชการและงานของรัฐอย่างอื่นให้มีประสิทธภาพเพื่อตอบสนองความต้องการของประชาชน
มาตรา 78 รัฐต้องส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดนโยบายและการตัดสิน ใจทางการเมืองทุกระดับ
มาตรา 79 รัฐต้องจัดให้มีแผนพัฒนาการเมือง จัดทำมาตรฐานทางคุณธรรมและจริยธรรม ของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ข้าราชการ และพนักงานหรือลูกจ้างอื่นของรัฐ เพื่อป้องกันการทุจริต และประพฤติมิชอบ และเสริมสร้างความมีประสิทธิภาพ
มาตรา 80 รัฐต้องกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นพึ่งตนเองและตัดสินใจในกิจการท้องถิ่นได้เอง พัฒนาเศรษฐกิจท้องถิ่นและระบบสาธาณูปโภคและสาธารณูปการในท้องถิ่นให้ทั่วถึงและเท่าเทียมกันทั่วประ เทศ รวมทั้งอาจพัฒนาจังหวัดที่มีความพร้อมให้เป็นองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นขนาดใหญ่โดยคำนึงถึงเจต นารมณ์ของประชาชนในจังหวัดนั้น
มาตรา 81 รัฐต้องจัดการศึกษาและสนับสนุนให้เอกชนจัดการศึกษาให้เกิดความรู้คู่คุณธรรม สร้างเสริมความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตย สนับสนุนการค้นคว้าวิจัย
พัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาประเทศ และส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรมของชาติ
มาตรา 82 รัฐต้องจัดและส่งเสริมการสาธารณสุขให้ประชาชนได้รับบริการที่ได้มาตรฐานและ มีประสิทธิภาพอย่างทั่วถึง
มาตรา 83 รัฐต้องส่งเสริมและสนับสนุนให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการบำรุงรักษาและใช้ประ โยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและยั่งยืน
มาตรา 84 รัฐต้องดำเนินการให้มีการกระจายรายได้ให้เป็นธรรมสงเคราะห์คนชรา ผู้ยาก ไร้และผู้ด้อยโอกาสให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและพึ่งตนเองได้
มาตรา 85 รัฐต้องจัดระบบการถือครองที่ดิน และการใช้ที่ดินและแหล่งน้ำเพื่อเกษตรกรรม ให้เกษตรกรอย่างทั่วถึง และรักษาผลประโยชน์ของเกษตรกรในการผลิต และการตลาดสินค้าเกษตรให้ ได้รับผลตอบแทนสูงสุด
มาตรา 86 รัฐต้องสนับสนุนระบบเศรษฐกิจแบบเสรี วางมาตรการให้มีการแข่งขันอย่างเป็น ธรรม คุ้มครองผู้บริโภค และป้องกันการผูกขาดตัดตอนทั้งทางตรงและทางอ้อม รวมทั้งลดกฎหมายและกฎ เกณฑ์ที่ควบคุมธุรกิจที่ไม่สอดคล้องกับความจำเป็นทางเศรษฐกิจลง และต้องไม่ประกอบกิจการแข่งขันกับ เอกชน เว้นแต่มีความจำเป็นเพื่อประโยชน์ในการรักษาความมั่นคงของรัฐ รักษาผลประโยชน์ส่วนรวม หรือการจัดให้มีการสาธารณูปโภค
มาตรา 87 ในการแถลงนโยบายต่อรัฐสภาตามมาตรา 207 คณะรัฐมนตรี ที่จะเข้าบริหาร ราชการแผ่นดิน ต้องชี้แจงต่อรัฐสภาให้ชัดแจ้งว่าจะพยายามดำเนินการเพื่อบริหารราชการแผ่นดินให้เป็น ไปตามหลักการพื้นฐานในการกำหนดนโยบายของรัฐตามที่บัญญัติไว้ในหมวดนี้ และต้องจัดทำรายงาน เสนอต่อรัฐสภาปีละหนึ่งครั้งแสดงผลการดำเนินการ รวมทั้งปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินการดังกล่าว เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนทราบ
--คณะกรรมาธิการประชาสัมพันธ์สภาร่างรัฐธรรมนูญ--