รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฯ ฉบับปัจจุบัน ร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฯ (วาระที่หนึ่ง) ร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฯ (วาระที่สอง) บันทึกประเด็น ความเห็นและข้อสังเกตุ
หมวด ๖ หมวด ๖ หมวด ๖
รัฐสภา รัฐสภา รัฐสภา
-------- -------- --------
ส่วนที่ ๔ ส่วนที่ ๕ ส่วนที่ ๕
บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง
--------------- --------------- ---------------
มาตรา ๑๕๒ ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณ มาตรา ๑๘๑ ร่างพระราชบัญญัติงบ มาตรา ๑๘๐ ร่างพระราชบัญญัติงบ
รายจ่ายประจำปีงบประมาณร่างพระราชบัญญัติงบ ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช
ประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราชบัญญัติโอนงบ บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช
ประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะต้องพิจารณาให้ บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะ บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะ
เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัติ ต้องพิจารณาให้เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่ ต้องพิจารณาให้เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่
ดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร
ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช
บัญญัตินั้นไม่เสร็จ ภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค บัญญัตินั้นไม่เสร็จภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค บัญญัตินั้นไม่เสร็จภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค
หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน
ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ
ดังกล่าวต่อวุฒิสภา ดังกล่าวต่อวุฒิสภา ดังกล่าวต่อวุฒิสภา
ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้องให้ ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้อง ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้อง
ความเห็นชอบ หรือไม่เห็นชอบภายในยี่สิบวัน นับแต่วัน ให้ความเห็นชอบหรือไม่ให้ความเห็นชอบภายในยี่สิบ ให้ความเห็นชอบหรือไม่ให้ความเห็นชอบภายในยี่สิบ
ที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึง วุฒิสภาโดยจะแก้ไขเพิ่ม วันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึงวุฒิสภา โดย วันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึงวุฒิสภา โดย
เติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว ให้ถือว่าวุฒิ จะแก้ไขเพิ่มเติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว จะแก้ไขเพิ่มเติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดัง
สภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระราชบัญญัตินั้น ใน ให้ถือว่าวุฒิสภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระราช กล่าวให้ถือว่าวุฒิสภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระ
กรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้ความเห็นชอบ ให้ บัญญัตินั้น ในกรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้ความ ราชบัญญัตินั้น ในกรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้
ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๓ เห็นชอบ ให้ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๑ ความเห็นชอบ ให้ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๓
ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่เห็น ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่เห็น ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่
ชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๔๘ วรรคสอง มาใช้ ชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๗๗ วรรคสอง มา เห็นชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๗๖ วรรคสอง
บังคับโดยอนุโลม ใช้บังคับโดยอนุโลม มาใช้บังคับโดยอนุโลม
ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ
ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช
บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช
บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน
ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการ หรือจำนวนใน ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการหรือจำนวนในราย ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการหรือจำนวนในราย
รายการใดมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลด หรือ การมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลดหรือตัดทอนราย การมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลดหรือตัดทอนราย
ตัดทอนรายจ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใด จ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้ จ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้
อย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้ (๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้ (๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้
(๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้ (๒) ดอกเบี้ยเงินกู้ (๒) ดอกเบี้ยเงินกู้
(๒) ดอกเบี้ยเงินกู้ (๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย (๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย
(๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย ในการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรหรือ ในการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรหรือ
ของคณะกรรมาธิการ การเสนอ การแปรญัตติ หรือ ของคณะกรรมาธิการ การเสนอ การแปรญัตติ หรือ
การกระทำด้วยประการใด ๆ ที่มีผลให้สมาชิก การกระทำด้วยประการใด ๆ ที่มีผลให้สมาชิกสภาผู้
รัฐสภาหรือกรรมาธิการ มีส่วนไม่ว่าโดยตรงหรือโดย แทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา หรือกรรมาธิการ มีส่วน
อ้อมในการใช้งบประมาณรายจ่าย จะกระทำมิได้ ไม่ว่าโดยตรงหรือโดยอ้อมในการใช้งบประมาณราย
ในกรณีที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือวุฒิ จ่าย จะกระทำมิได้
สภา มีจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำนวนสมาชิก ในกรณีที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือ
ทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของแต่ละสภา เห็นว่ามีการกระทำฝ่า สมาชิกวุฒิสภา มีจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของ
ฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้เสนอความเห็นต่อศาลรัฐ จำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของแต่ละสภา เห็นว่า
ธรรมนูญเพื่อพิจารณา และศาลรัฐธรรมนูญต้อง มีการกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้เสนอ
พิจารณาวินิจฉัยภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่ได้รับความ ความเห็นต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณา และศาลรัฐ
เห็นดังกล่าว ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่ามี ธรรมนูญต้องพิจารณาวินิจฉัยภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่
การกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้การเสนอ ได้รับความเห็นดังกล่าว ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญ
การแปรญัตติ หรือการกระทำดังกล่าวสิ้นผลไป วินิจฉัยว่ามีการกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก
ให้การเสนอ การแปรญัตติ หรือการกระทำดังกล่าวสิ้นผลไป
(ต่อ)
หมวด ๖ หมวด ๖ หมวด ๖
รัฐสภา รัฐสภา รัฐสภา
-------- -------- --------
ส่วนที่ ๔ ส่วนที่ ๕ ส่วนที่ ๕
บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง บทที่ใช้แก่สภาทั้งสอง
--------------- --------------- ---------------
มาตรา ๑๕๒ ร่างพระราชบัญญัติงบประมาณ มาตรา ๑๘๑ ร่างพระราชบัญญัติงบ มาตรา ๑๘๐ ร่างพระราชบัญญัติงบ
รายจ่ายประจำปีงบประมาณร่างพระราชบัญญัติงบ ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช
ประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราชบัญญัติโอนงบ บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช
ประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะต้องพิจารณาให้ บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะ บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สภาผู้แทนราษฎรจะ
เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัติ ต้องพิจารณาให้เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่ ต้องพิจารณาให้เสร็จภายในหนึ่งร้อยห้าวันนับแต่วันที่
ดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร ร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวมาถึงสภาผู้แทนราษฎร
ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช ถ้าสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราช
บัญญัตินั้นไม่เสร็จ ภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค บัญญัตินั้นไม่เสร็จภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค บัญญัตินั้นไม่เสร็จภายในกำหนดเวลาที่กล่าวในวรรค
หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน หนึ่ง ให้ถือว่าสภาผู้แทนราษฎรได้ให้ความเห็นชอบใน
ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ ร่างพระราชบัญญัตินั้น และให้เสนอร่างพระราชบัญญัติ
ดังกล่าวต่อวุฒิสภา ดังกล่าวต่อวุฒิสภา ดังกล่าวต่อวุฒิสภา
ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้องให้ ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้อง ในการพิจารณาของวุฒิสภา วุฒิสภาจะต้อง
ความเห็นชอบ หรือไม่เห็นชอบภายในยี่สิบวัน นับแต่วัน ให้ความเห็นชอบหรือไม่ให้ความเห็นชอบภายในยี่สิบ ให้ความเห็นชอบหรือไม่ให้ความเห็นชอบภายในยี่สิบ
ที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึง วุฒิสภาโดยจะแก้ไขเพิ่ม วันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึงวุฒิสภา โดย วันนับแต่วันที่ร่างพระราชบัญญัตินั้นมาถึงวุฒิสภา โดย
เติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว ให้ถือว่าวุฒิ จะแก้ไขเพิ่มเติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดังกล่าว จะแก้ไขเพิ่มเติมใด ๆ มิได้ ถ้าพ้นกำหนดเวลาดัง
สภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระราชบัญญัตินั้น ใน ให้ถือว่าวุฒิสภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระราช กล่าวให้ถือว่าวุฒิสภาได้ให้ความเห็นชอบในร่างพระ
กรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้ความเห็นชอบ ให้ บัญญัตินั้น ในกรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้ความ ราชบัญญัตินั้น ในกรณีเช่นนี้และในกรณีที่วุฒิสภาให้
ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๓ เห็นชอบ ให้ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๑ ความเห็นชอบ ให้ดำเนินการต่อไปตามมาตรา ๙๓
ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่เห็น ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่เห็น ถ้าร่างพระราชบัญญัติดังกล่าววุฒิสภาไม่
ชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๔๘ วรรคสอง มาใช้ ชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๗๗ วรรคสอง มา เห็นชอบด้วย ให้นำบทบัญญัติมาตรา ๑๗๖ วรรคสอง
บังคับโดยอนุโลม ใช้บังคับโดยอนุโลม มาใช้บังคับโดยอนุโลม
ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ ในการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบ
ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช ประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ ร่างพระราช
บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช บัญญัติงบประมาณรายจ่ายเพิ่มเติม และร่างพระราช
บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน บัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย สมาชิกสภาผู้แทน
ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการ หรือจำนวนใน ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการหรือจำนวนในราย ราษฎรจะแปรญัตติเพิ่มเติมรายการหรือจำนวนในราย
รายการใดมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลด หรือ การมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลดหรือตัดทอนราย การมิได้ แต่อาจแปรญัตติได้ในทางลดหรือตัดทอนราย
ตัดทอนรายจ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใด จ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้ จ่ายซึ่งมิใช่รายจ่ายตามข้อผูกพันอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้
อย่างหนึ่ง ดังต่อไปนี้ (๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้ (๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้
(๑) เงินส่งใช้ต้นเงินกู้ (๒) ดอกเบี้ยเงินกู้ (๒) ดอกเบี้ยเงินกู้
(๒) ดอกเบี้ยเงินกู้ (๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย (๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย
(๓) เงินที่กำหนดให้จ่ายตามกฎหมาย ในการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรหรือ ในการพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรหรือ
ของคณะกรรมาธิการ การเสนอ การแปรญัตติ หรือ ของคณะกรรมาธิการ การเสนอ การแปรญัตติ หรือ
การกระทำด้วยประการใด ๆ ที่มีผลให้สมาชิก การกระทำด้วยประการใด ๆ ที่มีผลให้สมาชิกสภาผู้
รัฐสภาหรือกรรมาธิการ มีส่วนไม่ว่าโดยตรงหรือโดย แทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา หรือกรรมาธิการ มีส่วน
อ้อมในการใช้งบประมาณรายจ่าย จะกระทำมิได้ ไม่ว่าโดยตรงหรือโดยอ้อมในการใช้งบประมาณราย
ในกรณีที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือวุฒิ จ่าย จะกระทำมิได้
สภา มีจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของจำนวนสมาชิก ในกรณีที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือ
ทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของแต่ละสภา เห็นว่ามีการกระทำฝ่า สมาชิกวุฒิสภา มีจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในสิบของ
ฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้เสนอความเห็นต่อศาลรัฐ จำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของแต่ละสภา เห็นว่า
ธรรมนูญเพื่อพิจารณา และศาลรัฐธรรมนูญต้อง มีการกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้เสนอ
พิจารณาวินิจฉัยภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่ได้รับความ ความเห็นต่อศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณา และศาลรัฐ
เห็นดังกล่าว ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่ามี ธรรมนูญต้องพิจารณาวินิจฉัยภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่
การกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก ให้การเสนอ ได้รับความเห็นดังกล่าว ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญ
การแปรญัตติ หรือการกระทำดังกล่าวสิ้นผลไป วินิจฉัยว่ามีการกระทำฝ่าฝืนบทบัญญัติตามวรรคหก
ให้การเสนอ การแปรญัตติ หรือการกระทำดังกล่าวสิ้นผลไป
(ต่อ)