สวัสดีปีใหม่ผู้อ่านทุกท่านค่ะ เพื่อให้สอดคล้องกับช่วงเวลาแห่งการเริ่มต้น คอลัมน์ "เลียบรั้ว เลาะโลก" ฉบับนี้ขอรวบรวมเทรนด์ใหม่ๆทางธุรกิจที่คาดว่าท่านผู้อ่านจะต้องเกี่ยวข้องด้วยมากขึ้นในปี 2559 รวมถึงปีถัดๆไปเพื่อเตรียมความพร้อมในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของภาวะแวดล้อมทางธุรกิจที่นับวันจะเปลี่ยนแปลงอย่างรุนแรงและรวดเร็วมากขึ้น
เทรนด์ในกลุ่มแรกที่ต้องกล่าวถึงเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมได้แก่ "lnternet of Things"ซึ่งก็คือการที่เครื่องใช้ไฟฟ้าและผลิตภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์จะสามารถปรับเปลี่ยนฟังก์ชั่นการทำงานได้เองโดยไม่เป็นภาระแก่ผู้ใช้งาน เช่น ตู้เย็นอัจฉริยะเมื่อตรวจพบว่าสินค้าในตู้เย็นหมดลงก็จะส่งคำสั่งไปยังระบบรับคำสั่งซื้อของร้านค้าเพื่อให้ส่งสินค้ามาให้"Big Data" เป็นการกล่าวถึงข้อมูลมหาศาล โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่ Social Media เติบโตอย่างแพร่หลาย ทำให้ในแต่ละวันมีการรับส่งและเผยแพร่ข้อมูลเป็นจำนวนมาก ซึ่งผู้ประกอบการที่มีระบบจัดการข้อมูลที่ชาญฉลาด จะสามารถแยกแยะและจัดการข้อมูลเพื่อนำมาใช้วิเคราะห์พฤติกรรมลูกค้าและกำหนดกลยุทธ์การตลาดได้อย่างทันท่วงที "4G"เป็นการสื่อสารข้อมูลผ่านทางโทรศัพท์เคลื่อนที่ที่มีความเร็วไม่ต่ำกว่า 100 Mbps หรือเร็วกว่า 3G ถึง 50 เท่าซึ่งจะทำให้การส่งผ่านข้อมูลที่มีปริมาณมาก อาทิ Streaming Media (วิดีโอออนไลน์) ทำได้รวดเร็วและเสถียรขึ้นตลอดจนเอื้อให้ธุรกิจออนไลน์ใหม่ๆ อาทิ Digital Banking, Hosting Service (บริการให้เช่าพื้นที่เก็บข้อมูลออนไลน์) และ Online Entertainment เติบโตยิ่งขึ้น
กลุ่มต่อไปเกี่ยวข้องกับรูปแบบธุรกิจใหม่ได้แก่ "Sharing Economy" เป็นธุรกิจที่เกิดจากการแบ่งปันสิ่งของที่เหลือใช้เพื่อนำมาให้เช่าหรือจำหน่ายผ่านทางระบบหรือ platform ที่ถูกพัฒนาขึ้นธุรกิจรูปแบบนี้ทำให้เกิดธุรกรรมระหว่างผู้บริโภคกับผู้บริโภค (C to C) มากขึ้นจากเดิมธุรกิจส่วนใหญ่มักอยู่ในรูปแบบผู้ประกอบการกับผู้บริโภค (B to C) หรือผู้ประกอบการกับผู้ประกอบการ (B to B) กล่าวคือต่อไปผู้บริโภคทุกคนจะสามารถเป็นผู้ประกอบการได้ไม่ยาก "lndustry 4.0" เป็นการเรียกยุคที่ 4 ของการพัฒนาอุตสาหกรรม จากยุคแรกที่ใช้เครื่องจักรไอน้ำ ไปสู่ยุคที่สองที่หันมาใช้เครื่องมือ/เครื่องจักรไฟฟ้า และยุคที่สามที่มีการนำระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ในภาคการผลิตสำหรับอุตสาหกรรมในยุคที่ 4 จะอยู่ในรูปแบบที่กระบวนการผลิตเป็นระบบอัตโนมัติ (Automation) โดยเครื่องจักรจะสามารถเรียนรู้และปรับกระบวนการผลิตให้มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับประเภทสินค้าได้เองโดยที่มนุษย์เข้าไปยุ่งเกี่ยวน้อยที่สุดขณะเดียวกันผู้ประกอบการสามารถติดตามและจัดการกระบวนการผลิตผ่านระบบออนไลน์โดยไม่จำเป็นต้องอยู่ที่โรงงาน อาทิเดิมสายการผลิตอาจผลิตสินค้าได้เพียงขนาดเดียว/สีเดียว/แบบเดียวแต่ในยุคที่ 4 เครื่องจักรจะสามารถปรับสายการผลิตอัตโนมัติให้รองรับการผลิตสินค้าได้ทุกรูปแบบทุกขนาดตามความต้องการของผู้บริโภคหรือคำสั่งซื้ออีกตัวอย่างหนึ่ง คือ โรงงานผลิตสินค้าสำเร็จรูปสามารถส่งคำสั่งซื้ออัตโนมัติไปยังโรงงานผลิตวัตถุดิบให้ดำเนินการผลิตและส่งวัตถุดิบกลับมาโดยมิต้องรอคำสั่งจากมนุษย์ ซึ่งเราเรียกโรงงานรูปแบบนี้ว่า Smart Factory
กลุ่มสุดท้ายที่ผู้เขียนขอนำเสนอเกี่ยวข้องกับการเงินรูปแบบใหม่ได้แก่ "Digital Banking"เป็นรูปแบบธุรกรรมทางการเงินผ่านระบบออนไลน์ไม่ต้องใช้สมุดบัญชีหรือเอกสารต่างๆซึ่งผู้อ่านหลายท่านคงเคยได้ใช้บริการทางการเงินในลักษณะนี้ไปบ้างแล้วทั้งผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่ เครื่องคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์สื่อสารพกพาต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นธุรกรรมด้านการโอนเงิน/ชำระเงิน/การลงทุนแต่ต่อไป Digital Banking จะขยายไปสู่บริการด้านสินเชื่อและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง จนอาจครอบคลุมบริการทางการเงินทั้งหมด ซึ่งจะอำนวยความสะดวกรวดเร็วและลดต้นทุนดำเนินการ ตลอดจนต้นทุนของ ภาคธุรกิจด้วย "Crowdfunding" เป็นการระดมทุนสาธารณะ อาจเป็นรูปแบบการระดมทุนแบบให้เปล่า หรือเป็นการร่วมลงทุนในธุรกิจที่ผู้ให้เงินทุนสนใจร่วมกันปัจจุบันใช้ช่องทางผ่านระบบอินเทอร์เน็ตทำให้สะดวกและแพร่หลายมากขึ้น ได้แก่ Kickstarter และ Indiegogo เว็บไซต์ที่ให้บริการ Crowdfunding ซึ่งรู้จักกันทั่วโลก
จะเห็นได้ว่าเทรนด์ต่างๆ ที่กล่าวถึงล้วนเกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีหรือนวัตกรรมใหม่ๆ แทบทั้งสิ้น ซึ่งจะเปลี่ยนโฉมหน้าชีวิตประจำวันและการดำเนินธุรกิจจากเดิมไปอย่างมากโดยบางอย่างเริ่มเป็นที่แพร่หลายแล้วท่านผู้อ่าน โดยเฉพาะที่เป็นผู้ประกอบการ จึงจำเป็นต้องเร่งเสริมความรู้หรือพัฒนาศักยภาพด้านเทคโนโลยีและการดำเนินธุรกิจรูปแบบใหม่ๆให้แก่กิจการของท่านเพื่อเป็นเขี้ยวเล็บในการฝ่าฟันและรับมือกับความท้าทายในโลกธุรกิจยุคใหม่ต่อไป
Disclaimer : คอลัมน์นี้เป็นข้อคิดเห็นส่วนบุคคล จึงไม่จำเป็นต้องสอดคล้องกับความคิดเห็นของ ธสน.
--ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย--