บทความในฉบับก่อนได้กล่าวถึงทางเลือกของผู้ส่งออกในการจัดการกับสินค้าที่ตกค้างหรือถูกทิ้งอยู่ที่ท่าเรือ ณ ประเทศปลายทาง จากการที่ผู้ซื้อปฏิเสธการรับมอบสินค้า ซึ่งเป็นสถานการณ์ที่สามารถเกิดขึ้นได้กับผู้ส่งออกไม่ว่าผู้ซื้อกับผู้ส่งออกจะตกลงค้าขายกันด้วยเงื่อนไขการชำระเงินแบบใด หรือแม้แต่ในกรณีที่ผู้ซื้อชำระเงินมาแล้วบางส่วนก็ตาม ดังนั้นเพื่อให้เห็นภาพที่ชัดเจนบทความฉบับนี้ จึงขอยกกรณีที่ผู้ส่งออกรายหนึ่งจัดการกับสินค้าของตนเมื่อถูกคู่ค้าปฏิเสธการรับมอบสินค้า
กรณีนี้เริ่มจากคุณพาณิชย์ (ผู้ส่งออก) ตกลงขายทุเรียนสดแก่คู่ค้า (ผู้ซื้อ) ในฮ่องกง โดยให้ผู้ซื้อโอนเงินมัดจำค่าสินค้ามาให้ก่อน 10% และชำระส่วนที่เหลือเมื่อสินค้าถึงท่าเรือในฮ่องกง แต่เมื่อคุณพาณิชย์ส่งออกทุเรียนสดไปถึงท่าเรือในฮ่องกงเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ก็เกิดเหตุการณ์ที่คาดไม่ถึง คือ คู่ค้าไม่ยอมชำระเงิน และไม่มารับสินค้าที่ท่าเรือ คุณพาณิชย์พยายามติดต่อคู่ค้าทั้งทางโทรศัพท์และ E-mail ก็ไม่สามารถติดต่อได้ ซึ่งได้สืบทราบภายหลังว่าเป็นเพราะคู่ค้าหันไปซื้อทุเรียนสดจากจีนแทน เนื่องจากราคาถูกกว่าที่ตกลงซื้อกับคุณพาณิชย์ จากเหตุการณ์ดังกล่าวนอกจากคุณพาณิชย์จะสูญเสียรายได้จากทุเรียนสดที่ส่งออกในล็อตนี้แล้ว คุณพาณิชย์ยังต้องเป็นผู้รับผิดชอบจัดการทุเรียนสดล็อตดังกล่าวที่ถูกทิ้งไว้ที่ท่าเรือด้วย และยิ่งทิ้งไว้นานเท่าไหร่ค่าใช้จ่ายก็ยิ่งเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะค่าดูแลตู้สินค้าที่สายเรือจะเรียกเก็บเพิ่มหากไม่มารับสินค้าภายในระยะเวลาที่กำหนด คุณพาณิชย์จึงมีระยะเวลาจำกัดในการตัดสินใจ
อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางความโชคร้าย ก็ยังมีความโชคดีอยู่จากการที่คุณพาณิชย์ได้ทำประกันการส่งออกไว้กับ EXIM BANK ซึ่งนอกจากคุณพาณิชย์จะได้รับชดเชยความเสียหายตามมูลค่าสินค้าที่ไม่ได้รับการชำระค่าสินค้าจากคู่ค้าอันเป็นไปตามข้อกำหนดในกรมธรรม์แล้ว หากคุณพาณิชย์จัดการกับสินค้าด้วยแนวทางตามที่ได้ปรึกษาและตัดสินใจร่วมกับ EXIM BANK คุณพาณิชย์ยังได้รับชดเชยค่าใช้จ่ายบางส่วนในการจัดการสินค้าที่ปลายทางเพิ่มเติม ทั้งนี้ ทางเลือกหลักๆ มี 3 แนวทาง คือ ขายต่อให้กับคู่ค้ารายใหม่ หรือส่งสินค้ากลับไทยเพื่อมาขายต่อให้คนอื่น หรือว่าทำลายสินค้าที่ท่าเรือฮ่องกงเลย
เมื่อพิจารณาทั้ง 3 แนวทาง ในเบื้องต้นคุณพาณิชย์ปรึกษากับทาง EXIM BANK ว่าจะเลือกที่จะขายทุเรียนสดให้กับคู่ค้ารายใหม่ เพื่อลดมูลค่าความเสียหาย อย่างไรก็ดี ทุเรียนสดครั้งนี้ขนส่งโดยตู้คอนเทนเนอร์แบบธรรมดา ทำให้เก็บรักษาได้ไม่นาน ระหว่างการพยายามติดต่อหาลูกค้ารายใหม่ ทุเรียนก็ทยอยเน่าเสีย คุณพาณิชย์ประเมินได้ทันทีว่าทุเรียนสดที่ส่งไปน่าจะเน่าเสียก่อนที่จะหาคู่ค้าใหม่มารับซื้อได้ หรือหากขนกลับมาไทยนอกจากของจะเน่าเสียก่อนที่จะมาถึงไทยแล้วยังมีค่าขนส่งกลับมาด้วย ท้ายที่สุดเมื่อได้ปรึกษากับ EXIM BANK แล้วคุณพาณิชย์จึงตัดสินใจเลือกจัดการกับทุเรียนสดของตนด้วยวิธีการทำลายสินค้าทั้งหมดที่ท่าเรือในฮ่องกง ซึ่งแม้จะมีค่าใช้จ่ายในการทำลายสินค้า แต่เมื่อเปรียบเทียบทุกแนวทางรวมถึงค่าใช้จ่ายทั้งหมดแล้วแนวทางนี้มีค่าใช้จ่ายรวมเบ็ดเสร็จน้อยที่สุด
ทั้งนี้ ความเสี่ยงจากการที่ผู้ซื้อปฏิเสธการรับมอบสินค้าอาจเกิดขึ้นได้กับสินค้าทุกประเภท ไม่เฉพาะสินค้าที่เน่าเสียง่าย เช่น ผักและผลไม้สด ซึ่งแต่ละแนวทางในการแก้ไขปัญหาต่างมีค่าใช้จ่ายเกิดขึ้น ทั้งนี้ ผู้ส่งออกสามารถลดความเสี่ยงหรือบรรเทาความเสียหายดังกล่าวลงได้ด้วยการใช้บริการประกันการส่งออก โดยสามารถติดต่อขอใช้บริการได้ที่ฝ่ายส่งเสริมการรับประกันการส่งออกและการลงทุน EXIM BANK โทร. 0 2271 3700 ต่อ 3920-3922
--ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย เดือนพฤษภาคม 2561--