ภาพรวมการลงทุน
สวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศที่มีความสำคัญในด้านการลงทุนในระดับนานาชาติมาเป็นระยะเวลานาน ทั้งในฐานะผู้ลงทุนและประเทศเจ้าบ้านสำหรับบริษัทต่างชาติ เหตุผลสำคัญเนื่องจากนโยบายของภาครัฐที่เปิดกว้างสำหรับการลงทุน ที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ใจกลางทวีปยุโรป ความ มั่นคงทางเศรษฐกิจการเมือง และความพร้อมทางโครงสร้างพื้นฐานที่สำคัญต่างๆ
นโยบายการลงทุน
สวิตเซอร์แลนด์มีนโยบายเปิดกว้างทางการลงทุนจากนานาชาติ ในรัฐธรรมนูญสวิสบัญญัติสิทธิขั้นพื้นฐานแก่ชาวสวิสและชาวต่างชาติอย่างเท่าเทียมกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สิทธิในการครอบครองทรัพย์สิน สิทธิในการจ้างงาน และเสรีภาพในด้านการค้า ชาวต่างชาติสามารถลงทุนได้ในทุกสาขาโดยไม่มีข้อจำกัด ยกเว้นกิจการที่ภาครัฐเป็นผู้ถือเอกสิทธิในการดำเนินการ
- ภายใต้นโยบายดังกล่าว นักลงทุนต่างชาติที่มีพักอาศัยในสวิสและมีใบอนุญาตทำงานหรือมีถิ่นอาศัยในสวิสอย่างถาวรสามารถเปิดบริษัทของตนเอง หรือเข้าถือหุ้น หรือเปิดดำเนินการสาขาได้เหมือนเช่นชาวสวิสทั่วไป
- สำหรับนักลงทุนต่างชาตินอกเหนือจากกรณีข้างต้นสามารถตั้งบริษัทในสวิสได้เช่นกัน ในกรณีที่มีการว่าจ้างชาวสวิสเข้าทำงาน โดยไม่จำเป็นต้องเป็นผู้ถือหุ้นและไม่มีการจำกัดสัดส่วนของผู้ถือหุ้นต่างชาติ
- อย่างไรก็ตาม รัฐบาลกลางของสวิสกำหนดให้ผู้ลงทุนในธุรกิจบางประเภทต้องมีใบอนุญาตพิเศษ (license or permit) หรือ
1. ธุรกิจธนาคาร ประกันภัยและนายหน้าในการลงทุน (investment brokers)
2. ธุรกิจการโรงแรมและร้านอาหาร (เฉพาะในบางรัฐ)
3. แพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกรและทนายความ
4. ธุรกิจการค้าและการบริการบางประเภท อาทิเช่น การจำหน่ายไวน์ บริษัทจัดหางาน เป็นต้น
อัตราภาษี
- ภาษีเงินได้นิติบุคคล ร้อยละ 13-25 ประกอบด้วยภาษีระดับประเทศและระดับท้องถิ่น
- ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ร้อยละ 11.1-34.5
- ภาษีมูลค่าเพิ่ม
(1) สำหรับอาหารและ non-food ร้อยละ 7.6 (เพิ่มเป็นร้อยละ 8 ตั้งแต่มกราคม 2554 เป็นต้นไป)
(2) อัตราพิเศษสำหรับโรงแรมและที่พักต่างๆ ร้อยละ 3.6 (เพิ่มเป็นร้อยละ 3.8 ตั้งแต่มกราคม 2554 เป็นต้นไป)
(3) อัตราพิเศษสำหรับสินค้าขั้นพื้นฐาน เช่น น้ำ เครื่องดื่ม เนื้อสัตว์ สิ่งพิมพ์และการบริการของสื่อวิทยุโทรทัศน์ที่ไม่ได้เป็นไปเพื่อการค้า ร้อยละ 2.4 (เพิ่มเป็นร้อยละ 2.5 ตั้งแต่มกราคม 2554 เป็นต้นไป)
หน่วยงานที่ดูแลการลงทุน
หน่วยงานที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องในด้านการลงทุนของสวิตเซอร์แลนด์ จำแนกออกได้เป็น 3 ระดับ คือ
- ระดับประเทศ รัฐบาลกลาง (Swiss Confederation) มีหน้าที่ในการรักษาภาพรวมการลงทุนของประเทศ การศึกษาวิเคราะห์ตลาดและการให้ข้อมูลในการลงทุน หน่วยงานที่มีหน้าที่เป็นโครงการที่เชื่อมั่นได้ว่าจะ
1. เป็นผลดีต่อตลาดแรงงานท้องถิ่น
2. เป็นโครงการสำคัญที่มีการลงทุนสูง
3. เป็นโครงการที่ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของท้องถิ่น ก่อให้เกิดการพัฒนา การจ้างงานและความหลากหลายของอุตสาหกรรม
มาตรการของรัฐบาลกลางในด้านการลงทุนแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. การลดหย่อนภาษี (tax relief or exemption)
2. การให้การรับรอง/ การรับประกัน (guarantees)
- ระดับรัฐ รัฐบาลของแต่ละรัฐมีอำนาจออกกฎหมายของตนเองโดยเป็นอิสระต่อกันแต่ต้องอยู่ในกรอบของรัฐธรรมนูญ ซึ่งส่งผลให้เกิดการแข่งขันอย่างเสรีระหว่างรัฐและนำไปสู่สภาพตลาดเสรีทางการลงทุนโดยรวมของประเทศ รัฐบาลของรัฐจึงมีบทบาทสำคัญในด้านการลงทุน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการดำเนินโครงการพัฒนาเศรษฐกิจต่างๆและการให้การสนับสนุนแก่ผู้ลงทุน ด้วยมาตรการซึ่งแตกต่างหลากหลายไปแต่ละท้องที่ โดยดำเนินการผ่านสำนักงานตัวแทนต่างๆ (รายละเอียดแนบ) นอกจากนั้น รัฐบาลของรัฐยังทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาแก่รัฐบาลกลาง ร่วมพิจารณา รวมทั้งให้ความร่วมมือในการให้การสนับสนุนผ่านมาตรการของรัฐบาลกลางอีกด้วย
- ระดับชุมชน หลังจากเกิดการลงทุนแล้ว หน่วยงานสำคัญที่ดูแลให้ความช่วยเหลือและประสานงานต่อจากรัฐบาลของรัฐคือ สำนักงานเขต (region) และเมือง (municipality)
สิทธิประโยชน์ด้านการลงทุน
มาตรการสำคัญในการส่งเสริมการลงทุนของสวิตเซอร์แลนด์ ได้แก่
- การลดหย่อนภาษี (tax relief or exemption) กฎหมาย Lex Bonny ของสวิสให้อำนาจรัฐบาลกลางและรัฐบาลของแต่ละรัฐในการพิจารณาลดหย่อนภาษีหรืองดเว้นภาษีเป็นระยะเวลามากที่สุด 10 ปี ให้แก่บริษัทที่เข้ามาลงทุนและจ้างงานในเขตที่เศรษฐกิจยังไม่เจริญเติบโตมากนัก
- การให้การรับรอง/ การรับประกัน (guarantees) โดยรัฐบาลออกหนังสือรับประกันแก่ธนาคารผู้ให้กู้ยืมมาลงทุนเป็นจำนวนไม่เกินหนึ่งในสามของค่าใช้จ่ายโครงการทั้งหมดเป็นระยะเวลามากที่สุด 8 ปี
อุตสาหกรรมที่มีศักยภาพ
- อุตสาหกรรมเวชภัณฑ์ สวิตเซอร์แลนด์ส่งออกผลิตภัณฑ์เวชภัณฑ์สู่ตลาดโลกเป็นอันดับหนึ่ง โดยมีมูลค่าการส่งออกเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่องถึงร้อยละ 18 ต่อปี สินค้าที่สำคัญ ได้แก่ ยา วัคซีน เซรุ่ม เลือด โดยส่งออกไปยังตลาดหลัก คือ สหรัฐอเมริกา เยอรมนี และฝรั่งเศส
- อุตสาหกรรมเครื่องจักรกล เป็นอุตสาหกรรมที่สำคัญเป็นอันดับสองของสวิส สินค้าสำคัญ ได้แก่ ส่วนประกอบเครื่องบิน ชิ้นส่วนของเครื่องจักร ประเทศคู่ค้าที่สำคัญ ได้แก่ เยอรมนี ฝรั่งเศส และสหรัฐอเมริกา ตามลำดับ
ธุรกิจไทยที่น่าจะมีศักยภาพ
- ธุรกิจร้านอาหารไทย อาหารไทยได้รับความนิยมในตลาดสวิสมากยิ่งขึ้นในช่วง 5-6 ปีที่ผ่านมา ผู้บริโภคชาวสวิสส่วนมากนิยมอาหารไทยเนื่องจากรสชาติกลมกล่อมและประกอบ ด้วยผักและเครื่องเทศต่างๆ ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ร้านอาหารไทยที่ได้รับความนิยมมักมีการจัดตกแต่งร้านอย่างสวยงามเพื่อดึงดูดลูกค้าระดับกลาง-บนเนื่องจากชาวสวิสมีฐานะความเป็นอยู่ค่อนข้างดี อย่างไรก็ตาม รัฐบาลของสวิสให้ความสำคัญกับการคุ้มครองผู้บริโภคอย่างมากและค่อนข้างเข้มงวดกับส่วนผสมของอาหารทุกประเภท เช่น ห้ามผสมสีหรือสารอื่นเจือปนในเส้นก๋วยเตี๋ยวอย่างเด็ดขาด ผู้ที่สนใจจะลงทุนในธุรกิจด้านนี้จึงความศึกษารายละเอียดกฎข้อบังคับต่างๆ ให้รอบคอบ
- ธุรกิจสปาไทย ได้รับความสนใจจากชาวสวิสเป็นอย่างมาก เนื่องจากประชาชนส่วนใหญ่มีฐานะทางเศรษฐกิจดี มีกำลังซื้อสูง จึงเป็นตลาดที่มีศักยภาพในการขยายธุรกิจสปาไทย โดยอาจเน้นการนวดเพื่อการผ่อนคลายหรือการนวดแบบรักษาเพื่อเจาะกลุ่มตลาดนักธุรกิจและนักการ
ธนาคารในเมืองหลักๆ ของสวิส เป็นต้น
ต้นทุนทางธุรกิจ
- ดอกเบี้ยเงินกู้เพื่อการลงทุน ธนาคารของสวิตเซอร์แลนด์ให้อัตราดอกเบี้ยเงินฝากสูงแต่คิดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ต่ำ โดยมีมูลค่าเฉลี่ยประมาณร้อยละ 1.5-2 ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับรายละเอียดของโครงการ
- ค่าจ้างแรงงาน แรงงานสวิสส่วนมากเป็นแรงงานชั้นสูง ค่าจ้างแรงงานสำหรับภาคอุตสาหกรรมโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 25.31 ยูโร/ ชั่วโมง จำแนกได้เป็น ค่าแรง 16.66 ยูโร/ ชั่วโมงและ ค่าสวัสดิการสังคม 8.65 ยูโร/ ชั่วโมง
- ค่าพลังงาน สำหรับภาคอุตสาหกรรม ค่าไฟฟ้าต่อหน่วยคิดเป็นมูลค่า 0.08 เหรียญสหรัฐต่อหนึ่งกิโลวัตต์ ซึ่งคาดว่าจะต่ำลงอีกในอนาคตเนื่องจากการเปิดเสรีด้านการผลิตและจำหน่ายไฟฟ้า นอกจากนั้นค่าน้ำมันของสวิตเซอร์แลนด์ยังมีราคาต่ำกว่าประเทศยุโรปอื่นค่อนข้างมาก
- ระยะเวลาในการติดต่อกับหน่วยงานของภาครัฐ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ให้ความสำคัญกับการบริหารต้นทุนด้านระยะเวลาในการดำเนินการติดต่อกับภาครัฐ เช่น การขออนุญาตต่างๆ การดำเนินการด้านภาษีและศุลกากร เป็นต้น โดยเน้นการดำเนินการอย่างมีประสิทธิภาพใน
ระยะเวลารวดเร็ว เพื่อให้ผู้ลงทุนสามารถประหยัดเวลาและทรัพยากรต่างๆ ได้มากยิ่งขึ้น
ความตกลงสำคัญด้านการลงทุน
- ความตกลงเพื่อการส่งเสริมและคุ้มครองการลงทุนระหว่างกัน ลงนามวันที่ 17 พ.ย.2540 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 ก.ค. 2542
- ข้อตกลงการยกเว้นการเก็บภาษีซ้ำซ้อน ลงนามวันที่ 12 ก.พ. 2539 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 19 ธ.ค. 2539
อุปสรรคด้านการลงทุน
การออกวีซ่าอนุญาตทำงานให้กับชาวต่างชาติจะค่อนข้างยุ่งยากและมีขั้นตอนซับซ้อน จำเป็นต้องแสดงเหตุผลความจำเป็นในการจ้างแทนที่จะใช้พนักงานท้องถิ่นชาวสวิส
รายชื่อหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง
LOCATION Switzerland
Stampfenbachstrasse 85
P.O. Box 651
CH-8035 Zurich
Tel.: +41 43 3005600
Fax: +41 43 3005605
Email: contact@locationswitzerland.ch
www.locationswitzerland.ch
Fiscal Information Office
Eigerstrasse 65
CH-3003 Bern
Tel.: +41 31 3227148
Fax: +41 31 3227349
www.estv.admin.ch
Cantonal Economic Promotion Agencies
1. Aargau
Aargau Services
Telli-Hochhaus
CH-5004 Aarau
Tel.: +41 62 8352440
Fax: +41 62 8352419
Email: aargau.services@ag.ch
www.aargauservices.ch
2. Appenzell Inner Rhodes
Office for Economic Affairs
Marktgasse 2
CH-9050 Appenzell
Tel.: +41 71 7889660
Fax: +41 71 7889669
Email: dominik.baldegger@vd.ai.ch
www.ai.ch
3. Appenzell Outer Rhodes
Business Promotion Agency
Kasernenstrasse 2
CH-9100 Herisau
Tel.: +41 71 3524350
Fax: +41 71 3524351
Email: info@wifoear.ch
www.wifoeAR.ch
4. Basel-Country & Basel-City
Basel Area Business Development
Aeschenvorstadt 36
CH-4010 Basel
Tel.: +41 61 2955000
Fax: +41 61 2955009
Email: info@baselarea.ch
www.baselarea.org
5. Bern
Bern Economic Development Agency
Muensterplatz 3
CH-3011 Bern
Tel.: +41 31 6334120
Fax: +41 31 6334088
Email: info@berneinvest.com
www.berneinvest.com
6. Fribourg
Fribourg Development Agency
Avenue de Beauregard 1
CH-1700 Fribourg
Tel.: +41 26 4258700
Fax: +41 26 4258701
Email: promfr@fr.ch
www.promfr.ch
7. Geneva
Geneva Economic Development Office
Rue des Battoirs 7
P.O. Box 740
CH-1211 Geneva 4
Tel.: +41 22 3883434
Fax: +41 22 3883199
Email: promotion@etat.ge.ch
www.geneva.ch
8. Glarus
Economic Promotion
Zwinglistasse 6
CH-8750 Glarus
Tel.: +41 55 6466614
Fax: +41 55 6466609
Email: kontakt@glarusnet.ch
www.glarusnet.ch
9. The Grisons
Economic Development Agency
Grabenstrasse 1
CH-7001 Chur
Tel.: +41 81 2572341
Fax: +41 27 2572192
Email: info@awt.gr.ch
www.awt.gr.ch
10. Jura
Development Economic Canton of Jura
12, Rue de la Pr?fecture
CH-2800 Del?mont
Tel.: +41 32 4205220
Fax: +41 32 4205221
Email: bde@jura.ch
www.jura.ch/eco
11. Lucerne
Representativ for Economic Development
Alpenquai 30
CH-6005 Lucerne
Tel.: +41 41 3674400
Fax: +41 41 3674401
Email: info@lucerne-business.ch
www.lucerne-business.ch
12. Neuchatel
Development Economic Canton of Neuchatel
Collegiale 3
CH-2001 Neuchatel
Tel.: +41 32 8896823
Fax: +41 32 8896295
Email: open@ne.ch
www.ne.ch/promeco
13. Nidwalden
Department for Economic Affairs
Dorfplatz 7a
CH-6370 Stans
Tel.: +41 41 6187664
Fax: +41 41 6187658
Email: wirtschaftsfoerderung@nw.ch
www.nwcontact.ch
14. Obwalden
Department of Public Economy
St.Antonistrasse 4
P.O. Box 1264
CH-6061 Sarnen
Tel.: +41 41 6666331
Fax: +41 41 6601149
Email: info@iow.ch
www.wfo.ch
15. St. Gallen
Business Development Agency
Davidstrasse 35
CH-9001 St. Gallen
Tel.: +41 71 2294893
Fax: +41 71 2293992
Email: beat.ulrich@sg.ch
www.location.sg.ch
16. Schaffhausen
Economic Promotion Canton Schaffhausen
Herrenacker 15
CH-8200 Schaffhausen
Tel.: +41 52 6740303
Fax: +41 52 6740609
Email: economic.promotion@generis.ch
www.economy.ch
17. Schwyz
Department of Economic Affairs
Business Promotion Office
Bahnhofstrasse 15
P.O. Box 1180
CH-6431 Schwyz
Tel.: +41 41 8191613
Fax: +41 41 8191619
Email: businesspromotion@sz.ch
www.sz.ch/economy
18. Solothurn
Business Development Centre
Canton of Solothurn
Untere Sternengasse 2
CH-4506 Solothurn
Tel.: +41 32 6279525
Fax: +41 32 6279592
Email: wifoe@awa.so.ch
www.locationsolothurn.ch
19. Thurgau
Economic Development Agency
Zuercherstrasse 183
CH-8510 Frauenfeld
Tel.: +41 51 7242606
Fax: +41 52 7242637
Email: info@wiftg.ch
www.wiftg.ch
20. Ticino
Economic Promotion Ticino
Viale S. Franscini 17
CH-6501 Bellinzona
Tel.: +41 91 8143541
Fax: +41 91 8144457
Email: info@copernico.ch
www.copernico.ch
21. Uri
Mr. Christoph Mueller
Department of Public Economy
Economic Development
Klauserstrasse 4
CH-6460 Altdorf
Tel.: +41 41 8752401
Fax: +41 41 8752412
Email: wirtschaft@ur.ch
www.ur.ch/wfu
22. Valais
Mrs. Joceline Pepin
Development Economic State of Valais
Villa de Riedmatten
Av. Ritz 1
CH-1951 Sion
Tel.: +41 27 6065018
Fax: +41 27 6065014
Email: devs@admin.vs.ch
www.devs.com, www.vs.ch/devs
23. Vaud
Development Economic
Canton of Vaud
Av. De Gratta-Paille 2
CH-1000 Lausanne 30
Tel.: +41 21 6411717
Fax: +41 21 6411718
Email: jean-frederic.berthoud@dev.ch
www.dews.com, www.dev.ch
24. Zug
Department of Economic Affairs
Canton of Zug
Economic Promotion
Aabachstrasse 5
P.O. Box 857
CH-6301 Zug
Tel.: +41 41 7285504
Fax: +41 41 7285509
Email: economy@zug.ch
www.zug.ch/economy
25. Zurich
Office for Economy and Labour of the Canton of Zurich
Economy Development
Walchestrasse 19
CH-8090 Zurich
Tel.: +41 43 2592613
Fax: +41 43 2595171
Email: standort@vd.zh.ch
www.awa.zh.ch
องค์กรภาคเอกชนที่สนับสนุนความช่วยเหลือ
- CTI Innovation Promotion Agency องค์กรสนับสนุนการถ่ายโอนเทคโนโลยีระหว่างภาคธุรกิจและมหาวิทยาลัยต่างๆ ของสวิสและให้ความช่วยเหลือบริษัทในระยะตั้งต้น โดยมีกองทุนสนับสนุนมูลค่าประมาณ 100 ล้านสวิสฟรังค์ต่อปีเพื่อให้การสนับสนุนแก่บริษัทที่ดำเนินกิจการ
- Technology parks and business incubator centers ให้ความสนับสนุนและช่วยเหลือแก่บริษัทที่เพิ่งก่อตั้งในระยะแรกเริ่มในรูปแบบต่างๆ เช่น การเช่าอสังหาริมทรัพย์ในอัตราพิเศษการสนับสนุนด้านโครงสร้างพื้นฐานและคำแนะนำต่างๆ นอกจากนั้นบริษัทยังสามารถใช้
ประโยชน์จากเครือข่ายต่างประเทศทั่วทั้งยุโรปอีกด้วย
1. www.locationswitzerland.com LOCATION Switzerland/Swiss Business Hub USA
2. www.taxation.ch
3. สถานเอกอัครราชทูตสวิตเซอร์แลนด์ ประจำประเทศไทย
สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ นครแฟรงก์เฟิร์ต
ที่มา: http://www.depthai.go.th