1. บริษัทผู้ร่วมลงทุน ขนาด และมูลค่าการลงทุน
บริษัท ปตท. สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) หรือ ปตท.สผ. (Thailand’s PTT Exploration and Production — PTTEP) ได้เข้าไปร่วมลงทุนในธุรกิจแหล่งพลังงาน ประเภท Oil Sand ของแคนาดากับบริษัท Statoil Canada Ltd. โดยเข้าซื้อหุ้นร้อยละ 40 ของโครงการ ชื่อ Kai Kos Dehseh (KKD) คิดเป็นมูลค่าประมาณ 2.28 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ในฐานะผู้ร่วมลงทุนจากเอเซีย
2. ข้อมูลบริษัทผู้ร่วมลงทุนและโครงการ
Statoil เป็นบริษัทนอรเวย์ซึ่งประกอบธุรกิจในประเทศแคนาดา ซึ่งเป็นผู้ถือหุ้นหลักในสัดส่วนร้อยละ 60 ของการลงทุนทั้งหมด และยังคงถือว่าเป็นเจ้าของและผู้ดำเนินการ (Operator) ในแหล่ง Oil Sands ของโปรเจค Kai Kos Dehseh (KKD) ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนเหนือของมณฑล Alberta โดยได้ซื้อสัมปทานมาในปี ค.ศ. 2007 ซึ่งข้อตกลงในการร่วมลงทุนของบริษัท ปตท. ไทยดังกล่าวจะต้องผ่านการอนุมัติจากทางรัฐบาลแคนาดาเสียก่อน ซึ่งเป็นเพียงการดำเนินการตามขั้นตอนเท่านั้น ซึ่งคาดว่าคงไม่มีปัญหาแต่อย่างใด โดย ปตท.สผ. คาดว่าการซื้อขายจะเสร็จสิ้นลงภายในไตรมาสแรกของปี พ.ศ. 2554 อย่างไรก็ตาม การซื้อขายหุ้นจะมีผลสมบูรณ์ต่อเมื่อปฏิบัติตามเงื่อนไขข้อบังคับที่ได้ตกลงกันไว้และได้รับอนุญาตตามกฎหมายของประเทศแคนาดา
แหล่ง KKD ตั้งอยู่ ในเมือง Athabasca มณฑล Alberta ซึ่งอยู่ทางฝั่งตะวันตกของประเทศแคนาดา และยังเป็นพื้นที่ที่น่าสนใจที่ล้อมรอบไปด้วย 11 โครงการเชิงพาณิชย์แบบ SAGD แหล่ง KKD ประกอบด้วย 5 พื้นที่หลักอันได้แก่ เลสเมอร์ (Leismer), คอร์นเนอร์ (Corner), ธอร์นเบอรี่ (Thornbury), แฮงกิ้งสโตน (Hangingstone) และ เซ้าท์ เลสเมอร์ (South Leismer) โดยเฟส 1 ของโครงการ KKD คือที่เลสเมอร์คาดว่าจะมีกำลังการผลิต Bitumen เริ่มต้นช่วงแรกที่ 10,000 บาร์เรลต่อวันในช่วงต้นปี 2554 หลังจากนั้นเมื่อเข้าสู่สภาวะคงตัวคาดว่าจะสามารถผลิตได้เพิ่มอีกเท่าตัว และในเฟสที่ 2 ที่ Corner คาดว่าจะเริ่มต้นในปี พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) หรือ พ.ศ. 2559 (ค.ศ.2016) โดยจะมีกำลังการผลิตรวมเป็น 60,000 บาร์เรลต่อวัน และด้วยศักยภาพของปริมาณ Bitumen ที่มีอยู่ภายใน 5 โครงการ คาดว่าจะสามารถเพิ่มกำลังการผลิตโดยรวมได้มากกว่า 300,000 บาร์เรลต่อวัน
3. คาดการณ์ศักยภาพการตลาดของผลิตภัณฑ์จากโครงการ
ผลิตภัณฑ์น้ำมันจากแหล่ง KKD คาดว่าจะถูกจัดจำหน่ายไปยังโรงกลั่นน้ำมันต่างๆ ในประเทศสหรัฐฯ โดยทางท่อส่งน้ำมันที่มีอยู่แล้วในปัจจุบัน และในระยะยาว Heavy oil ของ KKD จะจัดจำหน่ายไปยังตลาดศักยภาพย่านภูมิภาค USA Gulf Coast และอาจรวมถึงแคนาดาทางฝั่งตะวันตกซึ่งเป็นจุดที่น้ำมันดิบชนิดหนักดังกล่าวสามารถส่งผ่านต่อไปยังตลาดในภูมิภาคเอเชียได้
4. เหตุผลสนับสนุนการลงทุนของ ปตท สผ.
- การเข้าซื้อแหล่ง Oil Sands KKD เป็นไปตามแผนยุทธศาสตร์ของ ปตท.สผ.ที่จะเพิ่มปริมาณสำรองน้ำมันและก๊าซธรรมชาติ เพื่อรองรับการเติบโตของบริษัท โดยใช้แคนาดาเป็นฐานในการขยายกิจการอย่างต่อเนื่อง และยังเป็นโอกาสที่ได้ร่วมธุรกิจกับ Statoil ซึ่งเป็นบริษัทชั้นนำของโลกที่มีความเชี่ยวชาญ ทางด้าน Heavy Oil และการสำรวจขุดเจาะและผลิตน้ำมันในทะเลลึก
- แคนาดาซึ่งถือว่าเป็นแหล่งน้ำมันดิบที่มีขนาดใหญ่ที่สุดนอกเหนือจากแหล่งภูมิภาคตะวันออกกลาง การลงทุนโดย PTTEP ซึ่งเป็นบริษัทในเครือ บริษัท ปตท. (มหาชน) จำกัด (PTT Pcl.) เป็นบริษัทรายแรกของประเทศไทยที่ติดต่อเจรจาในธุรกิจ Oil Sands ในแคนาดา ซึ่งถือว่าเป็นแหล่งน้ำมันดิบที่มีขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นการตัดสินใจลงทุนในแหล่งผลิตที่จะเป็นโอกาสทางเศรษฐกิจด้านแหล่งพลังงานที่สำคัญในอนาคต่อไป ซึ่งประเทศในภูมิภาคเอเซียอื่นๆ ก็เห็นความสำคัญและได้เข้าไปลงทุนแล้วเช่นกัน
5. ผู้ลงทุนอื่นๆ จากภูมิภาคเอเซีย
บริษัทใหญ่ด้านน้ำมันต่างๆในภูมิภาคเอเชียต่างเข้ามาลงทุนในแหล่ง Oil Sands คิดเป็นมูลค่าหลายพันล้านเหรียญสหรัฐฯ เพื่อโอกาสการเติบโตทางเศรษฐกิจเพิ่มขึ้น ซึ่งรายชื่อผู้ลงทุนจากภูมิภาค (Asian Oil Sands investment) นอกเหนือจาก ปตท. สผ. และระยะเวลาที่เข้ามาลงทุน ดังนี้
- สิงหาคม พ.ศ.2553 — Korea Investment Corp ลงทุน 50 ล้านเหรียญแคนาดา(49 ล้านเหรียญสหรัฐฯ) เพื่อถือหุ้นส่วนหนึ่งในบริษัท Laracina Energy Ltd ซึ่งเป็นบริษัทเอกชนขนาดเล็กผู้พัฒนาแหล่ง Oil Sands
- พฤษภาคม พ.ศ.2553 — Penn West Energy Trust (PWT_u.TO) เปิดขายหุ้นบริษัทร้อยละ 45 ในส่วนที่ได้สัมปทาน Oil Sands ใกล้กับ Peace River รัฐ Alberta ให้กับบริษัท China Investment Corp มูลค่า 801 ล้านเหรียญสหรัฐฯ
- เมษายน พ.ศ. 2553 — Sinopec Corp (60028.SS) บริษัทผู้ผลิตและผู้กลั่นน้ำมันใหญ่เป็นอันดับ 2 ของจีน ตกลงซื้อหุ้น ConocoPhillips’ (COP.N) ร้อยละ 9.03 จากบริษัท Syncrude Canada Ltd ซึ่งเป็นบริษัทยักษ์ใหญ่สุดในธุรกิจ Oil Sands ด้วยมูลค่า 4.65 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ
- สิงหาคม พ.ศ.2552 — PetroChina (601857.SS) ตกลงซื้อหุ้นร้อยละ 60 ในแหล่ง Oil Sands จำนวน 2 แหล่งซึ่งยังไม่ได้มีการวิจัยพัฒนา ของบริษัท Athabasca Oil Sands Corp (ATH.TO) ซึ่งคาดว่าจะมีกำลังการผลิตสูงถึง 500,000 บาร์เรลต่อวัน โดยหน่วยงานที่มีหน้าที่ควบคุมของรัฐบาลแคนาดาไม่คัดค้านแต่ประการใดต่อการลงทุนในครั้งนี้ และคาดว่าจะอนุมัติการซื้ออย่างเป็นทางการในเดือนธันวาคม ศกนี้
- เมษายน พ.ศ.2552 — บริษัท Sinopec ได้แสดงความจำนงค์ซื้อหุ้นของ SA’s (TOTF.PA) ในโครงการ Northern Light Oil Sands ซึ่งเป็นโครงการที่ยังมิได้มีการพัฒนา เพิ่มขึ้นร้อยละ 10 ในราคายังไม่เป็นที่เปิดเผย โดยการซื้อขายครั้งนี้ทำให้หุ้นของ Sinopec ใน Northern Light เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 50 ภายหลังจากที่ซื้อหุ้นร้อยละ 40 ในเดือนพฤษภาคม ปี พ.ศ.2548 ในมูลค่า 105 ล้านเหรียญแคนาดา ซึ่งการดำเนินการก่อสร้างในโครงการ Northern Lights คาดว่าจะใช้งบประมาณถึง 10.7 พันล้านเหรียญแคนาดา และอยู่ระหว่างรอการตัดสินใจ
- พฤศจิกายน พ.ศ.2550 — บริษัท Japan Inpex Corp ( 1605.T) เข้าซื้อหุ้นร้อยละ 10 ของหุ้นทั้งหมดในโครงการ Joslyn oil sands ซึ่งราคาไม่เป็นที่เปิดเผย
- กรกฎาคม พ.ศ.2549 — Korea National Oil Corp (KOILC.UL) ลงทุน 270 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ซื้อหุ้นของบริษัท Newmont Mining Corp’s (NEM.N) โครงการ BlackGold oil sands
- เมษายน พ.ศ.2548 — CNOOC Ltd (0883.HK) จ่ายเงินมูลค่า 122 ล้านเหรียญแคนาดา สำหรับสิทธิในหุ้นร้อยละ 16.7 ในบริษัทเอกชน MEG Energy Ltd. ซึ่งอยู่ระหว่างดำเนินการพัฒนาโครงการ Oil Sands ในมณฑล Alberta ทางตอนเหนือซึ่งคาดว่าจะมีกำลังการผลิตประมาณ 210,000 บาร์เรลต่อวัน ในขณะที่โครงการอื่นๆของ MEG ได้แสดงข้อมูลกำลังการผลิตประมาณ 500,000 บาร์เรลต่อวัน 3
- เมษายน พ.ศ. 2548 — Enbridge Inc (ENB.TO) ตกลงเซ็นสัญญากับบริษัท PetroChina ที่จะขนส่งน้ำมันดิบ Oil Sands ผ่านทางท่อส่งน้ำมันจาก Northern Gateway ผ่านไปทางใต้น้ำลึกทางชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก แคนาดา (Canada's Pacific Coast) โดยบริษัท Enbridge ได้ยื่นคำร้องขออนุมัติตามกฏระเบียบข้อบังคับแล้ว แต่ทาง PetroChina ได้ถอนตัวออกจากโครงการเสียก่อน เนื่องจากความล่าช้าของขั้นตอนการดำเนินการ
- ปี พ.ศ. 2535 — Mitsubishi Oil Company of Alberta (Mocal) ซึ่งปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท JX Holdings Inc (5020.T) เข้าถือหุ้นร้อยละ 5 ในโครงการ Syncrude Canada
สำนักงานส่งเสริมการค้าฯ ณ นครแวนคูเวอร์
หมายเหตุ : ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับโครงการดังกล่าวของ ปตท.สผ สามารถศึกษาได้จากเว็บไซต์ ต่อไปนี้
http://www.pttep.com/th/newsDetail.aspx?ContentID=333
http://portal.settrade.com/brokerpage/IPO/Research/upload/2000000149633/U_PTTEP_101124.pdf
ที่มา: http://www.depthai.go.th