ด้วยคะแนนนิยมของคณะรัฐมนตรี ซึ่งเป็นรัฐบาลผสม ภายใต้การบริหารของนายกรัฐมนตรี Naoto KAN จากพรรค Democratic Party of Japan หรือ : DPJ ที่มีคะแนนนิยมตกต่ำลงเรื่อยๆ นายกรัฐมนตรี Kan ต้องเผชิญทั้งศึกภายในพรรค ที่มีการแตกแยกทางความคิด โดยเฉพาะเรื่องการเปิดตลาดการค้า ซึ่งนายกรัฐมนตรี เห็นว่า ถึงเวลาที่ญี่ปุ่นต้องวางกลยุทธ์ใหม่ เพื่อคงความเป็นผู้นำในเอเชีย และนำพาเศรษฐกิจออกจากสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำที่ต่อเนื่องมายาวนาน นายก Naoto KAN ได้ตัดสินใจประกาศปรับคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 14 มกราคม 2554 ซึ่ง สรุปประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการปรับคณะรัฐมนตรีครั้งนี้ ดังนี้
1. ครม. ชุดใหม่นี้เป็นชุดที่สองของ นายก Kan (ปรับครั้งแรกเมื่อเดือนกันยายน 2553) การเปลี่ยนแปลงสำคัญ คือ
1.1 Mr. Yukio Edano (อายุ 46) เข้าดำรงตำแหน่ง Chief Cabinet Secretary
1.2 Mr. Kaoru Yosano ดำรงตำแหน่ง State Minister in charge of Economic and fiscal Policy และ Social Security Reform Mr. Yosano เคยเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และเลขาธิการครม. ของพรรค LDP (พรรคฝ่ายค้านในปัจจุบัน) และมีบทบาทสำคัญในการวางยุทธศาสตร์และนโยบายเศรษฐกิจของพรรค LDP
1.3 Mr. Satsuki Eda อดีตประธานวุฒิสภา ดำรงตำแหน่ง Minister of Justice
1.4 Mr. Kansei Nakano อดีตรองประธานวุฒิสภา เป็น National Public Safety CommissionChairman
2. การปรับ ครม. นี้มีขึ้นในช่วงที่คะแนนนิยมของรัฐบาลตกต่ำอย่างมาก โดยนายก Kan ยินยอมปลดอดีตรมต. ที่รับรู้กันว่าเป็นมือขวา เช่น Mr. Sengoku (อดีตรัฐมนตรีกระทรรงยุติธรรม และเลขาธิการ ครม) และ Mr. Sumio Mabuchi (อดีต รมว.กระทรวงที่ดิน โครงสร้างพื้นฐาน การขนส่งและการท่องเที่ยว) ซึ่งถูกโจมตีจากพรรคฝ่ายค้าน(LDP) กรณีการดำเนินความสัมพันธ์กับจีน เพื่อหวังว่าจะลดแรงกดดัน ในการพิจารณางบประมาณประจำปี 2554 รวมทั้งการผ่านร่างกฎหมายต่างๆ ที่อยู่ระหว่างการพิจารณา ในสมัยประชุมซึ่งจะเริ่มวันที่ 24 มกราคม 2554 โดยเฉพาะจากสภาสูง (ซึ่งฝ่ายค้านครองเสียงข้างมาก) จะราบรื่นขึ้น
3. การปรับครม. ชุดใหม่ของนายกรัฐมนตรี Kan นี้ แม้จะเปลี่ยนแปลงไม่มาก แต่ก็เชื่อว่าเป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนถึงทิศทางนโยบาย 2 เรื่อง ได้แก่
3.1 ญี่ปุ่นอาจจำเป็นต้องเพิ่มภาษีการบริโภค(consumption tax) ซึ่งปัจจุบันอยู่ที่ ร้อยละ 5 เพื่อแก้ปัญหางบประมาณขาดดุลและหนี้สาธารณะที่คาดว่าจะสูงถึง 891 ล้านล้านเยน ( 891 Trillion Yen) ในเดือนมีนาคม 2554 หรือมีสัดส่วน ร้อยละ 184 ของ GDP รวมทั้งการตัดสินใจออกพันธบัตร เพื่อเป็นแหล่งเงินสำหรับงบประมาณปี 2554 (เมย. 54-มีค. 55)
3.2 ต้องการให้ปี 2554 เป็นปีแห่งการค้าเสรีของญี่ปุ่น การแต่งตั้ง Mr. Banri Kaieda ซึ่งสนับสนุนการค้าเสรีและการเปิดตลาด มาเป็น รมต. METI จึงเป็นการย้ำถึงการเตรียมพร้อมที่จะเข้าร่วมเจรจา Trans-Pacific Free Trade Agreement : TPP ซึ่งนายกจะประกาศนโยบายอย่างเป็นทางการในเดือนมิถุนายน 2554
4. การปรับ ครม. ครั้งนี้แม้ว่าจะเป็นการปรับเพียงเล็กน้อย และยังสร้างความคิดเห็นที่แตกต่างกันทั้งภายในพรรค DPJ และจากสาธารณะ แต่ก็แสดงถึงความเป็นผู้นำของนายก Kan ที่ต้องการเร่งแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจ และประกาศนัยทางนโยบาย ว่า ถึงเวลาที่ญี่ปุ่นต้องยอมรับความจำเป็นของการเปิดเสรีทางเศรษฐกิจเพื่อคงความเป็นผู้นำในภูมิภาคต่อไป
สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ กรุงโตเกียว
ที่มา: http://www.depthai.go.th