เป็นโรงแรมที่คิดค่าบริการไม่แพงหรือโรงแรมที่ไม่ได้ให้บริการครบครัน (Full Service) เหมือนโรงแรมสามดาว-ห้าดาว โดยทั่วไปโรงแรมลักษณะนี้ จะให้บริการแก่นักท่องเที่ยวทั่วไปหรือนักธุรกิจชั้นกลางหรือบุคคลทั่วไป ส่วนใหญ่จะให้บริการที่พักอย่างเดียว (บางโรงแรมอาจมีบริการอาหารเช้าด้วย) ภาษาอังกฤษจะเรียกว่า Motel หรือ Hostel หรือ Inn. หรือ Budget Hotel
Budget Hotel ไม่ใช่โรงแรมราคาถูก แต่การลงทุนและต้นทุนดำเนินการของโรงแรมประหยัดค่อนข้างต่ำ และมีค่าตอบแทนเร็ว แต่ลักษณะของโรงแรมประหยัดก็ได้จำกัดให้โรงแรมประหยัดเลือกเปิดสาขาในเมืองที่มีเศรษฐกิจดี มีประชากรเป็นจำนวนมาก และการคมนาคมสะดวกครบครัน แถมยังต้องเลือกในทำเลที่มีสิ่งก่อสร้างพื้นฐานเช่นร้านอาหาร ร้านค้า ร้านบันเทิงอย่างครบครัน และสะดวกแก่การเดินทางด้วย
ลักษณะของโรงแรม Budget Hotel
1. ราคา โดยทั่วไปแล้ว จะมีราคาค่อนข้างต่ำ ส่วนใหญ่มักจะต่ำกว่า 300 หยวนหรือประมาณ 1,500 บาทต่อ 1 คืน
2. การบริการจำกัด องค์ประกอบสำคัญคือห้องพัก เทียบกับโรงแรมทั่วไปแล้ว Budget Hotel ไม่มีบริการที่ไม่จำเป็น เช่น ร้านชอปปิ้ง ห้องประชุม ร้านอาหาร เป็นต้น Budget Hotel จะมีบริการห้องพักและอาหารเช้า(Bed & Breakfast or B & B) เพียงอย่างเดียว
3. กลุ่มเป้าหมาย กลุ่มเป้าหมายของ Budget Hotel เป็นนักธุรกิจทั่วไป นักท่องเที่ยวธรรมดา มนุษย์เงินเดือน และนักเรียนนักศึกษาซึ่งเป็นกลุ่มผู้มีรายได้ไม่สูง เป็นต้น
4. รูปแบบ Budget Hotel ส่วนใหญ่จะบริหารด้วยการเปิดสาขาให้มีจำนวนมาก เพื่อกระจายชื่อเสียงของตนเอง เพิ่มมูลค่าของแบรนด์
แนวความคิดของ Budget Hotel เกิดขึ้นในทศวรรษที่ 80 ศตวรรษที่ 20 ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา และ Budget Hotel ของจีนเริ่มต้นในปี 2539 ด้วยการกำหนดของ JINJIANG INN (JI) ที่ลงทุนโดย Shanghai Jinjiang Group เมื่อได้เข้าสู่ศตวรรษที่ 21 Budget Hotel ของจีนได้พัฒนาอย่างรวดเร็ว และมีหลายๆ แบรนด์ที่มีชื่อเสียงขึ้นมาอย่างรวดเร็ว เช่น HOME INN (HOME), HAN TING INNS&HOTELS(HAN TING), 7 Days Inn (7 Days), Green Tree Inn (Green Tree) เป็นต้น
ด้วยการพัฒนาอย่างรวดเร็ว Budget Hotel ของประเทศจีนมีข่าวที่น่าสนใจออกมาอยู่เสมอ เช่น HOME ได้เข้าเทกโอเวอร์ MOTEL ที่เป็น Budget Hotel ติดอันดับ 8 เป็นของตนเองไม่นาน ก็เริ่มปรับปรุงโรงแรม H HOTELS ที่ซื้อมา และอัพเดทให้เป็นโรงแรมสี่ดาว ข้างต้นแสดงให้เห็นถึงกลยุทธ์การตลาดในการขยายธุรกิจจากขั้นต่ำสู่ขั้นสูง JI ที่เป็นปรมาจารย์ Budget Hotel ของจีน เริ่มวางแผนเปิดสาขาที่ประเทศฟิลิปปินส์ ซึ่งเป็น Budget Hotel จีนรายแรกที่ได้เข้าสู่ตลาดต่างประเทศ นอกจากนี้ การบริการเช่น “เช็คเอาท์ 0 นาที” “ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน” เริ่มแพร่หลายในโรงแรมโดยเฉพาะใน Budget Hotel และปัจจุบันนี้ Budget Hotel เช่น HAN TING, 7 Days ได้ดำเนินนโยบาย“ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน”ให้กับสมาชิกทุกคน และยังมีการดัดแปลงบัตรสมาชิกกับบัตรคีย์การ์ตห้องพักให้เป็นอันเดียวกันอีกด้วย
นโยบายเสรีของ Budget Hotel ทำให้สงครามในการแข่งขันเพื่อเป็นอันดับหนึ่งเกิดขึ้นอย่างรุนแรง Budget Hotel ที่มีสาขามากกว่า 1,000 สาขาไม่ใช่ความฝันอีกต่อไป HOME ได้ประกาศเป็น Budget Hotel รายแรกที่มีสาขามากกว่า 1,000 สาขา 7 Days ก็ได้ประกาศว่า สาขาของ 7 Days ที่เปิดไปแล้วกับที่อยู่ในกำหนดการจะมีจำนวนมากกว่า HOME ในปลายปีนี้ และจะเป็นโรงแรมที่มีสาขามากที่สุดของจีน HAN TING และ Green Tree Inn (Green Tree) ก็ได้ออกมาประกาศว่าในปี 2555 จะขยายสาขาถึง 1,000 สาขา
การแย่งเป็นที่หนึ่งเป็นเรื่องของชื่อเสียง แต่การแข่งขันแย่งส่วนแบ่งตลาดเกิดขึ้นเพื่อแสวงหาผลกำไร ในเมื่อสถานที่ที่มีทำเลดีในเมืองอันดับหนึ่งของจีน ได้ถูกคู่แข่งรายใหญ่แย่งชิงไปแล้ว สนามรบก็ได้ย้ายไปที่เมืองอันดับสองและเมืองอันดับสาม นับถึงเดือนมิถุนายน 2554 Budget Hotel ของประเทศจีนมีจำนวนสาขาทั้งหมด 5,780 สาขา Budget Hotel ที่มีชื่อเสียงก็ได้แบ่งสัดส่วนตลาดสูงถึงร้อยละ 40 และผู้เชี่ยวชาญคาดการณ์ว่า ในปี 2555 Budget Hotel จีนจะมีจำนวนสาขามากกว่า 10,000 สาขา
ในช่วงหลายปีก่อนที่ธุรกิจ Budget Hotel กำลังเริ่มต้น Budget Hotel รายใหญ่ก็ยังระมัดระวัง เน้นสาขาที่บริหารโดยตรงเป็นหลัก และรองด้วยสาขาเฟรนไชส์ ด้วยการพัฒนาของเศรษฐกิจและตลาด กฎนี้ถูกทำลาย ปัจจุบันนี้ นอกจาก HAN TING มีจำนวนสาขาบริหารโดยตรงกับสาขาเฟรนไชส์เท่าๆ กันแล้ว Budget Hotel อื่นๆ เช่น HOME, 7 Days, Green Tree มีสาขาเฟรนไชส์มากถึงร้อยละ 70 หรือร้อยละ 80 JI มีสาขาเฟรนไชส์มากถึงร้อยละ 90 Super 8 Hotel (Super 8 )ที่เป็น Budget Hotel ของสหรัฐอเมริกาที่เปิดในประเทศจีน มีสาขาแฟรนไชส์เกือบ 100 เปอร์เซนต์ ในครึ่งปีแรกของปี 2554 7 Days ได้เปิดใหม่ 154 สาขา และมีสาขาเฟรนไชส์ 134 สาขา ได้แบ่งสัดส่วนมากถึงร้อยละ 87 ตามแผนการเปิดสาขาใหม่ของ HOME, HAN TING และ JI สาขาเฟรนไชส์จะมีสัดส่วนมากกว่าสาขาบริหารโดยตรง ในครึ่งปีแรกของปี 2554 JI มีสาขาที่เปิดใหม่ทั้งหมด 68 สาขา โดยสาขาเฟรนไชส์มีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 78 และสาขาใหม่ที่ได้เซ็นสัญญาไปแล้วทั้งหมด 86 สาขา โดยสาขาเฟรนไชส์มีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 92 Green Tree ได้สร้างสาขาใน 150 เมืองของประเทศจีน โดยสาขาเฟรนไชส์มีสัดส่วนมากถึงร้อยละ 75 และแผนการพัฒนายังเน้นหนักไปทางสาขาเฟรนไชส์เป็นหลัก และรองด้วยสาขาที่บริหารโดยตรง
หากมองจากขนาด ชื่อเสียงแบรนด์แนม และความสามารถของทีมงานบริหาร Budget Hotel จีนจะมีศักยภาพมากกว่า Budget Hotel ในต่างประเทศอีกหลายแห่ง
ความคิดของ“ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน”เป็นบริการเสริมของโรงแรมประหยัดที่มีต่อลูกค้าบางกลุ่มก่อนปี 2552 “ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน”หมายความว่าลูกค้าสามารถชำระเงินตอนที่เช็คอิน เมื่อออกจากโรงแรมก็ไม่จำเป็นต้องไปเช็คเอาท์ที่หน้าเคาท์เตอร์อีกครั้ง
7 Days เป็นโรงแรมแรกที่เริ่มใช้บริการนี้กับลูกค้าที่ถือบัตรทอง และการบริการนี้ได้รับการตอบรับจากลูกค้าเป็นอย่างดี โรงแรมอื่นๆ ก็เริ่มให้บริการแบบเดียวกันนี้ และกลุ่มลูกค้าที่สามารถใช้บริการนี้ก็ขยายเพิ่มมากขึ้น ตั้งแต่ปี 2553 เป็นต้นมา JI ได้ดำเนินนโยบาย“ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน”ให้กับสมาชิกทั้งหมดในสาขาภาคเหนือและภาคตะวันออก
HAN TING และ 7 Days ได้เผยแพร่บริการ “เช็คเอาท์ 0 นาที”ในทุกสาขาให้กับสมาชิกทุกคน (รวมถึงสมาชิกที่จดทะเบียนโดยผ่านอินเทอร์เน็ท) เมื่อลูกค้าเช็คอิน ก็รูดบัตรสมาชิกให้เป็นคีย์การ์ตห้อง ชำระค่าห้องทั้งหมดโดยไม่เรียกเก็บค่ามัดจำ รับใบเสร็จที่พักล่วงหน้า เมื่อลูกค้าเช็คเอาท์ แค่ปิดประตูก็สามารถออกจากโรงแรมได้เลย โดยไม่จำเป็นต้องรอการเช็คห้อง ชำระเงินอีก การบริการนี้ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายมาก โดยการทำบัตรสมาชิกก็แค่ชำระต้นทุนการทำบัตร 10 หยวน และไม่จำเป็นต้องโอนเงินเข้าบัตรก็ได้
สำหรับ Budget Hotel สิ่งที่สำคัญที่สุดคือความเชื่อมั่นของลูกค้า ปัจจุบันนี้ HAN TING มีสมาชิก 3.5 ล้านคน ได้แบ่งสัดส่วนประมาณร้อยละ 70 ของลูกค้าทั้งหมด การบริการ“เช็คเอาท์ 0 นาที”นอกจากให้บริการลูกค้าอย่างดีแล้ว ยังสามารถดึงดูดลูกค้ามาพักที่โรงแรมเป็นประจำได้ อันที่จริงแล้ว แนวคิด“เช็คเอาท์ 0 นาที”และ “ออกจากโรงแรมโดยไม่ต้องรอนาน” มีลักษณะคล้ายกัน ผลตอบรับของลูกค้าแสดงให้เห็นว่า บริการนี้นอกจากได้ประหยัดเวลาแล้ว ยังแสดงให้เห็นถึงความเคารพและความเชื่อมั่นที่โรงแรมมีต่อลูกค้าด้วย เลยได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น และโรงแรมก็สามารถลดต้นทุนการดำเนินงานด้วย ถือได้ว่าได้ประโยชน์กันทั้งสองฝ่าย
ลักษณะการพัฒนาของ Budget Hotel พยายามช่วงชิงสัดส่วนตลาดให้มากที่สุด แต่การแบ่งสัดส่วนด้วยการเปิดสาขาเพิ่มมากโดยไม่ได้พิจารณาอย่างละเอียดถี่ถ้วนนี้ อาจจะเป็นปัญหาของการพัฒนาต่อไปก็ได้ หากว่าเปิดสาขาโดยที่ยังไม่พร้อม ทำให้ลูกค้าที่มาใช้บริการไม่พอใจ อาจจะสูญเสียลูกค้าไปได้ และทำให้เสียชื่อเสียงได้ นอกจากนี้ การเปิดสาขาเพิ่มมากขึ้นนี้ อาจจะทำให้รายได้ของแต่สาขาลดน้อยลง และสาขาที่อยู่ในเขตเดียวกันหรือติดกันต้องแย่งชิงลูกค้ากัน ซึ่งทำให้เกิดขัดแย้งกันภายในได้
การเติบโตอย่างรวดเร็วของ Budget Hotel จะเป็นกับดักหรือโอกาส เช็คเอาท์ 0 นาที จะให้ผลดีหรือเสียอย่างไร คงต้องมีการตรวจสอบและการยืนยันของเวลา
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ เมืองเซี่ยเหมิน
ที่มา: http://www.depthai.go.th