สถานการณ์การค้าอาหารในแคนาดา ธันวาคม 2554

สินค้า

อาหาร

(สถิติมูลค่านำเข้าจากไทยม.ค.-ต.ค. 54 — เทียบกับช่วงเดียวกัน ปี53)

1) ปลาที่ปรุงแต่งหรือทำไว้ไม่ให้เสีย คาร์เวียร์และของที่ใช้แทนคาร์เวียร์ที่ทำจากไข่ปลา (HS1604): 1021.956 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+31.14 %)

2) สัตว์น้ำจำพวก ครัสตาเซีย โมลลุสก์ (HS 1605): 83.873 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+19.67 %)

3) สัตว์น้ำจำพวก ครัสตาเซีย (HS 0306) 106.797 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+22.28%)

4) สัตว์น้ำจำพวกโมลลุสก์ (HS 0307): 12.221 ล้านเหรียญสหรัฐ (+48.33 %)

5) ผลไม้ ลูกนัต (HS 2008): 45.310 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+30.41 %)

ขนาดของตลาดแคนาดา

การผลิต/การบริโภค

การผลิต

• แคนาดามีชื่อเสียงด้านการผลิตเนื้อวัวชั้นดี และปลาแซลม่อนเพื่อการบริโภคและส่งออก
• ปัจจุบัน ประเทศแคนาดามีโครงสร้างการผลิตอาหารในปัจจุบัน (แบ่งตาม % cash receipt) ดังนี้

1. ธัญพืช = 34% (อาทิWheat/ durum/ oats/ barley/ rye/ flax seed/ canola)

2. เนื้อสัตว์= 27% (Beef cattle/ hogs/ veal และ lamb)

3. Dairy Products = 12%

4. พืชสวน หรือ Horticulture = 9%

5. ไก่และไข่ไก่= 8%

มูลค่าการนำเข้า

นำเข้า (อาหาร)

• จากทั่วโลก: เดือน ม.ค. —ต.ค.54 มูลค่า 1,648.583 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+23.56%)
• จากไทย: เดือน ม.ค.- ต.ค.54 มูลค่า 370.157 ล้านเหรียญสหรัฐฯ (+26.16 %)

ช่องทางการจำหน่าย

• ผู้นำเข้าอาหารโดยมากมักเป็นผู้ประกอบการรายเก่าแก่ ลักษณะ Distributor และ Wholesaler โดยมีเครือข่ายกระจาย

• ผู้นำเข้ามีจำนวนจำกัด โดยแต่ละราย มักรวมความต้องการสินค้าของร้านค้าปลีก/ ส่งรายอื่นจำนวนมาก
• ผู้นำเข้าอาหารจากไทยจำนวนมากเป็นชาวเอเซีย สามารถกระจายสินค้าต่อไปยังชาวเอเซียอื่นได้เป็นอย่างดี

พฤติกรรมผู้บริโภค

• แนวโน้มลักษณะการบริโภคอาหารสำหรับความนิยมรักษาสุขภาพ ซึ่งผู้ผลิตอาหารต้องจำกัดปริมาณส่วนประกอบหลักๆ ที่ใช้3 ชนิด คือ 1) สารโซเดียม 2) น้ำตาล 3) สารฟรุกโตส Corn Syrup โดยผู้ประกอบการอาหารพยายามแสดงเครื่องหมาย “Reduced Sugar” หรือ “ Naturally Sweetened” บนฉลากผลิตภัณฑ์
• แนวทางอาหารที่กำลังได้รับความสนใจมากในปัจจุบันได้แก่ อาหารเพื่อสุขภาพ และ อาหารจานด่วนที่ปรุงเองได้ง่าย
• ผู้บริโภคเริ่มคุ้นเคยกับเครื่องปรุงรส ซอสต่างๆ เพิ่มขึ้น โดยข้อมูลสถิติระหว่าง ม.ค. — ต.ค. 54 ได้รายงานสินค้าหมวดซอส (HS : 2103.90) ไทยเป็นตลาดส่งออกอันดับ 2 รองจากสหรัฐฯ ด้วยมูลค่า 7.278 ล้านเหรียญสหรัฐ ฯ เพิ่มขึ้นร้อยละ 17.29 จากช่วงเวลาเดียวกันจากปีก่อน
• สินค้าอาหารที่มีแนวโน้มขยายตัว ได้แก่ สินค้าฮาลาล และ Kosher เนื่องมาจากจำนวนประชากรอิสลามขยายตัวมากขึ้น

การค้าในประเทศ

ราคาขายส่ง/ปลีก

ราคาขายปลีกในนครแวนคูเวอร์ ณ ธ.ค. 2554 (เหรียญแคนาดา)

• ข้าวหอมมะลิไทย ขนาดถุง 8.18 กก. ราคา 17-20 CAD$
• กุ้ง Black Tiger Prawn / Headless (Previously Frozen) ขนาด 21/25 ราคา 6.99$/Lb
• กะทิกระป๋อง $ 1.69 / กระป๋อง
• ทุเรียน ราคา 2.99 CAD$/Lb

คู่แข่ง

ตามสถิติการนำเข้า ม.ค.-ต.ค. 54 (% จากสัดส่วนนำเข้าทั้งหมด)

สหรัฐฯ (44.33%)

ไทย (20.70%)

จีน (19.543%)

เวียดนาม (4.67%)

อินเดีย (3.60 %)

มาตรการการค้า

ด้านภาษี/NTBs

• ไม่มีการกีดกันทั้งภาษี(NTBs ในกรณีเป็นสินค้าที่ประเทศแคนาดาไม่สามารถผลิตได้ภายในประเทศ
• Consumer Packaging and Labeling Act: กฏระเบียบเกี่ยวกับข้อกำหนดด้านบรรจุภัณฑ์และป้ายสินค้า ตลอดจนภาษา และ

• Canadian Food and Drug Act/ Regulation: กฏระบียบเกี่ยวกับสินค้าอาหารและยา ซึ่งมีจุดประสงค์หลักในการคุ้มครองผู้บริโภคชาวแคนาดาทั้งนี้ กฏระเบียบดังกล่าว มีการระบุค่าของสารเคมี/ สารปรุงแต่ง/ สี/ และสารกันเสียประเภทต่างๆ สำหรับสินค้านำเข้าไว้อย่างละเอียด โดยหน่วยงาน Health Canada และ CFIA จะทำการปรับค่ากำหนดของสารต่างๆ เป็นระยะๆ ผู้สนในสามารถตรวจสอบข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกฏระเบียบดังกล่าวได้ที่ http://laws.justice.gc.ca/en/F-27 http://laws.justice.gc.ca/en/F-27/C.R.C.-c.870
• รัฐบาลแคนาดาให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของผู้บริโภคมาก จึงมีมาตรการสำหรับการนำเข้าสินค้าอาหารค่อนข้างสูงมาก

• “Freshwater Shrimp Farming in Alberta”- Alberta Agriculture, Food, and Rural Development- www.agric.gov.ab.ca
• “Five largest Agricultural production sectors: Canada”: Canadian Federation of Agriculture, CFA - Canadian Federation of Agriculture - Commodities
• เปรียบเทียบราคาปลีก ณ T&T Supermarket ในนครแวนคูเวอร์ ณ เดือน ธ.ค. 2554

SWOT

1. จุดแข็ง (Strength)

• ชาวแคนาดามักเชื่อมโยงภาพลักษณ์อาหารไทยกับการใช้สมุนไพร และเครื่องเทศ ทำให้สินค้าอาหารของไทยได้รับการยอมรับว่า เป็นอาหารเพื่อสุขภาพ
• ผู้นำเข้าอาหารไทยจำนวนมากเป็นชาวเอเชีย ที่ประกอบธุรกิจนำเข้ามาเป็นเวลาช้านานแล้ว จึงมีความคุ้นเคยกับอาหารไทยดี(บางรายพูดไทยได้ด้วย) มักโน้มน้าว จูงใจผู้ประกอบการรายอื่นที่ไม่คุ้นเคยกับอาหารไทย ได้หันมาทดลองชิม/ ขายได้ดี (เนื่องจากเป็นชาวจีน/ เวียดนามด้วยกัน) จึงนับเป็นการประชาสัมพันธ์ลักษณะ Word of Mouth ได้อย่างดี
• จากผลตอบรับที่สคต. ได้รับจากผู้นำเข้าเสมอนั้น งานแสดงสินค้า Thaifex นับเป็นงานแสดงสินค้าที่จัดได้ดี ผู้นำเข้าจำนวนมากต้องการร่วมงานฯ ทุกปี
• ผู้ผลิต/ ผู้ส่งออกอาหารไทย มีการพัฒนารูปแบบ และการนำเสนอภาพลักษณ์สินค้าได้ดี

2. จุดอ่อน (Weakness)

• ค่าใช้จ่ายการเดินทางระหว่างไทย-แคนาดา มีราคาสูง ทำให้ผู้นำเข้าไม่สามารถเดินทางไปเจรจาการค้า หรือเข้าร่วมงานแสดงสินค้าได้บ่อยนัก ส่งผลให้ผู้นำเข้ามีโอกาสพบเห็นสินค้าใหม่ๆ ได้น้อย จึงเกิดการสั่งซื้อรายปี จำกัด (สำหรับสินค้าอาหารนั้น การที่ผู้นำเข้าได้จับต้องหรือทดลองชิมอาหารด้วยตัวเองแล้วนั้น จะมีผลอย่างมากสำหรับการสั่งซื้อสินค้าใหม่ๆ)
• อาหารไทยจำนวนมากมักใช้บรรจุภัณฑ์จากวัสดุราคาประหยัด ทำให้ขาดความน่าสนใจ และมีผลด้านความเชื่อถือภาพลักษณ์(Perceived Image/ quality) ต่ออาหารไทยโดยรวม
• จากผลสำรวจของหน่วยงาน Alberta Agriculture, Food, and Rural Development สรุปว่าชาวแคนาดานิยมบริโภคอาหารทะเลอาทิ กุ้ง ที่สด (ไม่ผ่านการแช่แข็งมาก่อน) โดยยินดีจ่ายเงินเพิ่มสำหรับราคาที่สูงขึ้น อย่างไรก็ตามกุ้งและ อาหารทะเลนำเข้าจากไทยเป็นสินค้าแช่แข็งแทบทั้งสิ้น
• จากผลตอบรับที่สคร. ได้รับจากผู้นำเข้าเสมอๆ นั้น ผู้ส่งออกไทยส่วนมากติดต่อได้ยาก โดยมักไม่ตอบอีเมล์ และหมายเลขโทรสาร ใช้การไม่ได้
• ชาวแคนาดามีความรู้เกี่ยวกับสินค้าอาหารไทยจำกัด ภาพลักษณ์อาหารไทยในแคนาดายังเป็นรอง อาหารญี่ปุ่น เกาหลี อินเดีย และจีน อีกมาก

3. โอกาส (Opportunity)

• แคนาดามีกำลังการผลิตสินค้าหมวด 0306 (สัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซีย)ได้ค่อนข้างน้อยไม่เพียงพอต่อการบริโภคในประเทศ จึงจำเป็นต้องนำเข้าจากต่างประเทศ ซึ่งแคนาดานำเข้าจากไทยเป็นอันดับที่ 2 (รองจากสหรัฐฯ)
• เนื่องจากอาหารไทย เป็นที่รู้จัก นิยมในแคนาดามากขึ้นเรื่อยๆ ส่งผลให้ ผู้ผลิต/ผู้ประกอบการชาวแคนาดา (และต่างชาติ) ได้มีการดัดแปลงรสชาดอาหารของตนให้มีรสชาติไทย อาทิZesty Thai Chicken/ Tom Yum Noodle/ Pad Thai/ Thai Spring Salad เป็นต้น ทำให้อาหารไทยเป็นที่รู้จักมากขึ้นเรื่อยๆ
• ชาวแคนาดาและผู้ย้ายถิ่นชนชาติอื่นๆ ในแคนาดาเริ่มให้ความสนใจอาหารเอเชียมากขึ้น และมองว่าอาหารไทยเป็นอาหารที่เป็น High-end food
• ผู้ผลิต / ส่งออกไทยสามารถเพิ่มโอกาสในขยายตลาดกลุ่มสินค้าเครื่องปรุง ซอสประเภทต่าง ๆ (หมวดสินค้า HS: 2103.90) เนื่องจากความต้องการที่เพิ่มขึ้นในกลุ่มชาวแคนาดาที่ใส่ใจสุขภาพ และเล็งเห็นว่าอาหารไทยจำพวกซอสสมุนไพรไทยนั้นเหมาะกับสุขภาพ โดยจะเลือกมาแทนที่กลุ่มเครื่องปรุงรส ซอสประเภทไขมันสูงที่วางจำหน่ายทั่วไป

4. ภัยคุกคาม (Threat)

• ปัจจุบันกลุ่มผู้บริโภคที่นิยมการอนุรักษ์ธรรมชาติ(Green Consumer) มีการรณรงค์คนท้องถิ่นให้รับประทานอาหารที่ผลิตในท้องถิ่นมากขึ้น เพื่อช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ลดมลภาวะโลกร้อนจากการขนส่งสินค้าจากประเทศต่าง ๆ
• ผู้นำเข้าอาหารจากไทย ซึ่งโดยมากเป็นชาวจีน และเวียดนาม (ไม่ใช่ชาวไทย) มีรากฐานเครือข่ายการกระจายสินค้า(ไปยังผู้ประกอบการส่วนต่างๆ ทั่วประเทศ) ที่แข็งแรง มั่นคงมาก ชาวไทยที่ประสงค์จะนำสินค้าไปขายยังร้านค้าชาวเอเชียต่างๆ เหล่านี้ จำเป็นต้องมีเครือข่าย Connection มากกว่า แรงจูงใจด้านราคา หรือรูปแบบของสินค้าเพียงอย่างเดียว
• รัฐบาลแคนาดามีนโยบาย (ทั้งระยะสั้น และยาว) ในการพัฒนาฟาร์มกุ้ง โดยเฉพาะในมณฑล Alberta เพื่อการบริโภคในประเทศ และส่งออกในอนาคต
• รัฐบาลส่วนกลางแคนาดา และรัฐบาลส่วนมณฑลของแคนาดานั้นมีโครงการพัฒนาอุตสาหกรรมการประมง ประเภท Aquaculture อย่างต่อเนื่อง ทำให้มีกำลังผลิตมากขึ้นทุกปี
• เนื่องจากรัฐบาลแคนาดาให้ความสำคัญกับสุขภาพของผู้บริโภคมาก ดังนั้นจึงได้ออกกฎ ระเบียบเพิ่มเติมเรื่องควบคุมโรคสัตว์ทุกประเภทเมื่อ 22 ธันวาคม 2553 ซึ่งเน้นการควบคุมสัตว์น้ำมากขึ้น อาจจะส่งผลให้การสุ่มตรวจอาหารนำเข้าของหน่วยงาน Canadian Food Inspection Agency (CFIA) นั้น เพิ่มมาตรฐานการตรวจสอบที่ละเอียดมากขึ้น

เนื่องด้วยสินค้าในแต่ละ 10 หมวดสำคัญสามารถตีความได้กว้าง ครอบคลุมได้หลายพิกัดสินค้า (ตาม Harmonized System Code) ดังนั้น เพื่อความชัดเจนเที่ยงตรงของการรายงานข้อมูล สคร. มีเกณฑ์การคัดเลือกพิกัดสินค้าเพื่อการวิเคราะห์สถานการณ์รายหมวดสินค้าสำคัญ ดังนี้

1. พิกัดสินค้าดังกล่าว ประเทศแคนาดามีการนำเข้าจากไทยในปัจจุบันจริง

2. พิกัดสินค้าดังกล่าว มีมูลค่านำเข้าสูง ในหมวดสินค้านั้นๆ เพื่อสามารถแสดงถึงภาพรวมภาวะการค้าระหว่างไทย-แคนาดาได้อย่างเที่ยงตรงมากขึ้น

ในกรณีสินค้าอาหารนี้ สคร. พิจารณาใช้พิกัดสินค้า ดังนี้

• 1604 ปลาที่ปรุงแต่งหรือทำไว้ไม่ให้เสีย คาร์เวียร์และของที่ใช้แทนคาร์เวียร์ที่ทำจากไข่ปลา
• 1605 สัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซีย โมลลุสก์และสัตว์น้ำที่ไม่มีกระดูกสันหลังอื่นๆ ที่ปรุงแต่งหรือทำไว้ไม่ให้เสีย
• 0306 สัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซีย จะเอาเปลือกออกหรือไม่ก็ตาม มีชีวิต สด แช่เย็น แช่เย็นจนแข็ง แห้ง ใส่เกลือ หรือแช่น้ำเกลือ และสัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซียที่ยังไม่เอาเปลือกออกซึ่งทำให้สุกโดยการนึ่งหรือต้ม จะแช่เย็น แช่เย็นจนแข็ง แห้ง ใส่เกลือ หรือแช่น้ำเกลือหรือไม่ก็ตาม รวมทั้งสัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซียที่ป่นและที่ทำเป็นเพลเลตซึ่งเหมาะสำหรับมนุษย์บริโภค
• 2008 ผลไม้ ลูกนัต และส่วนอื่นที่บริโภคได้ของพืชที่ปรุงแต่งหรือทำไว้ไม่ให้เสียโดยวิธีอื่น จะเติมน้ำตาลหรือสารทำให้หวานอื่นๆ หรือสุราหรือไม่ก็ตาม ที่ไม่ได้ระบุหรือรวมไว้ในที่อื่น
• 0307 สัตว์น้ำจำพวกโมลลุสก์จะเอาเปลือกออกหรือไม่ก็ตาม มีชีวิต สด แช่เย็น แช่เย็นจนแข็ง แห้ง ใส่เกลือ หรือแช่น้ำเกลือ และสัตว์น้ำที่ไม่มีกระดูกสันหลังนอกจากสัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซียและโมลลุสก์ มีชีวิต สด แช่เย็น แช่เย็นจนแข็ง แห้ง ใส่เกลือ หรือแช่น้ำเกลือ รวมทั้ง

สัตว์น้ำที่ไม่มีกระดูกสันหลังนอกจากสัตว์น้ำจำพวกครัสตาเซีย ที่ป่นและ ที่ทำเป็นเพลเลตซึ่งเหมาะสำหรับมนุษย์บริโภค

สคต. แวนคูเวอร์.

ที่มา: http://www.depthai.go.th

---