ธุรกิจสปาและนวดไทยในออสเตรเลีย
สภาวะของเศรษฐกิจออสเตรเลียเมื่อปลายปี 2011 เป็นแบบขับเคลื่อนไปอย่างช้าๆ โดยผูบริโภคระมัดระวังในการจับจ่าย และมีอัตราการออมเงินสูงเป็นประวัติการณ์ ซึ่งธุรกิจสปาสำหรับประเทศออสเตรเลียจัดเป็นบริการที่ไดรับผลกระทบง่าย กล่าวคือ ผันตามการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศและรายรับของผู้บริโภค ส่งผลให้อัตราการเติบโตของธุรกิจสปาในปี 2011 จากปี 2010 ขยายตัวลดลงร้อยละ 2.8 เท่านั้น (Table 1) โดยคาดว่าอัตราการขยายตัวของธุรกิจจะอยู่ที่ร้อยละ 3 ต่อปี ไปจนถึงปี 2015 (Table 2)
A$ million 2009 2010 2011 Spas 815 880 904.9 - Destination Spas 251.0 274.0 278.2 - Hotel/Resort Spas 213.0 216.0 219.5 - Other Spas 351.0 390.0 407.3 Source: Euromonitor International from official statistics, trade associations, trade press, company research, trade interviews, trade sources Table 2: Forecast Health and Wellness Tourism Sales by Category: Value 2011-2016 A$ million 2011 2012 2013 2014 2015 Medical Tourism 86.9 91.3 96.7 103.5 111.8 Spas 904.9 920.7 945.4 974.9 1,008.20 - Destination Spas 278.2 279.6 285.2 292.3 301.1 - Hotel/Resort Spas 219.5 221.7 226.1 231.1 236.6 - Other Spas 407.3 419.5 434.2 451.6 470.5 Other Health and Wellness Tourism 188.4 194.1 199.5 204.5 209.0 Health and Wellness Tourism 1,180.3 1,206.1 1,241.7 1,282.9 1,329.0 Source: Euromonitor International from official statistics, trade associations, trade press, company research, trade interviews, trade sources สถิติที่การท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวทั้งในประเทศออสเตรเลียและจาก ต่างประเทศที่มาใช้บริการ สปาในออสเตรเลียในปี 2549 แสดงให้เห็นว่านักท่องเที่ยวในประเทศที่มาใช้บริการสปาจำนวนมากจะอยู่ในระหว่างการท่องเที่ยว 1-3 คืน (ร้อยละ 61) และอยู่ในช่วงอายุ 25-44ปี (ร้อยละ55) นักท่องเที่ยวจากรัฐวิคทอเรียนิยมใช้บริการสปาสูงสุด (ร้อยละ 40) รองลงมา ได้แก่ รัฐนิวเซาท์เวลส์ (ร้อยละ 30) และรัฐควีนสแลนด์ (ร้อยละ 16) ในด้านนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศ นักท่องเที่ยวที่นิยมมาเยี่ยมเยือนสปาออสเตรเลียมากที่สุดคือ สหราชอณาจักร ร้อยละ 21 หรือคิดเป็นประมาณ 23,200 คน รองลงมา คือจากทวีปอเมริกาเหนือ ซึ่งประกอบด้วย สหรัฐฯและแคนาดา ร้อยละ 20 หรือประมาณ 21,700 และภูมิภาคเอเชีย(ยกเว้นชาวญี่ปุ่น) ร้อยละ 17 หรือประมาณ 18,800 คน และยุโรปร้อยละ 15 คิดเป็น 16,100 คน (แผนภูมิ4) ตามลำดับ นักท่องเที่ยวต่างชาติที่ใช้บริการร้อยละ 43 จะอยู่ในช่วงการท่องเที่ยว 10-39 วัน และร้อยละ 30 จะมาใช้บริการสปาหากอยู่ในช่วงการท่องเที่ยว 1-9 วัน โครงสร้างอายุลูกค้าที่ใช้บริการเช่นเดียวกับนักท่องเที่ยวในประเทศ คือ ร้อยละ 53 มีอายุ ระหว่าง 25-44 ปี 2. จำนวนกิจการสปาไทย/นวดไทยในประเทศออสเตรเลีย จำนวนสปาไทย/นวดไทยในประเทศออสเตรเลียมีกว่า 600 แห่ง โดยส่วนใหญ่อยู่ในรัฐนิวเซาท์เวลซ์ ซึ่งเป็นรัฐที่มีประชากรชาวไทยอาศัยอยู่หนาแน่นที่สุด 3. การจดทะเบียนจัดตั้งธุรกิจและสถานประกอบการ การจัดตั้งสถานบริการรวมทั้งจดทะเบียนชื่อธุรกิจ ดำเนินการโดยกระทรวงพานิชย์ของรัฐนั้นๆ (Office of Fair-trading and Business Affairs) ค่าใช้จ่ายในการจดทะเบียนขึ้นอยู่กับลักษณะและประเภทของบริษัท รายละเอียดของสำนักงานที่รับผิดชอบการจดทะเบียนชื่อธุรกิจของแต่ละรัฐ ได้แก่ NSW office of fair trading 1 Fitzwilliam Street, Parramatta NSW 2150 Australia Tel: 61 2 9895 0111 Fax: 61 2 9895 0222 Website: www.fairtrading.nsw.gov.au The Office of Regulatory Services ACT 255 Canberra Avenue Fyshwick A.C.T. 2609 Tel: (02) 6207 3000 E-mail: ors@act.gov.au Website: www.act.gov.au Government Office of Fair Trading QLD Website: http://www.fairtrading.qld.gov.au SA Consumer and Business Office Level 3, Chesser House, 91-97 Grenfell Street GPO Box 1719, ADELAIDE SA 5001 DX 225 Tel: 131 882 Fax: (08) 8204 9771 E-mail: businessnames@agd.sa.gov.au Website: www.ocba.sa.gov.au Consumer Affairs Victoria Level 17121 Exhibition Street Melbourne VIC 3000 Tel: 1300 55 81 81 Website: www.consumer.vic.gov.au Consumer Affairs, Department of Justice, NT 1st Floor, The Met Building, 13 Scaturchio St, Casuarina NT 0810 Tel: (08) 8999 1999 or 1800 019 319 SMS : 040 111 6801 Email: consumer@nt.gov.au Website: www.nt.gov.au นอกจากนี้ผู้จัดตั้งธุรกิจในออสเตรเลียจะต้องมี การจดทะเบียนบริษัท หรือ Australia Business Number (ABN) และ Good and Service tax (GST) ได้ที่ Australia Business Register (ABR) ซึ่งสามารถสมัครทางอินเตอร์เนทได้ www.abr.gov.au PO Box 627 HURSTVILLE NSW 1481 PO Box 1198 NEWCASTLE NSW 2300 Tel: 13 28 66 www.abr.gov.au 3.1 ความสอดคล้องของธุรกิจ ต่อกฎหมายการลงทุนทำธุรกิจบริการที่เกี่ยวกับสุขภาพ (Health Care) ซึ่งรวมถึงการบำบัดรักษาโรคทางปฎิบัติ (Medical practice) และการจดทะเบียนเป็นผู้บำบัด (Medical practitioners) แม้ว่าอุตสาหกรรมการนวดจะเป็นเอกเทศ ไม่มีกฎข้อบังคับ หรือมีความจำเป็นที่จะต้องจดทะเบียนเป็นคลีนิกบริการการนวด แต่ผู้ประสงค์ที่จะดำเนินธุรกิจควรติดต่อขอคำแนะนำด้านการจัดตั้งสถานบริการเพื่อสุขภาพ จากเขตปกครองของแต่ละท้องถิ่นในพื้นที่ที่ทำการจัดตั้ง (Local Council) 3.2 การจัดตั้งธุรกิจนวดให้ได้มาตรฐานออสเตรเลีย แม้ว่าธุรกิจนวดในออสเตรเลียไม่มีกฎหมายใดๆบังคับ หรือควบคุมโดยเฉพาะ เนื่องจากการนวดเป็นการใช้ทักษะเฉพาะตัว และเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของผู้รับบริการ แต่ อุตสาหกรรมการนวดในออสเตรเลีย มีการควบคุมมาตรฐาน จรรยาบรรณ และวิชาชีพของผู้ประกอบสถานบริการ โดยสมาคมเหล่านี้ จะมีเงื่อนไข ในการรับสมัครสมาชิก ซึ่งจะต้องเป็นไปตามมาตรฐานที่ทางสมาคมเป็นผู้กำหนด โดยผู้ที่เป็นสมาชิกจะได้หนังสือรับรองการเป็นสมาชิก สมาคมเหล่านี้ มีแนวทางในการทำงาน เพื่อตรวจสอบ และทดสอบความรู้ของผู้สมัคร เพื่อให้เป็นที่ยอมรับ และได้รับความเชื่อถือในสายตาลูกค้า ตัวอย่างสมาคมการนวดในออสเตรเลีย ที่เป็นที่ยอมรับ ได้แก่: - Australian Traditional Medicine Society (ATMS) - Australian Association of Massage Therapists (AAMT) - Australian Natural Therapists Association (ANTA) - Association of Massage Therapists (AMT) - Australasian Spa Association (ASpa) แต่ละสมาคม มีเงื่อนไขในการเป็นสมาชิกที่แตกต่างกัน โดยหลักแล้ว ผู้ที่ประสงค์จะประกอบธุรกิจ รวมถึงบุคคลากรที่จะให้บริการ จะต้องสามารถแสดงหลักฐาน/เอกสารใดๆ เพื่อให้สมาคมเห็นว่า ตน มีความรู้ ความสามารถที่จะให้บริการได้จริง ในส่วนของบุคคลากรที่จะให้บริการนั้น ถ้าไม่มีความรู้ หรือใบรับรองจากสถาบันใดมาก่อน อาจจำเป็นต้องเรียนหลักสูตร เกี่ยวกับการนวด กับสถาบันที่ได้รับการยอมรับ (Accredited Institution) อย่างน้อยเป็นเวลา 3 เดือน อย่างไรก็ดี สำหรับผู้ที่มีความรู้ ความสามารถในการนวดจริง ถ้าประสงค์จะสมัครเป็นสมาชิก Accredited Institution หรือสมาคมดังกล่าว จะต้องมีหนังสือแสดงว่า ได้รับการฝึกการแพทย์ การนวดจากสถาบันก่อนเป็นเวลา 2 ปี พร้อมกับวิชาเกี่ยวกับร่างกายมนุษย์ (Anatomy Study) อีก 40 ชั่วโมง และควรที่จะมีปริญญาบัตรทางด้านการปฐมพยาบาลเบื้องต้น (First Aids Certificate) 4. โอกาสและช่องทางในการทำธุรกิจ ธุรกิจสปาในออสเตรเลีย แม้จะมีอัตราการเติบโตไม่สูงนัก แต่มีอัตราการเติบโตที่ค่อนข้างสม่ำเสมอ และโอกาสการลงทุนที่ยังเปิดกว้าง โดยเฉพาะบริการนวดไทยและสปาไทย มีชื่อเสียง เป็นที่ยอมรับภายในหมู่ผู้บริโภคชาวออสเตรเลียและนักท่องเที่ยวเป็นอย่างดี อย่างไรก็ดี เนื่องจากปัจจุบันจำนวนคู่แข่งในตลาดมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น จึงเป็นเรื่องสำคัญสำหรับนักลงทุนที่นอกจากการรักษาคุณภาพของการบริการแล้ว ยังต้องคำนึงถึงรายละเอียดในการออกแบบสถานบริการ และเรื่องการตลาด การประชาสัมพันธ์ลูกค้าด้วย ในเมืองใหญ่ เช่น ซิดนีย์ เมลเบิร์น ธุรกิจ Day Spas เป็นที่นิยม โดยกลุ่มเป้าหมาย จะเป็นชาวเมืองที่ต้องการผ่อนคลายจากการทำงาน การให้เวลาดูแลตัวเอง และการหนีจากความวุ่นวายในเมือง แต่สำหรับ สปาที่เปิดบริการตามแหล่งท่องเที่ยว ควรจะมีกิจกรรมเพิ่มเติมนอกจากสปา เพื่อให้ผู้ใช้บริการได้ผ่อนคลายตามอัธยาศัย โดยอาจจะมีกิจกรรมออกกำลังกาย กิจกรรมกีฬาอื่นเสริม ซึ่งการเลือกจัดกิจกรรมและการออกแบบการให้บริการ จะเป็นจุดขายอีกจุดหนึ่งที่ลูกค้าให้ความสำคัญในการเลือกที่จะใช้บริการสปาต่างๆ นักลงทุนอาจจะร่วมมือกับโรงแรมที่มีสาขาทั่วโลก เช่น Hyatt, Accor, Crown เพื่อการทำสปารีสอร์ทโดยเฉพาะ ทั้งนี้ จะต้องคำนึงถึงระเบียบการลงทุนและการเปิดกิจการของแต่ละรัฐ การประชาสัมพันธ์เป็นจุดที่จะทำให้ธุรกิจเป็นที่ยอมรับได้ โดยอาจจะเป็นทั้งการเปิดเวบไซต์ และการสั่งจองรวมทั้งชำระเงินค่าบริการทางอินเทอร์เน็ต เพื่อให้ความสะดวกสบายแก่ลูกค้ามากที่สุด หรือการจัดประชาสัมพันธ์ผ่านทางเอเย่นต์ทัวร์ต่างๆ การจัด Package อาทิ package เพื่อสุขภาพ Package Honeymoon Package Rejuvenate ก็เป็นการเพิ่มโอกาส หรือการเปิดรับสมาชิกและการให้ส่วนลดในช่วงเทศกาลพิเศษ เช่น คริสต์มาส และ อีสเตอร์ เป็นต้น นักลงทุนไทยควรจะเสนอจุดขายที่แตกต่าง (Unique Selling Points) โดยควรจะมีการสำรวจความนิยมของผู้บริโภคในออสเตรเลียว่า มองสปาไทยเป็นอย่างไรเพื่อประกอบการวางจุดขาย โดยควรจะเน้นเรื่องความเป็นเอกลักษณ์สูง (Authenticity) เรื่องประโยชน์ต่อสุขภาพ และคุณภาพมาตรฐานระดับสากล รวมทั้งความเป็นมืออาชีพ (professionalism) ด้วย 5. การว่าจ้างพนักงาน และการขอวีซ่า ในการว่าจ้างนั้น มีกฎข้อบังคับหลายข้อ ไม่ว่าจะเป็นการเสียภาษี หรือระยะเวลาในการว่าจ้าง เพราะฉะนั้น ผู้ประกอบการควรที่จะยื่นความจำนงในการว่าจ้าง กับ Work cover registration and Group employer registration ของแต่ละรัฐ Australian Capital Tasmania Territory Australian Industrial Australian Industrial Registry Registry 1st Floor, Commonwealth 2nd Floor, CML Building Law Courts 17-21 University Avenue, 39-41 Davey Street, Canberra, ACT 2600 Hobart, TAS 7000 PO Box 539, Canberra City Ph: (03) 62140200 ACT 2601 Fax: (03) 62140202 Ph: (02) 62092400 Email: hobart@air.gov.au Fax: (02) 62479774 Email: canberra@air.gov.au New South Wales Victoria Australian Industrial Australian Industrial Registry Registry Level 42, Nauru House Level 8, Terrace Towers 80 Collins Street, Melbourne, VIC 3000 80 William Street, East Ph: (03) 86617777 Sydney, NSW 2011 Fax: (03) 96550401 Ph: (02) 83746666 Email: melbourne@air.gov.au Fax: (02) 93806990 Email: sydney@air.gov.au Queensland Western Australia Australian Industrial Australian Industrial Registry Registry Floor 16, 111 St Level 14, Central Plaza Two Georges Terrace, Perth, 66 Eagle Street, Brisbane, WA 6000 QLD 4000 Ph: (08) 94645172 PO Box 5713 Central Plaza Fax: (08) 94645171 Brisbane QLD 4001 Email: perth@air.gov.au Ph: (07) 3000 0399 Fax: (07) 3000 0388 Email: brisbane@air.gov.au South Australia Australian Industrial Registry Level 8, Riverside Centre North Terrace, Adelaide, SA 5000 Ph: (08) 83089863 Fax: (08) 83089864 Email: adelaide@air.gov.au
5.1 การนำเข้าบุคคลากรจากต่างประเทศมาทำงานในออสเตรเลีย
เจ้าของกิจการ จะต้องประกอบการถูกต้องตามกฎหมาย มีการจดทะเบียนจัดตั้งธุรกิจ และออกหนังสือรับรอง ผู้ค้ำประกัน (Sponsor) ให้กับผู้ถูกจ้าง วีซ่าที่สามารถขอให้ผู้ถูกจ้างที่จะเข้ามาทำงานในออสเตรเลียนั้น จะเป็นวีซ่าแบบชั่วคราว (Sponsoring a temporary overseas employee to Australia) โดยระยะเวลาของวีซ่า ประมาณ 3 เดือน ถึง 4 ปี ค่าใช้จ่ายในการยื่นขอวีซ่า โดยประมาณ 170 เหรียญออสเตรเลีย ซึ่งไม่รวมถึงค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องอื่นๆ เช่น ค่าแปลเอกสาร ค่าตรวจสุขภาพ ฯลฯ
รายละเอียดเกี่ยวกับวีซ่าประเภทนี้ สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก Booklet 11: Sponsoring a temporary overseas employee to Australia จาก www.immi.gov.au/allforms/booklets/1154.pdf
ผู้ประกอบการต้องแสดงให้เห็นว่า ต้องการบุคคลากรที่มีความชำนาญ ในสาขานั้นๆ ไม่สามารถหาได้ในประเทศออสเตรเลีย เช่น มีหลักฐาน ประกาศรับสมัครตามหนังสือพิมพ์ หรือสื่ออื่นๆ เป็นต้น ก่อนที่จะขอเป็นผู้ค้ำประกันบุคคลากรจากต่างประเทศ สำหรับผู้ที่มีความประสงค์จะเข้ามาทำงานนั้น จะต้องมีคุณสมบัติดังนี้ คือ
- จะต้องมีการศึกษาด้านการนวด 2 ปีในสถาบันที่เป็นที่รู้จัก
- มีประสบการทำงาน 3 ปี
ผู้ประกอบการต้องยื่นแบบฟอร์ม แสดงความจำนงค์ที่จะเป็นผู้ค้ำประกัน ทางออสเตรเลียจะทำการพิจารณาว่าบริษัทมีคุณสมบัติเพียงพอหรือไม่ในการเป็นผู้ค้ำประกัน
ผู้ประกอบการต้องยื่นคำร้องขออนุญาตินำคนเข้ามาทำงาน ในจำนวนที่สัมพันธ์กับขนาดของสถานประกอบการ และนำหลักฐานครบทุกขั้นตอนดังกล่าว ไปแสดงต่อแผนกตรวจคนเข้าเมือง สถานทูตออสเตรเลียประจำประเทศไทย พร้อมยื่นแบบฟอร์มในการขอวีซ่า ทั้งนี้สถานเอกอัครราชทูตฯ จะพิจารณาจากคุณสมบัติฯ ว่าเหมาะสมหรือไม่ เพื่ออนุมัติการออกวีซ่าต่อไป
รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการขอวีซ่า หากติดต่อสอบถามจากภายในประเทศออสเตรเลีย สามารถติดต่อได้ที่
The department of Immigration
Ground Floor
26 Lee Street
Sydney NSW 2000
Tel: 131 880 (ภายในประเทศออสเตรเลียเท่านั้น)
Website: www.immi.gov.au
หรือ สอบถามในประเทศไทยโปรดติดต่อสถานทูตออสเตรเลียประจำประเทศไทย
37 South Sathorn Road
BANGKOK 10120 Thailand
Tel : 02 287 2680
Fax : 02 287 2029
Email: dimia-bangkok@dfat.gov.au
Website: www.austembassy.or.th
แม้โอกาสในการลงทุนจะเปิดกว้าง ผู้ที่สนใจจะเปิดกิจการสปาหรือร่วมลงทุนทำสปาในออสเตรเลียจำเป็นต้องคำนึงถึงอุปสรรคที่มีในตลาด เช่น
- การวางภาพพจน์ของธุรกิจสปาไทย/นวดไทย ให้ชัดเจนและอยู่ในระดับ premium ต้องระวังการเข้าใจผิดที่จะเชื่อมโยงไปถึงเรื่อง sexual massage
- การขาดแคลนแรงงานที่มีทักษะและประสบการณ์จากประเทศไทย เนื่องมาจาก เงื่อนไขการขอวีซ่าในการเข้ามาประกอบอาชีพในออสเตรเลียยังคงยุ่งยากและมีเป็นปัญหาใหญ่ สำหรับแรงงานไทย เช่น ทักษะทางภาษาอังกฤษ เป็นต้น
- สปาไทยและนวดไทย ยังไม่ได้รับการรับรองจากสถาบันใดในออสเตรเลีย ส่งผลให้เกิดปัญหาในเรื่องความเชื่อมั่นในความปลอดภัยจากบริการในหมู่ผู้บริโภคได้
- รายได้ของธุรกิจสปาในออสเตรเลียขึ้นอยู่กับฤดูการท่องเที่ยวค่อนข้างสูง เนื่องจากนักท่องเที่ยวถือเป็นลูกค้ากลุ่มสำคัญของธุรกิจ และต้องคำนึงถึงคู่แข่งจากประเทศในเอเชีย ที่สำคัญ ได้แก่ จีน ซึ่งมีบริการต่ำกว่าสปาไทย
- การวางคอนเซปต์สปาเป็นเรื่องสำคัญ ต้องติดตามเทรนด์การตลาดว่า ปัจจุบันในออสเตรเลียนิยมการบริการใดมากที่สุด
Australian Traditional Medicine Society
Unit 12/27 Bank St
Meadowbank NSW 2114
Tel: +61 2 9809 6800
Fax: +61 2 9809 7570
Email: info@atms.com.au
Website: www.atms.com.au
Association of massage therapists Australia Inc.
PO Box 627
South Yarra, VIC 3141
Tel: +61 3 9510 3930
Fax: +61 3 9521 3209
Email: amta@amta.asn.au
Website: www.amta.com.au
Massage Association of Australia
PO Box 1187
Camberwell, VIC 3124
Tel: +61 3 9885 7631
Fax: + 61 3 9886 9095
Email: secretariat@maa.org.au
Website: www.maa.org.au
Department of Fair Trading Business licensing Information Services
1 Fitzwilliam Street
Parramatta NSW 2150 Australia
Tel: 61 2 9895 0111
Fax: 61 2 9895 0222
Website: www.fairtrading.nsw.gov.au
Department of Immigration and Multicultural and Indigenous Affairs
Ground Floor
26 Lee Street
Sydney NSW 2000
Tel: 131 880 (ภายในประเทศออสเตรเลียเท่านั้น)
Website: www.immi.gov.au
------------------------------------
สำนักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ นครซิดนีย์
เมษายน 2555