การกระจายตัวของผู้ร่ำรวยในประเทศจีนปี ๒๕๕๕
ในวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๕ Hurun report ร่วมกับ GroupM Knowledge ได้ประกาศรายงานผลสำรวจความมั่งคั่งของชาวจีน “GroupM Knowledge — Hurun Wealth Report ๒๐๑๒ ” โดยเนื้อหาภายในรายงานได้กล่าวถึงภาพรวมของกลุ่มผู้ร่ำรวยชาวจีนว่ามีการกระจายในประเทศรวมถึงมีพฤติกรรมในการใช้จ่ายและลงทุนอย่างไร โดยผู้ที่มีทรัพย์สินมูลค่ารวมเกินกว่า ๑๐ ล้านหยวน(ราว ๑.๖ ล้านเหรียญสหรัฐฯ)ได้รับการระบุให้เป็น“ผู้ร่ำรวย”(rich) ขณะที่ในกลุ่มผู้ร่ำรวยดังกล่าวก็จะมีกลุ่มคนที่มีทรัพย์สินมูลค่ารวมเกินกว่า ๑๐๐ ล้านหยวนซึ่งในที่นี้ได้รับการระบุให้เป็น“ผู้ร่ำรวยอย่างมาก”(super-rich)
ทั้งนี้จากการที่จีนกำลังจะขึ้นสู่การเป็นประเทศที่ตลาดของสินค้าฟุ่มเฟือยมีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ดังนั้นการเข้าใจลักษณะและพฤติกรรมของผู้บริโภคสินค้าฟุ่มเฟือยซึ่งก็คือผู้ร่ำรวยในจีนนั้นจึงเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมาก โดยพบว่าภายใต้สภาวะที่การบริโภคสินค้าหรู(luxury goods consumption)เองก็ถือเป็นหนึ่งในตัวแปรสำคัญที่ขับเคลื่อนตลาดจีนนั้น การเข้าใจในพฤติกรรม ทัศนคติ และความชอบของกลุ่มผู้มั่งคั่งเหล่านี้จะช่วยให้แบรนด์สินค้าหรูต่างๆสามารถเข้าใจความคิดของกลุ่มลูกค้าหลักซึ่งจะช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่แบรนด์สินค้าได้
ทั้งนี้การระบุความร่ำรวยของบุคคลในรายงานดังกล่าววัดจากสินทรัพย์ ๒ ส่วนที่บุคคลนั้นถือครองอยู่ คือ สินทรัพย์คงที่(Fixed Assets)และสินทรัพย์ลงทุน(Investable Assets) โดยสินทรัพย์คงที่ประกอบด้วยสิทธิ์ในการถือครองหุ้น อสังหาริมทรัพย์ส่วนบุคคล และอสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุน ส่วนสินทรัพย์ลงทุนประกอบด้วยผลตอบแทนจากการถือหุ้น ตราสารที่ถือครอง เงินฝาก และเงินประกันต่างๆ
สำหรับการเก็บข้อมูลในเชิงพฤติกรรมของผู้ร่ำรวยชาวจีนเหล่านี้ Hurun Report ใช้วิธีสัมภาษณ์ตัวต่อตัว(face-to-face interview)จากกลุ่มตัวอย่าง โดยกลุ่มตัวอย่างที่ให้การสัมภาษณ์เป็นผู้อยู่ในเกณฑ์ร่ำรวยทั้งหมด ๕๐๓ คน ในจำนวนดังกล่าวมีผู้ร่ำรวยอย่างมากอยู่ ๕๔ คน โดยผู้ร่ำรวยอย่างมากคิดเป็นร้อยละ ๑๐ ของกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด ซึ่งการสัมภาษณ์แบบตัวต่อตัวดังกล่าวก็เพื่อให้เข้าใจวิถีชีวิตของผู้มั่งคั่งเหล่านี้
จำนวนของผู้ร่ำรวย(ผู้ที่มีทรัพย์สินเกินกว่า ๑๐ ล้านหยวนขึ้นไป)ในจีนมีการขยายตัวอย่างรวดเร็วจนปี ๒๕๕๕ มีจำนวนเกิน ๑ ล้านคนแล้ว โดยจากข้อมูลทางสถิติของ Hurun Report ระบุว่า จำนวนของผู้ร่ำรวยเมื่อต้นปี ๒๕๕๕ อยู่ที่ราว ๑,๐๒๐,๐๐๐ ราย ขยายตัวจากปี ๒๕๕๔ ร้อยละ ๖.๓ นอกจากนี้ในจำนวนผู้ร่ำรวยดังกล่าว มีผู้ร่ำรวยอย่างมาก(ผู้ที่มีทรัพย์สินเกินกว่า ๑๐๐ ล้านหยวนขึ้นไป)จำนวน ๖๓,๕๐๐ ราย ซึ่งมีอัตราการขยายตัวจากปี ๒๕๕๔ ที่ร้อยละ ๕.๘ ทั้งนี้จากข้อมูลทางสถิติในอดีตจะพบว่า ผู้ร่ำรวยในปี ๒๕๕๔ จำนวน ๙๖๐,๐๐๐ ราย ในจำนวนดังกล่าวคิดเป็นผู้ร่ำรวยอย่างมากราว ๖๐,๐๐๐ ราย ขณะที่ผู้ร่ำรวยในปี ๒๕๕๓ นั้นจำนวน ๘๗๕,๐๐๐ ราย ในจำนวนดังกล่าวคิดเป็นผู้ร่ำรวยอย่างมากราว ๕๕,๐๐๐ ราย
ปี ผู้อยู่ในเกณฑ์ร่ำรวย(คน) ผู้อยู่ในเกณฑ์ร่ำรวยอย่างมาก(คน) ๒๕๕๓ ๘๗๕,๐๐๐ ๖๓,๕๐๐ ๒๕๕๔ ๙๖๐,๐๐๐ ๖๐,๐๐๐ ๒๕๕๕ ๑,๐๒๐,๐๐๐ ๕๕,๐๐๐ ที่มา : GroupM Knowledge - Hurun Wealth Report 2012 การเพิ่มขึ้นของราคาอสังหาริมทรัพย์รวมถึงการขยายตัวทางเศรษฐกิจที่ยังร้อนแรงอย่างต่อเนื่องในจีนเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้จำนวนผู้ร่ำรวยในจีนมีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว โดยในปี ๒๕๕๔ อัตราการขยายตัวทาง GDP ของจีนอยู่ที่ร้อยละ ๙.๒ นั่นคือมองในด้านของการประกอบทางธุรกิจจะมีผลตอบแทนกลับในจำนวนค่อนข้างมากตามการขยายตัวของเศรษฐกิจและตลาดผู้บริโภค ขณะที่ราคาอสังหาริมทรัพย์ทั่วประเทศจีนขยายตัวในอัตราที่สูงเช่นกัน คือเฉลี่ยที่ร้อยละ ๑๓.๗ ทำให้ผู้ที่ครอบครองอสังหาริมทรัพย์ต่างๆในจีนเข้าสู่เกณฑ์ของผู้ร่ำรวยอย่างรวดเร็วตามราคาอสังหาริมทรัพย์ที่เพิ่มขึ้น ซึ่งจากข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติพบว่าราคาอสังหาริมทรัพย์หรูหรา(luxury property price)ในนครเซี่ยงไฮ้เมื่อปี ๒๕๕๔ มีอัตราการชยายตัวสูงถึงร้อยละ ๒๑ เมื่อเทียบกับปี ๒๕๕๓ การกระจายตัวของผู้ร่ำรวยตามพี้นที่ต่างๆของจีน ผู้ร่ำรวยชาวจีนมีการกระจายตัวตามพื้นที่ต่างๆทั่วประเทศโดยส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ตามพื้นที่ทางตะวันออก(เซี่ยงไฮ้ เจ้อเจียง เจียงซู ) ทางเหนือ(ปักกิ่ง) และทางใต้(กวางตุ้ง) โดยกรุงปักกิ่งเป็นพื้นที่ที่มีจำนวนผู้ร่ำรวยมากที่สุดอยู่ที่ราว ๑๗๙,๐๐๐ ราย โดยมีผู้ร่ำรวยอย่างมาก ๑๐,๕๐๐ ราย ตามมาด้วยมณฑลกวางตุ้งเป็นอันดับสอง มีจำนวนผู้ร่ำรวยอยู่ที่ราว ๑๖๗,๐๐๐ ราย โดยมีผู้ร่ำรวยอย่างมาก ๙,๕๐๐ ราย ขณะที่อันดับสามคือนครเซี่ยงไฮ้ มีจำนวนผู้ร่ำรวยอยู่ที่ราว ๑๔๐,๐๐๐ ราย โดยมีผู้ร่ำรวยอย่างมาก ๘,๒๐๐ ราย ตามมาด้วยอันดับสี่และห้าคือ มณฑลเจ้อเจียงและมณฑเจียงซูซึ่งเป็นเมืองสำคัญทางเศรษฐกิจและการลงทุนทางตะวันออกตามลำดับ สถิติจำนวนผู้ร่ำรวยและผู้ร่ำรวยอย่างมากที่กระจายตัวตามพื้นที่ต่างๆทั่วประเทศจีนปี ๒๕๕๕ เขตพื้นที่ จำนวน อันดับที่ เพิ่มขึ้นจาก จำนวน อันดับที่ เพิ่มขึ้นจาก ผู้ร่ำรวย(คน) ปี ๒๕๕๔(คน) ผู้ร่ำรวยอย่างมาก(คน) ปี ๒๕๕๔(คน) Beijing 179,000 1 9,000 10,500 1 500 Guangdong 167,000 2 10,000 9,500 2 500 Guangzhou 55,000 1,500 4,100 100 Shenzhen 52,000 2,700 3,400 100 Dongguan 18,000 3,400 900 60 Shanghai 140,000 3 8,000 8,200 3 400 Zhejiang 133,000 4 7,000 7,800 4 350 Hangzhou 53,000 1,500 2,900 50 Wenzhou 22,500 500 2,400 70 Ningbo 20,000 5,300 1,200 250 Jiangsu 73,000 5 5,000 4,800 5 200 Nanjing 24,200 200 1,900 100 Suzhou 20,000 3,100 1,100 110 Fujian 38,600 6 2,600 2,400 6 200 Xiamen 12,500 300 700 40 Fuzhou 13,000 2,000 650 90 Shandong 35,000 7 2,000 2,000 8 100 Qingdao 12,500 500 680 60 Yantai 2,500 800 150 40 Liaoning 30,800 8 1,800 2,050 7 130 Dalian 12,500 600 850 100 Shenyang 8,800 460 650 90 Sichuan 25,500 9 1,500 1,800 9 100 Chengdu 15,000 500 850 50 Henan 17,300 10 800 1,200 13 50 Tianjin 17,100 11 1,100 1,250 12 70 Hebei 16,400 12 900 1,300 11 100 Shanxi 15,000 13 1,000 1,350 10 100 Hunan 14,600 14 1,100 830 17 70 Hubei 14,400 15 900 1,080 14 80 Wuhan 7,500 2,790 450 100 Shaanxi 14,000 16 1,000 830 17 70 Xi’an 7,000 2,810 300 40 Inner Mongolia 13,500 17 1,000 850 16 60 Erdos 4,000 230 Hohhot 3,200 180 Chongqing 12,500 18 1,000 800 20 70 Heilongjiang 11,800 19 800 780 21 50 Harbin 6,500 -240 450 40 Jiangxi 9,600 20 600 830 17 70 Anhui 9,200 21 700 900 15 50 Jilin 8,000 22 500 520 23 40 Yunnan 6,000 23 500 540 22 40 Guangxi 5,400 24 400 400 24 30 Hainan 4,200 25 200 170 27 10 Guizhou 3,200 26 200 280 25 20 Xinjiang 3,200 26 200 260 26 20 Ningxia 870 28 70 95 28 5 Gansu 750 29 50 85 29 5 Qinghai 650 30 50 55 30 5 Tibet 430 31 30 45 31 5 Total 1,020,000 60,000 63,500 3,500
ที่มา : GroupM Knowledge - Hurun Wealth Report 2012
หมายเหตุ : สถิติดังกล่าวไม่ได้นับรวมพื้นที่ของเกาะฮ่องกง ไต้หวัน และมาเก๊า
ในด้านของพฤติกรรมการใช้จ่ายพบว่าการท่องเที่ยวเป็นการใช้จ่ายก้อนใหญ่ที่สุดที่ผู้ร่ำรวยชาวจีนใช้ในแต่ละปี โดยผู้ร่ำรวยชาวจีนเหล่านี้ใช้ระยะเวลาเฉลี่ยราว ๒๐ วันกับการท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อนหลังจากทำงานมาทั้งปี โดยเหตุผลที่ผู้ร่ำรวยไปท่องเที่ยวหรือออกเดินทางไปต่างประเทศนั้นเหตุผลหลักคือ เพื่อการพักผ่อนหย่อนใจช่วงวันหยุด รองลงมาคือการติดต่อทางธุรกิจ ซึ่งการท่องเที่ยวของผู้ร่ำรวยนั้นมีทั้งแบบเที่ยวในประเทศและต่างประเทศ แหล่งท่องเที่ยวในประเทศที่ผู้ร่ำรวยชาวจีนนิยมเดินทางไปท่องเที่ยว ได้แก่ ซันย่า(เกาะไหหลำ) เกาะฮ่องกง และมณฑลยูนนานตามลำดับ ขณะที่การท่องเที่ยวต่างประเทศนั้น ผู้ร่ำรวยมีเป้าหมายยอดนิยมคือฝรั่งเศส ตามมาด้วยสหรัฐอเมริกา และออสเตรเลีย
ที่มา : 1. ww.hurun.net
2. www.stats.gov.cn
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเซี่ยงไฮ้
สิงหาคม ๒๕๕๕