สหภาพยุโรปมีการปรับเปลี่ยนกฎเกณฑ์การให้สิทธิพิเศษทางศุลกากร (GSP) แก่ประเทศกำลังพัฒนาและประเทศพัฒนาน้อยที่สุด โดยระบบ GSP ใหม่เพิ่งผ่านความเห็นชอบของรัฐสภายุโรปเมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 2555 ซึ่งภายใต้ข้อกำหนดของโครงการ GSP ใหม่ดังกล่าว ประเทศไทยมีแนวโน้มที่จะถูกตัดสิทธิ GSP เป็นรายประเทศตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2557 และจะต้องเสียภาษีที่อัตรา MFN สำหรับสินค้าทุกประเภทในวันที่ 1 มกราคม 2558 เป็นต้นไป (มีเวลาปรับตัว 1 ปี) นอกจากไทยแล้ว ประเทศกำลังพัฒนาขนาดใหญ่อื่นๆ เช่น จีน บราซิล และประเทศเพื่อนบ้าน เช่น มาเลเซีย ก็จะถูกตัด GSP เช่นเดียวกัน แต่ประเทศอาเซียนอื่นๆ เช่น เวียดนาม อินโดนีเซีย รวมถึงอินเดีย จะยังคงได้รับสิทธิพิเศษต่อไป
ทั้งนี้ ในปี 2557 อาจจะมีสินค้าบางตัวที่ถูกตัด GSP ก่อนการถูกตัดสิทธิทั้งประเทศ โดยจากการศึกษาเบื้องต้นพบว่า สินค้าที่อาจถูกตัดสิทธิ GSP ในปี 2557 ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ประมง แปรรูป อาหารสาเร็จรูป เครื่องนุ่งห่ม ชิ้นส่วนยานยนต์ สินค้าอิเล็คทรอนิกส์ เป็นต้น
เนื่องจากระเบียบ GSP ใหม่เป็นการกำหนดหลักการเพื่อใช้เป็นการทั่วไป ไทยจึงไม่สามารถขอให้สหภาพยุโรปผ่อนปรนหรือชะลอการตัด GSP ได้ ทางเลือกในการลดผลกระทบจากการถูกตัด GSP ที่ดีที่สุดในขณะนี้ คือการเริ่มเจรจาจัดทำความตกลง FTA กับสหภาพยุโรปโดยเร็วที่สุด เพื่อเจรจาให้ได้อัตราภาษีที่ต่าที่สุดเท่าที่จะทำได้
ความเห็น/ข้อสังเกต การกำหนดเงื่อนไข GSP ใหม่ของสหภาพยุโรป จะส่งผลกระทบต่อการส่งออกของไทยในระยะกลางและระยะยาว ในกลุ่มสินค้าที่มีอัตราการใช้ GSP สูง เช่น สินค้าอุตสาหกรรมบางกลุ่ม หรือมีความแตกต่างระหว่างอัตรา GSP กับอัตรา MFN มาก เช่น กุ้งสด/แช่แข็ง
ประเทศเบลเยี่ยม สพต.บรัสเซลส์
สำนักพัฒนาการตลาดระหว่างประเทศ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ