รายงานประเด็นด่วน : วิกฤตเศรษฐกิจสเปน ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๕๕

ภายหลังจากที่รัฐบาลสเปนประกาศมาตรการตัดลดค่าใช้จ่ายและเพิ่มรายได้ อันประกอบด้วยการเพิ่มอัตราภาษีการค้า (VAT) จากร้อยละ ๑๘ เป็นร้อยละ ๒๑ ปรับลดเงินเดือนและงดการจ่ายเงินโบนัสประจำปีของข้าราชการทั่วประเทศ โดยมีเป้าหมายที่จะตัดลดค่าใช้จ่ายและเพิ่มรายภาครัฐให้ได้จำนวน ๖๕,๐๐๐ ล้านยูโรภายในสองปีครึ่งเมื่อวันที่ ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๕๕ แล้วนั้น สถานการณ์เศรษฐกิจของสเปนยังคงอยู่ในสภาพเปราะบาง โดยนักวิเคราะห์ต่างเห็นว่าสเปนคงจะต้องเข้ารับความช่วยเหลือด้านการเงินอย่างเต็มรูปแบบจากภายนอกในอนาคตอันใกล้

ต่อมาเมื่อวันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๕ สถานการณ์เศรษฐกิจของสเปนยิ่งเลวร้ายลง โดยแคว้น บาเลนเซียซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันออกของประเทศประกาศขอรับความช่วยเหลือด้านการเงินจากรัฐบาลกลาง ตามด้วยแคว้นมูร์เซียซึ่งอยู่ติดกัน ขณะที่สื่อมวลชนรายงานข่าวว่าแคว้นอีกจำนวน ๖ แห่งจากทั้งหมด ๑๗ แคว้นของสเปนคงจะต้องขอรับความช่วยเหลือจากรัฐบาลกลางในเร็วๆนี้ ทั้งนี้ บาเลนเซียเป็นแคว้นที่มีหนี้สินสูงที่สุดของประเทศและต้องการความช่วยเหลือจากรัฐบาลกลางในครั้งนี้จำนวน ๑๘,๐๐๐ ล้านยูโร ขณะที่แคว้นมูร์เซียมีความต้องการ ๓๐๐ ล้านยูโรในเบื้องต้น

ปัญหาหนี้สินจำนวนมหาศาลในเขตปกครองตนเองซึ่งได้รับผลกระทบจากฟองสบู่แตกในภาคอสังหาริมทรัพย์และการลงทุนในโครงการขนาดใหญ่ที่ไม่ได้รับผลตอบแทนในช่วงที่ผ่านมา ส่งผลให้ต้นทุนการกู้ยืมเงินของรัฐบาลสเปนสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ ดังจะเห็นได้จากอัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลสเปนอายุ ๑๐ ปีมีผลตอบแทนที่ร้อยละ ๗.๔๙๘ ซึ่งอยู่ในขั้นที่รัฐบาลกำลังจะหมดความสามารถในการชำระหนี้

นอกจากข่าวร้ายจากแคว้นปกครองตนเองในประเทศแล้ว ในวันเดียวกัน (๒๓ กรกฎาคม) ธนาคารกลางของสเปนยังประกาศตัวเลขการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในไตรมาสที่ ๒ ของปีนี้ มีอัตราลดลงมากกว่าที่คาดกาณ์ที่ร้อยละ - ๐.๔ จากที่คาดการณ์ที่ร้อยละ -๐.๓ และลดลงที่ร้อยละ -๑.๕ ตลอดทั้งปี และยังคาดการณ์การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศจะยังคงอยู่ในภาวะถดถอยต่อไปในปี ๒๕๕๖

จากข่าวร้ายรอบด้านที่กำลังรุมล้อมสเปนส่งผลให้ความเชื่อมั่นของนักลงทุนอยู่ในภาวะตื่นตระหนก จนตลาดหลักทรัพย์ของสเปนต้องประกาศหยุดการซื้อขายระยะสั้นอย่างไม่มีกำหนด ขณะที่ทั่วประเทศมีการนัดหยุดงานและเกิดการประท้วงขึ้นทั้งจากภาครัฐและเอกชน ซึ่งแสดงให้เห็นว่าปัญหาเศรษฐกิจของประเทศได้หยั่งลากลึกลงไปถึงประชาชนโดยทั่วไปอย่างชัดเจน

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงมาดริด