ญี่ปุ่นมีกฎหมายชื่อ Act Against Unjustifiable Premiums and Misleading Represen
tations ซึ่งควบคุมไม่ให้มีการระบุคุณภาพ เนื้อหา ราคา ฯลฯ ของสินค้าและบริการ ซึ่งไม่ตรงกับความเป็นจริง เพื่อคุ้มครองผลประโยชน์ของผู้บริโภค โดยห้ามไม่ให้มีการระบุที่ไม่ตรงหรือคลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริง สำหรับสินค้าหรือบริการในด้านคุณภาพ มาตรฐาน และราคาหรือเงื่อนไข นอกจากนั้น ยังมีกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ Household Goods Quality Labeling Act, The Law Concerning Standardization and Proper Labeling of Agriculture and Forestry Products (JAS Law), ระบบ JIS Mark Labeling System ภายใต้ Industrial Standardization Law โดยในช่วงปลายเดือนตุลาคม 2556 พบว่า โรงแรมที่อยู่ภายใต้การบริหารของบริษัท Hanshin-Hankyu Hotels ในประเทศ
ญี่ปุ่น ได้มีการใช้วัตถุดิบอาหารซึ่งไม่ตรงกับที่ระบุไว้ในเมนูของร้านอาหารและสถานที่จัดเลี้ยงจำนวน 23 แห่ง โดยเมนูที่พบว่าระบุไม่ตรงกับวัตถุดิบจริงมีถึง 47 รายการ เช่น กุ้ง ซึ่งในเมนูระบุว่าใช้กุ้งประเภท "ชิบะเอบิ" ที่จับได้ทางภาคตะวันตกของ
ญี่ปุ่นหรือชายฝั่งเอเชียตะวันออก แต่กลับใช้กุ้ง Vannamei ซึ่งมีราคาถูกกว่า เป็นต้น
ภายหลังจากเหตุการณ์ดังกล่าว ได้พบการระบุข้อมูลเท็จบนสินค้าที่จำหน่ายหรือบนเมนูอาหารในห้างสรรพสินค้าและโรงแรมใหญ่ๆ อีกหลายแห่ง แม้ว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจะเริ่มจากการระบุเท็จ หรือบางกรณีเป็นการระบุโดยใช้ถ้อยคำคลาดเคลื่อนหรือไม่ชัดเจนบนเมนูอาหาร แต่ได้ส่งผลในวงกว้างไปยังสินค้าทั้งอาหารและไม่ใช่อาหารที่จำหน่ายอยู่ในญี่ปุ่นทั้งหมด จึงทำให้ทั้งหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องที่มีหน้าที่กำกับดูแลกฎหมายการระบุฉลาก เริ่มเข้าตรวจเช็คและเพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบ ในขณะที่สมาคมภาคเอกชนในอุตสาหกรรมต่างๆ ก็เร่งทบทวนความถูกต้องของการระบุฉลากสินค้าและการบริการ รวมถึงผู้บริโภคทั่วไปก็เริ่มเข้มงวดในการเลือกสินค้ามากขึ้น ซึ่งถือเป็นเหตุการณ์ที่สั่นคลอนความเชื่อมั่นของผู้บริโภคที่มีต่อสินค้าและบริการในญี่ปุ่นอย่างไม่เคยมีมาก่อน ซึ่งผู้ประกอบการไทย ควรให้ความสำคัญกับเรื่องดังกล่าวให้มากขึ้นเพื่อสร้างความมั่นใจต่อผู้บริโภคญี่ปุ่นในสินค้าไทย
ประเทศญี่ปุ่น สคร.โอซากา
สำนักพัฒนาตลาดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนและเอเชีย (สออ.) กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ
Email : intmk@ditp.go.th Website : www.ditp.go.th