ตลาดเครื่องใช้ไฟฟ้าในอิหร่าน

ในช่วง 4-5 ปีที่ผ่านมา ผู้ผลิตและผู้นำเข้าสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าได้นำสินค้าชนิดใหม่ๆ หลากหลายรูปแบบเข้าสู่ตลาดอิหร่าน เพื่อให้ผู้บริโภคชาวอิหร่านได้มีโอกาสเลือกซื้อหาไปใช้เพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้สินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ที่มีขายในท้องตลาดอิหร่านส่วนใหญ่เป็นสินค้านำเข้าจากต่างประเทศถึงร้อยละ 70 โดยสินค้าคุณภาพต่ำส่วนใหญ่เป็นสินค้านำเข้าจากจีน อย่างไรก็ดี แม้ว่าสินค้าของจีนจะมีคุณภาพต่ำแต่ก็มีกลุ่มผู้บริโภคชาวอิหร่านจำนวนไม่น้อยที่ให้ความสนใจและเลือกซื้อสินค้าจากจีน เนื่องจากชาวอิหร่านที่มีรายได้น้อยส่วนใหญ่จะไม่สนใจเรื่องของคุณภาพและพิจารณาเฉพาะราคาสินค้าเท่านั้นในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า มีราคาถูกและมีรูปแบบหลากหลายให้เลือกซื้อ

สำหรับสินค้าสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าที่นำเข้าจากประเทศฝรั่งเศส เยอรมัน อิตาลี ฯลฯ จะถือเป็นสินค้า High-end ที่มีราคาสูงและคุณภาพดี ตลอดจนมีอายุการใช้งานนานกว่าและเป็นที่นิยมของกลุ่มผู้บริโภคที่มีฐานะดี รายได้สูง เป็นที่น่าสังเกตว่า ในท้องตลาดอิหร่านมีสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าจากประเทศสหรัฐอเมริกาวางจำหน่ายอยุ่โดยทั่วไป โดยสินค้าดังกล่าวบางส่วนเป็นสินค้ามือสองที่นำเข้าผ่านประเทศที่สาม เช่นรัฐดูไบ แล้วนำมาบรรจุหีบห่ออีกครั้งในอิหร่าน เพื่อจำหน่ายให้ลูกค้าในอิหร่านต่อไป

อย่างไรก็ดี ในตลาดสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าในอิหร่านมีสินค้าปลอมแปลงหรือลอกเลียนแบบวางจำหน่ายอยู่เป็นจำนวนมาก ดังนั้น การเลือกซื้อสินค้าจำเป็นต้องระมัดระวังและมีความพิถีพิถันในการซื้อ ทั้งนี้สินค้าลอกเลียนแบบจะไม่มีใบค้ำประกันและราคาจะต่ำกว่าสินค้าของแท้ประมาณร้อยละ 15-20 ยกตัวอย่างเช่น เครื่องใช้ไฟฟ้ายี่ห้อโมลิเนกซ์ (Moulinex) เช่น หม้อหุงข้าว เครื่องทอดอาหาร ฯลฯ ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ของประเทศฝรั่งเศส และเป็นยี่ห้อที่ประชาชนชาวอิหร่านนิยมมากที่สุด เป็นยี่ห้อที่โดนลอกเลียนแบบมากที่สุดและวางขายในตลาดด้วยราคาที่ต่ำกว่าสินค้าของแท้หลายเท่าตัว

โรงงานผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วประเทศอิหร่านมีทั้งสิ้น 616 โรงงาน แต่มีบทบาทต่อเศรษฐกิจอิหร่านน้อยมาก เนื่องจากต้นทุนในการผลิตสูง ประกอบกับค่าจ้างแรงงานในประเทศสูง ทำให้ราคาขายสินค้าที่ผลิตในประเทศสูงตามไปด้วย นอกจากนี้ เครื่องใช้ไฟฟ้าที่นำเข้าจากต่างประเทศเป็นตัวแปรที่สำคัญที่เข้ามาแข่งขันและครอบครองส่วนแบ่งตลาดในอิหร่านส่วนใหญ่ ทำให้สินค้าที่ผลิตภายในประเทศมีโอกาสเติบโตได้ยาก ซึ่งหากคุณภาพสินค้าที่ผลิตภายในประเทศยังคงมีคุณภาพด้อยกว่าสินค้าจากต่างประเทศอยู่ต่อไป ก็อาจทำให้อุตสาหกรรมผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าในอิหร่านประสบปัญหาปิดตัวลงในอนาคต

เป็นที่น่าสังเกตว่า โรงงานที่ผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าในประเทศอิหร่านส่วนใหญ่จะผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีขนาดใหญ่ อาทิเช่น ตู้เย็น ตู้แช่แข็ง โทรทัศน์ เครื่องทำน้ำอุ่น เครื่องปรับอากาศ ฯลฯ มีโรงงานในอิหร่านน้อยมากที่จะผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าขนาดเล็ก เช่น หม้อหุงข้าว กาต้มน้ำชา (สมอวัร) เตาอบ เป็นต้น

นอกจากนี้ จากการที่โรงงานผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าในอิหร่านไม่สามารถแข่งขันกับสินค้านำเข้าจากต่างประเทศได้ โรงงานต่างๆ ในอิหร่านจึงหันมาผลิตสินค้าภายใต้ความดูแลของบริษัทที่มีชื่อเสียงจากต่างประเทศและใช้ชื่อยี่ห้อสินค้าของต่างประเทศ โดยหวังว่ายี่ห้อต่างประเทศจะสามารถดึงดูดลูกค้าให้ซื้อสินค้าได้ นอกจากนี้ ผู้ผลิตยังปรับกลยุทธ์มาเน้นการให้บริการหลังการขายมากกว่าเดิม และพยายามสอดแทรกความคิดในการโฆษณาว่า "สินค้าทุกอย่างมีอายุการใช้งาน ซึ่งต้องเปลี่ยนอันใหม่ภายหลังจากที่ได้ใช้มาแล้ว 2-3 ปี" โดยเทคนิคดังกล่าวนี้ มีส่วนช่วยให้ผู้ผลิตอิหร่านสามารถครองตลาดได้บางส่วน และใช้เป็นข้อแก้ตัวถึงจุดบกพร่องของสินค้าเสมอมา ความต้องการบริโภคสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าและยี่ห้อที่ได้รับความนิยม

ประชาชนชาวอิหร่านประมาณ12 ล้านคนจาก 70 ล้านคน มีกำลังซื้อสินค้าประเภทเครื่องใช้ไฟฟ้า โดยประชาชนชาวอิหร่านนิยมซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีขนาดใหญ่ไว้ประจำบ้านไม่ว่าจะเป็นตู้เย็น ตู้แช่แข็ง โทรทัศน์ โดยในแต่ละบ้านต้องมีตู้เย็นและตู้แช่แข็งแยกกันอย่างละ 1 ตู้ เนื่องจากแม่บ้านชาวอิหร่านนิยมซื้อสินค้ามาบริโภคครั้งละมากๆ เช่น ผลไม้ ผัก เนื้อสัตว์ ซึ่งจำเป็นต้องใช้สถานที่เป็นจำนวนมากในการเก็บรักษาเพื่อไม่ให้สินค้าเน่าเสีย และที่สำคัญแม่บ้านชาวอิหร่านไม่นิยมไปจ่ายตลาดทุกวัน ส่วนสินค้าประเภทหม้อหุงข้าวก็เช่นกัน จะเห็นได้ว่าในตลาดขายสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าจะไม่มีหม้อหุงข้าวขนาด 2 ลิตรขาย จะมีแต่ขนาดธรรมดาและขนาดใหญ่ให้เลือกเท่านั้น สำหรับโทรทัศน์ และเครื่องเล่นเสียง ที่เป็นที่นิยมของผู้บริโภคจะเป็นขนาด 29 นิ้วขึ้นไป

สินค้าที่เป็นที่นิยมและมีความต้องการซื้อสูงได้แก่ โทรทัศน์ ตู้เย็น เครื่องซักผ้า หม้อหุงข้าว เตาแก๊ส เครื่องล้างจาน เป็นต้น ทั้งนี้ลูกค้าที่ซื้อเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ผลิตภายในประเทศส่วนมากจะเป็นชาวชนบทหรือผู้ที่อาศัยตามชานเมือง และผู้ที่มีรายได้ต่ำ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน ได้แก่ ตู้เย็นที่ผลิตในประเทศ ซึ่งมีประมาณ 7 ยี่ห้อ ได้แก่ยี่ห้อ Hymalia, Emersan, Pars, Filver, Azemayish ,Arj และ Boojan โดยมีราคาระหว่าง 2,500,000-4,500,000 เรียล หรือประมาณ 250-245 เหรียญสหรัฐฯ

สำหรับโทรทัศน์ LCD ยี่ห้อที่ได้รับความนิยมได้แก่ LG, Sony, Sharp, JVC และ Panasonic โดยยี่ห้อ Sony จะมีราคาแพงกว่ายี่ห้ออื่น ขนาดของจอภาพที่ได้รับความนิยมได้แก่ ขนาด 32 นิ้ว และ 42 นิ้ว ส่วนโทรทัศน์ LCD ที่ผลิตในประเทศโดยบริษัท Madiran ภายใต้แบรนด์ X-vision ก็เป็นสินค้าที่ได้รับความนิยมเช่นกัน

เนื่องจากการผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้าในอิหร่านยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร ทำให้สินค้าที่ผลิตในประเทศมีต้นทุน เช่นค่าจ้างแรงงาน ค่อนข้างสูงนอกจากนี้ ซึ่งหากเปรียบเทียบเทคโนโลยีในการผลิตสินค้ากับต่างประเทศแล้ว สินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าอิหร่านบางชนิดใช้เวลาในการผลิตนานกว่าหนึ่งเดือน ในขณะที่สินค้าต่างประเทศ ชนิดเดียวกัน ใช้เวลาในการผลิตเพียงหนึ่งสัปดาห์ ทำให้สินค้าที่ผลิตในอิหร่านมีราคาสูง มีราคาสูงเมื่อเทียบกับสินค้าจากต่างประเทศ

อย่างไรก็ตาม ราคาเครื่องใช้ไฟฟ้าในประเทศอิหร่านช่วงเดือนมกราคม 2552 มีแนวโน้มลดลงประมาณร้อยละ 5 โดยเฉพาะสินค้าหมวดเครื่องเสียง และโทรทัศน์ มีราคาลดลงในอัตราส่วนร้อยละ 15 ในขณะที่สินค้าอื่นๆ ในตลาดอิหร่านยังปรับตัวลดลงไม่มากนัก ทั้งนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเศรษฐกิจแห่งชาติอิหร่านประกาศให้ห้างร้าน และบริษัทตัวแทนจำหน่ายในอิหร่าน ปรับลดระดับราคาสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้านำเข้าลง เนื่องจากวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตมีราคาลดลง

สำหรับราคาสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มียี่ห้อ (Brand) นำเข้าจากต่างประเทศ จะตั้งราคาสูงกว่าสินค้าที่ผลิตภายในประเทศอิหร่าน เช่น เครื่องซักผ้านำเข้าที่มียี่ห้อจากยุโรปจะมีราคาประมาณ 4,100,000-9,500,000 เรียล หรือประมาณ 410-950 เหรียญสหรัฐฯ ในขณะที่เครื่องซักผ้าที่ผลิตในอิหร่านมีราคา 3,800,000-4,600,000 เรียล หรือประมาณ 380-460 เหรียญสหรัฐฯ

แหล่งขายสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ในกรุงเตหะราน ตั้งอยู่ที่ถนนอะมีรคะบีร (Amir Kabir St.) สามแยกอะมีนฮูซูร (Amin Hozor T-Rd.) ถนนญุมฮูรี (Jomhori St.) และตลาดกรุงเตหะราน (Tehran Bazaar)

เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ผลิตภายในประเทศอิหร่านจะได้รับการรับรองมาตรฐานจากบริษัทผู้ผลิตสินค้าชนิดนั้นๆ ส่วนเครื่องใช้ไฟฟ้าที่นำเข้าจากต่างประเทศจะมีบริษัทตัวแทนผู้จำหน่ายเป็นผู้รับผิดชอบในเรื่องของการประกันคุณภาพสินค้า การให้บริการหลังการขาย และการบริการด้านต่างๆ

สำหรับกระแสไฟฟ้าที่ใช้ตามบ้านในประเทศอิหร่านมีค่า 220 โวลต์ โดยปลั๊กที่ใช้จะเป็นปลั๊กแบบหัวกลม ชาวอิหร่านไม่นิยมเดินสายไฟฟ้าบนผนังอาคาร แต่จะเดินสายไฟภายในผนังซึ่งจะทำพร้อมกับการก่อสร้างอาคาร ตัวแทนจำหน่าย

บริษัทส่งเสริมเศรษฐกิจเอเซียเป็นบริษัทผู้นำเข้าและตัวแทนจำหน่ายสินค้า Delongi ในอิหร่าน มีการรับประกันสินค้า 2 ปี

บริษัท Badarsal Electric Co., เป็นบริษัทตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อโตชิบา โมลิเนกซ์ และ Krupps

บริษัท Parkish Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อ Tefal Ronta และฮิตาชิ

บริษัท Goldiran Co., เป็นบริษัทตัวแทนจำหน่ายและรับประกันสินค้าโทรทัศน์และเครื่องเล่นเสียงยี่ห้อแอลจี

บริษัท Sam Service Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายและรับประกันคุณภาพสินค้าโทรทัศน์และเครื่องเล่นเสียงยี่ห้อซัมซุง

บริษัท Nikan Co. เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อ Indeozit

บริษัท Setare Kish Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อสโนว่า

บริษัท Pasareghad Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อ Fagore

บริษัท Faragaman Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อ Morris

บริษัท Sahand Electric Co., เป็นตัวแทนจำหน่ายสินค้ายี่ห้อ Megic

บริษัท Hadco Co., รับประกันสินค้ายี่ห้อ Azemayish

บริษัท Pars Shed Co., รับประกันสินค้ายี่ห้อ Pars Khazar ส่วนบริษัท Amrsan Co., และ Bootan Co., รับประกันคุณภาพสินค้าของตนเอง

บริษัท Amatis Kish Co., รับประกันสินค้ายี่ห้อซันโย

บริษัท Ogabe Talai Alvand Co.,และ Aryan Co., รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ AEG

บริษัท Kenkala Co., รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ Kenwood

บริษัท Sara Electronic รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ Elegance

บริษัท Foman Kish Co., รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ Foma

บริษัท Electric Industrial National of Iran (Cofard) รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อเนชั่นแนลและพานาโซนิก

บริษัท Hugugane Gheshm Co., รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ Hugel

บริษัท Rah Gustare Nokhostin Sepahan Co., รับประกันคุณภาพสินค้ายี่ห้อ RTC

อิหร่านขาดดุลการค้าในส่วนของธุรกิจเครื่องใช้ไฟฟ้ามาตลอด โดยในแต่ละปีอิหร่านนำเข้าสินค้าประเภทเครื่องใช้ไฟฟ้าในปริมาณมาก ทั้งนี้ในช่วงสองไตรมาสแรกของปีงบประมาณปัจจุบัน (มีนาคม-กันยายน 2008) อิหร่านมีการนำเข้าเครื่องใช้ไฟฟ้าแล้วคิดเป็นมูลค่า 400 ล้านเหรียญสหรัฐฯ สินค้าประเภทเครื่องใช้ไฟฟ้าที่อิหร่านนำเข้าได้แก่ เครื่องดูดฝุ่น เครื่องคั้นน้ำผลไม้ โทรทัศน์และเครื่องเล่นเสียง จักร ประเทศผู้ส่งออกสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าสู่ตลาดอิหร่านได้แก่ จีน เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เยอรมัน อิตาลี

อิหร่านเริ่มใช้เครื่องหมายมาตรฐานการประหยัดไฟฟ้าเมื่อปี 1996 โดยเครื่องหมายดังกล่าวเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าดังแสดงในรูปข้างบน ซึ่งระบุข้อมูลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับเครื่องใช้ไฟฟ้า อาทิเช่น เครื่องหมายการค้า ชื่อบริษัทผู้ผลิต รุ่น กำลังไฟฟ้าที่ใช้ และตัวอักษรอังกฤษ A-G ที่แสดงถึงความสามารถในการประหยัดไฟฟ้า โดยอักษร A หมายถึงเกณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้าซึ่งมีการใช้กำลังไฟน้อยที่สุด

รูปข้างต้นแสดงให้เห็นว่าเครื่องใช้ไฟฟ้ามีการใช้ไฟฟ้าอยู่ในเกณฑ์ B เป็นที่น่าสังเกตว่า เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ผลิตในประเทศอิหร่านเท่านั้นที่มีเครื่องหมายมาตรฐานการประหยัดไฟฟ้าติดอยู่ ขณะที่เครื่องใช้ไฟฟ้านำเข้าไม่มีเครื่องหมายระบุ นอกจากนี้ เครื่องหมายมาตรฐานจะติดบนเครื่องใช้ไฟฟ้าบางชนิดที่มีการใช้กำลังไฟมาก อาทิเช่น ตู้เย็น ตู้แช่แข็ง เครื่องซักผ้า เครื่องปรับอากาศ เครื่องทำน้ำอุ่น เตารีดไฟฟ้า เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้มอเตอร์

หากต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โปรดติดต่อสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน ทาง E-mail: thaitctehran@depthai.go.th หรือโทร +(98-21) 2205 7378 & 9, (98-21) 2205 9776

รายงานจาก สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน

ที่มา: http://www.depthai.go.th