ตลาดน้ำดื่มและน้ำแร่ในอิหร่าน

อิหร่านเป็นประเทศที่มีประชากรถึงกว่า 70 ล้านคน และมีความต้องการบริโภคอาหารและน้ำดื่มจำนวนมหาศาลในแต่ละปี ทั้งนี้ รัฐบาลอิหร่านได้ให้ความสำคัญในเรื่องมาตรฐานการผลิตอาหารและน้ำดื่มเพื่อการบริโภคของประชาชนชาวอิหร่านเป็นอย่างมาก โดยการนำเข้าสินค้าประเภทอาหาร จะต้องผ่านการตรวจสอบอย่างละเอียดก่อนจากหน่วยงานราชการของอิหร่านก่อนอนุญาตให้นำเข้าได้

สำหรับตลาดน้ำดื่มและน้ำแร่ในอิหร่านนั้น ในระยะแรก ก่อนการปฏิวัติอิสลามหรือประมาณ 40 ปีที่แล้ว อิหร่านได้เริ่มผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ในลักษณะของอุตสาหกรรม โดยผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยเตหะรานร่วมกับผู้ทรงคุณวุฒิชาวต่างประเทศ ได้ทำการวิจัยและศึกษาคุณภาพแหล่งน้ำในอิหร่าน เพื่อเป็นวัตถุดิบในการผลิตน้ำดื่ม โดยบริษัทที่เข้ามาลงทุนในการผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่เป็นบริษัทแรกได้แก่ บริษัทผลิตน้ำดื่ม “ดามาวานด์ (Damavand)” ในขณะนั้น ผู้ที่บริโภคน้ำดื่มและน้ำแร่ส่วนใหญ่เป็นหน่วยงานของรัฐและโรงแรมต่างๆ ซึ่งประชาชนในสมัยนั้น ยังไม่นิยมบริโภคน้ำดื่มแบบบรรจุภัณฑ์แต่อย่างใด ต่อมาภายหลังการสงครามอิรัก-อิหร่าน หน่วยงานราชการได้แก่ ทหาร ตำรวจ และกองทัพอิหร่านได้เข้ามาเป็นเจ้าของบริษัทผลิตน้ำดื่มแทนเอกชนทั้งหมด

ภายหลังสงครามอิรัก-อิหร่าน ทางการอิหร่านได้พยายามปรับปรุงและพัฒนาอุตสาหกรรมน้ำดื่มอิหร่านขึ้นมาอีกครั้ง อย่างไรก็ดี เนื่องจากการดื่มน้ำจากบรรจุภัณฑ์ในอิหร่านยังไม่เป็นที่แพร่หลายในหมู่ประชาชนทั่วไป การผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ของอิหร่านจึงมุ่งเน้นผลิตเพื่อการส่งออกไปยังประเทศเพื่อนบ้านและกลุ่มประเทศในตะวันออกกลางที่ขาดแคลนน้ำดื่มเพื่อการบริโภคเท่านั้น ซึ่งในสมัยก่อน อิหร่านส่งออกน้ำดื่มและน้ำแร่ถึงปีละ 10 ล้านขวดต่อมา บริษัทผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ในอิหร่านได้หันมาบุกเบิกตลาดผู้บริโภคภายในประเทศ ทำให้สภาพการตลาดเปลี่ยนทิศทางมาเน้นขายให้ประชาชนชาวอิหร่านแทนการส่งออก และทำให้มีผู้ประกอบการรายอื่นๆ ทั้งบริษัทขนาดใหญ่และบริษัทขนาดเล็ก เริ่มลงทุนผลิตน้ำดื่มเพื่อจำหน่ายเพิ่มมากขึ้นตามลำดับ โดยเพิ่มขึ้นจาก 2 บริษัท เป็น 70 บริษัท ในระยะเวลา 20 กว่าปี

ในปี 2534 อิหร่านสามารถผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ได้ปริมาณ 10 ล้านขวดต่อปี แต่ในปัจจุบันสามารถเพิ่มศักยภาพการผลิตเป็น 180 ล้านขวดต่อปี แม้ว่าตัวเลขดังกล่าวจะแสดงถึงการเติบโตและการพัฒนาของอุตสาหกรรมการผลิตน้ำดื่มภายในอิหร่าน แต่เมื่อเปรียบเทียบกับปริมาณการผลิตของกลุ่มประเทศในทวีปยุโรป กำลังการผลิตของอิหร่านยังมีจำนวนน้อยมาก ในขณะที่โรงงานผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ขนาดเล็กในประเทศยุโรปมีกำลังการผลิตต่อปีถึง 100 ล้านขวดต่อปี ซึ่งเกือบเท่ากับปริมาณที่โรงงานขนาดใหญ่ในอิหร่านผลิตได้ ทั้งนี้เหตุผลสำคัญที่โรงงานผลิตน้ำดื่มในอิหร่านผลิตได้น้อย ก็ เนื่องจากความด้วยประสิทธิภาพของเครื่องจักรผลิตน้ำดื่มของอิหร่าน กล่าวคือในขณะที่โรงงานทั่วไปในยุโรปสามารถผลิตน้ำดื่มได้มากกว่า5 ล้านลิตรต่อชั่วโมง เครื่องจักรขนาดใหญ่ของอิหร่านสามารถผลิตน้ำดื่มได้มากที่สุดเพียง 4 ล้านลิตรต่อชั่วโมงเท่านั้น นอกจากนี้ เครื่องจักรขนาดเล็กในอิหร่านสามารถผลิตได้เพียง 30,000 ลิตรต่อชั่วโมงเท่านั้น

ในตลาดน้ำดื่มและน้ำแร่บรรจุขวดในอิหร่าน ยี่ห้อที่ได้รับความนิยมและมีชื่อเสียงได้แก่ น้ำดื่มตราดามาวานด์ (Damavand) วาทา (Vata) โพลูร (Poloor) ประชาชนชาวอิหร่านบริโภคน้ำดื่มและน้ำแร่ประมาณ 180 ล้านลิตรต่อปี หรือคิดเป็นอัตราส่วนร้อยละ 5 ของปริมาณการดื่มน้ำของชาวอิหร่านทั้งหมด ในขณะที่ผู้บริโภคน้ำดื่มและน้ำแร่ในประเทศที่พัฒนาแล้วมีอัตราส่วนถึงร้อยละ 15 ของปริมาณการดื่มน้ำของประชากร เป็นที่น่าสังเกตว่าในปัจจุบัน ภาชนะที่ใช้ในการบรรจุน้ำดื่มและน้ำแร่ในอิหร่านจะเป็นขวดพลาสติกเท่านั้น โดย ผู้ประกอบการชาวอิหร่านยังไม่มีการบรรจุน้ำดื่มลงในภาชนะที่เป็นขวดแก้วแต่อย่างใด

นอกจากนี้ อิหร่านมีนโยบายก่อสร้างแหล่งผลิตน้ำแร่ใหญ่ที่สุดในตะวันออกกลาง และใหญ่ที่สุดเป็นอันดับที่สามของโลกขึ้นที่อำเภอคูฮ์รัง (Kohrang) จังหวัดชอฮอร์มะฮอนวะบัคตียอรี (Chaharmahal vabakhtiyari) โดยโรงงานนี้จะสร้างบนพื้นที่ 42 เฮกเตอร์ ภายใต้วงเงินในการก่อสร้างขั้นแรกจำนวน 150 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ และคาดว่าจะมีกำลังการผลิตน้ำแร่ในปริมาณ 4 พันล้านขวดต่อปี

การผลิตน้ำดื่มและน้ำแร่ของอิหร่านส่วนใหญ่เป็นการผลิตเพื่อใช้ในประเทศเท่านั้น อิหร่านยังไม่มีการนำเข้าน้ำดื่มและน้ำแร่จากต่างประเทศ เนื่องจากอิหร่านมีแหล่งน้ำธรรมชาติที่เหมาะสมสำหรับการผลิตน้ำดื่ม ต้นทุนการผลิตและราคาขายในท้องตลาดมีอัตราต่ำกว่าราคาสินค้านำเข้า ทั้งนี้ ปริมาณน้ำดื่มและน้ำแร่ที่ผลิตได้มีการส่งออกไปยังประเทศเพื่อนบ้าน และกลุ่มประเทศตะวันออกกลางเป็นบางส่วน แต่ยังไม่สามารถถือสินค้าหลักเพื่อการส่งออกของประเทศได้ เนื่องจากการส่งออกน้ำดื่มและน้ำแร่อิหร่านยังมีน้อยหรือคิดเป็นอัตราร้อยละ 2 ของการส่งออกสินค้าทั้งหมดเท่านั้น ปัญหาและอุปสรรค

แม้ว่าประเทศอิหร่านจะมีแหล่งน้ำธรรมชาติที่เอื้ออำนวยต่อการผลิตน้ำดื่ม และเป็นประเทศที่ตั้งอยู่ในจุดยุทธศาสตร์ที่เหมาะสมในการขนส่งและจำหน่ายน้ำดื่มและน้ำแร่ก็ตาม แต่ผู้ประกอบการส่วนใหญ่เผชิญกับปัญหาค่าขนส่งสินค้าที่มีต้นทุนสูง ซึ่งกำไรที่ได้มาไม่คุ้มกับต้นทุน ปัจจุบัน ผู้ค้าคนกลางและร้านค้าต่างๆ จะขายน้ำดื่มขนาดใหญ่หรือที่ความจุ 1.5 ลิตร ราคาขวดละ 9,000 เรียล หรือประมาณขวดละ 30 บาท และน้ำดื่มขนาดเล็กหรือที่ความจุ 0.50 ลิตร ราคาขวดละ 2,500-3,000 เรียล หรือประมาณขวดละ 10 บาท

รายชื่อผู้ประกอบการน้ำดื่มและน้ำแร่รายใหญ่ในอิหร่าน

1. Abe Pake Sabalan Co.

No.28,9th alley, Bokharest St,Tehran, Iran

Tel: +98 21 88718730-1 Fax: +98 21 88718726 Email:info@pakab.net

2. Abe Ma’dani Amolo Co.

No.145, 2nd floor, Karimkhanzand St, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88844922-7,88825480 Fax: +98 21 88835292 Email: amolo@amolo.com

3. Abe Ma’dani Anahita Poloor Co.

No.12 1st Floor, 21st floor, Vozara St, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88702497-8 Fax:+98 21 88702499 Email: purelife.co.ir@gmail.com

4. Abe Ma’dani Alborz Co.

No.10, West of Rezvan St, Haft Houz, Narmak, Tehran, Iran

Tel: +98 21 77901267, 77903245 Fax: +98 21 77903206

5. Abe Ma’dani Cheshme Tabiat Co.

No.130, 4th floor, Beheshti St, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88407398 Fax: +98 21 88457523

6. Abe Ma’dani Damash Gilan Co.

No. 14, West of 5th floor, 18th St, Gandi St, Teharan. Iran

Tel: +98 21 88789313, 884032111-3 Fax: +98 21 88770878 Email: info@damash.net

www.damash.net

7. Abe Ma’dani Siva Sar Co.

No. 99. Unit 5, 2nd Floor, South of Kheradmand, Karimkhanzand Blvd, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88321253-4 Fax: +98 21 88305230

8. Abe Ma’dani Mazandaran Co,Ltd.

No. 42, 14th St, Bokharest St, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88526292 Fax: +98 21 88730942

9. Abhaye Ma’dani Damavand Co,Ltd.

No. 73, Shahr Tash St, North of Sohrevardi St, Tehran, Iran

Tel: +98 21 88767530 Fax: +98 21 88767531 Email: info@mineralwater.ir

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน เห็นว่าการผลิตน้ำดื่มเพื่อการจำหน่ายในอิหร่านยังมีโอกาสอีกมาก หากจำเป็นต้องศึกษาสภาพตลาดและโอกาสการลงทุนอย่างละเอียดอีกครั้ง หากมีนักลงทุนธุรกิจน้ำดื่มหรือน้ำแร่บรรจุขวดต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โปรดติดต่อสำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน ทาง E-mail: thaitctehran@depthai.go.th

รายงานจาก สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน

ที่มา: http://www.depthai.go.th