นายสุรสีห์ กิตติมณฑล เลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) กล่าวภายหลังมอบนโยบายการประชุมกลุ่มย่อยในระดับพื้นที่ โครงการศึกษาปรับปรุงกรอบแนวทางและค่าเป้าหมายแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี ว่า ขณะนี้ สทนช. ได้เร่งรัดดำเนินการปรับปรุงกรอบแนวทางและค่าเป้าหมายแผนแม่บทน้ำ 20 ปี ให้สอดคล้องกับบริบทและความต้องการของพื้นที่ของทั้ง 22 ลุ่มน้ำ ในระยะถัดไปปี 2566-2580
โดยจัดประชุมรับฟังความคิดเห็นจากทุกฝ่าย ทั้งคณะกรรมการลุ่มน้ำ องค์กรผู้ใช้น้ำ และภาคประชาชน ให้ครอบคลุมรอบด้าน ซึ่งแบ่งเป็นกลุ่มย่อยรวม 7 พื้นที่ทั่วประเทศ ได้แก่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ภาคตะวันออก ภาคกลาง ภาคใต้ตอนล่าง ภาคใต้ตอนบน และภาคเหนือ เน้นกระบวนการ Co-Design และการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน เพื่อให้การปรับแผนตอบโจทย์ความต้องการของประชาชนในพื้นที่ได้อย่างแท้จริง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำไปขับเคลื่อนสู่แผนปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ นำไปสู่การแก้ปัญหาด้านน้ำในภาพรวมของประเทศและการจัดทำแผนแม่บทลุ่มน้ำที่สะท้อนปัญหาของพื้นที่ เพื่อมุ่งไปสู่เป้าหมายให้ทุกหมู่บ้านทั่วประเทศไทยมีน้ำสะอาดใช้เพื่อการอุปโภค-บริโภค น้ำเพื่อการผลิตมั่นคง ความเสียหายจากอุทกภัยลดลง คุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน และบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน ภายใต้การพัฒนาอย่างสมดุลด้วยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน
ทั้งนี้ จากผลการดำเนินงานตามแผนแม่บทน้ำในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา พบว่ามีความก้าวหน้าในภาพรวมอยู่ที่ 36.2% ซึ่งมีบางกลยุทธ์หรือแผนงานที่ยังไม่ได้ดำเนินงานอย่างเป็นรูปธรรม หรือยังไม่มีการขับเคลื่อน บางกลยุทธ์ต้องปรับปรุงแผนงาน ประกอบกับมีการจัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 13 รวมถึงปัจจัยการเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อมที่รวดเร็ว เช่น สถานการณ์โควิด-19 แรงงานคืนถิ่น ส่งผลต่อความต้องการใช้น้ำที่เพิ่มมากขึ้น ภาวะสงคราม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ส่งผลกระทบต่อการบริหารจัดการน้ำและภัยธรรมชาติ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้มีผลต่อเป้าหมายในแผนแม่บทน้ำเดิม จึงต้องปรับปรุงแผนใหม่ให้สามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว
สำหรับพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (อีอีซี) เป็นหนึ่งพื้นที่สำคัญในการพัฒนาทรัพยากรน้ำตามแผนแม่บทน้ำ 20 ปี โดยมีการจัดทำแผนพัฒนาแหล่งน้ำและบริหารจัดการน้ำพื้นที่ภาคตะวันออก 38 โครงการ ดำเนินการระหว่างปี 2563-2580 ปัจจุบัน สทนช. ได้กำกับขับเคลื่อนโครงการได้รับจัดสรรงบประมาณแล้ว 22 โครงการ ซึ่งจะแล้วเสร็จตามแผนปี 2568 สามารถเพิ่มปริมาณน้ำใช้การ 318 ล้าน ลบ.ม. รองรับความต้องการใช้น้ำปี 2570 ซึ่ง สทนช.มีเป้าหมายขับเคลื่อนอีก 16 โครงการ โดยจะเร่งรัดดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในปี 2575 ภายใต้แผนแม่บทน้ำฉบับปรับปรุง เพื่อรองรับความต้องการใช้น้ำในอนาคตที่มีความต้องการเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
หนึ่งในโครงการที่ได้ขับเคลื่อนและจะแล้วเสร็จในปี 2566 คือ โครงการปรับปรุงคลองพานทองเพื่อผันน้ำไปอ่างเก็บน้ำบางพระ จ.ชลบุรี ปัจจุบันมีความก้าวหน้า 73% ดำเนินการโดยกรมชลประทาน ประกอบด้วย การก่อสร้างกำแพงป้องกันตลิ่ง ขุดลอกคลองชลประทานพานทองระยะทาง 8.2 กิโลเมตร ก่อสร้างสถานีสูบน้ำ 1 แห่ง การก่อสร้างประตูระบายและท่อระบายน้ำ 5 แห่ง เมื่อก่อสร้างแล้ว เสร็จสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำคลองพานทอง และสูบผันน้ำนำไปจัดสรรน้ำเพิ่มเติมแก่อ่างเก็บน้ำบางพระได้อีก 20 ล้าน ลบ.ม.ต่อปี พื้นที่เกษตรได้รับประโยชน์ 5,450 ไร่ รวมทั้งสนับสนุนความมั่นคงของน้ำ ทั้งภาคอุตสาหกรรมและบริการในพื้นที่อีอีซี ยกระดับคุณภาพชีวิตและสร้างรายได้ให้ประเทศต่อไป