นายชัยวุฒิ ธนาคมานุสรณ์ รมว.ดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กล่าวภายหลังเป็นประธานเปิดงานสัมมนาเพื่อเผยแพร่ผลการศึกษาโครงการศึกษา Thailand Digital Outlook ประจำปี 65 ว่า โครงการศึกษา Thailand Digital Outlook เป็นการดำเนินการต่อเนื่องของสำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สดช.) ตั้งแต่ปี 62 โดยในปี 65 นี้ นับเป็นปีที่ 4 ซึ่ง สดช. ได้ศึกษาตัวชี้วัดด้านดิจิทัลของประเทศ อ้างอิงตามกรอบมาตรฐานสากลที่องค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (The Organization for Economic Co-operation and Development: OECD) กำหนดไว้จำนวน 85 ตัวชี้วัด ครอบคลุม 8 มิติเชิงนโยบาย
ผลการสำรวจ ประจำปี พ.ศ. 2565 พบว่า ตัวชี้วัดด้านดิจิทัลของประเทศส่วนใหญ่ดีขึ้นในทุกมิติ ได้แก่ มิติการเข้าถึง การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตของครัวเรือนไทย อยู่ที่ 88.0 % เพิ่มขึ้นจากปี 64 ที่มีการเข้าถึง 85.2%, มิติการใช้งาน สัดส่วนผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตของไทย 85.0% เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา (84.3%), มิติสังคม สัดส่วนการใช้งานอินเทอร์เน็ตของผู้สูงอายุ ช่วง 55-74 ปี ในปี 65 คิดเป็น 63.1% เพิ่มขึ้นจากปี 64 ซึ่งอยู่แค่เพียง 48.8%, มิติความน่าเชื่อถือ ผู้ประสบปัญหาถูกละเมิดข้อมูลส่วนบุคคล/ความเป็นส่วนตัว เท่ากับ 3.4% ลดลง (ดีขึ้น) จากปี 64 ซึ่งเคยมีค่าอยู่ที่ 6.3%
ขณะที่ มิติการเปิดเสรีของตลาด สัดส่วนผู้ประกอบการที่มีการจำหน่ายสินค้า/บริการผ่านทางออนไลน์ไปตลาดต่างประเทศ ปี 65 สูงถึง 26.3% เทียบกับปี 64 ที่อยู่แค่ 3.2%, มิติการเติบโตและสภาพความเป็นอยู่ สัดส่วนของมูลค่าเพิ่มที่เกิดขึ้นในภาคธุรกิจดิจิทัล ปี 64 คิดเป็น 50.90% ของภาคอุตสาหกรรม ค่อนข้างใกล้เคียงกับปี 63 ที่มีตัวเลขเท่ากับ 50.86% ตัวชี้วัดปี 64 ที่มีค่าคงที่เท่ากับปี 63 ได้แก่ มิติด้านนวัตกรรม มูลค่าการลงทุนในอุตสาหกรรม ICT ต่อ GDP คิดเป็น 3.32% และมิติอาชีพ สัดส่วนการจ้างงานของธุรกิจดิจิทัลต่อการจ้างงานทั้งหมดในประเทศไทย คิดเป็น 34.4%
ทั้งนี้ การดำเนินการจัดเก็บรวบรวมข้อมูลตัวชี้วัดดังกล่าว ผ่านการสำรวจด้วยแบบสอบถาม 3 กลุ่มตัวอย่างทั่วประเทศ ได้แก่ ภาคประชาชน ภาคธุรกิจเอกชน และหน่วยงานบริการปฐมภูมิ เช่น โรงเรียนในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ และโรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข และอาศัยข้อมูลที่ได้รับจากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน อาทิ สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (สพร.) สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (สศด.) สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงการคลัง กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงแรงงาน ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ฯลฯ มาใช้ประกอบการศึกษาในปีนี้
สำหรับประเด็นที่สำคัญที่พบจากผลการสำรวจฯ ประจำปี พ.ศ. 2565 พบว่า
1. การใช้งานอินเทอร์เน็ตของคนไทยเฉลี่ยอยู่ที่ 85% โดยกลุ่มผู้ใช้งานหลัก ได้แก่ ข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ พนักงานเอกชน นักศึกษา
2. ความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตในประเทศลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยนโยบายที่ประชาชนต้องการมากที่สุด ได้แก่ บริการอินเทอร์เน็ตที่ไม่มีค่าใช้จ่าย การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานเพื่อเพิ่มการเข้าถึง และการสนับสนุนอุปกรณ์สำหรับเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต
3. 78.83% ของธุรกิจไทยมีการขายสินค้า/บริการผ่านช่องทางออนไลน์เพิ่มขึ้น และเริ่มบุกตลาดต่างประเทศมากขึ้น
4. 95.17% ของหน่วยงานบริการปฐมภูมิทั่วประเทศ มีการใช้งานและติดตั้งอินเทอร์เน็ต สำหรับใช้งานในองค์กร ติดต่อสื่อสาร ประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสาร และให้บริการออนไลน์
5. ประชาชนไทยเกินกว่าครึ่ง มีทักษะดิจิทัลขั้นพื้นฐานที่จำเป็นและรองรับต่อการทำงานในยุคดิจิทัล และจะต้องเตรียมความพร้อมได้รับการพัฒนาในทักษะที่รองรับต่ออนาคต เช่น การเขียนโปรแกรม (Coding) หรือการสร้างเว็บไซต์
6. ปัญหาจากการใช้งานอินเทอร์เน็ตและเทคโนโลยีดิจิทัลมีแนวโน้มลดลงจากปีก่อนหน้า แต่ปัญหาข่าวปลอม (Fake News) ยังเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องเร่งดำเนินการแก้ไข
รมว.ดีอีเดอส กล่าวว่า การสัมมนานี้มีสำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สดช.) เป็นผู้รับผิดชอบหลัก และได้ดำเนินงานร่วมกับหน่วยงานสังกัดกระทรวงฯ ได้แก่ สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) และสำนักงานสถิติแห่งชาติ (สสช.) ดำเนินการจัดเก็บ รวบรวมข้อมูลตัวชี้วัด และสถิติด้านการพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย โดยมุ่งหวังนำข้อมูลต่างๆ มาใช้สำหรับประเมินผลจากการดำเนินนโยบายด้านการพัฒนาดิจิทัลของประเทศ
ทั้งนี้ สิ่งที่กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม และหน่วยงานต่างๆ ได้ดำเนินการมา จะนำไปสู่การปฏิรูปแนวทางการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัลของประเทศไทยต่อไปในอนาคต ให้สามารถพัฒนาทัดเทียมได้เทียบเท่ากับนานาประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใกล้เคียงกับประเทศที่พัฒนาแล้ว
ด้าน นายภุชพงค์ โนดไธสง เลขาธิการคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กล่าวว่า การดำเนินโครงการศึกษา Thailand Digital Outlook ประจำปี 65 นี้ สดช. ได้สำรวจข้อมูลการใช้ประโยชน์จากอินเทอร์เน็ตในทั่วทุกพื้นที่ของประเทศ ครอบคลุมตัวชี้วัดตามกรอบ Digital Economy Outlook ของ OECD
ตลอดจนศึกษาเพิ่มเติมในกรอบตัวชี้วัดที่สะท้อนบริบทของประเทศไทย อันจะช่วยให้ประเทศไทยมีข้อมูลที่สะท้อนภาพ Thailand Digital Outlook ที่เด่นชัด เห็นถึงจุดเด่นของการพัฒนาด้านดิจิทัลที่ประเทศไทยมี เปรียบเทียบกับนานาประเทศ ทราบถึงปัญหา อุปสรรค และข้อจำกัดที่จะต้องเร่งเข้าไปแก้ไข เพื่อขับเคลื่อนดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ให้เกิดประสิทธิภาพ รวมถึงเป็นฐานข้อมูลตัวชี้วัดด้านดิจิทัลสำคัญ ที่ทุกภาคส่วนจะสามารถเข้าถึงและนำไปใช้ประโยชน์ต่อได้