สภาพัฒน์ คาดประชากรไทยปี 43-73 แนวโน้มสัดส่วนผู้สูงอายุเพิ่ม-เด็กลดลง

          นายอำพน กิตติอำพน เลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ(สภาพัฒน์) เผยผลจัดทำการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย 43-73 พบว่าประชากรไทยเพิ่มขึ้นในอัตราที่ลดลงจาก 62.24 ล้านคนในปี 43 เป็น 70.65 ล้านคนในปี 68 และเริ่มลดลงเหลือ 70.63 ล้านคนในปี 73 เนื่องจากภาวะเจริญพันธุ์ที่ลดลงจาก 1.81 ในปี 43 เป็น 1.60 ในปี 49 และลดลงเหลือ 1.35 ในปี 73
          "ภาวะเจริญพันธุ์ลดลงจาก 1.81 ในปี 43 เหลือ 1.35 ในปี 73 ส่งผลให้ประชากรทั่วราชอาณาจักรเพิ่มจำนวนขึ้นจาก 62.24 ล้านคนในปี 43 เป็น 70.65 ล้านคนในปี 68" นายอำพน กล่าว 
          การคาดประมาณประชากรไปในอนาคตเป็นข้อมูลสำคัญสำหรับการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ทั้งในระดับชาติ และการจัดทำแผนพัฒนาจังหวัด กลุ่มจังหวัด ซึ่งจำเป็นต้องใช้ข้อมูลด้านประชากรเป็นฐานในการกำหนดนโยบายและมาตรการต่างๆ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงประชากรมีผลทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อการพัฒนา
          "ต้องจัดทำการคาดประมาณประชากรที่สามารถแสดงให้เห็นถึงแนวโน้มและขนาดของประชากรในอนาคตในช่วง 20-30 ปีข้างหน้า เพื่อช่วยให้การกำหนดนโยบายเป็นไปในทิศทางที่เหมาะสม" นายอำพน กล่าว 
          ทั้งนี้จะใช้ข้อมูลจากสำมะโนประชากรและเคหะปี 43 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติเป็นฐานของการคาดประมาณประชากร ซึ่งในช่วงแผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 9(45-49) ได้มีการจัดทำการคาดประมาณประชากรในช่วงปี 43-68 ไปแล้ว แต่เนื่องจากภาวะเจริญพันธุ์ ภาวะการตาย และการย้ายถิ่น ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการคาดประมาณประชากรเปลี่ยนแปลงไป สภาพัฒน์จึงจำเป็นต้องทบทวนและจัดทำใหม่
          สำหรับการคาดประมาณประชากรของประเทศไทยครั้งนี้ได้จัดทำเป็น 3 ระดับ คือ การคาดประมาณประชากรระดับประเทศ พ.ศ.2543-2573 ภายใต้ข้อสมมติภาวะเจริญพันธุ์ระดับปานกลางและระดับสูง และข้อสมมติภาวะการตาย การคาดประมาณประชากรระดับภาค พ.ศ.2543-2568 และการคาดประมาณประชากรระดับจังหวัด พ.ศ.2543-2563 
          เลขาธิการสภาพัฒน์ กล่าวว่า ผลการคาดประมาณประชากรระดับประเทศปี 43-73 ภายใต้ข้อสมมติด้านภาวะเจริญพันธุ์ระดับปานกลาง พบว่าภาวะเจริญพันธุ์ลดลงจาก 1.81 ในปี 43 เหลือ 1.35 ในปี 73 ส่งผลให้ประชากรทั่วราชอาณาจักรเพิ่มจำนวนขึ้นจาก 62.24 ล้านคนในปี 43 เป็น 70.65 ล้านคนในปี 68 และเริ่มลดลงเหลือ 70.63 ล้านคนในปี 73
          โดยระหว่างปี 43-48 อัตราการเพิ่มของประชากรเป็น 0.92% ต่อปี หลังจากนั้นประชากรมีการเพิ่มในอัตราที่ลดลง คือ 0.68%, 0.50%, 0.32%, 0.16% และ -0.01% ในช่วงปี 48-53, 53-58, 58-63, 63-68 และ 68-73 
          "ผลจากภาวะเจริญพันธุ์ที่ลดลงทำให้มีเด็กเกิดลดลง ขณะที่ประชากรมีอายุยืนยาวขึ้นทำให้มีผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น จนในช่วง 5 ปีสุดท้ายของการประมาณการมีเด็กเกิดน้อยกว่าประชากรที่ตาย ทำให้ขนาดประชากรลดลง" นายอำพน กล่าว
          สำหรับการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรไทยในอนาคต พบว่า ในช่วงระยะเวลา 30 ปี ระหว่างปี 43-73 สัดส่วนของประชากรวัยแรงงานเปลี่ยนแปลงไม่มากนักคือ ลดลงประมาณ 4.54% ขณะที่สัดส่วนของประชากรวัยเด็กลดลง 11.15% และสัดส่วนของประชากรวัยสูงอายุเพิ่มขึ้นถึงประมาณ 15.69% 
          เลขาธิการสภาพัฒน์ กล่าวว่า การที่โครงสร้างประชากรที่เปลี่ยนไปจากสัดส่วนประชากรเด็กที่ลดลง ผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น ขณะที่วัยแรงงานเพิ่มขึ้นในอัตราที่ลดลงจะส่งผลให้ในอนาคตประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเร็วขึ้น วัยแรงงานจะต้องรับภาระเลี้ยงดูทั้งเด็กและผู้สูงอายุมากขึ้น ดังนั้น จึงต้องมีนโยบายและมาตรการต่างๆ ในการพัฒนาคุณภาพประชากร ซึ่งขณะนี้สภาพัฒน์ได้นำผลการคาดประมาณประชากรดังกล่าวมาประกอบการจัดทำแนวคิดการกำหนดนโยบายประชากรกับการพัฒนาประเทศในระยะต่อไป