นายคารม พลพรกลาง รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติอนุมัติหลักการร่างกฎกระทรวงกำหนดค่าธรรมเนียม ลด และยกเว้นค่าธรรมเนียมการออกใบอนุญาต ใบแทนใบอนุญาต และการต่ออายุใบอนุญาต พ.ศ. ....ซึ่งมีสาระสำคัญเป็นการกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการออกใบอนุญาตนำเข้า ใบอนุญาตส่งออก การออกใบแทนใบอนุญาต และค่าธรรมเนียมการต่ออายุใบอนุญาต รวมทั้งลด และยกเว้นค่าธรรมเนียมที่เกี่ยวข้องการนำเข้า หรือส่งออกใบกระท่อม ซึ่งเป็นกฎหมายใหม่ หลังจากถอดพืชกระท่อมจากยาเสพติดให้โทษ
โดยกำหนดอัตราค่าธรรมเนียมการออกใบอนุญาตพืชกระท่อม (มีอายุ 5 ปี) กรณีการนำเข้า ส่งออก การออกใบแทนใบอนุญาต และการต่ออายุใบอนุญาต ได้แก่
1) ใบอนุญาตนำเข้าพืชกระท่อม ค่าธรรมเนียม ฉบับละ 5,000 บาท
2) ใบอนุญาตส่งออกใบกระท่อม ค่าธรรมเนียม ฉบับละ 5,000 บาท
3) ใบแทนใบอนุญาต ค่าธรรมเนียม ฉบับละ 1,000 บาท
4) การต่ออายุใบอนุญาต ค่าธรรมเนียมครั้งละเท่ากับค่าธรรมเนียมสำหรับใบอนุญาตนั้น และลดค่าธรรมเนียมการส่งออกใบกระท่อมลงกึ่งหนึ่งแก่ผู้ส่งออกใบกระท่อม ซึ่งเป็นบุคคลธรรมดา และนิติบุคคลซึ่งจดทะเบียนตามกฎหมายไทย ตั้งแต่วันที่กฎกระทรวงฉบับนี้มีผลใช้บังคับ จนถึงวันที่ 31 ธ.ค.67 และลดค่าธรรมเนียมการส่งออกใบกระท่อมลงกึ่งหนึ่ง แก่ผู้ส่งออกใบกระท่อมซึ่งเป็นวิสาหกิจชุมชน และให้ยกเว้นค่าธรรมเนียมการส่งออกใบกระท่อม แก่ผู้ส่งออกใบกระท่อม ซึ่งเป็นวิสาหกิจชุมชนและหน่วยงานของรัฐ ตั้งแต่วันที่กฎกระทรวงฉบับนี้มีผลใช้บังคับจนถึงวันที่ 31 ธ.ค.67
สำหรับผู้ยื่นคำขอใบอนุญาตนำเข้าหรือส่งออกใบกระท่อมนั้น ได้กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม เช่น เป็นหน่วยงานของรัฐ สภากาชาดไทย บุคคลธรรมดาที่มีสัญชาติไทยอายุไม่ต่ำกว่า 20 ปีบริบูรณ์ มีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย ไม่เป็นบุคคลวิกลจริต คนไร้ความสามารถ หรือเสมือนไร้ความสามารถ ไม่เป็นผู้อยู่ระหว่างการถูกพักใช้อนุญาต
นิติบุคคลที่จดทะเบียนตามกฎหมายไทย มีสำนักงานตั้งอยู่ในประเทศไทย เป็นผู้แทนของนิติบุคคล หรือผู้มีอำนาจทำการแทนนิติบุคคล ซึ่งต้องมีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้าม ตามที่กำหนด เช่น มีสัญชาติไทย มีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย ไม่เป็นบุคคลวิกลจริต คนไร้ความสามารถ หรือคนเสมือนไร้ความสามารถ
เป็นกรรมการของนิติบุคคล หุ้นส่วน หรือผู้ถือหุ้นอย่างน้อย 2 ใน 3 หรือเป็นวิสาหกิจชุมชน ตามกฎหมายว่าด้วยวิสาหกิจชุมชนที่ไม่เป็นนิติบุคคล เป็นผู้ได้รับมอบหมายกิจการแทน ซึ่งต้องมีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามที่กำหนด เช่น ไม่เป็นบุคคลวิกลจริต คนไร้ความสามารถ หรือเสมือนไร้ความสามารถ ไม่เป็นผู้อยู่ระหว่างการถูกพักใช้ใบอนุญาต และไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุดว่าด้วยการกระทำความผิดตาม พ.ร.บ.พืชกระท่อมฯ
โดยให้ไปยื่นคำขอ และต่ออายุใบอนุญาต ต่อเลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด หรือผู้ซึ่งเลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดมอบหมาย โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ ในกรณีไม่สามารถดำเนินการโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ได้ ให้ยื่นด้วยตนเอง พร้อมด้วยข้อมูลเอกสาร หรือหลักฐานตามที่กำหนด เช่น เลขประจำตัวประชาชน ในกรณีบุคคลธรรมดาเป็นผู้ขออนุญาต ชื่อและเลขทะเบียนนิติบุคคล ในกรณีที่นิติบุคคลเป็นผู้ขออนุญาต
ส่วนข้อยกเว้นไม่ต้องขออนุญาตนำเข้าหรือส่งออก ได้แก่ การนำใบกระท่อมติดตัวเข้ามาใน หรือออกไปนอกราชอาณาจักร เพื่อบริโภคเป็นการส่วนตัว (สำหรับบริโภคเล่น เช่น ลักษณะคล้ายเคี้ยวหมากฝรั่ง) หรือบริโภคเพื่อบำบัด รักษาบรรเทาอาการเจ็บป่วยของผู้ซึ่งเดินทางระหว่างประเทศ ได้รับการยกเว้นไม่ต้องขออนุญาตนำเข้าหรือส่งออก ทั้งนี้ ต้องไม่เกินปริมาณที่กำหนด (ใบของพืชกระท่อมจำนวนไม่เกิน 50 ใบ หรือมีน้ำหนักใบของพืชกระท่อมไม่เกิน 100 กรัม และน้ำต้มใบของพืชกระท่อม จำนวนไม่เกิน 1,000 มิลลิลิตร)