นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.สาธารณสุข กล่าวถึงแนวทางการแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ว่า วันนี้ได้นำมติที่ประชุมของคณะกรรมการควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม มาเสนอให้ ครม.รับทราบ และเห็นชอบให้อำนาจตามมาตรา 35 พ.ร.บ.ควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2562 ที่ให้อำนาจในการควบคุม เฝ้าระวังพื้นที่ที่มีฝุ่น PM2.5
โดยแบ่งตามระดับความรุนแรงของฝุ่น ดังนี้
- พื้นที่ระดับสีส้ม คือมีปริมาณฝุ่นตั้งแต่ 37.5-75 ไมโครกรัม (มคก.)/ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.) เป็นพื้นที่ควบคุมเฝ้าระวังเฝ้าระวัง ซึ่งจะมีการสวมหน้ากอนามัย การทำงานในพื้นที่ร่ม อาคารต่างๆ
- พื้นที่ระดับสีแดง คือมีปริมาณฝุ่นในรอบ 24 ชม. มากกว่า 75 มคก./ลบ.ม. ติดต่อกันให้เป็นพื้นที่ที่ต้องมีการเฝ้าระวัง การป้องกัน และการควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม โดยผู้ว่าราชการจังหวัด มีอำนาจสั่งให้ทำงานที่บ้าน หรือ Work from Home (WFH)
"การสั่ง WFH นั้น ทางผู้ว่าราชการจังหวัด จะเป็นคนขอมา แล้วอธิบดีกรมควบคุมโรคเป็นคนอนุมัติ คือ มีอำนาจเลย เพราะวันนี้ เรามาขอให้ ครม.รับทราบ และเห็นชอบให้ใช้มาตรา 35 พ.ร.บ.ควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม ให้อำนาจนี้ เพื่อการดำเนินการต่อไป จะได้ไม่ต้องมาเข้า ครม.บ่อย ๆ" รมว.สาธารณสุข กล่าว
อย่างไรก็ตาม การควบคุม แก้ไขปัญหา และการให้ความช่วยเหลือ กรณีได้รับผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 มีหลายชั้น ดังนี้
1. ขั้นควบคุมเหตุรำคาญ จะใช้ พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ. 2535 ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นผู้ประกาศ
2. ขั้นที่ 2 ปริมาณฝุ่นระดับสีหลือง เข้าสู่สีแดง
3. ขั้นสีแดง พื้นที่ควบคุมโรคฯ
4. ขั้น 4 สูงสุด เขตที่มีฝุ่น PM2.5 เฉลี่ยในรอบ 24 ชั่วโมง มากกว่า 150 มคก./ลบ.ม. ติดต่อกัน 5 วัน
โดยปัญหาฝุ่น PM2.5 ในขั้นที่ 2 และ 3 นี้ จะใช้ พ.ร.บ.ควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อมฯ ส่วนขั้น 4 รัฐบาลต้องใช้งบประมาณ และใช้มาตรการทางกฎหมาย ตาม พ.ร.บ.ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550 ของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.)
ทั้งนี้ ตามมติที่ประชุมคณะกรรมการควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม กำหนดว่า เมื่อมีการประกาศเป็นเขตพื้นที่ควบคุมโรคแล้ว ให้ผู้ว่าราชการจังหวัด มีอำนาจพิจารณาตามสถานการณ์ปัญหา อาจจะค่าฝุ่นสูงเกิน 2 วัน 3 วัน หรือ 5 วัน ก็สามารถประกาศได้
โดยเมื่อมีการประกาศเป็นเขตพื้นที่ควบคุมโรคแล้ว ให้ผู้ว่าราชการจังหวัด มีอำนาจในการดำเนินการ ดังนี้
1. สนับสนุนหน้ากากป้องกันฝุ่น PM2.5 แก่ประชาชนกลุ่มเปราะบาง (เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ ผู้มีโรคประจำตัว ได้แก่ หอบหืดและถุงลมอุดกั้นเรื้อรัง โดยพิจารณาชนิดหน้ากากตามที่กรมควบคุมโรคแนะนำ
2. ออกประกาศ Work from home / ทำงานผ่านระบบออนไลน์ และงดทำกิจกรรมกลางแจ้ง
3. จัดทำศูนย์รองรับการอพยพประชาชนกลุ่มเปราะบาง และผู้ป่วยติดเตียง ให้เข้าพักคอยจนกว่าสถานการณ์จะปกติ
4. ขอความร่วมมือเกษตรกร เจ้าของสถานประกอบกิจการ และผู้ประกอบการขนส่ง ดำเนินการลดฝุ่น ในส่วนของโรงพยาบาล ให้จัดทำห้องปลอดฝุ่นสำหรับกลุ่มเปราะบาง เช่น ห้องเด็กแรกคลอด ห้องพักหลังคลอด เป็นต้น และแจ้งการพบผู้ป่วยโรคจากฝุ่น PM2.5 และให้พนักงานเจ้าหน้าที่ ตาม พ.ร.บ.ควบคุมโรคจากการประกอบอาชีพและโรคจากสิ่งแวดล้อม ใช้กลไกทางกฎหมาย ในการแจ้ง รายงาน และสอบสวนโรคจากฝุ่น PM2.5