สมเด็จฮุนเซ็น นายกรัฐมนตรีกัมพูชา กล่าวในที่ประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ 18 ที่กรุงจาการ์ตา ประเทศอินโดนีเซีย ในช่วงเช้าวันนี้ว่า ข้อเรียกร้องของไทยที่ต้องการให้ถอนทหารออกจากพื้นที่พิพาทบริเวณชายแดนระหว่างสองประเทศนั้น "ไม่มีเหตุผลและไม่สามารถยอมรับได้"
''เงื่อนไขนี้ไม่มีเหตุผลและยอมรับไม่ได้ จริงๆแล้ว เป็นประเทศไทยเองที่จะต้องถอนทหารจากบริเวณใกล้เคียงพื้นที่พิพาท ตามการตัดสินของศาลอาญาระหว่างประเทศที่กรุงเฮก เมื่อวันที่ 15 มิ.ย.2505" ฮุนเซ็นกล่าว
สำนักข่าวเกียวโดรายงานว่า นายกฯกัมพูชาได้กล่าวแถลงการณ์หกหน้าต่อบรรดาผู้นำอาเซียน โดยมุ่งเน้นไปที่การสู้รบระหว่างกัมพูชากับไทยบริเวณชายแดน รวมถึงประเด็นระดับภูมิภาคอื่นๆ อาทิ ความขัดแย้งระหว่างสมาชิกชาติอื่นๆและจีนในทะเลจีนใต้ และการก่อการร้าย
นายฮุนเซ็นระบุว่า การสู้รบบริเวณชายแดนไม่เพียงแต่จะส่งผลกระทบต่อสันติภาพและความมั่นคงในภูมิภาคเท่านั้น แต่ยังอาจสร้างปัญหาร้ายแรงสำหรับอาเซียนในการเดินหน้าสู่การเป็นประชาคมอาเซียนในปี 2558
โดยนายกฯกัมพูชาได้เรียกร้องให้ผู้นำอาเซียนสนับสนุนและผลักดันมาตรการที่จำเป็นให้เดินหน้า เพื่อทำให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องร่วมมือกันและยอมรับคณะผู้สังเกตการณ์ที่ปราศจากอาวุธมาประจำพื้นที่พิพาทบริเวณชายแดนไทย-กัมพูชาโดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
"เกียรติภูมิและความน่าเชื่อถือของอาเซียนจะตกอยู่ในความเสี่ยงสูง ถ้าความพยายามในการหยุดยิงถาวรไม่เกิดขึ้นตามแผนการที่วางไว้" ฮุนเซ็นกล่าวเตือนในตอนท้าย
ขณะที่นายปณิธาน วัฒนายากร รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรี ปฏิบัติหน้าที่โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวภายหลังการประชุมว่า นายกรัฐมนตรีอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ ยังคงยืนกรานในข้อเรียกร้องของไทยที่ต้องการให้กัมพูชาถอนกองกำลังและชุมชนออกจากพื้นที่พิพาท
อย่างไรก็ดี นายปณิธานกล่าวว่า นายอภิสิทธิ์ยืนยันว่าพร้อมที่จะเจรจาโดยตรงกับนายฮุนเซ็น พร้อมทั้งยังได้กล่าวด้วยว่า ไทยไม่มีเจตนาที่จะรุกรานกัมพูชา และระบุว่า ในอดีตไทยเคยช่วยกัมพูชาสร้างชาติ หลังจากสิ้นสุดสงครามกลางเมืองในกัมพูชา
นายอภิสิทธิ์ยังได้ย้ำว่า ไทยไม่ได้ปฏิเสธไม่ยอมรับคณะผู้สังเกตการณ์อินโดนีเซีย เพียงแต่ยังคงเป็นห่วงกรณีที่ยังมีกองกำลังและพลเรือนกัมพูชาอยู่ในพื้นที่พิพาท
โฆษกฯกล่าวว่า ผู้นำชาติอื่นๆของอาเซียนในที่ประชุมเห็นพ้องกันว่า ไทยและกัมพูชาควรแก้ไขข้อพิพาทอย่างสันติ ภายใต้มติที่มีอยู่
“ประธานาธิบดีอินโดนีเซียกล่าวในที่ประชุมว่า นี่เป็นปัญหาในครอบครัวที่เราควรแก้ไขกันเองภายในครอบครัว" นายปณิธานกล่าว
แหล่งข่าวที่เข้าร่วมการประชุมเผยว่า ประธานาธิบดี เบนิกโน อาคิโน ของฟิลิปปินส์ กล่าวว่า ฟิลิปปินส์พร้อมที่จะเสนอความช่วยเหลือในการเป็นตัวกลางไกล่เกลี่ยและการส่งคณะผู้สังเกตการณ์ หากอินโดนีเซียต้องการความช่วยเหลือ
ขณะที่ผู้นำมาเลเซียและลาวสนับสนุนว่า อาเซียนจำเป็นต้องแก้ไขปัญหานี้ “ที่บ้าน" เพื่อป้องกันไม่ให้ข้อพิพาทนี้เป็นอุปสรรคขัดขวางแผนการของอาเซียนในการเป็นประชาคมเดียว
ด้านปธน.ยุดโดโยโนของอินโดนีเซียกล่าวภายหลังเสร็จสิ้นการประชุมวันแรกว่า เขาพร้อมที่จะจัดการเจรจาโดยตรงให้กับนายกฯไทยและกัมพูชา
โดยแหล่งข่าวเผยในเวลาต่อมาว่า ผู้นำทั้งสามอาจจะประชุมร่วมกันในวันอาทิตย์
เจ้าหน้าที่ของอินโดนีเซียกล่าวว่า ปธน.ยุดโดโยโนจะจัดการประชุมทวิภาคีกับนายกฯฮุนเซ็นและนายกฯอภิสิทธิ์ ในช่วงเช้าวันอาทิตย์ และหลังจากนั้นอาจจะมีการจัด “การประชุมทวิภาคีบวก" ที่ซึ่งผู้นำทั้งสามจะประชุมร่วมกันในห้องประชุมเดียวกัน
''เราไม่ใช้คำว่า “ไตรภาคี" เพราะข้อพิพาทดังกล่าวเกี่ยวข้องกับสองประเทศ และอินโดนีเซียจะทำหน้าที่เป็นเพียงผู้ประสานงานการประชุม" เจ้าหน้าที่กล่าว