นายชุมพล ศิลปอาชา เกิดเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2483 ที่ตำบลท่าพี่เลี้ยง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นน้องชายของนายบรรหาร อดีตนายกรัฐมนตรี
นายชุมพล เคยดำรงตำแหน่งสำคัญทางการเมืองหลายตำแหน่ง อาทิ รองเลขาธิการนายกรัฐมนตรี พ.ศ. 2523-2534 รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2524-2526 รองประธานสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2529 และ พ.ศ. 2535
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2554 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคชาติไทยพัฒนา และได้รับแต่งตั้งเป็นรองนายกรัฐมนตรี (กำกับดูแลด้านการท่องเที่ยว และการเกษตร) และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ในรัฐบาลของนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร